Overclock nedir? Ne işe yarar?

-Overclock, bir bileşenin kendisi için belirlenmiş saat frekansının üzerinde (over – clock) çalıştırılması anlamına gelir. Elektronikte kullanılan her çipin belirlenmiş bir saat frekansı vardır ve temel birimi ise Hertz’dir (Hz).

-Overclock İçin Uygun Anakart Seçimi:Özellikle overclock yapmak isteyen kullancıların işlemciden de önce dikkat etmeleri gereken komponent anakarttır. Çünkü elinizde ne kadar overclock’a yatkın işlemci yada bellek olsa bile anakartınız overclock için gerekli belli kriterleri yerine getiremiyorsa eğer overclock yapmak ya imkaansız olacak yada birçok detay ile gereksiz yere uğraşmaktan kabus haline dönüşecektir. Günümüzde artık birçok anakart FSB ve Çarpan ayarlarını bios üzerinden değiştirmenize olanak tanımaktadır. Hatta yine güncel birçok anakartta işlemci ve belleğe giden voltajlara da müdahale edebilmek mümkün. Tabii anakartların overclock yapabilmek için verdiği bu özelliklerin seviyesi markadan markaya göre de değişmektedir.

Overclock yapmadan önce bilmeniz gereken bazı bilgisayar terimleri ise şunlardır :

-FSB (FrontSideBus): Ana kartınızdaki kuzey köprüsü ile işlemciniz arasındaki veri taşıma yoluna denir. Kuzey Köprüsü, RAM’ler, işlemci ve AGP slotu arasındaki iletişimi sağladığından dolayı FSB sürati bilgisayarın genel performansını yakından ilgilendirir.

-Kuzey Köprüsü: Ana kartınızın kalbi diye nitelendirilebilecek çiptir. Ana kartınızdaki AGP slotu , RAM’ler ile işlemci arasındaki iletişimi sağlayan çipe “Kuzey Köprüsü” adı verilir.

-Güney Köprüsü: Ana kartınızda PCI ve IDE denetleyicilerinin bağlı oldukları çipe denir.

-AGP: Açılımı “Accelerated Graphics Port” olan ve türkçe’de hızlandırılmış grafik portu anlamına gelen AGP, Ekran kartınız ile sisteminiz arasındaki bağlantıyı sağlayan arabirime verilen isimdir. AGP’nin genelde 66MHz’lik bir saat frekansı vardır.

-PCI: Ekran kartı dışında kalan diğer genişleme kartları (ses kartı, tv kartı, ethernet kartı, scsi kartı) ve IDE aygıtları (sabit disk, optik okuyucu) ile sisteminiz arasındaki bağlantıyı oluşturan arabirime verilen addır. PCI hızı genelde 33MHz’dir.

Bilmeniz gereken bazı Overclock terimleri ise şunlardır :

İşlemci Çarpanı (Clock Ratio): İşlemcinin FSB hızının en yüksek kaç katı hızda çalışacağını belirleyen çarpana denir. Toplam işlemci hızı, FSB hızı ile bu çarpan değerinin çarpılması ile bulunur. Bilgisayar açılırken çarpan değeri “bios” tarafından işlemciden algılanır, bu sayede ana karta takılı olan işlemci tanımlanır.

Her işlemcinin bir çarpan kat sayısı vardır (x9 , x10, x15 gibi) ve bu çarpan ile FSB hızı çarpılınca işlemcinin asıl MHz’i bulunmuş olur. Örnek olarak P4 3.0 GHz için bu değer FSB 200×15 olduğundan 3000 MHz’dir.


VCore: İşlemci çekirdek voltajıdır.

VDimm: Bellek voltajıdır. RAM’leri yüksek hızlara çıkarmak veya daha düşük zamanlamalar ile kullanabilmek için bir miktar artırılır.

VDD: Kuzey Köprüsü voltajıdır.

AGP/PCI Bölenleri: AGP ve PCI saat frekansları gerçekte FSB hızına bağlıdır. Bu noktada devreye bölenler girer.

Overclock, bir işlemciyi orijinal çalışma hızından daha yüksek hızlara ulaştırmaktır. Örneğin 1800MHz’lik bir işlemci hızını 1900 MHz’e çıkartırsanız, sisteminizde bir bozulma meydana gelmemiş ve BIOS ekranında bu değeri görüyorsanız başarmışınız demektir.


-İşlemci, Ekran kartı, RAM gibi parçalarınızı normal frekanslarından daha yükseklere çıkartmaya denir.

-Overclock Türkçe'mize Hız Aşırtma olarak geçmiştir.

-Overclock yapacaksınız bilin ki bir işlemciyi 5 yıl kullanacaksanız 3 yıl sonra ömrü bitmiş olacaktır. Ve artık ilk overclock sonrası işlemciniz garanti dışına çıkacaktır.

