PHP nedir?
PHP adını "Personal Home Page tool" kelimelerinin baş harflerinden almıştır. PHP, özellikle dinamik web sayfaları yaratmak amacıyla geliştirilmiş, sunucu tarafında çalışan (ASP tarzı) bir programlama dilidir. Bir ziyaretçi sayfanızına girdiğinde, sunucu PHP komutlarını çalıştırır ve o anda bir HTML çıktısı üretir. Ziyaretçinin bütün görebileceği bu çıktı olur. PHP kodunu göremez. Dinamik sayfa kavramı da buradan gelmektedir. Ziyaretçinin kullandığı tarayıcıya, günün saatine ve akla gelebilecek her türlü değişkene bağlı olarak farklı bir sayfa yaratılıp gönderilebilir. Bu şekilde MyYahoo tarzı, tamamıyla kullanıcıya özel sayfalar yaratmak PHP ile hiç de zor değildir.
--------------------------------------------------------------------------------
Örnek 1-1. Giriş örneği
<html>
<head>
<title>Örnek</title>
</head>
<body>
<?php echo "Merhaba Dünya!"; ?>
</body>
</html>
--------------------------------------------------------------------------------
Eğer daha önceden Perl ya da C gibi dillerle CGI scripti yazdıysanız, PHP'nin HTML kodunun içine bu kadar basit bir şekilde gömülebildiğine şaşırmışsınızdır. PHP kodu özel başlangıç ve bitiş tagleriyle sınırlandırılır ve bu tagler sayesinde PHP moduna girme ve PHP modundan çıkma imkanınız olur.
PHP ne yapabilir?
En basit haliyle, PHP, formdan bilgi almak, dinamik sayfa içeriği yaratmak, cookie göndermek ve almak gibi diğer bütün CGI programlarının yaptıklarını yapabilir. PHP'nin belki de en güçlü olduğu ve en çok kendini gösterdiği özelliği, geniş veritabanı desteğidir. Veritabanı kullanan bir site hazırlamak çok kolaylaştırılmıştır. Desteklenen veritabanlarını şöyle sıralayabiliriz:
Adabas
Interbase
Solid
dBase
mSQL
Sybase
Empress
MySQL
Velocis
FilePro
Oracle
Unix dbm
Informix
PostgreSQL
Microsoft SQL
PHP ile adı en çok geçen veritabanı MySQL'dir. Bizim için de öncelik MySQL olacak, örneklerde sıkça MySQL kullanımına rastlayacaksınız. Bütün bu veritabanlarının dışında, ODBC kullanarak Access gibi diğer veritabanlarına da ulaşmanız mümkün. ODBC konusuna ilerki yazılarda değineceğiz.
PHP aynı zamanda diğer hizmetlerle iletişimi sağlayan IMAP, SNMP, NNTP, POP3 ve hatta HTTP protokollerini destekler. Bütün bu protokollerin dışında soket programlayabilmenizi ve adı geçmeyen diğer protokollerle de iletişim kurabilmenizi sağlar.
Neden PHP?
Bir çoğunuzun kafasında olduğundan emin olduğumuz soru bu. Neden ASP, ColdFusion, Java değil de PHP? Cevabımız şu, basitlik, veritabanlarıyla mükemmel iletişim ve platformdan bağımsızlık. Tabii bir de, kaynak kodunun açık olması.
Tabii ki Perl ve benzeri programlar da platformdan bağımsız, ve kaynak kodu açık. Ama Perl size ilk verdiğimiz örnekteki rahatlığı sağlayamaz. HTML kodunun arasına bir tag atıp araya Perl kodu sıkıştıramazsınız. PHP Web'te çalışmak üzere tasarlanmıştır, bir veritabanına bağlanmak ve sorgulama yapmak iki veya üç satır kodla mümkün hale getirilmiştir. PHP özellikle 4.0 versiyonu ile yeni Zend motorunu kullanmaya başlamış, performans üst seviyeye çıkarılmıştır. Daha fazla performans için, PHP'yi Web sunucunuzun bir parçası haline getirebilmeniz dahi mümkün.
Eğer sorun sadece scriptlerin hızını arttırmak olsaydı, PHP tek başına bir çok problemin cevabı olurdu. Ama PHP'nin özellikleri bundan çok daha fazla. Programlama dili basit, veritabanlarına ulaşım kolay ve hızlı, nesne-yönelimli programlama ile tekrar kullanılabilir kodlar yazmak çok kullanışlı. PHP'de ilerledikçe, class'lar ile karşılaşacaksınız ve tek bir kodu birden fazla scriptte nasıl etkili bir şekilde kullanacağınızı öğreneceksiniz.
PHP ile basit bir geri-bildirim formu yapabilirsiniz, üyeleriniz dileklerini form üzerinden e-mailinize gönderebilirler, veya baştan aşağıya veritabanı ağırlıklı bir doküman yönetim sistemi (Midgard gibi, http://www.midgard-project.org/) oluşturabilirsiniz. Amacınız e-ticaret ise, alışveriş sepetleri (FishCartSQL gibi, http://www.fni.com/fcsql/) yaratabilirsiniz. Yazılım geliştirme hızınızı arttırmak için, Internet üzerindeki hazır kütüphaneleri (PHPLIB gibi, http://phplib.netuse.de/) kullanabilirsiniz.
Takıldığınız yerlerde soru sormak, son gelişmeleri takip etmek için dünya çapında geniş bir destek gören mailing listlerden faydalanabilir, PHPBuilder.Com (http://www.phpbuilder.com)/http://www.phpbuilder.com)[/URL], Weberdev.Com (http://www.weberdev.com)/http://www.weberdev.com)[/URL], PHPWizard.Net (http://www.phpwizard.net)/http://www.phpwizard.net)[/URL], gibi sitelerde anlatılan dersleri inceleyebilirsiniz. En önemlisi biz varız, PHP.ORG.TR
PHP Neden Bu Kadar Populer?
PHP internet üzerinde oldukça hızlı yayılan dillerden biri. Yayılma hızı konusunda tek rakibi Java olabilir ki o da artık olgunluk devresini yaşıyor ve PHP ile oldukça farklı platformlarda yarışıyorlar. PHP 1995 yılında ilk kez kullanılmaya başlandığından bu yana epey yol aldı. Öncelikle linux için yazılış diğer pek çok uygulama gibi C ile yazılmış ve kodunun herkese açık olması oldukça hızlı bir şekilde gelişmesini sağladı. Öyle ki şu anda istediğiniz bir fonksiyonu PHP için yazıp kullanabilirsiniz. 1998 ortalarında yüz bin sunucuya PHP modül olarak kurulu iken bugün bu sayı bir milyonu aşmış durumda ki bu sayının içinde CGI olarak kurulu olan sunucular yok. Ayrıca Microsoft`un ASP`si gibi işletim sistemine bağımlı olmaması ve 95/98/NT, Unix ve Linux türevleri üzerinde çalışabilmesi en büyük avantajı. PHP ile nesneye dayalı programlama (object oriented) yapabilir, yani sınıf ve aile yapılarını kullanabilirsiniz..
PHP adını "Personal Home Page tool" kelimelerinin baş harflerinden almıştır. PHP, özellikle dinamik web sayfaları yaratmak amacıyla geliştirilmiş, sunucu tarafında çalışan (ASP tarzı) bir programlama dilidir. Bir ziyaretçi sayfanızına girdiğinde, sunucu PHP komutlarını çalıştırır ve o anda bir HTML çıktısı üretir. Ziyaretçinin bütün görebileceği bu çıktı olur. PHP kodunu göremez. Dinamik sayfa kavramı da buradan gelmektedir. Ziyaretçinin kullandığı tarayıcıya, günün saatine ve akla gelebilecek her türlü değişkene bağlı olarak farklı bir sayfa yaratılıp gönderilebilir. Bu şekilde MyYahoo tarzı, tamamıyla kullanıcıya özel sayfalar yaratmak PHP ile hiç de zor değildir.
--------------------------------------------------------------------------------
Örnek 1-1. Giriş örneği
<html>
<head>
<title>Örnek</title>
</head>
<body>
<?php echo "Merhaba Dünya!"; ?>
</body>
</html>
--------------------------------------------------------------------------------
Eğer daha önceden Perl ya da C gibi dillerle CGI scripti yazdıysanız, PHP'nin HTML kodunun içine bu kadar basit bir şekilde gömülebildiğine şaşırmışsınızdır. PHP kodu özel başlangıç ve bitiş tagleriyle sınırlandırılır ve bu tagler sayesinde PHP moduna girme ve PHP modundan çıkma imkanınız olur.
PHP ne yapabilir?
En basit haliyle, PHP, formdan bilgi almak, dinamik sayfa içeriği yaratmak, cookie göndermek ve almak gibi diğer bütün CGI programlarının yaptıklarını yapabilir. PHP'nin belki de en güçlü olduğu ve en çok kendini gösterdiği özelliği, geniş veritabanı desteğidir. Veritabanı kullanan bir site hazırlamak çok kolaylaştırılmıştır. Desteklenen veritabanlarını şöyle sıralayabiliriz:
Adabas
Interbase
Solid
dBase
mSQL
Sybase
Empress
MySQL
Velocis
FilePro
Oracle
Unix dbm
Informix
PostgreSQL
Microsoft SQL
PHP ile adı en çok geçen veritabanı MySQL'dir. Bizim için de öncelik MySQL olacak, örneklerde sıkça MySQL kullanımına rastlayacaksınız. Bütün bu veritabanlarının dışında, ODBC kullanarak Access gibi diğer veritabanlarına da ulaşmanız mümkün. ODBC konusuna ilerki yazılarda değineceğiz.
