- 28 Ocak 2007
- 6,759
- 48
Thomas Mann
Paul Thomas Mann 20. yüzyılın en önemli Alman yazarlarından biridir. Mann, Johann Wolfgang von Goethe'nin yapıtlarını kendi yapıtında bir tüzük ve konu bulmada örnek olarak kullandı. Buddenbrooks adlı romanında örnek olacak biçimde anlatıldığı gibi, yapıtlarının başlıca konusunu burjuvazinin yozlaşması oluşturmaktadır. Mann, Thomas Johann Heinrich Mann adlı Lübeck'li bir tüccarın ikinci oğlu olarak 6 Haziran 1875'de Almanya'da dünyaya geldi. 1893'te orta okulu bitiren Mann, çok nefret ettiği okuldan ayrılarak annesi ve kardeşleriyle birlikte Münih'e taşındı. Burada bir sigorta şirketine gönüllü stajyer olarak girdi ve 1895/96 yıllarında Teknik Üniversite'de okudu.
Konu başlıkları
* 1 Buddenbrook Ailesi
* 2 Tristan
* 3 Heinrich ile bozuşması
* 4 Büyülü Dağ
* 5 Doktor Faustus
Buddenbrook Ailesi
Lübeck'teyken bile "Frühlingssturm. Monatsschrift für Kunst, Literatur und Philosophie" (İlkbahar Fırtınası. Sanat, Edebiyat ve Felsefe Aylık Dergisi) adlı derginin yazarları ve kurucuları arasında bulunmuş olan Mann, hayranı olduğu ağabeyi Heinrich tarafından çıkarılan "Das Ztvanzigste Jahrhundert. Blaetter für Deutsche Art und Wohlfahrt" adlı Alman ulusal, anti-Semitist dergiye yazı yazıyordu. Ama Bismarck taraftarı olan genç yazar için şiir çalışmaları daha önemliydi. Heinrich ile birlikte İtalya'ya 1896-1898 yıllarında yaptığı bir yolculuktan sonra 1898-1899 yıllarında "Simplicissimus" adlı derginin redaktörlüğünü üstlendi ve 1900'da askerlik hizmetini yerine getirdi.
Der kleine Herr Friedmann (Küçük Bay Friedmann, 1901) gibi ilk öykülerinden sonra Mann, 1901'de Buddenbrooks (Buddenbrook Ailesi) adlı romanını yayınladı. Dünya çapında başarıya ulaşan bu ünlü romanında yazar, yer yer taşlamalı bir biçimde Lübeck'li bir tüccar ailesinin çöküşünü dört nesil boyunca anlatır. Burjuvazinin, örneğin çalışkanlık, tutumluluk ve görev bilinci gibi değerleri, sanatsal ve entellektüel yaşam biçimleriyle olduğu kadar, kötü alışkanlıklar, lüks, avarelik, din, hastalık ve ölüm yardımıyla yıkılmaktadır.
Tristan
Mann'ın ikinci başarısı, altı öykü içeren Tristan derlemesi (1903) çerçevesinde çıkan Tonio Kroger adlı öyküsüdür. Tonio Kröger'de sanatla burjuva hayat arasındaki zıtlık yansıtılmaktadır. Konu kahramanı hayatın ne kadar boş olduğunu anlayarak aşk ve doyuma varma olanağını elinden kaçırır. Mann, 1905'te bir profesörün kızı Katia Pringsheim ile evlenerek onunla birlikte, aralarında Erika, 1905; Klaus, 1906; ve Golo, 1909 adlı sonraki yazarlar da olmak üzere, altı çocuk sahibi oldular. Evlenmesiyle ve buna bağlı olarak toplumda kendine bir ad yapması nedeniyle muhafazakâr siyasal görüşleri sağlamlaştı. 1912'de soysuzlaşmış yaşam tarzı yüzünden mahva sürüklenen bir sanatçının öyküsünü anlatan Der Tod in Venediği (Venedik'te Ölüm) yazdı. Tadzio adlı delikanlıya karşı duyduğu aşk sanatçının Venedik'te ölmesiyle son bulur.
Heinrich ile bozuşması
Mann, I. Dünya Savaşı'nı ulusal bir Alman coşkusu içinde savunarak Betrachtungen eines Unpolitischen (Apolitik Bir Adamın Gözlemleri, 1918) pazifizme ve toplumsal değişimlere ve böylelikle demokratik değişime taraftar olan Heinrich'e de karşı çıkmış oldu. Dışişleri bakanı Walther Rathenau öldürüldükten (1922) sonra Thomas Mann, o tarihe kadarki siyasal görüşlerine sırt çevirerek bundan böyle cumhuriyeti ve demokrasiyi onayladı; dolayısıyla da Heinrich ile barıştı.
Büyülü Dağ
Der Zauberberg, (Büyülü Dağ) bir sanatoryumda yatan kuzenini görmeye gittiğinde bizzat bir "vaka" haline gelen Hans Castorp adlı bir mühendisin öyküsüdür. Bu yapıtın kahramanı da aşkın ve ölümün gücüne yenik düşer. Sonunda yine, daha iyi bir geleceğe ilişkin umutlar yerini çöküşe bırakır. Mann, 1929 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1933'te İsviçre'ye göç ederek Zürih yakınlarında Küsnacht'a yerleşti. Aynı yıl içinde, konusu açısından İncil'deki örneğine dayanan Joseph und seine Brüder (Yusuf ve Erkek Kardeşleri) adlı roman dörtlemesinin birinci cildi çıktı. Yusuf hayal peşinde koşan bir genç iken, sorumluluğunun bilincinde bir devlet adamı haline gelir.
Mann bu tiplemesiyle ilk kez mahvolmaya mahkûm olmayıp gelecek için umut veren bir karakteri anlatır. Yazar bu yapıtıyla kendi politik gelişmesini ima ederek faşizmin yenilebileceğine ilişkin umutlarını dile getirir. Mann, 1936 yılında Alman uyruğundan çıkarıldı. Çekoslovak uyruğuna geçerek 1938'de ABD'ye taşındı. Burada 1939'da Lotte in Weimarı yazdı. Mann bu Goethe romanında bu büyük idealinin portresini anlaşılmamış, yalnızlığa itilmiş bir insan olarak çizdi.
Doktor Faustus
1944'te Amerika uyruğuna geçen Mann, II. Dünya Savaşı'nda Alman dinleyicileri için faşizm karşıtı radyo programları hazırladı ve 1947'de Doktor Faustus adlı romanını yayınladı. Mann bu romanında Nazi dönemiyle ilgili düşüncelerini açıklar ki, buna göre Nazizmin oluşup gelişmesi bir rastlantı olmayıp Alman tarihinin sonucudur. 1952'de İsviçre'ye dönen Mann, burada 1954'te Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull (Felix Krull Adlı Dolandırıcının İtirafları) adlı yapıtını yazdı. Topluma istediği ilüzyonları sağlayan Krull adlı narsist sanatçının itiraflarını tamamlayamadı yazar.
______________________________ ______________________________ ____
______________________________ ______________________________ _____
Grazia Deledda(1871-1936)
Grazia Deledda, (d. 27 Eylül 1871 Nuoro (Sardunya) - ö. 15 Ağustos 1936 Roma) İtalyan yazar. Doğalcılık akımının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Eserlerinde Sardunya'daki zorlu yaşam koşullarını tasvir eder. 1926'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.
Eserlerinden seçmeler
* Fior di Sardegna (1892)
* Le vie del male (1892)
* Racconti sardi (1895)
* Anime oneste (1895)
* Elias Portolu (1903)
* Cenere (1904)
* L'edera (1912)
* Canne al vento (1913)
* Marianna Sirca (1915)
* La madre (1920)
* La fuga in Egitto (1925)
* Il sigillo d'amore (1926)
* Cosima (1937)
* Il cedro del Libano (1939)
______________________________ ______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _________________
Henri Bergson
İsim: Henri-Louis Bergson
Doğum tarihi: 1859 Ekim 18 (Paris, Fransa)
Ölüm tarihi: 1941 Ocak 4 (Paris, Fransa)
Okul/gelenek:Batı felsefesi
Nobel Prize in Literature (1927)
ilgilendikleri: ****fizik, Epistemoloji, mantıksızlık, dil felsefesi, matematik felfesi
Etkilendikleri: Kant, Kierkegaard, Schopenhauer, Frege, Simmel
Etkiledikleri: Whitehead, Deleuze
Katkıları
eğişim, élan vital
Henri-Louis Bergson (d. 18 Ekim 1859 – ö. 4 Ocak 1941), Fransız filozof.
Biyografi
Bergson Rule Lamartine Pariste doğdu, Palais Garnier (eski Paris opera evi) uzak değildi. Baba tarafı Polonyalı yahudi ailesi (orjinali Berekson) anne tarafı İngiliz İrandalı yahudi ailelerinin soyundan gelmekteydi. Ailesi doğumundan sonra bir kaç yıl İngilterede yaşadı. Annesinin ingiliz olmasından dolayı ingiliz diline erken yakınlığı oldu. Dokuz yaşında iken, ailesi Fransaya yerleşti. Henri cumhuriyet vatanşı oldu. Kız kardeşi, Mina Bergson (ayrıca Moina Mathers olarak da bilinir), gizemli İngiliz yazar Samuel Liddell MacGregor Mathers ile evlendi.ltın şafağın simyasal düzeninin ve olduğu gibi Parise yeniden yerleşen bir grubun lideri
Bergson Fransız profesör olarak sakin bir yaşam geçirdi. Başlıca dönüm noktası başlıca dört işinin yayınlanması oldu: 1889'da, Time and Free Will (Essai sur les données immédiates de la conscience); 1896da, Matter and Memory (Matière et mémoire); 1907de, Creative Evolution (L'Evolution créatrice); ve 1932de, The Two Sources of Morality and Religion (Les deux sources de la morale et de la religion).
Eserleri
* Essais sur les données immédiates de la conscience (Bilincin dolaysız verileri üzerine deneme) (1889)
* Matière et mémoire (Madde ve bellek) (1896)
* Le Rire (1899)
* Les Deux sources de la morale et de la religion (Ahlak ve dinin iki kaynağı) (1932)
* L'Évolution créatrice (Yaratıcı evrim) (1907)
* L'Énergie spirituelle (1919)
* La pensée et le mouvant (1934)
______________________________ ______________________________ ______________________________ _________[/u]
______________________________ ______________________________ ______________________________ _________
Sigrid Undset(1882-1949)
Sigrid Undset (d. 20 Mayıs 1882 Kalundborg, Danimarka; ö. 10 Haziran 1949 Lillehammer, Norveç) Norveçli yazar. Eserlerinde gelenekler ve çağdaşlaşma çatışması ile dini değerleri ve kadının özgürlüğünü ele alır. 1928'de, "The Axe", "The Snake Pit", "The Wilderness" ve "The Son Avenger" başlıklarını taşıyan "The Master of Hestviken" dörtlemesiyle 1928'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır.
Eserleri
* Fru Marta Oulie 1907
* Den lykkelige alder 1908
* Fortællingen om Viga-Ljot og Vigdis 1909
* Ungdom 1910
* Jenny 1911
* Fattige skjebner 1912
* Vaaren 1914
* Fortællinger om kong Artur og ridderne av det runde bord 1915
* Splinten av troldspeilet 1917
* Tre søstre 1917
* De kloge jomfruer 1918
* Et kvindesynspunkt 1919
* Kristin Lavransdatter (romantrilogi), 1920–22 (Dei tre delane heiter «Kransen» (1920), «Husfrue» (1921) og «Korset» (1922).)
