UTP KABLOSU NASIL YAPILIR
Kablo yaparken* yani bir kablonun iki ucuna jak takarken* kabloyu nerede kullanacağınıza bağlı olarak iki tipten bahsedilebilir. Düz kablo* cross(çapraz) kablo.
Gördüğünüz gibi aynı cihazlar arasında(PC-PC veya Hub-Hub) cross kablo kullanıyoruz. PC'den hub'a gidecek kablo ise düz kablo oluyor
UTP kablonun ucuna taktığımız RJ-45 jak üzerindeki pinler jakın pinleri size bakacak şekilde tutulduğunda soldan sağa 1'den 8'e kadar sıralı kabul edilir.
Dikkat ederseniz bilgisayarın ağ kartında 1. pin TX+ iken hub tarafında 1. pin RX+.
Dolayısı ile kabloyu yaparken kablonun iki ucundaki jaklarda* birebir bağlantı yaparsak* yani 1. pin karşıda da 1'e gidecek* 2. pin 2'ye... şeklinde yaparsak düz kablo yapmış oluruz. Böylece PC'nin gönderim yapan uçları(TX) hub'ın alım yapan uçlarına(RX) denk gelmiş olur. PC'nin direkt olarak hub'a bağlanmadığı ortamlarda* bilgisayar ile duvar prizi arasındaki kablolar* duvar prizlerinden patch panellere giden kablolar ve patch panelden hub'a giren kablolar hep düz kablodur. Kısacası* daima düz bağlantı yaparız ancak bazı özel durumlarda çapraz kablo gerekebilir.
Çapraz kablo
İki Pc'yi* arada hub olmadan tek bir kablo ile bağlayabilirsiniz.
Ama her iki tarafta da 1 ve 2. pinler TX* 3 ve 6. pinler RX olduğuna göre* çapraz bağlamalısınız ki* TX ve RX'ler karşı karşıya gelsin.
İki hub arasında çapraz kabloda böyle oluyor. Farkı mı...
Kanalların ismi farklı olsada sonuçta aynı çapraz kablo hem PC-PC hem de hub-hub bağlantısı için kullanılabilir...
Yani sizin yapacağınız çapraz kablo aynı.
Hub'ların birbirine bağlanması
Hub'lar ile ilgili sık sık problem yaratan bir "kolaylıktan" bahsetmek gerekiyor.
Bugün 16 port bir hub alırsınız* bu bana uzun bir süre gider dersiniz* ama networkünüz o kadar hızlı büyür ki kısa zamanda bir hub daha alırsınız. Bu hubları da birbirine bağlamanız gerekir. Yani hub'ların birbirine bağlanması çok sık karşılaşılan bir durumdur. Eee* bizde ne yaparız* hub'ın üzerinde bilgisayar taktığımız portlardan ama bu sefer çapraz kablo ile iki hub'ı bağlarız.
Hub üreticileri vatandaş çapraz kablo ile uğraşmasın diye şöyle bir güzellik yapmışlar* hubların bir çoğunda portlardan en büyük numaraya sahip olanın yanında crossover* uplink* out* MDI/X gibi ibareler bulunur. Bu şu anlama gelir:
"Eğer bu hub ile başka bir hub'ı bağlayacaksan* düz kablo kullanabilirsin. Düz kablonun bir ucunu bu porta tak ve portun yanında bir düğme varsa ona bas* kablonun diğer ucunu ise* diğer hub'ın normal bir portuna tak."
4. numaralı portun yanındaki düğmeye dikkat.
İki hub'ı düz kablo ile bağlarken* kablonun bir ucu 1. hub'un uplink portuna* diğer ucu ise diğer hub'ın normal bir portuna takılır.
Üçüncü bir hub daha bağlanırken bu sefer 2. hub'ın uplink portu kullanılacaktır.
Bazen bu uplink portu normal portlardan ayrıdır ve basmanız gereken bir düğme yoktur.
Eğer iki hub'da da BNC çıkışı varsa koaksiyel kablo ile de hub'ları bağlayabilirsiniz. Tabii ki iki uçta sonlandırıcı olması gerekiyor.
Kablo bağlantı standartları
Kablo uçlarını yaparken uymanız gereken* daha doğruyu uyarsanız sizin ve sizden sonra ağa müdahale edecek kişinin işini kolaylaştıracak standartlar vardır. Bu standarda uygun yaptığınız kablo veri kanallarının aynı tel çiftini kullanması kuralına uygun olacaktır.
