|Linux Tarihi| Gelişimi | ## Izner * #
Merhaba,
* Linux'un Kuruluşu
* Kuruluşundan bugüne yaşanmış önemli olaylar
Bunları sizler için araştırıp derledim. İyi Okumalar - Izner.
=== Kuruluşu ===
1983de, Richard Stallman tamamen ücretsiz yazılımdan oluşan Unix-benzeri bir işletim sistemi geliştirmek amacıyla GNU Projesini kurdu. 1990ların başında, GNU bu sistemin gerekli parçalarının çoğunu ya toplamış ya da üretmişti kütüphaneler,derleyiciler, metin düzenleyiciler, bir Unix kabuğul bir tek ana bileşen olan çekirdek kalmıştı. GNU projesi çekirdeği 1990da, Mach mikroçekirdeğini baz alarak GNU Hurdü geliştirmeye başladı, ama Mach-bazlı bu tasarımın geliştirilmesi zor çıktı ve yavaş ilerledi.
Bu sırada, 1991de, Finli üniversite öğrencisi Linus Torvalds, Helsinki Üniversitesine devam ederken hobi olarak başka bir çekirdek geliştirmeye başlamıştı. Torvalds kendi bilgisayarında orjinal olarak Andrew Tanenbaum tarafından işletim sistemi tasarımını öğretmek amacıyla yazılmış Unix-benzeri bir sistem olan Minix kullanıyordu. Ancak Tanenbaumun başkalarının kendi işletim sistemini yaymasına izin vermemesi did Torvaldsı Minixnin yerine ikame yaratmaya itti.
Orijinal olarak Torvalds çekirdeğine "free (bedava)" ve "freak (acaip)" anlamında ve Unix-benzeri sistemlerin çoğunun sonunda yer alan X harfini de ekleyerek "Freax" adını verdi. "Linux" adı Fin Üniversitesine ait FTP sunucuyu yöneten Ari Lemmke tarafından bulundu; Torvaldın ilk indirilmeye hazır projesinin bulunduğu dizin için be adı icat etti.
Unix sistemlerinin grafik bir tarihi. Linux Unix-tipi bir sistem olmakla beraber kaynak kodu orjinal Unix çıkışlı değildir. İlk başlarda Linuxu yapılandırıp yüklemek için Minix çalıştıran bir bilgisayar gerekliydi. Linuxun başlangıç versiyonları sabit diskten önyükleme yapabilmek için başka bir işletim sisteminin varlığına gerek duyuyordu, ama kısa süre sonra LILO gibi bağımsız önyükleyiciler çıktı. Linux sistemi fonksiyonellikte Minixi çabucak aştı; Torvalds ve diğer erken çekirdek geliştiricileri tam, tamamen fonksiyonel, ve bedava (özgürlük gibi) bir işletim sistemi yaratmak için çalışmalarını GNU bileşenleri ve user-space programlarına adapte ettiler.
Bugün, GNU bileşenleri gibi diğer alt sistemler ayrıca geliştirilmeye devam ederken Torvalds çekirdeğinin geliştirilmesini yönetmeye devam etmektedir. Diğer grup ve şirketler bu bileşenleri ilave uygulama yazılımlarıyla Linux formunda birleştirip dağıtmaktadırlar.
[url=https://hizliresim.com/3poARp][/URL]
=== Kuruluşundan bugüne yaşanmış önemli olaylar ===
Linux 25 yaşında. 21 yaşındaki bir öğrencinin hobi olarak başlayan projesinin programlama dünyasını değiştirmesi inanılmaz. Bugün, Linux tarihteki en başarılı yazılımlardan biri konumunda. 25 yıllık Linux tarihindeki en önemli olaylar;
1991: LİNUS TORVALDS LİNUXU DUYURDU
25 Ağustos 1991de 21 yaşında Helsinki Üniversitesindeki öğrenci haber grubuna bir posta gönderdi. Özgür bir işletim sistemi geliştirdiğini, sadece bir hobi olduğunu, gnu gibi profesyonel ve büyük olmayacağını içeren sözlerle duyurdu.
1992: LİNUX AÇIK KAYNAK OLUYOR
Linux her zaman açık kaynak değildi. İlk lisanslarda Linux ticari yeniden dağıtımı yasaklıyordu.