PHP aynı zamanda diğer hizmetlerle iletişimi sağlayan IMAP, SNMP, NNTP, POP3 ve hatta HTTP protokollerini destekler. Bütün bu protokollerin dışında soket programlayabilmenizi ve adı geçmeyen diğer protokollerle de iletişim kurabilmenizi sağlar.
Neden PHP?
Bir çoğunuzun kafasında olduğundan emin olduğumuz soru bu. Neden ASP, ColdFusion, Java değil de PHP? Cevabımız şu, basitlik, veritabanlarıyla mükemmel iletişim ve platformdan bağımsızlık. Tabii bir de, kaynak kodunun açık olması.
Tabii ki Perl ve benzeri programlar da platformdan bağımsız, ve kaynak kodu açık. Ama Perl size ilk verdiğimiz örnekteki rahatlığı sağlayamaz. HTML kodunun arasına bir tag atıp araya Perl kodu sıkıştıramazsınız. PHP Web'te çalışmak üzere tasarlanmıştır, bir veritabanına bağlanmak ve sorgulama yapmak iki veya üç satır kodla mümkün hale getirilmiştir. PHP özellikle 4.0 versiyonu ile yeni Zend motorunu kullanmaya başlamış, performans üst seviyeye çıkarılmıştır. Daha fazla performans için, PHP'yi Web sunucunuzun bir parçası haline getirebilmeniz dahi mümkün.
Eğer sorun sadece scriptlerin hızını arttırmak olsaydı, PHP tek başına bir çok problemin cevabı olurdu. Ama PHP'nin özellikleri bundan çok daha fazla. Programlama dili basit, veritabanlarına ulaşım kolay ve hızlı, nesne-yönelimli programlama ile tekrar kullanılabilir kodlar yazmak çok kullanışlı. PHP'de ilerledikçe, class'lar ile karşılaşacaksınız ve tek bir kodu birden fazla scriptte nasıl etkili bir şekilde kullanacağınızı öğreneceksiniz.
PHP ile basit bir geri-bildirim formu yapabilirsiniz, üyeleriniz dileklerini form üzerinden e-mailinize gönderebilirler, veya baştan aşağıya veritabanı ağırlıklı bir doküman yönetim sistemi (Midgard gibi, http://www.midgard-project.org/) oluşturabilirsiniz. Amacınız e-ticaret ise, alışveriş sepetleri (FishCartSQL gibi, http://www.fni.com/fcsql/) yaratabilirsiniz. Yazılım geliştirme hızınızı arttırmak için, Internet üzerindeki hazır kütüphaneleri (PHPLIB gibi, http://phplib.netuse.de/) kullanabilirsiniz.
Takıldığınız yerlerde soru sormak, son gelişmeleri takip etmek için dünya çapında geniş bir destek gören mailing listlerden faydalanabilir, PHPBuilder.Com (http://www.phpbuilder.com)/http://www.phpbuilder.com)[/URL], Weberdev.Com (http://www.weberdev.com)/http://www.weberdev.com)[/URL], PHPWizard.Net (http://www.phpwizard.net)/http://www.phpwizard.net)[/URL], gibi sitelerde anlatılan dersleri inceleyebilirsiniz. En önemlisi biz varız, PHP.ORG.TR
PHP Neden Bu Kadar Populer?
PHP internet üzerinde oldukça hızlı yayılan dillerden biri. Yayılma hızı konusunda tek rakibi Java olabilir ki o da artık olgunluk devresini yaşıyor ve PHP ile oldukça farklı platformlarda yarışıyorlar. PHP 1995 yılında ilk kez kullanılmaya başlandığından bu yana epey yol aldı. Öncelikle linux için yazılış diğer pek çok uygulama gibi C ile yazılmış ve kodunun herkese açık olması oldukça hızlı bir şekilde gelişmesini sağladı. Öyle ki şu anda istediğiniz bir fonksiyonu PHP için yazıp kullanabilirsiniz. 1998 ortalarında yüz bin sunucuya PHP modül olarak kurulu iken bugün bu sayı bir milyonu aşmış durumda ki bu sayının içinde CGI olarak kurulu olan sunucular yok. Ayrıca Microsoft`un ASP`si gibi işletim sistemine bağımlı olmaması ve 95/98/NT, Unix ve Linux türevleri üzerinde çalışabilmesi en büyük avantajı. PHP ile nesneye dayalı programlama (object oriented) yapabilir, yani sınıf ve aile yapılarını kullanabilirsiniz..