EIA/TIA isimli kuruluş "EIA/TIA -568-A 'Commercial Building Wiring Standard' " isimli kablolama ile ilgili standartları belirlemiştir. Tüm dünyada üreticiler ve teknisyenler bu standartları takip ederler.
"EIA/TIA -568-A" standardı içinde kablo uçlarını yaparken kullanabileceğiniz elektriksel olarak birbirinin tamamen aynısı iki şema önerilmiştir. T568A şeması ve T568B şeması.
Her iki şemada da 1-2 ve 3-6'nın aynı çifte ait tellere denk geldiğine dikkat ediniz.
Düz KABLO
Düz kablo yapmak için iki uçta aynı şemada olmalı* yani 568A<->568A veya 568B<->568B şeklinde. Dolayısı ile iki seçeneğiniz var.
Çapraz Kablo
Eğer çapraz kablo yapmak istiyorsanız bir ucu 568A diğerini 568B şemasına göre yapmalısınız.
Altta gördüğünüz grafiği üstüne sağ tıklayıp>save as... ile kaydederseniz kablolarla ilgili temel bilgiler(renk kodları özellikle) her zaman elinizin altında bulunur.
Düz kablo yaparken iki şemadan birini seçip renk kodlarını ezberlerseniz ve her yaptığınız kabloda bunu kullanırsanız* bir kablonun ucu bozulduğunda gidip diğer ucunu kontrol etmenize gerek kalmaz.
Peki hangisini seçeyim derseniz* bir çok kaynakta 568A<->568A şemasının dünyada en yaygın kullanılan şema olduğu söyleniyor...
Gigabit Ethernet
Yukarıdaki kablo bağlantıları 10BaseT ve 100BaseTX için yani 10Mbit ve 100Mbit ethernet için geçerlidir. 1000BaseT yani UTP kablo üzerinden gigabit ethernet kullanacaksanız düz bağlantıda bir farklılık yok. 568A<-->568A bağlantısını kullanabilirsiniz. Çapraz kabloda ise durum değişik* gigabit çapraz için alttaki şemayı kullanmanız gerekiyor.
Renk kodlarını ve bağlantı mantığını anladıktan sonra şimdi isterseniz pratikte jak kabloya nasıl takılıyor ona bir bakalım.
Jak'ı takma
Aslında yukarıda gördüğünüz aletlerden birisi işinizi tamamen görecektir. Ancak kablonun dış plastiğini soyarken kullanabileceğiniz bir alet daha var.
Kabloyu geçirip* aleti parmağınızla çevirince kabloya hiç zarar vermeden sadece en dıştaki plastiği kesiyor.
Biz elimizdeki sıkma aletini kullanarak kablonun ucunu açalım. Yapmamız gereken kablonun ucunu 2cm kadar aletin iki tarafında da bıçak olan bölümüne sokmak* sadece en dıştaki plastiği kesecek kadar aleti sıkıp* sol elimizle kabloyu tutarken* sağ elimizle aleti çevirmek.
Şimdi telleri görebiliyoruz. Sıra geldi telleri kullanacağımız şablona göre sıraya dizmeye. Elimizle* telleri soldan sağa* sağdan sola "çekiştirerek" istediğimiz sıraya getiriyoruz.
Şimdi de teller düz sırada iken telleri baş ve işaret parmağımız arasında "yoğurarak" düzeltiyoruz.
Düz hale de getirdikten sonra aletin bir bıçaklı olan ağzına yerleştirip tüm uçlar düz olacak şekilde uçları kırpıyoruz.
Gördüğünüz gibi teller düzgün sırada ve uçları da dümdüz. Bu noktada açıkta olan tellerin boyu 1.7cm den daha uzun olmamalı. Aksi halde teller arasında sinyal bozulması olabilir özellikle 100Mbit için kullanılacaksa sakat..
Kabloyu jakın içine sokuyoruz. Bu noktada iki şey önemli. Birincisi tüm uçlar jakın içteki en son noktasına değmeli yani yukarıdaki resme göre jakın sağından bakıldığında* tüm teller sonuna kadar girmiş olmalı.
İkincisi de kablo dışındaki plastik de jak'a girmiş olmalı.
Jakı alete takıyoruz ve tek harekette fazla abanmadan sıkıyoruz.
Sıktıktan sonra yandan bakıldığında pinlerin kablolara gömüldüğünü ve jakın arkasındaki plastiğin de kablonun en dış plastiğini(yanda mavi olarak çizilmiş) ezdiğini görebiliriz/görmeliyiz
Kablonun iki ucunu yukarıdaki gibi yaptıktan sonra kullanıma hazır.
