Ey iman edenler! Allaha karşı gelmekten sakının ve doğrularla beraber
olun. (Tevbe, 9/119)
Doğruluk, insanın söz, fiil ve niyetleriyle dürüst ve iyilikten yana olması anlamında
kullanılan bir ahlakî kavramdır. Yüce Mevlamız, kulluğumuzun bilincinde
olmamızı ve doğruluktan ayrılmamamızı istemektedir. Buna göre Rabbimizin
emirlerine uyup sadıklarla, doğrularla beraber olmak dinimizin gereğidir. Doğru
konuşup, doğru yaşamak ve doğru yaşayanlarla beraber olmak Müslümanların özelliklerindendir.
Doğruluk hayatımızın bütün yönlerini kuşatmalı ve her anında bulunmalıdır.
Öyle ki;
1. Niyetlerimizde doğru olmalıyız. Her şeyin başı niyet olduğu için, niyetimizin
doğru ve sadece Allah rızasına göre şekillenmesine dikkat etmeliyiz. İbadetlerimizde,
sadakalarımızda, insanlarla ilişkilerimizde niyetimizin sadece Allah rızasını
taşıması gerekir.
2. Konuşmalarımıza dikkat etmeli, bütün sözlerimizin doğru olmasına özen göstermeliyiz.
İnsanları memnun etmek, hak etmediğimiz bir kazancı elde etmek vb.
nedenlerle hiçbir surette yalan konuşmamalıyız.
3. Davranışlarımızda doğru olmalıyız. İyi olduğuna inandığımız şeyleri yapmak
ve kötü olduğuna inandığımız şeylerden uzak durmak da davranışlarımızın doğruluğudur.
4. Verdiğimiz kararlara bağlı kalmada doğru olmalıyız. Allahın rızasını kazanmak
için bir karar verdiğimizde onu uygulamak, bu kararımıza bağlı kalmak, ondan
vazgeçmemek, farklı bir tavır sergilememek de doğruluktur. Mesela, namaz kılmayan
bir kimsenin, namaza başlama kararı aldıktan sonra, namazları terk etmemesi
ve bu kararında sebat etmesi bu anlamda bir kararlılık ve doğruluktur.
Buna göre doğruluk, niyetlerimizi, konuşmalarımızı, davranışlarımızı ve verdiğimiz
kararlara bağlılığımızı kapsamaktadır. Bu şekilde gerçekleşen bir doğruluk,
erdem ve güzellik Allaha kul olmanın da gereğidir. Ayrıca, dünya hayatında bize
fayda sağlayacak en güzel şey doğruluktur. Çünkü doğruluk, bütün şartlarda güzel
meyveler verir, bize ve insanlığa fayda sağlayacak sonuçlar doğurur.
Doğruluğumuzu sorgulamalı ve bu yönde kendimizi geliştirmeliyiz. Peygamber
Efendimiz, Sana şüphe veren şeyi terk et, emin olduğun şeye ulaşıncaya kadar git.
Zira doğruluk kalbin mutmain olmasıdır, yalan ise insanın kalbinde kuşku uyanmasıdır.
(Tirmizî, Kıyâme, 61; Nesaî, Eşribe, 50) buyurmuştur. Bu hadis-i şerif, günahı alışkanlık
hâline getirmemiş Müslümanın kalbinin, dinin hoş görmediği şeylerin yapılması
hâlinde rahatsız olacağını beyan etmektedir. Böyle bir kalp Müslüman için
yol gösterici olabilir. Çünkü Müslüman yalan konuştuğunda ve doğru olmayan bir
davranış sergilediğinde kalbinde bir tereddüt, bir rahatsızlık hissi oluşur. Doğru
olduğunda ise içinde bir güven ve hoşnutluk ortaya çıkar.
Kuran-ı Kerimde doğruluğun iman ile birlikte zikredildiğini ve birçok ayette
doğruluğa vurgu yapıldığını görüyoruz. Ayet-i kerimede bu anlamda Öyle ise emrolunduğun
gibi dosdoğru ol. Beraberindeki tövbe edenler de dosdoğru olsunlar. Hak ve
adalet ölçülerini aşmayın. Şüphesiz O yaptıklarınızı hakkıyla görür. (Hûd, 11/112) buyurulmuştur.
Doğruluk hayatımızda bir ilke olmalı, bütün davranışlarımıza şekil veren en belirgin
özellik olmalıdır. Milli şairimiz M. Akif Ersoy şu beyitlerinde doğru sözlü
olmamız gerektiğini ne güzel vurgulamıştır:
Şudur benim hayatta en beğendiğim meslek;
Sözün odun gibi olsun/hakikat olsun tek...
Doğru olanlar, Allahın koruması altındadırlar.
Allahu Teala, son ilahi kitabını insanların huzurunu sağlamak ve doğru yolda
gitmelerini temin için göndermiştir. Aksi durum, şeytana ve onun isteklerine uyma
olarak kabul edilir.
Ne mutlu, doğruluktan ayrılmayanlara Allah doğrularla beraberdir.