Şubat 1992de Linux çekirdeği GPL lisanslaması altında yayımlandı. Linus Torvaldse göre Linuxun kaynak kodunu açmak yaptığı en iyi şeydi.
1993: SLACKWARE LİNUX YAYIMLANDI
Slackware Linuxun 1.0 sürümü 17 Temmuz 1993ta yayımlandı. Bunun önemli olmasının sebebi, Slackwarein geliştirilmeye devam eden en yaşlı dağıtımlardan biri olmasıdır.
1994: BİRİSİ LİNUX MARKASINI TESCİLLEDİ
Linux markası 1994 yılında William R. Della Croce tarafından tescillendi. Sonrasında Linux dağıtımcılarında telif hakkı ödemesi talep etti. Linus Torvalds 3 yıl sonra mahkemeyi kazandı.
1995: İLK LİNUX FUARI
İlk Linux odaklı ticari fuar ve konferans serisi Kuzey Carolina Üniversitesinde başladı. Bu, Linux için yıllık olarak düzenlenen en yüksek katılımcıya sahip fuar oldu birkaç sene boyunca.
1996: LİNUXİN SİMGESİ PENGUEN OLUYOR
Linus Torvaldsi bir keresinde penguen tarafından ısırılmasına rağmen Linuxun maskotunun penguen olması için öneri sunuyor. Oturan penguen Larry Ewing tarafından 1996da çiziliyor.
1997: GNOME PROJESİ DOĞDU
Gnome, en başarılı açık kaynak projelerden biri. Masaüstü Linuxun dağıtımı için çok önemli bir adımdı. Günümüzde onlarca programı Linux masaüstü ortamımızda Gnome sayesinde kullanıyoruz.
1998: KDE 1.0 YAYIMLANDI
Diğer bir önemli adım da Linux için KDE masaüstü ortamının ilk kararlı sürümünün yayımlanmasıdır.
1999: WİNDOWS GERİ ÖDEME GÜNÜ
Çoğu bilgisayar sistemi Microsoft Windows bandrollü olarak satılıyordu. Linux kullanıcıları 15 Şubat 1999da Windows geri ödeme gününde boy gösterdi. Kullanıcılar Microsoft ofislerine giderek kullanmadıkları Windows lisanslarını geri istediler.
2000: STEVE JOBSTAN İŞ TEKLİFİ
Steve Jobs, Mac OS ileUnixi en büyük kullanıcı üssü yapmak için Linus Torvaldse iş teklifinde bulundu. Yalnızca bu da değil, Jobs ayrıca Torvaldsi Linux üzerindeki çalışmalarını sonlandırması için de ikna etmeye çalıştı.
Linus Torvalds bu teklifi kabul etmedi ve Linux üzerinde çalışmaya devam etti.
2001: LİNUX BİR ÇEŞİT KANSER
Microsoft Yöneticisi Steve Ballmerın 2001 yılında söyledikleri:
Linux, entellektüel mülk algısına ve onun dokunduğu her şeye kendini bağlayan bir çeşit kanserdir
2002: RED HAT LİNUX YAYIMLANDI
İşletmeler için ilk kurumsal Linux sürümü 2002de yayımlandı. Red Hat, Linuxu önemli değişimlere uğratan dağıtımlardan biridir.
2003: LİNUX ÇEKİRDEĞİNE SIZMA TEŞEBBÜSÜ
Linux çekirdeğinde bir arka kapı açarak sızma girişiminde bulunuldu. Bu arka kapıdan yönetici hakları ile ilgili bilgilere erişilebilirdi. Derleyiciler durumu ana çekirdeğe bulaşmadan yakaladı.
2004: UBUNTU 4.10 YAYIMLANDI
20 Ekim 2004te Ubuntu 4.10 yayımlandı. İnsanlık için Linux sloganı ile yeni dağıtım görücüye çıktı. Ubuntu, 6 ayda bir yeni sürümleriyle günlük kullanıcı ihtiyacını karşılamaya çalışmaktadır.
ubuntu linux
2005: LİNUS TORVALDS GITİ OLUŞTURDU
Yıllarca, Linux çekirdeği gelişiminde sürüm kontrolü için sahipli yazılım BitKeeper kullanıldı. Özgür yazılımın temelini atan Richard Stallman, açık kaynak bir yazılımın gelişiminde sahipli bir yazılımın kullanılmasını ağır şekilde eleştiriyordu.