ALINTIDIR
Kablo yaparken* yani bir kablonun iki ucuna jak takarken* kabloyu nerede kullanacağınıza bağlı olarak iki tipten bahsedilebilir. Düz kablo* cross(çapraz) kablo.
Gördüğünüz gibi aynı cihazlar arasında(PC-PC veya Hub-Hub) cross kablo kullanıyoruz. PC'den hub'a gidecek kablo ise düz kablo oluyor
UTP kablonun ucuna taktığımız RJ-45 jak üzerindeki pinler jakın pinleri size bakacak şekilde tutulduğunda soldan sağa 1'den 8'e kadar sıralı kabul edilir.
Dikkat ederseniz bilgisayarın ağ kartında 1. pin TX+ iken hub tarafında 1. pin RX+.
Dolayısı ile kabloyu yaparken kablonun iki ucundaki jaklarda* birebir bağlantı yaparsak* yani 1. pin karşıda da 1'e gidecek* 2. pin 2'ye... şeklinde yaparsak düz kablo yapmış oluruz. Böylece PC'nin gönderim yapan uçları(TX) hub'ın alım yapan uçlarına(RX) denk gelmiş olur. PC'nin direkt olarak hub'a bağlanmadığı ortamlarda* bilgisayar ile duvar prizi arasındaki kablolar* duvar prizlerinden patch panellere giden kablolar ve patch panelden hub'a giren kablolar hep düz kablodur. Kısacası* daima düz bağlantı yaparız ancak bazı özel durumlarda çapraz kablo gerekebilir.
Çapraz kablo
İki Pc'yi* arada hub olmadan tek bir kablo ile bağlayabilirsiniz.
Ama her iki tarafta da 1 ve 2. pinler TX* 3 ve 6. pinler RX olduğuna göre* çapraz bağlamalısınız ki* TX ve RX'ler karşı karşıya gelsin.
İki hub arasında çapraz kabloda böyle oluyor. Farkı mı...
Kanalların ismi farklı olsada sonuçta aynı çapraz kablo hem PC-PC hem de hub-hub bağlantısı için kullanılabilir...
Yani sizin yapacağınız çapraz kablo aynı.
Hub'ların birbirine bağlanması
Hub'lar ile ilgili sık sık problem yaratan bir "kolaylıktan" bahsetmek gerekiyor.
Bugün 16 port bir hub alırsınız* bu bana uzun bir süre gider dersiniz* ama networkünüz o kadar hızlı büyür ki kısa zamanda bir hub daha alırsınız. Bu hubları da birbirine bağlamanız gerekir. Yani hub'ların birbirine bağlanması çok sık karşılaşılan bir durumdur. Eee* bizde ne yaparız* hub'ın üzerinde bilgisayar taktığımız portlardan ama bu sefer çapraz kablo ile iki hub'ı bağlarız.
Hub üreticileri vatandaş çapraz kablo ile uğraşmasın diye şöyle bir güzellik yapmışlar* hubların bir çoğunda portlardan en büyük numaraya sahip olanın yanında crossover* uplink* out* MDI/X gibi ibareler bulunur. Bu şu anlama gelir:
"Eğer bu hub ile başka bir hub'ı bağlayacaksan* düz kablo kullanabilirsin. Düz kablonun bir ucunu bu porta tak ve portun yanında bir düğme varsa ona bas* kablonun diğer ucunu ise* diğer hub'ın normal bir portuna tak."
4. numaralı portun yanındaki düğmeye dikkat.
İki hub'ı düz kablo ile bağlarken* kablonun bir ucu 1. hub'un uplink portuna* diğer ucu ise diğer hub'ın normal bir portuna takılır.
Üçüncü bir hub daha bağlanırken bu sefer 2. hub'ın uplink portu kullanılacaktır.
Bazen bu uplink portu normal portlardan ayrıdır ve basmanız gereken bir düğme yoktur.
Eğer iki hub'da da BNC çıkışı varsa koaksiyel kablo ile de hub'ları bağlayabilirsiniz. Tabii ki iki uçta sonlandırıcı olması gerekiyor.
Kablo bağlantı standartları
Kablo uçlarını yaparken uymanız gereken* daha doğruyu uyarsanız sizin ve sizden sonra ağa müdahale edecek kişinin işini kolaylaştıracak standartlar vardır. Bu standarda uygun yaptığınız kablo veri kanallarının aynı tel çiftini kullanması kuralına uygun olacaktır.
EIA/TIA isimli kuruluş "EIA/TIA -568-A 'Commercial Building Wiring Standard' " isimli kablolama ile ilgili standartları belirlemiştir. Tüm dünyada üreticiler ve teknisyenler bu standartları takip ederler.
"EIA/TIA -568-A" standardı içinde kablo uçlarını yaparken kullanabileceğiniz elektriksel olarak birbirinin tamamen aynısı iki şema önerilmiştir. T568A şeması ve T568B şeması.
Her iki şemada da 1-2 ve 3-6'nın aynı çifte ait tellere denk geldiğine dikkat ediniz.
Düz KABLO
Düz kablo yapmak için iki uçta aynı şemada olmalı* yani 568A<->568A veya 568B<->568B şeklinde. Dolayısı ile iki seçeneğiniz var.
Çapraz Kablo
Eğer çapraz kablo yapmak istiyorsanız bir ucu 568A diğerini 568B şemasına göre yapmalısınız.
Altta gördüğünüz grafiği üstüne sağ tıklayıp>save as... ile kaydederseniz kablolarla ilgili temel bilgiler(renk kodları özellikle) her zaman elinizin altında bulunur.
Düz kablo yaparken iki şemadan birini seçip renk kodlarını ezberlerseniz ve her yaptığınız kabloda bunu kullanırsanız* bir kablonun ucu bozulduğunda gidip diğer ucunu kontrol etmenize gerek kalmaz.
Peki hangisini seçeyim derseniz* bir çok kaynakta 568A<->568A şemasının dünyada en yaygın kullanılan şema olduğu söyleniyor...
Gigabit Ethernet
Yukarıdaki kablo bağlantıları 10BaseT ve 100BaseTX için yani 10Mbit ve 100Mbit ethernet için geçerlidir. 1000BaseT yani UTP kablo üzerinden gigabit ethernet kullanacaksanız düz bağlantıda bir farklılık yok. 568A<-->568A bağlantısını kullanabilirsiniz. Çapraz kabloda ise durum değişik* gigabit çapraz için alttaki şemayı kullanmanız gerekiyor.
Renk kodlarını ve bağlantı mantığını anladıktan sonra şimdi isterseniz pratikte jak kabloya nasıl takılıyor ona bir bakalım.
Jak'ı takma
Aslında yukarıda gördüğünüz aletlerden birisi işinizi tamamen görecektir. Ancak kablonun dış plastiğini soyarken kullanabileceğiniz bir alet daha var.
Kabloyu geçirip* aleti parmağınızla çevirince kabloya hiç zarar vermeden sadece en dıştaki plastiği kesiyor.
Biz elimizdeki sıkma aletini kullanarak kablonun ucunu açalım. Yapmamız gereken kablonun ucunu 2cm kadar aletin iki tarafında da bıçak olan bölümüne sokmak* sadece en dıştaki plastiği kesecek kadar aleti sıkıp* sol elimizle kabloyu tutarken* sağ elimizle aleti çevirmek.
Şimdi telleri görebiliyoruz. Sıra geldi telleri kullanacağımız şablona göre sıraya dizmeye. Elimizle* telleri soldan sağa* sağdan sola "çekiştirerek" istediğimiz sıraya getiriyoruz.
Şimdi de teller düz sırada iken telleri baş ve işaret parmağımız arasında "yoğurarak" düzeltiyoruz.
Düz hale de getirdikten sonra aletin bir bıçaklı olan ağzına yerleştirip tüm uçlar düz olacak şekilde uçları kırpıyoruz.
Gördüğünüz gibi teller düzgün sırada ve uçları da dümdüz. Bu noktada açıkta olan tellerin boyu 1.7cm den daha uzun olmamalı. Aksi halde teller arasında sinyal bozulması olabilir özellikle 100Mbit için kullanılacaksa sakat..
Kabloyu jakın içine sokuyoruz. Bu noktada iki şey önemli. Birincisi tüm uçlar jakın içteki en son noktasına değmeli yani yukarıdaki resme göre jakın sağından bakıldığında* tüm teller sonuna kadar girmiş olmalı.
İkincisi de kablo dışındaki plastik de jak'a girmiş olmalı.
Jakı alete takıyoruz ve tek harekette fazla abanmadan sıkıyoruz.
Sıktıktan sonra yandan bakıldığında pinlerin kablolara gömüldüğünü ve jakın arkasındaki plastiğin de kablonun en dış plastiğini(yanda mavi olarak çizilmiş) ezdiğini görebiliriz/görmeliyiz
Kablonun iki ucunu yukarıdaki gibi yaptıktan sonra kullanıma hazır.
ALINTIDIR