KAYNAK: Kur'an'dan Oğütler (Diyanet İşleri Yayınları)
olun. (Tevbe, 9/119)
Doğruluk, insanın söz, fiil ve niyetleriyle dürüst ve iyilikten yana olması anlamında
kullanılan bir ahlakî kavramdır. Yüce Mevlamız, kulluğumuzun bilincinde
olmamızı ve doğruluktan ayrılmamamızı istemektedir. Buna göre Rabbimizin
emirlerine uyup sadıklarla, doğrularla beraber olmak dinimizin gereğidir. Doğru
konuşup, doğru yaşamak ve doğru yaşayanlarla beraber olmak Müslümanların özelliklerindendir.
Doğruluk hayatımızın bütün yönlerini kuşatmalı ve her anında bulunmalıdır.
Öyle ki;
1. Niyetlerimizde doğru olmalıyız. Her şeyin başı niyet olduğu için, niyetimizin
doğru ve sadece Allah rızasına göre şekillenmesine dikkat etmeliyiz. İbadetlerimizde,
sadakalarımızda, insanlarla ilişkilerimizde niyetimizin sadece Allah rızasını
taşıması gerekir.
2. Konuşmalarımıza dikkat etmeli, bütün sözlerimizin doğru olmasına özen göstermeliyiz.
İnsanları memnun etmek, hak etmediğimiz bir kazancı elde etmek vb.
nedenlerle hiçbir surette yalan konuşmamalıyız.
3. Davranışlarımızda doğru olmalıyız. İyi olduğuna inandığımız şeyleri yapmak
ve kötü olduğuna inandığımız şeylerden uzak durmak da davranışlarımızın doğruluğudur.
4. Verdiğimiz kararlara bağlı kalmada doğru olmalıyız. Allahın rızasını kazanmak
için bir karar verdiğimizde onu uygulamak, bu kararımıza bağlı kalmak, ondan
vazgeçmemek, farklı bir tavır sergilememek de doğruluktur. Mesela, namaz kılmayan
bir kimsenin, namaza başlama kararı aldıktan sonra, namazları terk etmemesi
ve bu kararında sebat etmesi bu anlamda bir kararlılık ve doğruluktur.
Buna göre doğruluk, niyetlerimizi, konuşmalarımızı, davranışlarımızı ve verdiğimiz
kararlara bağlılığımızı kapsamaktadır. Bu şekilde gerçekleşen bir doğruluk,
erdem ve güzellik Allaha kul olmanın da gereğidir. Ayrıca, dünya hayatında bize
fayda sağlayacak en güzel şey doğruluktur. Çünkü doğruluk, bütün şartlarda güzel
meyveler verir, bize ve insanlığa fayda sağlayacak sonuçlar doğurur.
Doğruluğumuzu sorgulamalı ve bu yönde kendimizi geliştirmeliyiz. Peygamber
Efendimiz, Sana şüphe veren şeyi terk et, emin olduğun şeye ulaşıncaya kadar git.
Zira doğruluk kalbin mutmain olmasıdır, yalan ise insanın kalbinde kuşku uyanmasıdır.
(Tirmizî, Kıyâme, 61; Nesaî, Eşribe, 50) buyurmuştur. Bu hadis-i şerif, günahı alışkanlık
hâline getirmemiş Müslümanın kalbinin, dinin hoş görmediği şeylerin yapılması
hâlinde rahatsız olacağını beyan etmektedir. Böyle bir kalp Müslüman için
yol gösterici olabilir. Çünkü Müslüman yalan konuştuğunda ve doğru olmayan bir
davranış sergilediğinde kalbinde bir tereddüt, bir rahatsızlık hissi oluşur. Doğru
olduğunda ise içinde bir güven ve hoşnutluk ortaya çıkar.
Kuran-ı Kerimde doğruluğun iman ile birlikte zikredildiğini ve birçok ayette
doğruluğa vurgu yapıldığını görüyoruz. Ayet-i kerimede bu anlamda Öyle ise emrolunduğun
gibi dosdoğru ol. Beraberindeki tövbe edenler de dosdoğru olsunlar. Hak ve
adalet ölçülerini aşmayın. Şüphesiz O yaptıklarınızı hakkıyla görür. (Hûd, 11/112) buyurulmuştur.
Doğruluk hayatımızda bir ilke olmalı, bütün davranışlarımıza şekil veren en belirgin
özellik olmalıdır. Milli şairimiz M. Akif Ersoy şu beyitlerinde doğru sözlü
olmamız gerektiğini ne güzel vurgulamıştır:
Şudur benim hayatta en beğendiğim meslek;
Sözün odun gibi olsun/hakikat olsun tek...
Doğru olanlar, Allahın koruması altındadırlar.
Allahu Teala, son ilahi kitabını insanların huzurunu sağlamak ve doğru yolda
gitmelerini temin için göndermiştir. Aksi durum, şeytana ve onun isteklerine uyma
olarak kabul edilir.
Ne mutlu, doğruluktan ayrılmayanlara Allah doğrularla beraberdir.
KAYNAK: Kur'an'dan Oğütler (Diyanet İşleri Yayınları)