-Soğutma:Herşey başarılı bir overclock işlemi ile bitmiyor maalesef. Overclock işlemini yaptıkan sonra işlemci’nin ısı durumunu da iyi takip altına almak gerekiyor. Günümüzde işlemcileri soğutmak için havasoğutma, su soğutma , gaz soğutma ve nitrojenli soğutma gibi değişik çözümler bulunmakta. Bu soğutma çözümlerinden yaygın olanlar ahav soğutma ki bu bildiğimiz klasik işlemci fanları ile sağlanıyor. Ayrıca yavaş yavaş su soğutma çözümleri de yaygınlaşmaya başladı. Başta Thermaltake ve Gigabyte olmak üzere değişik firmalar hazır su suğutma çözümleri satmaktalar. İşlemci soğutma da fiyat/performans oranı en yüksek çözüm standart hava soğutmadır. Zaten birçok overclockçu’ya hava soğutma çözümleri kafi gelebilmekte. Hava soğutmaları genelde ısı emici ve fan (HSF) olmak üzere 2 parçadan oluşurlar. Bu fanlar artık devir ayarlı çalışabildikleri için gerek yazılımsal gerekse çoğu fan’ın 5.25 ‘lik ön kasa slotuna takılabilcek kontrolcüleri yardımı ile yüksek işlemci gücü gerektirmeyen uygulamalarda fan hızı düşürülerek daha sessiz bir ortam el edilebilir.
Ayrıca su soğutma sistemleri de kullanma imkaanız bulunmaka. Bugün birçok büyük üretici hazır sus soğutma sistemleri satmakta. Su soğutma sistemlerine genelde soğutma performansından ziyade ses seviyesini düşürmek için geçilmekte. Tabi ki su soğutma sistemlerinin soğutma performansları hava yani fanlı sistemler ile elde edilen sonuçlardan daha iyi olacakdır ama temel geçiş sebebi sessizlikdir. Piyasada başta Zalman Reserator olmak üzere Themaltak ve Gigabyte’ın su soutma çözümlerini bulabilmek mümkün.

-Overclock Sırasında Karşılabilcek Sorun ve Çözümler:Yukarıda bahsettiğimiz gibi overclock için bios’dan fsb’nizi yükselttiniz. Bios da ayarlarınızı kaydettiniz ve bilgisayarı yeniden başlattınız. Ama o da ne bilgisayarınız açılmıyor. Korkamaya hiç gerek yok. İşlemci yada belleklerinizin çıkabilceği sınırların da üstüne çıktığınız için büyük bir ihtimalle bilgisayarınız açılmıyordur. Bu durumda yapmanız gerekenleri şöyle sıralıyabiliriz;
- Bilgisayarınıza reset attıktan sonra anakartınız kendi işlemci ayarlarını geri yükleyecektir. Eğer ilk reset ile olmuyorsa anakartınız fişten birkaç dakiklaığınıa çekip bekleyebilirisiniz. Bu durumda da anakartınızın tekrar kendi ayarlarına geri dönemsi gerekir.
- Bunlar bir işe yaramazsa eğer ” Clear CMOS ” yapmalısınız. Bu sayede bios bilgileriniz sıfırlanıp fabrika ayarlarına geri dönemeyi deneyebilirsiniz.
- Son yol olarak da büyük ihtimalle sizi kesin sonuca götürecek olan bios pilini çıkarabilirsiniz. Bu işlemi yapmanız ile birlikte anakartınız bios üzerinde yaptığınız hatalı overclock işlemini unutacak bios ayarlarını sıfırdan başlatacakdır. Yanlız bios pilini çıkarırken özellikle pişi tutan dişi esnetmemeye çalışın. Bios pilini çıkarıca diye pili tutan dişi kırıp teknik servis yolunu tutan da çok kullancı bulunmakta.

NOT:Bu bilgileri güvenli sitelerden teyit ederek topladım ve birleştirdim Overclock yapmak isteyen arkadaşımız varsa konunun altına yazsın o işlemide güzel bir konu açarak anlatırım.

Yararlı, eline sağlık.

Teşekkür ediyorum.

Konuya anakartın ve işlemcilerin temel olarak hız aşırtmaya olan yatkınlığını ve etkisini, işlem sonrası harcanacak güç için güç kaynağı hakkında ufsk temel bilgileri eklesen, çekirdek kapatma nedir neye yarar bunları eklersen konun çok daha güzel olur. Ve tabi ki en önemli nokta hız aşırtma yapılan parçalarda tavsiye edilen soğutma önerileri, sistemin stabil çalıştığını kontrol etmek için strest testi tavsiyeleri ve bir takım bazı temel hataları yazarsan 10 numara olur konun. Mesela nereden sonra voltaj vermek gerekiyor voltaj istediğini işlemcinin nasıl anlayacağız gibi.
Bunlar bu işin can alıcı noktaları. Hatta uygulamalı bir çalışma yaparsan bambaşka olur Öğrenci evime döneyim evdeki sisteme yapacam adım adım yazar konuya canlılık katarım dediğim gibi siz temel bilgileri yazın canlansın konu

Araştırmaları sürdürüyorum