* Vårskyer, 1921
* Sankt Halvards liv, død og jærtegn, 1925
* Olav Audunssøn i Hestviken 1925
* Olav Audunssøn og hans barn 1927
* Katholsk propaganda 1927
* Gymnadenia 1929
* Etapper 1929
* Den brændende busk 1930
* Hellig Olav, Norges konge 1930
* Ida Elisabeth 1932
* Etapper. Ny række 1933
* To europeiske helgener, 1933
* Elleve aar (selvbiografisk roman), 1934
* Den trofaste hustru 1936
* Norske helgener 1937
* Selvportretter og landskapsbileder 1938
* Madame Dorthea 1939
* Klosterliv – På pilegrimsferd – Sognekirken (i «Norsk kulturhistorie II»), 1939
* Sigurd and his brave companions. A tale of medieval Norway , 1943
* Tilbake til fremtiden (memoarer), 1945
* Lykkelige dager (memoarer), 1947[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ______________________________ _______________________
______________________________ ______________________________ ______________________________ _____________________
Sinclair Lewis(1885-1951)
Sinclair Lewis (d. 7 Şubat 1885, Sauk Centre-Minnesota – ö. 10 Ocak 1951 Roma). ABD'li yazar.
Pulitzer ödülü sahibi
Sinclair Lewis, 20. yüzyılın en ünlü Amerikan yazarlarından biridir. Sosyal eleştirileri ve alaylı romanları ile tanınır.
Sinclair Lewis, Sauk Centre, Minnesota'da bir doktorun oğlu olarak dünyaya geldi. Yale Üniversitesini bitirdikten sonra Jack London tarafından New Jersey'de kurulmuş olan sosyalist okulda çalıştı. Avrupa'ya yaptığı birçok yolculuktan sonra Jack London'ın özel sekreteri olana kadar, New York'a yerleşip gazetecilik ve çevirmenlik yaptı. 1912'de pek fazla önemsenmeyen Hyke and Aeroplane adlı romanı piyasaya çıktı. Bunu sırayla Sevgili Mr. Wrenn (1914) Miras (1917) Anacadde (1920) ve daha sonra da en ünlü romanları Babbit (1922) ve Dr. med. Arrowsmith (1925) takip etti.
Sinclair Lewis özellikle Amerikan küçük burjuvazisinin ve orta sınıflarının eleştirisini yaptı ve tıp alanındaki şarlatanlıkları ve Amerikan ruhban sınıfının çevirdiği dolapları okurlara anlattı. Lewis'in acımasız eleştirileri onun popüler olmasını engelledi fakat başarılı bir yazar olmasını ve "sansasyon yaratan" ünvanını almasını sağladı.
Sinclair Lewis 1926'da "Dr. Arrowsmith" adlı romanı ile Pulitzer Ödülünü kazandı, fakat romanının kahramanı Dr. Arrowsmith'in aslında klasik Amerikan doktor tipine uymayan ideal bir görev adamı olduğunu gerekçe göstererek reddetti. 1930'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan ilk Amerikan yazarı oldu.
Sinclair Lewis 1951'de Roma'da alkol yüzünden öldü. Üzerinde çalıştığı son romanını tamamlayamadı.[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ________________________
______________________________ ______________________________ _________________________
Erik Axel Karlfeldt(1864-1931)
Carl Larsson'dan Erik Axel Karlfeldt portresi, 1918
Erik Axel Karlfeldt (d. 20 Temmuz 1864 Folkärna, ö. 8 Nisan 1931 Stockholm) İsveçli şair. Neo-romantizm akımına dahil kabul edilir; eserlerinde halk efsanelerinin yanı sıra Hristiyanlık unsurlarına da yer verir. 1918'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Nobel Ödülü, şair tarafından reddedildiğinden, ancak 1931'de, ölümünden sonra "gıyabında" kendisine sunuldu.
Eserlerinden seçmeler
* Flora och Pomona (1906)
* Fridolins visor (1898)
* Tankar och tal (1932)[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ _______________
______________________________ ______________________________ _____________
John Galsworthy(1867-1933)
John Galsworthy (14 Ağustos 1867 – 31 Ocak 1933) İngiliz yazar. Tiyatro oyunlarında birey ile toplum arasındaki çatışmayı konu alır. İngiliz orta sınıfını betimlediği ve "A Man of Property", "In Chancery" ve "To Let" kitaplarından oluşan "The Forsythe Saga" üçlemesi, çağdaş İngiliz edebiyatının klasikleri arasında kabul edilmektedir. 1932'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.
Eserlerinden seçmeler
* From The Four Winds, 1897 (John Sinjohn imzasıyla)
* Jocelyn, 1898 (John Sinjohn imzasıyla)
* Villa Rubein, 1900 (John Sinjohn imzasıyla)
* A Man Of Devon, 1901 (John Sinjohn imzasıyla)
* The Island Pharisees, 1904
* The Silver Box, 1906
* The Forsyte Saga, 1906-21, 1922
o The Man Of Property, 1906
o (interlude) Indian Summer of a Forsyte, 1918
o In Chancery, 1920
o (interlude) Awakening, 1920
o To Let, 1921
* The Country House, 1907
* A Commentary, 1908
* Fraternity, 1909
* A Justification For The Censorship Of Plays, 1909
* Strife, 1909
* Fraternity, 1909
* Joy, 1909
* Justice, 1910
* A Motley, 1910
* The Spirit Of Punishment, 1910
* Horses In Mines, 1910
* The Patrician, 1911
* The Little Dream, 1911
* The Pigeon, 1912
* The Eldest Son, 1912
* Moods, Songs, And Doggerels, 1912
* For Love Of Beasts, 1912
* The Inn Of Tranquillity, 1912
* The Dark Flower, 1913
* The Fugitive, 1913
* The Mob, 1914
* The Freelands, 1915
* The Little Man, 1915
* A Bit's Love, 1915
* A Sheaf, 1916
* The Apple Tree, 1916
* Beyond, 1917
* Five Tales, 1918
* Saint's Progress, 1919
* Addresses In America, 1912
* The Foundations, 1920
* In Chancery, 1920
* Awakening, 1920
* The Skin Game , 1920
* To Let, 1920
* A Family Man, 1922
* The Little Man, 1922
* Loyalties, 1922
* Windows, 1922
* Captures, 1923
* Abracadabra, 1924
* The Forest, 1924
* Old English, 1924
* The Show, 1925
* Escape, 1926
* Verses New And Old, 1926
* Castles In Spain, 1927
* A Modern Comedy, 1924-1928, 1929
o The White Monkey, 1924
o (Interlude) a Silent Wooing, 1927
o The Silver Spoon, 1926
o (Interlude) Passers By, 1927
o Swan Song, 1928
* Two Forsyte Interludes, 1927
* The Manaton Edition, 1923-26 (Toplu Eserleri, 30 cilt)
* Exiled, 1929
* The Roof, 1929
* On Forsyte Change, 1930
* Two Essays On Conrad, 1930
* Soames And The Flag, 1930
* The Creation Of Character In Literature, 1931
* Maid In Waiting, 1931
* Forty Poems, 1932
* Flowering Wilderness, 1932
* Over the River, 1933
* Autobiographical Letters Of Galsworthy: A Correspondence With Frank Harris, 1933
* The Grove Edition, 1927-34 (Toplu Eserleri, 27 cilt)
* Collected Poems, 1934
* End Of the Chapter, 1931-1933
o Maid In Waiting, 1931
o Flowering Wilderness, 1932
o One More River, 1933
* Punch And Go, 1935
* The Life And Letters, 1935
* The Winter Garden, 1935
* Forsytes, Pendyces And Others, 1935
* Selected Short Stories, 1935
* Glimpses And Reflections, 1937
* Galsworthy's Letters To Leon Lion, 1968
* Letters From John Galsworthy 1900-1932, 1970[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ____________________
______________________________ ______________________________ ________________________
Ivan Alekseyevich Bunin(1870-1953)
Iwan Alexejewitsch Bunin (Rusça Иван Алексеевич Бунин; d. 10 Ekim / 22 Ekim 1870 Voroneş; ö. 8 Kasım 1953 Paris) Rus yazar ve şair. Kırsal kesimde, taşrada yaşayan sıradan Rus insanının gündelik yaşamını yansıttığı şiirleriyle ün kazandı. 1933'te Nobel Edebiyat Ödülünü alan ilk Rus yazar oldu.
______________________________ ______________________________ __________________
______________________________ ______________________________ ____________________
Luigi Pirandello(1867-1936)
Luigi Pirandello (28 Haziran 1867 -10 Aralık 1936), İtalyan yazar. Özellikle oyun yazarı olarak tanınmıştır. Roman ve kısa hikayeleri de vardır. 1934 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir.
Yaşamı
]Luigi Pirandello, 1867'de Sicilya'nın güneyindeki Agrigento şehrinde doğdu, 1936'da Roma'da yaşamını yitirdi. Arkasında büyük bir sanatçı olarak ün bıraktı. Ölümünden iki yıl önce Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştı. Bütün dünyada başarı ve ün kazanmıştı ama, oldukça geç ve sıkıntılarla dolu güç bir yaşamdan sonra.
Varlıklı bir ailenin ****** olan Pirandello, Palermo'da okuduktan sonra Bonn Üniversitesi'ni de bitirip Roma'ya yerleşti. Yalnızca edebiyat ile uğraşmaktaydı. 1893'te ilk önemli yapıtı Marta Ajala'yı yazdı. Bu eser, 1901'de L'Esclusa adı ile yayımlandı. 1894'te ise ilk kısa hikaye kitabını yayımladı. Aynı yıl evlendi ve evlilik hayatı ile birlikte edebiyat çalışmaları arttı. Bu arada ardı ardına bir oğlan bir kız ****** sahibi oldu. 19. yüzyıl sonu ve 20.yüzyıl başı Piradello için büyük bir yazınsal verimlilik dönemi idi. Ne var ki 1903 yılında babasının işinin bozulması üzerine aile bütün varlığını yitirdi. Hem babasının tüm servetini yatırdığı hem de eşinin çeyizini yatırdıkları sülfür yatakları bir sel baskını ile yok olmuştu. Felaketi öğrendiği anda eşi Antonietta yarı-felç geçirdi ve yaşadığı psikolojik şok nedeniyle akli dengesi tedavi edilemez ölçüde sarsıldı. Pirandello, başlangıçta intiharı bile düşündüyse de zamanla durumu kabullendi ve öğretmenlik yapmaya başladı. İşte geçen günlerin ardından hasta eşinin başının beklediği geceler boyu Il Fu Mattia Pascal adlı yapıtı yazdı. Bu eser, o günleri anlatan otobiyografik öğeler taşır ve kısa sürede büyük başarı kazanarak Almanca'ya çevrilmiştir. Gün geçtikçe Pirandello'nun bir yazar olarak ünü ve başarısı artımış, öte yandan özel yaşamı gittikçe aşırı kıskanç ve şüpheci olan, hatta saldırganlaşan karısı yüzünden zorlaşmıştır.
İtalya'nın I. Dünya Savaşı'nı girmesi üzerine oğlu da savaşa katıldı ve Avusturyalılar'a esir düştü. 1917'den itibaren önemli tiyatro eserlerini yazmaya başlayan yazar, 1919'da eşini akıl hastanesine yatırmak zorunda kaldı ancak daha sonra onu hastaneye yatırdığı için büyük acı duyarak evde bakmak istedi ama Antoniette hem hapishanesi hem sığınağı olan hastaneyi terketmedi.
Pirandello 1925'te Mussolini'nin desteği ile Roma Sanat Tiyatrosu'nun sanat yönetmeni oldu. Bu destek ona dünya çapında ün ve dünya turu yapma olanağı getirdi.
1925-1926 yılları arasında son ve en önemli romanı olan "Uno, nessuno e centomila" 'yı(Bir, Hiçkimse ve Yüz Bin) yazdı.
1934 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldıktan 2 yıl sonra 10 Aralık 1936 günü Roma'daki evinde tek başına iken hayatını kaybetti.
Kitapları
Hemen tüm dünya dillerine çevrilen yapıtlarından öykülerini "Novelle Per Un Anno" (Bir Yıl İçin Öyküler) adı altında 15 kitapta (her kitapta 24 öykü) toplamıştır. Roman ve oyunlarının en önemlileri şunlardır:
Romanları
* "Il fu Mattia Pascal" (Gölge Adam)
* "I vecchi e I giovani" (Yaşlılar ve Gençler)
* "Uno, nessuno e centomila" (Bir, Hiçkimse ve Yüz Bin)
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ _______________
Eugene O'Neill
Eugene O'Neil, Muhsin Ertuğrul'un uyarlayıp oynadığı tek Amarikan oyun yazarı olup başarılı oyunları bulunmaktadır.
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ ________________
Roger Martin du Gard(1881-1958)
Roger Martin du Gard (d. 23 Mart 1881 Paris; ö. 22 Ağustos 1958 Bellême) Fransız yazar. Eserlerinde 19'uncu yüzyılın doğalcılık ve gerçekçilik akımının geleneklerini devam ettirdi. 1937'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.
Eserleri
* Devenir (1906)
* L'Une de Nous (1909)
* Jean Barois (1913)
* Les Thibault : Le Cahier gris (1922)
* Les Thibault : Le Pénitencier (1922)
* Les Thibault : La Belle Saison (1923)
* Les Thibault : La Consultation (1928)
* Les Thibault : La Sorellina (1928)
* Les Thibault : La Mort du père (1929)
* Vieille France (1933)
* Les Thibault : l'Été 1914 (1936)
* Les Thibault : l'Épilogue (1940)
* Correspondance avec André Gide (posthume 1968)
* Le Lieutenant-colonel de Maumort (posthume 1983)
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ _____________
Frans Eemil Sillanpää(1888-1964)
Frans Eemil Sillanpää (d. 16 Eylül 1888 – ö. 3 Haziran 1964), Fin yazar. 1936'da Helsinki Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora ünvanı verildi. 1939'da Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü. Taşra kızı ve Mukaddes Sefalet kitapları Türkçeye çevrilmiştir.
______________________________ ______________________________ ________________
______________________________ ______________________________ _______________
Johannes Vilhelm Jensen( 1873-1950)
Johannes Vilhelm Jensen (d. 20 Ocak 1873 Farsø (Jütland), ö. 25 Kasım 1950 Kopenhag) Danimarkalı yazar ve şair. Birçok eleştirmen tarafından "20'nci yüzyılın ilk büyük Danimarkalı yazarı" olarak tanımlanır. 1900-1901 yıllarında yayımlanan "Kralın Duşüşü" (Kongens Fald) ise İskandinav edebiyatının başyapıtları arasında sayılır. Danimarka'nın ilk feministlerinden, yazar Thit Jensen kızkardeşidir. "Johannes V. Jensen" adıyla tanınan yazar, 1944'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.
Eserleri
* Danskere, 1896
* Einar Elkjær, 1898
* Himmerlandsfolk, 1898
* Intermezzo, 1899
* Kongens Fald, 1900-1901 - The Fall of the King
* Den gotiske renæssance, 1901
* Skovene, 1904
* Nye Himmerlandshistorier, 1904
* Madame d'Ora, 1904
* Hjulet, 1904
* Digte, 1906
* Eksotiske noveller, 1907-15
* Den nye verden, 1907
* Singaporenoveller, 1907
* Myter, 1907-45
* Nye myter, 1908
* Den lange rejse, 1908-22 - The Long Journey - I: Den tabte land, 1919; II: Bræen, 1908; Norne Gæst, 1919; IV: Cimbrernes tog, 1922; V: Skibet, 1912; VI: Christofer Columbus, 1922
* Lille Ahasverus, 1909
* Himmerlandshistorier, Tredje Samling, 1910
* Myter, 1910
* Nordisk ånd, 1911
* Myter, 1912
* Rudyard Kipling, 1912
* Olivia Marianne, 1915
* Introduktion til vor tidsalder, 1915
* Skrifter, 1916 (8 vols.)
* Årbog, 1916, 1917
* Johannes Larsen og hans billeder, 1920
* Sangerinden, 1921
* Den lange rejse, 1922-24 - The Long Journey
* Æstetik og udviking, 1923
* Årstiderne, 1923
* Hamlet, 1924
* Myter, 1924
* Skrifter, 1925 (5 vols.)
* Evolution og moral, 1925
* Årets højtider, 1925
* Verdens lys, 1926
* Jørgine, 1926
* Thorvaldsens portrætbuster, 1926
* Dyrenes forvandling, 1927
* Åndens stadier, 1928
* Ved livets bred, 1928
* Retninger i tiden, 1930
* Den jyske blæst, 1931
* Form og sjæl, 1931
* På danske veje, 1931
* Pisangen, 1932
* Kornmarken, 1932
* Sælernes ø, 1934
* Det blivende, 1934
* Dr. Renaults fristelser, 1935
* Gudrun, 1936
* Darduse, 1937
* Påskebadet, 1937
* Jydske folkelivsmalere, 1937
* Thorvaldsen, 1938
* Nordvejen, 1939
* Fra fristaterne, 1939
* Gutenberg, 1939
* Mariehønen, 1941
* Vor oprindelse, 1941
* Mindets tavle, 1941
* Om sproget og undervisningen, 1942
* Kvinden i sagatiden, 1942
* Folkeslagene i østen, 1943
* Digte 1901-43, 1943
* Møllen, 1943
* Afrika, 1949
* Garden Colonies in Denmark, 1949
* Swift og Oehlenschläger, 1950
* Mytens ring, 1951
* Tilblivelsen, 1951
* The Waving Rye, 1959 (tr. R. Bathgate)
______________________________ ______________________________ _________
______________________________ ______________________________ ____________
Gabriela Mistral(1889-1957)
Gabriela Mistral, asıl adı Lucila de María del Perpetuo Socorro Godoy Alcayaga, (d. 7 Nisan 1889 Vicuña, Şili - ö. 10 Ocak 1957 New York, ABD) Şilili şair ve diplomat. 1945'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'nü aldı. Bu ödüle layık görülen ilk Latin Amerikalı oldu.
Eserleri
* Sonetos de la muerte, 1914.
* Desolación, 1922.
* Lecturas para mujeres, 1923.
* Ternura, 1924.
* Nubes blancas y breve descripción de Chile, 1934.
* Tala, 1938.
* Antología, 1941.
* Lagar, 1954.
* Recados contando a Chile, 1957.
* Poema de Chile, 1967.
______________________________ ______________________________ _________________
______________________________ ______________________________ __________________
Hermann Hesse( 1877-1962)
Hermann Hesse (2 Temmuz, 1877 – 9 Ağustos, 1962) Alman yazar, şair.
1877’de Almanya’nın Calw Kasabası’nda doğdu. 1962 yılında İsviçre’nin Montagnola Kasabası’nda yaşamını yitirdi. İlk şiirini yirmi beş yaşında yazdı. Ardından Peter Camenzind, Çarklar Arasında, Gertrud, Rosshalde, Demian ve diğer romanları geldi. Birinci Dünya Savaşı’nda Alman militarizmini protesto etmek için İsviçre’ye yerleşti. İkinci Dünya Savaşı’nda hem Naziler, hem de antifaşistler tarafından sert şekilde eleştirildi. Bu eleştiriler, ayrıca sorunlu aile yaşamı ve savaş esirlerine yardım konusundaki yoğun çalışmasının sonucu ağır bir bunalım geçirdi. Jung’un öğrencisi Lang ona psikanaliz tedavisi uyguladı. Lang ile dostluğu ruhbilime ve Jung’a duyduğu ilgiyi körükleyerek şiirsel iç dünyasını zenginleştirdi. İnsancıllığı, barışseverliği ve insan yaşamını irdeleyen felsefesi, Bozkırkurdu, Narziss ve Goldmund ve Siddhartha adlı romanlarında özellikle belirgindir. Boncuk Oyunu adlı romanından sonra 1946’da Nobel Edebiyat Ödülü aldı. Doğu edebiyatına ve mistisizmine düşkünlüğü, ayrıca bireysel bunalımlara çözümü Doğu felsefesinde arayışı, 1960 yıllarında canlanan Budizm ve Zen Budizm akımlarının da yardımıyla özellikle Amerikan hippi gençliği arasında en çok okunan yazarlar arasına girmesini sağladı. Eserlerinin büyük bölümü Türkçe'ye çevrildi.
Hermann Hesse'nin en önemli eserlerinden birisi olan Bozkırkurdu, toplumun sığ değer yargılarına ve kişiliksiz, yüzeysel yaşamına uyum sağlayamayan bir insanı anlatmaktadır. Hesse bu romanı için, 1961 yılında "(...) okurlarımın çoğu Bozkırkurdu'nun öyküsünün insanı kemiren bir hastalıktan ve bunalımdan söz ettiğini ama tüm bunların ölüme ve yokolmaya değil, tersine iyileşmeye yönelik olduğunu anlarsa kendimi mutlu hissedeceğim." demiştir.
Önemli Eserleri
* 1904 - Peter Camenzind
* 1910 - Gertrud
* 1914 - Rosshalde
* 1915 - Knulp
* 1919 - Demian
* 1922 - Siddharta
* 1927 - Bozkırkurdu (Der Steppenwolf)
* 1930 - Narziss ve Goldmund (Narziss und Goldmund)
* 1943 - Boncuk Oyunu (Das Glasperlenspiel)
______________________________ ______________________________ _______________________
______________________________ ______________________________ _________________________
André Gide(1869-1951)
André Paul Guillaume Gide (22 Kasım 1869 Paris - 19 Şubat 1951 Paris) Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.
Konu başlıkları
* 1 İlk Yılları
* 2 1900 Sonrası
* 3 Özellikleri
* 4 Eserleri
o 4.1 Deneme
o 4.2 Roman
o 4.3 Biyografi
o 4.4 Şiir ve Düzyazı Şiir
o 4.5 Tiyatro
o 4.6 Yergi
o 4.7 Anlatı
o 4.8 Öykü
o 4.9 İnceleme/Eleştiri
o 4.10 Diyalog
o 4.11 Gezi
o 4.12 Anı
* 5 Dış Bağlantılar
İlk Yılları
Gide, 22 Kasım 1869 tarihinde Paris, Fransa`da dünyaya geldi. Babası Protestan ve köylü kökenli, annesi Katolikti. 8 yaşında Paris'te Alsace Okulu'na gönderildi. Sık sık hastalandığı için öğrenimi kesintiye uğradı. Gide henüz 11 yaşındayken (1880) Paris Üniversitesi`nde hukuk profesörü olan babasını kaybetti. Ailedeki kadınların etkisi ve annesinin katı otoritesi altında büyüdü.
1889'da okuldan mezun oldu. Yaşamını yazarak geçirmeye karar verdi.Yazı hayatına 1891’de 21 yaşındayken yayımladığı André Walter'in Günlükleri (Les Cahiers d'André Walter) ve Narsis Üstüne İnceleme ile başladı. Ama ikisi de başarısız bulundu.
1893'te Kuzey Afrika gezisine çıktı. Arap dünyasının tümüyle farklı değerleriyle tanıştı. Fransa'ya döndüğünde oradaki katı Victorya dönemi yaşantısının olumsuzluklarından rahatsız oldu. 1894'te tekrar Kuzey Afrika'ya gitti. Burada Oscar Wilde ve Lord Alfred Douglas'la tanıştı. Onların yüreklendirmesiyle baskı altında tuttuğu eşcinselliğini kabul etti. Annesi hastalanınca Fransa'ya döndü.
1895'te kuzeniyle evlendi. 1896`da Normandiya`da bir komüne belediye başkanı oldu.
1900 Sonrası
1908`de bazı seçkin yazarlarla birlikte Nouvelle Revue Française adında bir edebiyat dergisi kurdu. 1916`da 16 yaşındaki Marc Allégret ile sevgili oldu. Marc Allegret ile eşcinsel ilişkisi ailesinde huzursuzluk yarattı. Eşi Gide'nin kendisine yazdığı mektupları yok etti.
1925 yılında yayımladığı Kalpazanlar Gide`nin en önemli eserlerinden biri olarak görülür. 1926`da otobiyografik eser olan "Si le grain ne meurt" yayımlar.
I. Dünya Savaşı yıllarında Kızılhaç ile gönüllü insani kuruluşlarda çalıştı. 1923'te ilk feministlerden ünlü Elizabeth van Byyselberghe ile olan yasak ilişkisinden tek ****** kızı Catherine doğdu. 1924 yılında Corydon adlı homoseksüelliği savunan bir kitap yayımladı, fakat eser ilk etapta kınandı.
1925'te Fransız Ekvator Afrikası'na gitti. Burada gördüklerinden de etkilendi. Dönüşünde sömürgeciliği eleştiren yazılar yazdı. 1925 yılında yayımladığı Kalpazanlar Gide`nin en önemli eserlerinden biri olarak görülür. 1926`da otobiyografik eser olan "Si le grain ne meurt"u yayımladı.
Komünizme ilgi duydu. 1936'da büyük umutlarla gittiği Sovyetler Birliği'nden hayal kırıklığı ile döndü. 1938'de eşini kaybetti.
II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra 1942'de tekrar Kuzey Afrika'ya gitti. Savaşın sonuna kadar burada yaşadı. 1947'de Oxford Üniversitesi'nden "Edebiyat Doktoru" unvanı aldı. Aynı yıl Kasım ayında da Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi oldu. 19 Şubat 1951'de yaşamını yitirdi.
Özellikleri
Yaşamı boyunca toplumsal ve bireysel ahlakın en önemli ölçütünün, bireyin içtenliği ve kendisini tanıması olduğunu savundu. Edebi, siyasal ve toplumsal sorunlara karşı hoşgörülü bir tutum benimsedi. Genel ahlak anlayışının karşısında bireysel özgürlüklerin savunucusu oldu. Ama aynı zamanda 17'inci Yüzyıl Fransız edebiyatının en önemli hümanist ve ahlakçı yazarı olarak tanındı. Düşüncelerindeki bütünlük ve soyluluk, üslubundaki arılık ve uyumla Fransız edebiyatının saygın isimleri arasında yer aldı.
Eserleri
Katolik kilisesi André Gide'in eserlerini 1952 yılında Yasak kitaplar listesi'ne koymuştur.
Deneme
* Narkissos Üstüne İnceleme (1891)
* Urien'in Yolculuğu (1893)
* Aşka Teşebbüs (1893)
* Bataklıklar (1894)
* Vesileler (1903)
* Yeni Vesileler (1911)
* Ve İş Şimdi Sana Kaldı (1951, ölümünden sonra)
* Sanat Baskıdan Doğar
Roman
* Kalpazanlar (1926)
* Dar Kapı
* Pastoral Senfoni
Biyografi
* Andre Walter'in Defterleri (1892)
* Tohum Ölmezse (1926)
Şiir ve Düzyazı Şiir
* Andre Walter'in Şiirleri (1891)
* Dünya Nimetleri (1897, 1936'da Toprağın Yarattığı Nimetler)
* Hacı Ya da Sahte Peygamber Üzerine İnceleme (1899)
* Savurgan Evladın Dönüşü (1907)
* Kır Senfonisi (1919)
* Yeni Nimetler (1935)
* Thesee (1946)
Tiyatro
* Saul (1903)
* Philoktetes (1899)
* Kral Kandaules (1901)
* Bat-Şeba (1912)
* Oidipius (1931)
* Persephone (1934)
* On Üçüncü Ağaç (1935)
* Robert Ya da Genel Çıkar (1944)
* Dönüş (1946)
Yergi
* Zincire Gevşek Vurulmuş Prometheos (1899)
Anlatı
* Ayrı Yol (1902)
* Dar Kapı (1909)
Öykü
* Vatikan Zindanları (1914)
* ısabelle (1957)
* Kadınlar Mektebi (1929)
* Robert (1929)
* Genevieve (1936)[/b][/u][/color]
İnceleme/Eleştiri
* Dostoyevski (1923)
* Rastlantılar (1924)
* Kalpazanların Günlüğü (1926)
* Montaigne Üstüne Deneme (1929)
* Çeşitli (1931)
* Henri Michaux'yu Tanımak (1941)
* Düşsel Söyleşiler (1943)
* Göz Önüne Alarak (1943)
* Poussin Öğretimi (1945)
* Şiir Sanatı (1947)
* Önsözler (1948)
* Karşılaşmalar (1948)
* Övgüler (1948)
* Chopin Üzerine Notlar (1948)
* SSCB Dönüşü (1936)
* SSCB Dönüşü Üzerine Düzeltmeler (1937)
Diyalog
* Corydon-Sapık Sevgi(1924)
Gezi
* Kongo Yolculuğu (1927)
* Dindiki (1927)
* Çad Dönüşü 1928)
Anı
* Journal 1889-1939 (1939)
* Journal 1939-1949 (1945)[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ _____
______________________________ ______________________________ ___________
T. S. Eliot(1888-1965)
,
Thomas Stearns Eliot, (26 Eylül, 1888 – 4 Ocak, 1965) Amerika doğumlu İngiliz şair ve edebiyat eleştirmeni. The Love Song of J. Alfred Prufrock, The Waste Land ve Four Quartets adlı şiirleri 20. yüzyıl modernist şiirinin en başarılı örneklerindendir.
St. Louis, Missouri'de doğdu. Harvard Üniversitesinde okudu. Daha sonra İngiltere'ye yerleşti, evlendi ve bir bankada memur olarak çalıştı. Anglikan mezhebine geçti ve daha sonra şiirlerini yayımladığı Faber and Faber yayınevini kurdu. Londra'da 1965'de öldü.
T.S. Eliot’ın şiiri sıklıkla zaman bağımlı, zaman güdümlü gelenekten kaçma arzusunu yansıtmaktadır. "Burnt Norton" (1941) adlı şiiri buna bir örnek olarak verilebilir.
______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _____________
William Faulkner(1897-1962)
William Cuthbert Faulkner (d. 25 Eylül 1897 – ö. 6 Temmuz 1962) Nobel ödüllü, ABD'li yazar.
Amerikan Modernist yazarların babası sayılan Faulkner, rakip gördüğü Ernest Hemingway'den farklı olarak, uzun ve karmaşık anlatımları benimsemiştir. Uyguladığı teknikler arasında bilinç akışı tekniği ve çoğul anlatı (multiple narration) teknikleri bulunur. 1930'larda Avrupa'daki deneysel geleneği izleyen ilk Amerikan yazarıdır.
1949 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandıktan sonra, 1955'de Pulitzer Ödülü'nü alan Faulkner, 1962'de bir kalp krizi sonucu ölmüştür.
Türkçe'ye Çevrilmiş Eserleri
* Köy, çev.: Deniz Ilgaz, YKY, 2004
* Ayı, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2004
* Ses ve Öfke, çev.: Rasih Güran, YKY, 2004
* Ağustos Işığı, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2003
* Kurtar Halkımı Musa, çev.: Necla Aytür, YKY, 2002
* Döşeğimde Ölürken, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2002
* Abşalom, Abşalom!, çev.: Aslı Biçen, YKY, 2000
* Kutsal Sığınak, çev.: Ender Gürol, Cem Yayınevi, 2000
* O Akşam Güneşi, çev.: Hamdi Koç, YKY, 1993
* Duman, çev.: Talât Sait Halman, Can Yayınları, 1991
* Bir Mayıs Günü, çev.: Semih Aközlü, Ara Yayınları, 1989
* Sartoris, çev.: Gülten Yener, Can Yayınları, 1985
* Aşk ve Ölüm, çev.: Vahdet Gültekin, Güven Yayınevi, 1968
* Lekeli Günler, çev.: Özay Sunar, Altın Kitaplar, 1967
* Kırmızı Yapraklar, çev.: Ülkü Tamer, Ataç Kitabevi, 1959
* Doktor Martino, çev.: Bilge Karasu, Yenilik Yayınları, 1956
______________________________ ______________________________ _______________
______________________________ ______________________________ ______________
Bertrand Russell(1872-1970)
Bertrand Russell, (d. 18 Mayıs 1872-ö. 2 Şubat 1970) ünlü İngiliz filozofu.
Mantık ve matematik alanında çığır açıcı çalışmalar gerçekleştiren Bertrand Russell, Whitehead'le birlikte Principia Mathematica adlı ünlü matematik kitabını yazmıştır. O, matematiksel mantık alanındaki çalışmalarını daha sonra felsefe alanına yansıtmış ve bu çerçeve içinde mantıksal atomculuk öğretisini geliştirmiştir. Buna göre, Russell sisteminin en basit tümcelerine atomik önermeler adını vermiş ve bu önermeleri, daha kompleks tümcelere karşılık moleküler önermelerden ayırmıştır. O, moleküler önermelerin birbirlerine ve, veya, ise, ancak ve ancak gibi mantıksal eklemlerle bağlanan atomik önermelerden meydana geldiğini söylemiştir. Russell söz konusu mantıksal öğretiyle, belli bir ****fiziksel görüşe ulaşmıştır. Başka bir deyişle, onun mantık öğretisiyle ****fiziği arasında çok yakın bir ilişki vardır. Ona göre, biz söz konusu matematiksel mantıktan, felsefi analizden yararlanarak, dünyayı meydana getiren bileşenler hakkında sağlam bir fikir sahibi olabiliriz. O, matematiksel mantığının, dünyanın şeyler, bireyler, basit öğeler çokluğundan meydana geldiği inancı için sağlam bir destek olduğunu düşünmüştür. Dünya tek bir tözden oluşmaz, fakat çok sayıda ayrı ve tikel şeylerden meydana gelir. Üstelik, bu basit öğeler, idealistlerin düşündüğü gibi, tinsel bir yapıda değildir. Bunlar basit oldukları ve yalnızca varoldukları için, kendilerinde hiçbir niteliğe sahip değildirler. Onlar, olgular adı verilen kompleks yapılar içinde ortaya çıkar ve bunlardan bazıları fiziki, bazıları da tinsel bir nitelik taşır. Bilgi kuramı bakımından ampirizmi benimseyen Russell, betimleme yoluyla bilgi ve tanışıklık yoluyla bilgi olmak üzere iki ayrı bilgi türünden söz etmiş ve bunların deneysel bilgimizin temelini meydana getirdiğini savunmuştur.
______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _______
Orhan Pamuk
Orhan Ferit Pamuk (d. 7 Haziran 1952, İstanbul) Türk romancı. 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülünü kazanarak Nobel ödülü alan ilk Türk vatandaşı ve bu ödülü alan en genç iki kişiden biri olmuştur. Kitapları 46 dile çevrilmiş ve 100'ü aşkın ülkede yayımlanmıştır. Yazarlıktan başka hiçbir işle uğraşmamıştır. 2005 yılında Prospect dergisi tarafından dünyanın 100 entelektüeli arasında gösterilmiş, 2006 yılında ise TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri seçilmiştir.[1] Postmodern romancılar arasında sayılmaktadır.[/B][/COLOR]
Paul Thomas Mann 20. yüzyılın en önemli Alman yazarlarından biridir. Mann, Johann Wolfgang von Goethe'nin yapıtlarını kendi yapıtında bir tüzük ve konu bulmada örnek olarak kullandı. Buddenbrooks adlı romanında örnek olacak biçimde anlatıldığı gibi, yapıtlarının başlıca konusunu burjuvazinin yozlaşması oluşturmaktadır. Mann, Thomas Johann Heinrich Mann adlı Lübeck'li bir tüccarın ikinci oğlu olarak 6 Haziran 1875'de Almanya'da dünyaya geldi. 1893'te orta okulu bitiren Mann, çok nefret ettiği okuldan ayrılarak annesi ve kardeşleriyle birlikte Münih'e taşındı. Burada bir sigorta şirketine gönüllü stajyer olarak girdi ve 1895/96 yıllarında Teknik Üniversite'de okudu.
Konu başlıkları
* 1 Buddenbrook Ailesi
* 2 Tristan
* 3 Heinrich ile bozuşması
* 4 Büyülü Dağ
* 5 Doktor Faustus
Buddenbrook Ailesi
Lübeck'teyken bile "Frühlingssturm. Monatsschrift für Kunst, Literatur und Philosophie" (İlkbahar Fırtınası. Sanat, Edebiyat ve Felsefe Aylık Dergisi) adlı derginin yazarları ve kurucuları arasında bulunmuş olan Mann, hayranı olduğu ağabeyi Heinrich tarafından çıkarılan "Das Ztvanzigste Jahrhundert. Blaetter für Deutsche Art und Wohlfahrt" adlı Alman ulusal, anti-Semitist dergiye yazı yazıyordu. Ama Bismarck taraftarı olan genç yazar için şiir çalışmaları daha önemliydi. Heinrich ile birlikte İtalya'ya 1896-1898 yıllarında yaptığı bir yolculuktan sonra 1898-1899 yıllarında "Simplicissimus" adlı derginin redaktörlüğünü üstlendi ve 1900'da askerlik hizmetini yerine getirdi.
Der kleine Herr Friedmann (Küçük Bay Friedmann, 1901) gibi ilk öykülerinden sonra Mann, 1901'de Buddenbrooks (Buddenbrook Ailesi) adlı romanını yayınladı. Dünya çapında başarıya ulaşan bu ünlü romanında yazar, yer yer taşlamalı bir biçimde Lübeck'li bir tüccar ailesinin çöküşünü dört nesil boyunca anlatır. Burjuvazinin, örneğin çalışkanlık, tutumluluk ve görev bilinci gibi değerleri, sanatsal ve entellektüel yaşam biçimleriyle olduğu kadar, kötü alışkanlıklar, lüks, avarelik, din, hastalık ve ölüm yardımıyla yıkılmaktadır.
Tristan
Mann'ın ikinci başarısı, altı öykü içeren Tristan derlemesi (1903) çerçevesinde çıkan Tonio Kroger adlı öyküsüdür. Tonio Kröger'de sanatla burjuva hayat arasındaki zıtlık yansıtılmaktadır. Konu kahramanı hayatın ne kadar boş olduğunu anlayarak aşk ve doyuma varma olanağını elinden kaçırır. Mann, 1905'te bir profesörün kızı Katia Pringsheim ile evlenerek onunla birlikte, aralarında Erika, 1905; Klaus, 1906; ve Golo, 1909 adlı sonraki yazarlar da olmak üzere, altı çocuk sahibi oldular. Evlenmesiyle ve buna bağlı olarak toplumda kendine bir ad yapması nedeniyle muhafazakâr siyasal görüşleri sağlamlaştı. 1912'de soysuzlaşmış yaşam tarzı yüzünden mahva sürüklenen bir sanatçının öyküsünü anlatan Der Tod in Venediği (Venedik'te Ölüm) yazdı. Tadzio adlı delikanlıya karşı duyduğu aşk sanatçının Venedik'te ölmesiyle son bulur.
Heinrich ile bozuşması
Mann, I. Dünya Savaşı'nı ulusal bir Alman coşkusu içinde savunarak Betrachtungen eines Unpolitischen (Apolitik Bir Adamın Gözlemleri, 1918) pazifizme ve toplumsal değişimlere ve böylelikle demokratik değişime taraftar olan Heinrich'e de karşı çıkmış oldu. Dışişleri bakanı Walther Rathenau öldürüldükten (1922) sonra Thomas Mann, o tarihe kadarki siyasal görüşlerine sırt çevirerek bundan böyle cumhuriyeti ve demokrasiyi onayladı; dolayısıyla da Heinrich ile barıştı.
Büyülü Dağ
Der Zauberberg, (Büyülü Dağ) bir sanatoryumda yatan kuzenini görmeye gittiğinde bizzat bir "vaka" haline gelen Hans Castorp adlı bir mühendisin öyküsüdür. Bu yapıtın kahramanı da aşkın ve ölümün gücüne yenik düşer. Sonunda yine, daha iyi bir geleceğe ilişkin umutlar yerini çöküşe bırakır. Mann, 1929 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1933'te İsviçre'ye göç ederek Zürih yakınlarında Küsnacht'a yerleşti. Aynı yıl içinde, konusu açısından İncil'deki örneğine dayanan Joseph und seine Brüder (Yusuf ve Erkek Kardeşleri) adlı roman dörtlemesinin birinci cildi çıktı. Yusuf hayal peşinde koşan bir genç iken, sorumluluğunun bilincinde bir devlet adamı haline gelir.
Mann bu tiplemesiyle ilk kez mahvolmaya mahkûm olmayıp gelecek için umut veren bir karakteri anlatır. Yazar bu yapıtıyla kendi politik gelişmesini ima ederek faşizmin yenilebileceğine ilişkin umutlarını dile getirir. Mann, 1936 yılında Alman uyruğundan çıkarıldı. Çekoslovak uyruğuna geçerek 1938'de ABD'ye taşındı. Burada 1939'da Lotte in Weimarı yazdı. Mann bu Goethe romanında bu büyük idealinin portresini anlaşılmamış, yalnızlığa itilmiş bir insan olarak çizdi.
Doktor Faustus
1944'te Amerika uyruğuna geçen Mann, II. Dünya Savaşı'nda Alman dinleyicileri için faşizm karşıtı radyo programları hazırladı ve 1947'de Doktor Faustus adlı romanını yayınladı. Mann bu romanında Nazi dönemiyle ilgili düşüncelerini açıklar ki, buna göre Nazizmin oluşup gelişmesi bir rastlantı olmayıp Alman tarihinin sonucudur. 1952'de İsviçre'ye dönen Mann, burada 1954'te Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull (Felix Krull Adlı Dolandırıcının İtirafları) adlı yapıtını yazdı. Topluma istediği ilüzyonları sağlayan Krull adlı narsist sanatçının itiraflarını tamamlayamadı yazar.
______________________________ ______________________________ ____
______________________________ ______________________________ _____
Grazia Deledda(1871-1936)
Grazia Deledda, (d. 27 Eylül 1871 Nuoro (Sardunya) - ö. 15 Ağustos 1936 Roma) İtalyan yazar. Doğalcılık akımının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Eserlerinde Sardunya'daki zorlu yaşam koşullarını tasvir eder. 1926'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.
Eserlerinden seçmeler
* Fior di Sardegna (1892)
* Le vie del male (1892)
* Racconti sardi (1895)
* Anime oneste (1895)
* Elias Portolu (1903)
* Cenere (1904)
* L'edera (1912)
* Canne al vento (1913)
* Marianna Sirca (1915)
* La madre (1920)
* La fuga in Egitto (1925)
* Il sigillo d'amore (1926)
* Cosima (1937)
* Il cedro del Libano (1939)
______________________________ ______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _________________
Henri Bergson
İsim: Henri-Louis Bergson
Doğum tarihi: 1859 Ekim 18 (Paris, Fransa)
Ölüm tarihi: 1941 Ocak 4 (Paris, Fransa)
Okul/gelenek:Batı felsefesi
Nobel Prize in Literature (1927)
ilgilendikleri: ****fizik, Epistemoloji, mantıksızlık, dil felsefesi, matematik felfesi
Etkilendikleri: Kant, Kierkegaard, Schopenhauer, Frege, Simmel
Etkiledikleri: Whitehead, Deleuze
Katkıları
Henri-Louis Bergson (d. 18 Ekim 1859 – ö. 4 Ocak 1941), Fransız filozof.
Biyografi
Bergson Rule Lamartine Pariste doğdu, Palais Garnier (eski Paris opera evi) uzak değildi. Baba tarafı Polonyalı yahudi ailesi (orjinali Berekson) anne tarafı İngiliz İrandalı yahudi ailelerinin soyundan gelmekteydi. Ailesi doğumundan sonra bir kaç yıl İngilterede yaşadı. Annesinin ingiliz olmasından dolayı ingiliz diline erken yakınlığı oldu. Dokuz yaşında iken, ailesi Fransaya yerleşti. Henri cumhuriyet vatanşı oldu. Kız kardeşi, Mina Bergson (ayrıca Moina Mathers olarak da bilinir), gizemli İngiliz yazar Samuel Liddell MacGregor Mathers ile evlendi.ltın şafağın simyasal düzeninin ve olduğu gibi Parise yeniden yerleşen bir grubun lideri
Bergson Fransız profesör olarak sakin bir yaşam geçirdi. Başlıca dönüm noktası başlıca dört işinin yayınlanması oldu: 1889'da, Time and Free Will (Essai sur les données immédiates de la conscience); 1896da, Matter and Memory (Matière et mémoire); 1907de, Creative Evolution (L'Evolution créatrice); ve 1932de, The Two Sources of Morality and Religion (Les deux sources de la morale et de la religion).
Eserleri
* Essais sur les données immédiates de la conscience (Bilincin dolaysız verileri üzerine deneme) (1889)
* Matière et mémoire (Madde ve bellek) (1896)
* Le Rire (1899)
* Les Deux sources de la morale et de la religion (Ahlak ve dinin iki kaynağı) (1932)
* L'Évolution créatrice (Yaratıcı evrim) (1907)
* L'Énergie spirituelle (1919)
* La pensée et le mouvant (1934)
______________________________ ______________________________ ______________________________ _________[/u]
______________________________ ______________________________ ______________________________ _________
Sigrid Undset(1882-1949)
Sigrid Undset (d. 20 Mayıs 1882 Kalundborg, Danimarka; ö. 10 Haziran 1949 Lillehammer, Norveç) Norveçli yazar. Eserlerinde gelenekler ve çağdaşlaşma çatışması ile dini değerleri ve kadının özgürlüğünü ele alır. 1928'de, "The Axe", "The Snake Pit", "The Wilderness" ve "The Son Avenger" başlıklarını taşıyan "The Master of Hestviken" dörtlemesiyle 1928'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır.
Eserleri
* Fru Marta Oulie 1907
* Den lykkelige alder 1908
* Fortællingen om Viga-Ljot og Vigdis 1909
* Ungdom 1910
* Jenny 1911
* Fattige skjebner 1912
* Vaaren 1914
* Fortællinger om kong Artur og ridderne av det runde bord 1915
* Splinten av troldspeilet 1917
* Tre søstre 1917
* De kloge jomfruer 1918
* Et kvindesynspunkt 1919
* Kristin Lavransdatter (romantrilogi), 1920–22 (Dei tre delane heiter «Kransen» (1920), «Husfrue» (1921) og «Korset» (1922).)