Linus Torvalds her gün büyüyen ve gelişen kodu yönetmenin daha iyi bir yolunu bulamamıştı. Ancak 2005te Bitkeeper, Linux topluluğuna ücretsiz sürümü daha fazla vermeme kararı aldı.
Bu olay Torvaldsi kendi sürüm kontrol sistemi üzerinde çalışmak için zorladı. Bu sayede Git doğdu.
Bu arada, Bitkeeper 2016 yılında açık kaynak oldu ama artık iş işten geçti.
2006: MİCROSOFT VE NOVELL ORTAKLIĞI
Suse Linuxu bünyesinde tutan Novell, Microsoft ile ortaklığa gitti. Linux dünyasında oldukça büyük curcunaya sebep oldu bu durum. Birkaç yıl sonra Novellin yerinde yeller esmeye başladı.
2007: LİNUX YÜKLÜ NETBOOK ÇIKTI
Kişisel bilgisayarda Windows yüklü satışların yapıldığı dönemde Asus Eee PC ile hafif bir tablet serisi çıkardı. Bu tablet Linux tabanlı Xandros ile önyüklü olarak geliyordu.
2008: ANDROİD 1.0 YAYIMLANDI
Linux tabanlı mobil işletim sistemi Androidin yayımlanmasıyla birlikte Linux mobil dünyaya adım atmış oldu. Masaüstünde böyle büyük bir başarı yakalayamasa da, Android ile Linux mobil dünyaya hakim konumdadır.
2009: GOOGLE, CHROME OSYİ DUYURDU
Google, Linux tabanlı masaüstü işletim sistemi Chrome OSnin duyurusunu yaptı. Sonrasında bu işletim sistemini çalıştıran Chrome bilgisayarları piyasaya sürdü. Chrome bilgisayarları popülerliğini arttırarak Amerikada 2016nın ilk çeyreğinde ilk kez Mac bilgisayarlardan fazla sattı.
2010: RED HATTEN MİLYAR DOLAR GELİR
Red Hat 2010da ilk kez yıllık bir milyar dolar gelir eşiğini aştı. Red Hatin başarısı, açık kaynak şirketlerinin para kazanamayacağı olgusunu da yıktı.
2011: MİCROSOFT, LİNUX ÇEKİRDEĞİNE KATKIDA BULUNUYOR
Microsoft Linux çekirdeğine on çok katkı sağlayanlar sırasında beşinci sırada bulunuyor.
Heyecan yapmaya gerek yok. Microsoft kendi yararına olmasa böyle bir katkıda bulunmazdı. Böyle bir katkıda bulunmasının sebebi kendi sanallaştırma sürücüleri içindi.
2013: UBUNTU TELEFONU DUYURULDU
Ubuntu tutkulu yeni Ubuntu Telefonu projesini duyurdu. Kapsamlı kitle yatırım desteği istenerek proje başarıya ulaştırılmaya çalışıldı. Ancak 32 milyon dolarlık kitle yatırım kampanyası başarılı olmadı. Sonrasında BQ tarafından Ubuntu Telefon projesi hayata geçirildi.
2014: MİCROSOFT LİNUXU SEVİYOR
Microsoft yöneticisi Satya Nadella Microsoft Linuxu seviyor görüşüyle teknoloji dünyası sarsıldı. Sonrasında görüldü ki bu olay Microsoftun bulut dünyasına hakim olabilmesi için büyük tasarımının bir parçasıydı.
Bununla birlikte, Microsoft ilk kez ürünlerinin kaynak kodunu açarak projelerini Linuxa getirdi.
2015: MİCROSOFTUN KENDİ LİNUX SÜRÜMÜ
Microsoft kendi Linux sürümünü yapıyor şeklinde haberler çıktı, insanlar inanmadı. Bunun tam olarak bir dağıtım olmadığı ortaya çıktı. Linuxa ihtiyaç duyulan ağ bağlantılarını geliştirmek için olan bir parça kod olduğu anlaşıldı.
VE DAHASI
Tüm gelişmeleri bir sayfaya sığdırmak mümkün değil. Eğer Linuxun 25 yılındaki olayları birleştirmek isteseydik kayda değer kalınlıkta bir kitap yazmak gerekirdi..
Son düzenleme: