Türklüğün Başkenti: Ötüken ve Orhun Nehri

Ghost Killer

Harici Saldırı Timleri Koordinatörü
13 Ocak 2019
11,318
7,709
p3skt0j.



Türklüğün Başkenti: Ötüken ve Orhun Nehri

Ötüken Türk, Moğol ve Orta Asya tarihlerinde kutsal başkenttir. Ötügen olarak da söylenir. Çince kaynaklarda U-te-kien şeklinde geçtiği ve Çin kaynaklarında dağ ismi olarak geçen Tu-kin, Yü-tü-kiün ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir. Ötügen (Ötüken) Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu ve oradan Dünya’ya dağıldığı yerin adı olarak da kabul edilmektedir. Orhun Nehri kaynaklarını bu bölgeden alır ve Göktürk Devleti’nin de başkenti yine bu yörede kurulmuştur. İnanca göre bütün büyük devletlerin başkenti burada kurulmalı idi. Gerçekten de pek çok Türk ve Moğol Devleti biraz genişledikten sonra başkentlerini bu bölgeye taşımışlardır. Ötüken dağının Nama (Namı veya Namu) adında bir koruyucu ruhu vardı.

Ötüken eski Türklerin (Göktürk vb.) geleneksel inancı Tengricilikte Toprak Ana'ya verilen isimlerden biridir. Moğollarda Etugen, Itügen ya da Odigan gibi şekillerine de rastlanır. Ötüken-Kültü, Tengri-Kültü ile birlikte özellikle Göktürk Kağanlığı sırasında büyük önem kazanmıştır.

Köktürkler, Uygurlar ve Kırgızların merkezleri, uzun süre, kutsal kabul edilen, Ötüken ormanı olmuştur. Ötüken Ormanı'nın merkez olmasını ve buraya adeta kutsallığın verilmesi, Orhun Yazıtlarında da göze çarpmaktadır. Ötüken ormanı, adeta; dışarıdaki kötülüklere karşı, sığınılacak güvenli bir ev olarak tasvir edilir.

Eski inanca göre, Toprak Ana'nın keyfi ağaçların durumundan belli olur. Eğer ağaçlar sağlıklı ve güçlü yetişiyor ve bol meyve veriyorlarsa, Toprak Ana'nın insanlardan memnun olduğuna inanılır. Toprak Ana'ya edilen bir dua, güçlü ve büyük bir ağaca doğru yöneltilir.


Ötüken Konumu Haritada;

ej4ze6y.JPG




h7fao2l.png


Natıkay

Natıkay veya Natıgay - Türk ve Moğol mitolojisinde Toprak Tanrısı. Ötüken'in eşi olarak görülür. Çocukları, hayvanları ve bitkileri korur. Marko Polo’nun Seyahatnamesinde adı geçer. Moğollar tarafından saygı gösterilen bir Tanrı olduğundan bahsedilir. Onun için keçeden ve kumaştan bir saygı alanı yapılırdı. Erkekler sağ, kadınlar sol ve çocuklar önüne dizilirdi.

Bilge Kağan Yazıtı

Bilge Kağan, Orhun Yazıtları'nda Ötüken Dağı'nın 'Türk memleketinin yüreği' olarak önemini dile getirmiştir. Hatta yazıtlarda, Çinlilerin oyunlarına karşı koyup direnebilmek için "Ötüken Ormanı'nından ayrılmayın." öğüdü verilmiştir. Ötüken şu an Rusya ve Moğolistan arasında bir yerde, yani Orhun Nehri'nin kaynaklarına yakındır.

Divânu Lügati't-Türk

Kaşgarlı Mahmud, Divânu Lügati't-Türk'te; "اتوكان Ötüken" "Tataristan çöllerinde bir yer adı. Uygur iline yakındır." şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca Kaşgarlı, çizdiği haritada, Basmıl bozkırlarının altında, "Feyafi-yi Tatar" (فإيافي تتار) Tatar bozkırlarını İli Nehri'nin sol tarafında (batısında) göstermiştir.

Çin Kaynaklarında

Ötüken (Eski Türkçe: Old Turkic letter SH.svgOld Turkic letter I.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yiş, Çince: 於都斤山, 都尉揵山 , 烏德鞬山/乌德鞬山, 都斤山, 大斤山, 郁督軍山/郁督军山; "Ötüken Dağı", Old Turkic letter R2.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yer; "Ötüken Yeri") adı verilen, ormanlarla kaplı bir dağ, eski Türkler için çok kutsal sayılır.