* Vårskyer, 1921
* Sankt Halvards liv, død og jærtegn, 1925
* Olav Audunssøn i Hestviken 1925
* Olav Audunssøn og hans barn 1927
* Katholsk propaganda 1927
* Gymnadenia 1929
* Etapper 1929
* Den brændende busk 1930
* Hellig Olav, Norges konge 1930
* Ida Elisabeth 1932
* Etapper. Ny række 1933
* To europeiske helgener, 1933
* Elleve aar (selvbiografisk roman), 1934
* Den trofaste hustru 1936
* Norske helgener 1937
* Selvportretter og landskapsbileder 1938
* Madame Dorthea 1939
* Klosterliv – På pilegrimsferd – Sognekirken (i «Norsk kulturhistorie II»), 1939
* Sigurd and his brave companions. A tale of medieval Norway , 1943
* Tilbake til fremtiden (memoarer), 1945
* Lykkelige dager (memoarer), 1947[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ______________________________ _______________________
______________________________ ______________________________ ______________________________ _____________________
Sinclair Lewis(1885-1951)
Sinclair Lewis (d. 7 Şubat 1885, Sauk Centre-Minnesota – ö. 10 Ocak 1951 Roma). ABD'li yazar.
Pulitzer ödülü sahibi
Sinclair Lewis, 20. yüzyılın en ünlü Amerikan yazarlarından biridir. Sosyal eleştirileri ve alaylı romanları ile tanınır.
Sinclair Lewis, Sauk Centre, Minnesota'da bir doktorun oğlu olarak dünyaya geldi. Yale Üniversitesini bitirdikten sonra Jack London tarafından New Jersey'de kurulmuş olan sosyalist okulda çalıştı. Avrupa'ya yaptığı birçok yolculuktan sonra Jack London'ın özel sekreteri olana kadar, New York'a yerleşip gazetecilik ve çevirmenlik yaptı. 1912'de pek fazla önemsenmeyen Hyke and Aeroplane adlı romanı piyasaya çıktı. Bunu sırayla Sevgili Mr. Wrenn (1914) Miras (1917) Anacadde (1920) ve daha sonra da en ünlü romanları Babbit (1922) ve Dr. med. Arrowsmith (1925) takip etti.
Sinclair Lewis özellikle Amerikan küçük burjuvazisinin ve orta sınıflarının eleştirisini yaptı ve tıp alanındaki şarlatanlıkları ve Amerikan ruhban sınıfının çevirdiği dolapları okurlara anlattı. Lewis'in acımasız eleştirileri onun popüler olmasını engelledi fakat başarılı bir yazar olmasını ve "sansasyon yaratan" ünvanını almasını sağladı.
Sinclair Lewis 1926'da "Dr. Arrowsmith" adlı romanı ile Pulitzer Ödülünü kazandı, fakat romanının kahramanı Dr. Arrowsmith'in aslında klasik Amerikan doktor tipine uymayan ideal bir görev adamı olduğunu gerekçe göstererek reddetti. 1930'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan ilk Amerikan yazarı oldu.
Sinclair Lewis 1951'de Roma'da alkol yüzünden öldü. Üzerinde çalıştığı son romanını tamamlayamadı.[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ________________________
______________________________ ______________________________ _________________________
Erik Axel Karlfeldt(1864-1931)
Carl Larsson'dan Erik Axel Karlfeldt portresi, 1918
Erik Axel Karlfeldt (d. 20 Temmuz 1864 Folkärna, ö. 8 Nisan 1931 Stockholm) İsveçli şair. Neo-romantizm akımına dahil kabul edilir; eserlerinde halk efsanelerinin yanı sıra Hristiyanlık unsurlarına da yer verir. 1918'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Nobel Ödülü, şair tarafından reddedildiğinden, ancak 1931'de, ölümünden sonra "gıyabında" kendisine sunuldu.
Eserlerinden seçmeler
* Flora och Pomona (1906)
* Fridolins visor (1898)
* Tankar och tal (1932)[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ _______________
______________________________ ______________________________ _____________
John Galsworthy(1867-1933)
John Galsworthy (14 Ağustos 1867 – 31 Ocak 1933) İngiliz yazar. Tiyatro oyunlarında birey ile toplum arasındaki çatışmayı konu alır. İngiliz orta sınıfını betimlediği ve "A Man of Property", "In Chancery" ve "To Let" kitaplarından oluşan "The Forsythe Saga" üçlemesi, çağdaş İngiliz edebiyatının klasikleri arasında kabul edilmektedir. 1932'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.
Eserlerinden seçmeler
* From The Four Winds, 1897 (John Sinjohn imzasıyla)
* Jocelyn, 1898 (John Sinjohn imzasıyla)
* Villa Rubein, 1900 (John Sinjohn imzasıyla)
* A Man Of Devon, 1901 (John Sinjohn imzasıyla)
* The Island Pharisees, 1904
* The Silver Box, 1906
* The Forsyte Saga, 1906-21, 1922
o The Man Of Property, 1906
o (interlude) Indian Summer of a Forsyte, 1918
o In Chancery, 1920
o (interlude) Awakening, 1920
o To Let, 1921
* The Country House, 1907
* A Commentary, 1908
* Fraternity, 1909
* A Justification For The Censorship Of Plays, 1909
* Strife, 1909
* Fraternity, 1909
* Joy, 1909
* Justice, 1910
* A Motley, 1910
* The Spirit Of Punishment, 1910
* Horses In Mines, 1910
* The Patrician, 1911
* The Little Dream, 1911
* The Pigeon, 1912
* The Eldest Son, 1912
* Moods, Songs, And Doggerels, 1912
* For Love Of Beasts, 1912
* The Inn Of Tranquillity, 1912
* The Dark Flower, 1913
* The Fugitive, 1913
* The Mob, 1914
* The Freelands, 1915
* The Little Man, 1915
* A Bit's Love, 1915
* A Sheaf, 1916
* The Apple Tree, 1916
* Beyond, 1917
* Five Tales, 1918
* Saint's Progress, 1919
* Addresses In America, 1912
* The Foundations, 1920
* In Chancery, 1920
* Awakening, 1920
* The Skin Game , 1920
* To Let, 1920
* A Family Man, 1922
* The Little Man, 1922
* Loyalties, 1922
* Windows, 1922
* Captures, 1923
* Abracadabra, 1924
* The Forest, 1924
* Old English, 1924
* The Show, 1925
* Escape, 1926
* Verses New And Old, 1926
* Castles In Spain, 1927
* A Modern Comedy, 1924-1928, 1929
o The White Monkey, 1924
o (Interlude) a Silent Wooing, 1927
o The Silver Spoon, 1926
o (Interlude) Passers By, 1927
o Swan Song, 1928
* Two Forsyte Interludes, 1927
* The Manaton Edition, 1923-26 (Toplu Eserleri, 30 cilt)
* Exiled, 1929
* The Roof, 1929
* On Forsyte Change, 1930
* Two Essays On Conrad, 1930
* Soames And The Flag, 1930
* The Creation Of Character In Literature, 1931
* Maid In Waiting, 1931
* Forty Poems, 1932
* Flowering Wilderness, 1932
* Over the River, 1933
* Autobiographical Letters Of Galsworthy: A Correspondence With Frank Harris, 1933
* The Grove Edition, 1927-34 (Toplu Eserleri, 27 cilt)
* Collected Poems, 1934
* End Of the Chapter, 1931-1933
o Maid In Waiting, 1931
o Flowering Wilderness, 1932
o One More River, 1933
* Punch And Go, 1935
* The Life And Letters, 1935
* The Winter Garden, 1935
* Forsytes, Pendyces And Others, 1935
* Selected Short Stories, 1935
* Glimpses And Reflections, 1937
* Galsworthy's Letters To Leon Lion, 1968
* Letters From John Galsworthy 1900-1932, 1970[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ ____________________
______________________________ ______________________________ ________________________
Ivan Alekseyevich Bunin(1870-1953)
Iwan Alexejewitsch Bunin (Rusça Иван Алексеевич Бунин; d. 10 Ekim / 22 Ekim 1870 Voroneş; ö. 8 Kasım 1953 Paris) Rus yazar ve şair. Kırsal kesimde, taşrada yaşayan sıradan Rus insanının gündelik yaşamını yansıttığı şiirleriyle ün kazandı. 1933'te Nobel Edebiyat Ödülünü alan ilk Rus yazar oldu.
______________________________ ______________________________ __________________
______________________________ ______________________________ ____________________
Luigi Pirandello(1867-1936)
Luigi Pirandello (28 Haziran 1867 -10 Aralık 1936), İtalyan yazar. Özellikle oyun yazarı olarak tanınmıştır. Roman ve kısa hikayeleri de vardır. 1934 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir.
Yaşamı
]Luigi Pirandello, 1867'de Sicilya'nın güneyindeki Agrigento şehrinde doğdu, 1936'da Roma'da yaşamını yitirdi. Arkasında büyük bir sanatçı olarak ün bıraktı. Ölümünden iki yıl önce Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştı. Bütün dünyada başarı ve ün kazanmıştı ama, oldukça geç ve sıkıntılarla dolu güç bir yaşamdan sonra.
Varlıklı bir ailenin ****** olan Pirandello, Palermo'da okuduktan sonra Bonn Üniversitesi'ni de bitirip Roma'ya yerleşti. Yalnızca edebiyat ile uğraşmaktaydı. 1893'te ilk önemli yapıtı Marta Ajala'yı yazdı. Bu eser, 1901'de L'Esclusa adı ile yayımlandı. 1894'te ise ilk kısa hikaye kitabını yayımladı. Aynı yıl evlendi ve evlilik hayatı ile birlikte edebiyat çalışmaları arttı. Bu arada ardı ardına bir oğlan bir kız ****** sahibi oldu. 19. yüzyıl sonu ve 20.yüzyıl başı Piradello için büyük bir yazınsal verimlilik dönemi idi. Ne var ki 1903 yılında babasının işinin bozulması üzerine aile bütün varlığını yitirdi. Hem babasının tüm servetini yatırdığı hem de eşinin çeyizini yatırdıkları sülfür yatakları bir sel baskını ile yok olmuştu. Felaketi öğrendiği anda eşi Antonietta yarı-felç geçirdi ve yaşadığı psikolojik şok nedeniyle akli dengesi tedavi edilemez ölçüde sarsıldı. Pirandello, başlangıçta intiharı bile düşündüyse de zamanla durumu kabullendi ve öğretmenlik yapmaya başladı. İşte geçen günlerin ardından hasta eşinin başının beklediği geceler boyu Il Fu Mattia Pascal adlı yapıtı yazdı. Bu eser, o günleri anlatan otobiyografik öğeler taşır ve kısa sürede büyük başarı kazanarak Almanca'ya çevrilmiştir. Gün geçtikçe Pirandello'nun bir yazar olarak ünü ve başarısı artımış, öte yandan özel yaşamı gittikçe aşırı kıskanç ve şüpheci olan, hatta saldırganlaşan karısı yüzünden zorlaşmıştır.
İtalya'nın I. Dünya Savaşı'nı girmesi üzerine oğlu da savaşa katıldı ve Avusturyalılar'a esir düştü. 1917'den itibaren önemli tiyatro eserlerini yazmaya başlayan yazar, 1919'da eşini akıl hastanesine yatırmak zorunda kaldı ancak daha sonra onu hastaneye yatırdığı için büyük acı duyarak evde bakmak istedi ama Antoniette hem hapishanesi hem sığınağı olan hastaneyi terketmedi.
Pirandello 1925'te Mussolini'nin desteği ile Roma Sanat Tiyatrosu'nun sanat yönetmeni oldu. Bu destek ona dünya çapında ün ve dünya turu yapma olanağı getirdi.
1925-1926 yılları arasında son ve en önemli romanı olan "Uno, nessuno e centomila" 'yı(Bir, Hiçkimse ve Yüz Bin) yazdı.
1934 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldıktan 2 yıl sonra 10 Aralık 1936 günü Roma'daki evinde tek başına iken hayatını kaybetti.
