- 28 Ocak 2007
- 6,759
- 48
Edebi sanatların çoğu şiirde ve düzyazıda ortak kullanılır. Sadece şiire ya da düzyazıya özgü edebi sanatlar da vardır.
Edebi sanatları üç ana kümede inceleyebiliriz:
A) MECAZ ANLAMA DAYALI SANATLAR
Mecaz (Değişmece)
Mecaz-ı Mürsel (Düzdeğişmece)
Teşbih (Benzetme)
İstiare (Eğretileme)
Kinaye (Değinmece)
Teşhis (Kişileştirme)
İntak (Konuşturma)
Tariz (İğneleme)
B) GERÇEK ANLAMA DAYALI SANATLAR
Tezat (Karşıtlık)
Tevriye (İki anlamlılık)
Mübalağa (Abartma)
Hüsn-i talil (Güzel neden bulma)
Tenasüp (Uygunluk)
Tecahül-I arif (Bilmezlikten gelme)
İstifham (Soru sorma)
Terdit (Şaşırtma)
Telmih (Anımsatma)
Leff ü neşr (Sıralı açıklama)
Tedriç (Dereceleme)
Tekrir (Yineleme)
Rücu (Geriye dönüş)
Irsâl-i mesel (Atasözü söyleme)
Kat (Kesme)
C) SÖZE (SESE) DAYALI SANATLAR:
Cinas (Sesteşlik), Seci (Içuyak), İştikak (Türetme), Akis (Çaprazlama), krostiş, Lebdeğmez (Dudakdeğmez), Aliterasyon (Ses Yinelenmesi)
Yukarıda sınıflaması yapılan sanatlar yüzyıllardan beri edebiyat eserlerinde kullanılmış, kimi zaman bunlar anlatımın bir aracı değil, amacı durumuna gelmiştir. Özellikle, Divan şiirinde bu sanatların çok yoğun ve karmaşık biçimde kullanıldığını görüyoruz.
Bugün de konuşmalarımızda, gazete ve dergi yazılarında, sanatsal eserlerde duygu ve düşüncelerin, haberlerin, istek ve özlemlerin daha iyi, açık ve somut biçimde; kimi zaman daha süslü ve gösterişli olması için edebi sanatların bir kısmına başvuruyoruz.
Edebi sanatların en çok kullanılanları aşağıda sıralanmıştır:(AÇIKLAMALAR İÇİN TIKLAYIN)
Edebi sanatları üç ana kümede inceleyebiliriz:
A) MECAZ ANLAMA DAYALI SANATLAR
Mecaz (Değişmece)
Mecaz-ı Mürsel (Düzdeğişmece)
Teşbih (Benzetme)
İstiare (Eğretileme)
Kinaye (Değinmece)
Teşhis (Kişileştirme)
İntak (Konuşturma)
Tariz (İğneleme)
B) GERÇEK ANLAMA DAYALI SANATLAR
Tezat (Karşıtlık)
Tevriye (İki anlamlılık)
Mübalağa (Abartma)
Hüsn-i talil (Güzel neden bulma)
Tenasüp (Uygunluk)
Tecahül-I arif (Bilmezlikten gelme)
İstifham (Soru sorma)
Terdit (Şaşırtma)
Telmih (Anımsatma)
Leff ü neşr (Sıralı açıklama)
Tedriç (Dereceleme)
Tekrir (Yineleme)
Rücu (Geriye dönüş)
Irsâl-i mesel (Atasözü söyleme)
Kat (Kesme)
C) SÖZE (SESE) DAYALI SANATLAR:
Cinas (Sesteşlik), Seci (Içuyak), İştikak (Türetme), Akis (Çaprazlama), krostiş, Lebdeğmez (Dudakdeğmez), Aliterasyon (Ses Yinelenmesi)
Yukarıda sınıflaması yapılan sanatlar yüzyıllardan beri edebiyat eserlerinde kullanılmış, kimi zaman bunlar anlatımın bir aracı değil, amacı durumuna gelmiştir. Özellikle, Divan şiirinde bu sanatların çok yoğun ve karmaşık biçimde kullanıldığını görüyoruz.
Bugün de konuşmalarımızda, gazete ve dergi yazılarında, sanatsal eserlerde duygu ve düşüncelerin, haberlerin, istek ve özlemlerin daha iyi, açık ve somut biçimde; kimi zaman daha süslü ve gösterişli olması için edebi sanatların bir kısmına başvuruyoruz.
Edebi sanatların en çok kullanılanları aşağıda sıralanmıştır:(AÇIKLAMALAR İÇİN TIKLAYIN)
- → Edebi Sanatlar
- Mecaz (Değişmece) Sanatı
- Mecaz-ı Mürsel
- Benzetme (Teşbih) Sanatı
- İstiare (Eğretileme) Sanatı
- Kinaye (Değinmece) Sanatı
- Teşhis (Kişileştirme) Sanatı
- Konuşturmaca (intak) Sanatı
- Tariz (iğneleme-sitem) Sanatı
- Tezat (Karşıtlık) Sanatı
- Mübalağa (Abartma) Sanatı
- Hüsn-i Talil (Güzel Nedene Bağlama) Sanatı
- Tenasüp (Uygunluk) Sanatı
- Tecahül-i Arif
- İstifham (Soru Sorma) Sanatı
- Terdit (Şaşırtma) Sanatı
- Telmih (Anımsatma) Sanatı
- Leff ü Neşr Sanatı
- Tedric (Dereceleme) Sanatı
- Tekrir (Yineleme) Sanatı
- Rücu (Geriye Dönüş) Sanatı
- İrsal-ı Mesel (Atasözü Söyleme) Sanatı
- Cinas (Sesteşlik) Sanatı
- Seci (iç uyak) Sanatı
- İştikak (Türetme) Sanatı
- Akis (Yansıma) Sanatı
- Akrostiş Sanatı
- Leb Değmez (Dudak Değmez) Sanatı
- Aliterasyon Sanatı