Etimoloji

(Öt/Öd) ve (Ed/Et) kökünden türemiştir. Ötümek (dua etmek), etmek (gücü yetmek) ve utağan (döl yatağı) anlamlarını içerir. Etmek (yapmak) fiili ile de bağlantılıdır. Ötög Moğolcada ayı demektir ve ayının yuvası toprağın içinde olup aynı zamanda kutlu sayılan bir hayvandır.

Benzer yer adları

Günümüzde Ötüken toponomisi ile ilgili Tıva Cumhuriyeti'nde Ödügen Tayga (orman) bulunmaktadır. Eskiden Türklerin yaşadığı yörelerden Buryatya'nın başkenti ise Ulan Ude olup Ude sözü aslında Öde olup anlamı da vakit, zaman anlamındadır.


h7fao2l.png



Ötüken ile alakalı görseller;

5tvehoe.jpg



jlklzub.jpg



3qhr63k.jpg



c3g1yul.jpg



c9rrcvq.jpg



6aom3h1.png



h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Belgesel - Faydalı Videolar;









h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Kitaplar;

Ötüken

Atatürk'ün Sırrı Ötüken


h7fao2l.png



8xpbfb3.jpg



Orhun Nehri

Orhun Nehri (Moğolca: Орхон гол, Orhon gol, Çince: 鄂爾渾河, È ěr hún hé) Moğolistan'da uzunluğu 1.124 kilometre, tarihi ve kültürel önemi çok olan bir nehirdir.

Çince okunuşu Pinyin ěr-hún olarak (鄂爾渾河) söylenmekte, çamurlu su anlamına gelmektedir.

Orhun Nehri boyunca iki tane çok eski şehir kalıntıları bulunur, bunlar çok eski Uygur Kağanlığına ve eski Moğol İmparatorluğuna başkentlik yapmış Ordu-balık ve Karakurum'dur.

Hangay Dağlarından doğan Orhun, kıvrılarak kuzeye doğru akar, daha Rusya sınırına gelmeden Selenge Nehri ile birleşir ve Baykal Gölüne dökülür.



Nehrin yan kolları

Sarin (Сарингол)

Tamir (Хойд Тамир гол)
Nehre batısından katılan sol kaynak koludur.

Tola (Туул гол)
Nehre doğusundan katılan en önemli sağ kaynak koludur.

Eröö (Эрөө гол)



ksey7ab.jpg


Doğal yapısı

Kış aylarında buzla kaplıdır, Mayıs ve Eylül aylarında Orhun Nehrinin ortalama 175 kilometrelik bölümü gemi ile geçilebilir ama az trafik vardır.

Balık türleri

Orhun Nehrinde, Turna balığı (Esox lucius, Esox reichertii), Sazan balığı (Cyprinus carpio carpio, Cyprinus carpio haematopterus, Cyprinus rubrofuscus), Tatlısu levreği (Perca fluviatilis, Perca schrenkii), Salmonidae familyasından Hucho taimen, ve Amur yayın balığı (Silurus asotus) gibi tatlı su balıkları yaşarlar.

Kültür tarihi


1220 km2 alanı kaplayan Orhun Vadisi 2004 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne alınmış ve böylece tüm dünya için önemli bir değer taşıdığı için bölgede bulunan doğal ve kültürel varlıklar korunma altına alınmıştır.


Orhun Nehri boyunca tarihi önemli yerler;

Orhun Yazıtları, 8. yüzyılda Göktürk Kağanlığı zamanında dikilen Bilge Kağan Yazıtı, Kül Tigin Yazıtı ve Bilge Tonyukuk yazıtı.
İlk Uygur Kağanlığı başkenti Ordu-balık.
13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu başkenti Karakurum.
13. ve 14. yüzyıldan geriye kalan, Öğedi Kağan'ın ikametgâhı sanılan toprak tepede Moğol palası.
1586 yılında Moğolistan'da ilk defa yapılan Karakurum şehrindeki Erdene Zuu Budist Manastırı.
Orhun Nehrinin yukarı havzasında 2600 metre yükseklikte bulunan Tuvçun Manastırı.
Ayrıca Orhun Nehri boyunca Hunlar'dan ve daha eski uygarlıklardan varsayılan pek çok eski mezarlar bulunur.


h7fao2l.png


Orhun Nehri İçin Uzaydan Görüntü;

Google Maps


Nehirin yakınında bulunan yerler;

Kültigin Kitabesi;

rsw0hwz.