Kitapları
Hemen tüm dünya dillerine çevrilen yapıtlarından öykülerini "Novelle Per Un Anno" (Bir Yıl İçin Öyküler) adı altında 15 kitapta (her kitapta 24 öykü) toplamıştır. Roman ve oyunlarının en önemlileri şunlardır:
Romanları
* "Il fu Mattia Pascal" (Gölge Adam)
* "I vecchi e I giovani" (Yaşlılar ve Gençler)
* "Uno, nessuno e centomila" (Bir, Hiçkimse ve Yüz Bin)
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ _______________
Eugene O'Neill
Eugene O'Neil, Muhsin Ertuğrul'un uyarlayıp oynadığı tek Amarikan oyun yazarı olup başarılı oyunları bulunmaktadır.
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ ________________
Roger Martin du Gard(1881-1958)
Roger Martin du Gard (d. 23 Mart 1881 Paris; ö. 22 Ağustos 1958 Bellême) Fransız yazar. Eserlerinde 19'uncu yüzyılın doğalcılık ve gerçekçilik akımının geleneklerini devam ettirdi. 1937'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.
Eserleri
* Devenir (1906)
* L'Une de Nous (1909)
* Jean Barois (1913)
* Les Thibault : Le Cahier gris (1922)
* Les Thibault : Le Pénitencier (1922)
* Les Thibault : La Belle Saison (1923)
* Les Thibault : La Consultation (1928)
* Les Thibault : La Sorellina (1928)
* Les Thibault : La Mort du père (1929)
* Vieille France (1933)
* Les Thibault : l'Été 1914 (1936)
* Les Thibault : l'Épilogue (1940)
* Correspondance avec André Gide (posthume 1968)
* Le Lieutenant-colonel de Maumort (posthume 1983)
______________________________ ______________________________ ______________
______________________________ ______________________________ _____________
Frans Eemil Sillanpää(1888-1964)
Frans Eemil Sillanpää (d. 16 Eylül 1888 – ö. 3 Haziran 1964), Fin yazar. 1936'da Helsinki Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora ünvanı verildi. 1939'da Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü. Taşra kızı ve Mukaddes Sefalet kitapları Türkçeye çevrilmiştir.
______________________________ ______________________________ ________________
______________________________ ______________________________ _______________
Johannes Vilhelm Jensen( 1873-1950)
Johannes Vilhelm Jensen (d. 20 Ocak 1873 Farsø (Jütland), ö. 25 Kasım 1950 Kopenhag) Danimarkalı yazar ve şair. Birçok eleştirmen tarafından "20'nci yüzyılın ilk büyük Danimarkalı yazarı" olarak tanımlanır. 1900-1901 yıllarında yayımlanan "Kralın Duşüşü" (Kongens Fald) ise İskandinav edebiyatının başyapıtları arasında sayılır. Danimarka'nın ilk feministlerinden, yazar Thit Jensen kızkardeşidir. "Johannes V. Jensen" adıyla tanınan yazar, 1944'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.
Eserleri
* Danskere, 1896
* Einar Elkjær, 1898
* Himmerlandsfolk, 1898
* Intermezzo, 1899
* Kongens Fald, 1900-1901 - The Fall of the King
* Den gotiske renæssance, 1901
* Skovene, 1904
* Nye Himmerlandshistorier, 1904
* Madame d'Ora, 1904
* Hjulet, 1904
* Digte, 1906
* Eksotiske noveller, 1907-15
* Den nye verden, 1907
* Singaporenoveller, 1907
* Myter, 1907-45
* Nye myter, 1908
* Den lange rejse, 1908-22 - The Long Journey - I: Den tabte land, 1919; II: Bræen, 1908; Norne Gæst, 1919; IV: Cimbrernes tog, 1922; V: Skibet, 1912; VI: Christofer Columbus, 1922
* Lille Ahasverus, 1909
* Himmerlandshistorier, Tredje Samling, 1910
* Myter, 1910
* Nordisk ånd, 1911
* Myter, 1912
* Rudyard Kipling, 1912
* Olivia Marianne, 1915
* Introduktion til vor tidsalder, 1915
* Skrifter, 1916 (8 vols.)
* Årbog, 1916, 1917
* Johannes Larsen og hans billeder, 1920
* Sangerinden, 1921
* Den lange rejse, 1922-24 - The Long Journey
* Æstetik og udviking, 1923
* Årstiderne, 1923
* Hamlet, 1924
* Myter, 1924
* Skrifter, 1925 (5 vols.)
* Evolution og moral, 1925
* Årets højtider, 1925
* Verdens lys, 1926
* Jørgine, 1926
* Thorvaldsens portrætbuster, 1926
* Dyrenes forvandling, 1927
* Åndens stadier, 1928
* Ved livets bred, 1928
* Retninger i tiden, 1930
* Den jyske blæst, 1931
* Form og sjæl, 1931
* På danske veje, 1931
* Pisangen, 1932
* Kornmarken, 1932
* Sælernes ø, 1934
* Det blivende, 1934
* Dr. Renaults fristelser, 1935
* Gudrun, 1936
* Darduse, 1937
* Påskebadet, 1937
* Jydske folkelivsmalere, 1937
* Thorvaldsen, 1938
* Nordvejen, 1939
* Fra fristaterne, 1939
* Gutenberg, 1939
* Mariehønen, 1941
* Vor oprindelse, 1941
* Mindets tavle, 1941
* Om sproget og undervisningen, 1942
* Kvinden i sagatiden, 1942
* Folkeslagene i østen, 1943
* Digte 1901-43, 1943
* Møllen, 1943
* Afrika, 1949
* Garden Colonies in Denmark, 1949
* Swift og Oehlenschläger, 1950
* Mytens ring, 1951
* Tilblivelsen, 1951
* The Waving Rye, 1959 (tr. R. Bathgate)
______________________________ ______________________________ _________
______________________________ ______________________________ ____________
Gabriela Mistral(1889-1957)
Gabriela Mistral, asıl adı Lucila de María del Perpetuo Socorro Godoy Alcayaga, (d. 7 Nisan 1889 Vicuña, Şili - ö. 10 Ocak 1957 New York, ABD) Şilili şair ve diplomat. 1945'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'nü aldı. Bu ödüle layık görülen ilk Latin Amerikalı oldu.
Eserleri
* Sonetos de la muerte, 1914.
* Desolación, 1922.
* Lecturas para mujeres, 1923.
* Ternura, 1924.
* Nubes blancas y breve descripción de Chile, 1934.
* Tala, 1938.
* Antología, 1941.
* Lagar, 1954.
* Recados contando a Chile, 1957.
* Poema de Chile, 1967.
______________________________ ______________________________ _________________
______________________________ ______________________________ __________________
Hermann Hesse( 1877-1962)
Hermann Hesse (2 Temmuz, 1877 – 9 Ağustos, 1962) Alman yazar, şair.
1877’de Almanya’nın Calw Kasabası’nda doğdu. 1962 yılında İsviçre’nin Montagnola Kasabası’nda yaşamını yitirdi. İlk şiirini yirmi beş yaşında yazdı. Ardından Peter Camenzind, Çarklar Arasında, Gertrud, Rosshalde, Demian ve diğer romanları geldi. Birinci Dünya Savaşı’nda Alman militarizmini protesto etmek için İsviçre’ye yerleşti. İkinci Dünya Savaşı’nda hem Naziler, hem de antifaşistler tarafından sert şekilde eleştirildi. Bu eleştiriler, ayrıca sorunlu aile yaşamı ve savaş esirlerine yardım konusundaki yoğun çalışmasının sonucu ağır bir bunalım geçirdi. Jung’un öğrencisi Lang ona psikanaliz tedavisi uyguladı. Lang ile dostluğu ruhbilime ve Jung’a duyduğu ilgiyi körükleyerek şiirsel iç dünyasını zenginleştirdi. İnsancıllığı, barışseverliği ve insan yaşamını irdeleyen felsefesi, Bozkırkurdu, Narziss ve Goldmund ve Siddhartha adlı romanlarında özellikle belirgindir. Boncuk Oyunu adlı romanından sonra 1946’da Nobel Edebiyat Ödülü aldı. Doğu edebiyatına ve mistisizmine düşkünlüğü, ayrıca bireysel bunalımlara çözümü Doğu felsefesinde arayışı, 1960 yıllarında canlanan Budizm ve Zen Budizm akımlarının da yardımıyla özellikle Amerikan hippi gençliği arasında en çok okunan yazarlar arasına girmesini sağladı. Eserlerinin büyük bölümü Türkçe'ye çevrildi.
Hermann Hesse'nin en önemli eserlerinden birisi olan Bozkırkurdu, toplumun sığ değer yargılarına ve kişiliksiz, yüzeysel yaşamına uyum sağlayamayan bir insanı anlatmaktadır. Hesse bu romanı için, 1961 yılında "(...) okurlarımın çoğu Bozkırkurdu'nun öyküsünün insanı kemiren bir hastalıktan ve bunalımdan söz ettiğini ama tüm bunların ölüme ve yokolmaya değil, tersine iyileşmeye yönelik olduğunu anlarsa kendimi mutlu hissedeceğim." demiştir.
Önemli Eserleri
* 1904 - Peter Camenzind
* 1910 - Gertrud
* 1914 - Rosshalde
* 1915 - Knulp
* 1919 - Demian
* 1922 - Siddharta
* 1927 - Bozkırkurdu (Der Steppenwolf)
* 1930 - Narziss ve Goldmund (Narziss und Goldmund)
* 1943 - Boncuk Oyunu (Das Glasperlenspiel)
______________________________ ______________________________ _______________________
______________________________ ______________________________ _________________________
André Gide(1869-1951)
André Paul Guillaume Gide (22 Kasım 1869 Paris - 19 Şubat 1951 Paris) Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.
Konu başlıkları
* 1 İlk Yılları
* 2 1900 Sonrası
* 3 Özellikleri
* 4 Eserleri
o 4.1 Deneme
o 4.2 Roman
o 4.3 Biyografi
o 4.4 Şiir ve Düzyazı Şiir
o 4.5 Tiyatro
o 4.6 Yergi
o 4.7 Anlatı
o 4.8 Öykü
o 4.9 İnceleme/Eleştiri
o 4.10 Diyalog
o 4.11 Gezi
o 4.12 Anı
* 5 Dış Bağlantılar
İlk Yılları
Gide, 22 Kasım 1869 tarihinde Paris, Fransa`da dünyaya geldi. Babası Protestan ve köylü kökenli, annesi Katolikti. 8 yaşında Paris'te Alsace Okulu'na gönderildi. Sık sık hastalandığı için öğrenimi kesintiye uğradı. Gide henüz 11 yaşındayken (1880) Paris Üniversitesi`nde hukuk profesörü olan babasını kaybetti. Ailedeki kadınların etkisi ve annesinin katı otoritesi altında büyüdü.
1889'da okuldan mezun oldu. Yaşamını yazarak geçirmeye karar verdi.Yazı hayatına 1891’de 21 yaşındayken yayımladığı André Walter'in Günlükleri (Les Cahiers d'André Walter) ve Narsis Üstüne İnceleme ile başladı. Ama ikisi de başarısız bulundu.
1893'te Kuzey Afrika gezisine çıktı. Arap dünyasının tümüyle farklı değerleriyle tanıştı. Fransa'ya döndüğünde oradaki katı Victorya dönemi yaşantısının olumsuzluklarından rahatsız oldu. 1894'te tekrar Kuzey Afrika'ya gitti. Burada Oscar Wilde ve Lord Alfred Douglas'la tanıştı. Onların yüreklendirmesiyle baskı altında tuttuğu eşcinselliğini kabul etti. Annesi hastalanınca Fransa'ya döndü.
1895'te kuzeniyle evlendi. 1896`da Normandiya`da bir komüne belediye başkanı oldu.
1900 Sonrası
1908`de bazı seçkin yazarlarla birlikte Nouvelle Revue Française adında bir edebiyat dergisi kurdu. 1916`da 16 yaşındaki Marc Allégret ile sevgili oldu. Marc Allegret ile eşcinsel ilişkisi ailesinde huzursuzluk yarattı. Eşi Gide'nin kendisine yazdığı mektupları yok etti.
1925 yılında yayımladığı Kalpazanlar Gide`nin en önemli eserlerinden biri olarak görülür. 1926`da otobiyografik eser olan "Si le grain ne meurt" yayımlar.
I. Dünya Savaşı yıllarında Kızılhaç ile gönüllü insani kuruluşlarda çalıştı. 1923'te ilk feministlerden ünlü Elizabeth van Byyselberghe ile olan yasak ilişkisinden tek ****** kızı Catherine doğdu. 1924 yılında Corydon adlı homoseksüelliği savunan bir kitap yayımladı, fakat eser ilk etapta kınandı.
1925'te Fransız Ekvator Afrikası'na gitti. Burada gördüklerinden de etkilendi. Dönüşünde sömürgeciliği eleştiren yazılar yazdı. 1925 yılında yayımladığı Kalpazanlar Gide`nin en önemli eserlerinden biri olarak görülür. 1926`da otobiyografik eser olan "Si le grain ne meurt"u yayımladı.
Komünizme ilgi duydu. 1936'da büyük umutlarla gittiği Sovyetler Birliği'nden hayal kırıklığı ile döndü. 1938'de eşini kaybetti.
II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra 1942'de tekrar Kuzey Afrika'ya gitti. Savaşın sonuna kadar burada yaşadı. 1947'de Oxford Üniversitesi'nden "Edebiyat Doktoru" unvanı aldı. Aynı yıl Kasım ayında da Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi oldu. 19 Şubat 1951'de yaşamını yitirdi.
Özellikleri
Yaşamı boyunca toplumsal ve bireysel ahlakın en önemli ölçütünün, bireyin içtenliği ve kendisini tanıması olduğunu savundu. Edebi, siyasal ve toplumsal sorunlara karşı hoşgörülü bir tutum benimsedi. Genel ahlak anlayışının karşısında bireysel özgürlüklerin savunucusu oldu. Ama aynı zamanda 17'inci Yüzyıl Fransız edebiyatının en önemli hümanist ve ahlakçı yazarı olarak tanındı. Düşüncelerindeki bütünlük ve soyluluk, üslubundaki arılık ve uyumla Fransız edebiyatının saygın isimleri arasında yer aldı.
Eserleri
Katolik kilisesi André Gide'in eserlerini 1952 yılında Yasak kitaplar listesi'ne koymuştur.
Deneme
* Narkissos Üstüne İnceleme (1891)
* Urien'in Yolculuğu (1893)
* Aşka Teşebbüs (1893)
* Bataklıklar (1894)
* Vesileler (1903)
* Yeni Vesileler (1911)
* Ve İş Şimdi Sana Kaldı (1951, ölümünden sonra)
* Sanat Baskıdan Doğar
Roman
* Kalpazanlar (1926)
* Dar Kapı
* Pastoral Senfoni
Biyografi
* Andre Walter'in Defterleri (1892)
* Tohum Ölmezse (1926)
Şiir ve Düzyazı Şiir
* Andre Walter'in Şiirleri (1891)
* Dünya Nimetleri (1897, 1936'da Toprağın Yarattığı Nimetler)
* Hacı Ya da Sahte Peygamber Üzerine İnceleme (1899)
* Savurgan Evladın Dönüşü (1907)
* Kır Senfonisi (1919)
* Yeni Nimetler (1935)
* Thesee (1946)
Tiyatro
* Saul (1903)
* Philoktetes (1899)
* Kral Kandaules (1901)
* Bat-Şeba (1912)
* Oidipius (1931)
* Persephone (1934)
* On Üçüncü Ağaç (1935)
* Robert Ya da Genel Çıkar (1944)
* Dönüş (1946)
Yergi
* Zincire Gevşek Vurulmuş Prometheos (1899)
Anlatı
* Ayrı Yol (1902)
* Dar Kapı (1909)
Öykü
* Vatikan Zindanları (1914)
* ısabelle (1957)
* Kadınlar Mektebi (1929)
* Robert (1929)
* Genevieve (1936)[/b][/u][/color]
İnceleme/Eleştiri
* Dostoyevski (1923)
* Rastlantılar (1924)
* Kalpazanların Günlüğü (1926)
* Montaigne Üstüne Deneme (1929)
* Çeşitli (1931)
* Henri Michaux'yu Tanımak (1941)
* Düşsel Söyleşiler (1943)
* Göz Önüne Alarak (1943)
* Poussin Öğretimi (1945)
* Şiir Sanatı (1947)
* Önsözler (1948)
* Karşılaşmalar (1948)
* Övgüler (1948)
* Chopin Üzerine Notlar (1948)
* SSCB Dönüşü (1936)
* SSCB Dönüşü Üzerine Düzeltmeler (1937)
Diyalog
* Corydon-Sapık Sevgi(1924)
Gezi
* Kongo Yolculuğu (1927)
* Dindiki (1927)
* Çad Dönüşü 1928)
Anı
* Journal 1889-1939 (1939)
* Journal 1939-1949 (1945)[/b][/u][/color]
______________________________ ______________________________ _____
______________________________ ______________________________ ___________
T. S. Eliot(1888-1965)
,
Thomas Stearns Eliot, (26 Eylül, 1888 – 4 Ocak, 1965) Amerika doğumlu İngiliz şair ve edebiyat eleştirmeni. The Love Song of J. Alfred Prufrock, The Waste Land ve Four Quartets adlı şiirleri 20. yüzyıl modernist şiirinin en başarılı örneklerindendir.
St. Louis, Missouri'de doğdu. Harvard Üniversitesinde okudu. Daha sonra İngiltere'ye yerleşti, evlendi ve bir bankada memur olarak çalıştı. Anglikan mezhebine geçti ve daha sonra şiirlerini yayımladığı Faber and Faber yayınevini kurdu. Londra'da 1965'de öldü.
T.S. Eliot’ın şiiri sıklıkla zaman bağımlı, zaman güdümlü gelenekten kaçma arzusunu yansıtmaktadır. "Burnt Norton" (1941) adlı şiiri buna bir örnek olarak verilebilir.
______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _____________
William Faulkner(1897-1962)
William Cuthbert Faulkner (d. 25 Eylül 1897 – ö. 6 Temmuz 1962) Nobel ödüllü, ABD'li yazar.
Amerikan Modernist yazarların babası sayılan Faulkner, rakip gördüğü Ernest Hemingway'den farklı olarak, uzun ve karmaşık anlatımları benimsemiştir. Uyguladığı teknikler arasında bilinç akışı tekniği ve çoğul anlatı (multiple narration) teknikleri bulunur. 1930'larda Avrupa'daki deneysel geleneği izleyen ilk Amerikan yazarıdır.
1949 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandıktan sonra, 1955'de Pulitzer Ödülü'nü alan Faulkner, 1962'de bir kalp krizi sonucu ölmüştür.
Türkçe'ye Çevrilmiş Eserleri
* Köy, çev.: Deniz Ilgaz, YKY, 2004
* Ayı, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2004
* Ses ve Öfke, çev.: Rasih Güran, YKY, 2004
* Ağustos Işığı, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2003
* Kurtar Halkımı Musa, çev.: Necla Aytür, YKY, 2002
* Döşeğimde Ölürken, çev.: Murat Belge, İletişim Yayınları, 2002
* Abşalom, Abşalom!, çev.: Aslı Biçen, YKY, 2000
* Kutsal Sığınak, çev.: Ender Gürol, Cem Yayınevi, 2000
* O Akşam Güneşi, çev.: Hamdi Koç, YKY, 1993
* Duman, çev.: Talât Sait Halman, Can Yayınları, 1991
* Bir Mayıs Günü, çev.: Semih Aközlü, Ara Yayınları, 1989
* Sartoris, çev.: Gülten Yener, Can Yayınları, 1985
* Aşk ve Ölüm, çev.: Vahdet Gültekin, Güven Yayınevi, 1968
* Lekeli Günler, çev.: Özay Sunar, Altın Kitaplar, 1967
* Kırmızı Yapraklar, çev.: Ülkü Tamer, Ataç Kitabevi, 1959
* Doktor Martino, çev.: Bilge Karasu, Yenilik Yayınları, 1956
______________________________ ______________________________ _______________
______________________________ ______________________________ ______________
Bertrand Russell(1872-1970)
Bertrand Russell, (d. 18 Mayıs 1872-ö. 2 Şubat 1970) ünlü İngiliz filozofu.
Mantık ve matematik alanında çığır açıcı çalışmalar gerçekleştiren Bertrand Russell, Whitehead'le birlikte Principia Mathematica adlı ünlü matematik kitabını yazmıştır. O, matematiksel mantık alanındaki çalışmalarını daha sonra felsefe alanına yansıtmış ve bu çerçeve içinde mantıksal atomculuk öğretisini geliştirmiştir. Buna göre, Russell sisteminin en basit tümcelerine atomik önermeler adını vermiş ve bu önermeleri, daha kompleks tümcelere karşılık moleküler önermelerden ayırmıştır. O, moleküler önermelerin birbirlerine ve, veya, ise, ancak ve ancak gibi mantıksal eklemlerle bağlanan atomik önermelerden meydana geldiğini söylemiştir. Russell söz konusu mantıksal öğretiyle, belli bir ****fiziksel görüşe ulaşmıştır. Başka bir deyişle, onun mantık öğretisiyle ****fiziği arasında çok yakın bir ilişki vardır. Ona göre, biz söz konusu matematiksel mantıktan, felsefi analizden yararlanarak, dünyayı meydana getiren bileşenler hakkında sağlam bir fikir sahibi olabiliriz. O, matematiksel mantığının, dünyanın şeyler, bireyler, basit öğeler çokluğundan meydana geldiği inancı için sağlam bir destek olduğunu düşünmüştür. Dünya tek bir tözden oluşmaz, fakat çok sayıda ayrı ve tikel şeylerden meydana gelir. Üstelik, bu basit öğeler, idealistlerin düşündüğü gibi, tinsel bir yapıda değildir. Bunlar basit oldukları ve yalnızca varoldukları için, kendilerinde hiçbir niteliğe sahip değildirler. Onlar, olgular adı verilen kompleks yapılar içinde ortaya çıkar ve bunlardan bazıları fiziki, bazıları da tinsel bir nitelik taşır. Bilgi kuramı bakımından ampirizmi benimseyen Russell, betimleme yoluyla bilgi ve tanışıklık yoluyla bilgi olmak üzere iki ayrı bilgi türünden söz etmiş ve bunların deneysel bilgimizin temelini meydana getirdiğini savunmuştur.
______________________________ ______________________________ _______
______________________________ ______________________________ _______
Orhan Pamuk
Orhan Ferit Pamuk (d. 7 Haziran 1952, İstanbul) Türk romancı. 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülünü kazanarak Nobel ödülü alan ilk Türk vatandaşı ve bu ödülü alan en genç iki kişiden biri olmuştur. Kitapları 46 dile çevrilmiş ve 100'ü aşkın ülkede yayımlanmıştır. Yazarlıktan başka hiçbir işle uğraşmamıştır. 2005 yılında Prospect dergisi tarafından dünyanın 100 entelektüeli arasında gösterilmiş, 2006 yılında ise TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri seçilmiştir.[1] Postmodern romancılar arasında sayılmaktadır.[/B][/COLOR]