Göktürk Müzesi;

7gbkz8f.



h7fao2l.png




Orhun Nehri İle Alakalı Videolar;




Orhun Yazıtları ile Moğolistan - Bilge Kağan Karayolu - TRT Avaz

ORHUN IRMAĞI - Nurşen Karakaş


h7fao2l.png





cy3wjmn.jpg



MdMgd7.jpg



kh9fshj.jpg




Görsellere müteakiben tavsiye ettiğim videolar;








h7fao2l.png



Genel olarak Türk Milleti hakkında bilgi için okuyabilirsiniz;

Türk Halkları Okumak İçin Tıkla



Ve son olarak;


"Ey Türk! Üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız yer delinmedikçe, senin ilini ve töreni kim bozabilir? Titre ve kendine dön!"



iUBacd.gif



Konuyu hazırlarken pek çok farklı kaynaktan ve görsellerden alıntı yaparak bu konuyu hazırladım. Kullanmış olduğum metinlerin çoğunluğu Wikipedia ait. Orada da Wikipedianın kullanmış olduğu farklı kaynaklar mevcuttur. Okuduğunuz için teşekkürler.



 

TOZQOPARAN

Uzman üye
3 Nis 2021
1,258
678
Eski Anka Underground Tim
p3skt0j.



Türklüğün Başkenti: Ötüken ve Orhun Nehri

Ötüken Türk, Moğol ve Orta Asya tarihlerinde kutsal başkenttir. Ötügen olarak da söylenir. Çince kaynaklarda U-te-kien şeklinde geçtiği ve Çin kaynaklarında dağ ismi olarak geçen Tu-kin, Yü-tü-kiün ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir. Ötügen (Ötüken) Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu ve oradan Dünya’ya dağıldığı yerin adı olarak da kabul edilmektedir. Orhun Nehri kaynaklarını bu bölgeden alır ve Göktürk Devleti’nin de başkenti yine bu yörede kurulmuştur. İnanca göre bütün büyük devletlerin başkenti burada kurulmalı idi. Gerçekten de pek çok Türk ve Moğol Devleti biraz genişledikten sonra başkentlerini bu bölgeye taşımışlardır. Ötüken dağının Nama (Namı veya Namu) adında bir koruyucu ruhu vardı.

Ötüken eski Türklerin (Göktürk vb.) geleneksel inancı Tengricilikte Toprak Ana'ya verilen isimlerden biridir. Moğollarda Etugen, Itügen ya da Odigan gibi şekillerine de rastlanır. Ötüken-Kültü, Tengri-Kültü ile birlikte özellikle Göktürk Kağanlığı sırasında büyük önem kazanmıştır.

Köktürkler, Uygurlar ve Kırgızların merkezleri, uzun süre, kutsal kabul edilen, Ötüken ormanı olmuştur. Ötüken Ormanı'nın merkez olmasını ve buraya adeta kutsallığın verilmesi, Orhun Yazıtlarında da göze çarpmaktadır. Ötüken ormanı, adeta; dışarıdaki kötülüklere karşı, sığınılacak güvenli bir ev olarak tasvir edilir.

Eski inanca göre, Toprak Ana'nın keyfi ağaçların durumundan belli olur. Eğer ağaçlar sağlıklı ve güçlü yetişiyor ve bol meyve veriyorlarsa, Toprak Ana'nın insanlardan memnun olduğuna inanılır. Toprak Ana'ya edilen bir dua, güçlü ve büyük bir ağaca doğru yöneltilir.


Ötüken Konumu Haritada;

ej4ze6y.JPG




h7fao2l.png


Natıkay

Natıkay veya Natıgay - Türk ve Moğol mitolojisinde Toprak Tanrısı. Ötüken'in eşi olarak görülür. Çocukları, hayvanları ve bitkileri korur. Marko Polo’nun Seyahatnamesinde adı geçer. Moğollar tarafından saygı gösterilen bir Tanrı olduğundan bahsedilir. Onun için keçeden ve kumaştan bir saygı alanı yapılırdı. Erkekler sağ, kadınlar sol ve çocuklar önüne dizilirdi.

Bilge Kağan Yazıtı

Bilge Kağan, Orhun Yazıtları'nda Ötüken Dağı'nın 'Türk memleketinin yüreği' olarak önemini dile getirmiştir. Hatta yazıtlarda, Çinlilerin oyunlarına karşı koyup direnebilmek için "Ötüken Ormanı'nından ayrılmayın." öğüdü verilmiştir. Ötüken şu an Rusya ve Moğolistan arasında bir yerde, yani Orhun Nehri'nin kaynaklarına yakındır.

Divânu Lügati't-Türk

Kaşgarlı Mahmud, Divânu Lügati't-Türk'te; "اتوكان Ötüken" "Tataristan çöllerinde bir yer adı. Uygur iline yakındır." şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca Kaşgarlı, çizdiği haritada, Basmıl bozkırlarının altında, "Feyafi-yi Tatar" (فإيافي تتار) Tatar bozkırlarını İli Nehri'nin sol tarafında (batısında) göstermiştir.

Çin Kaynaklarında

Ötüken (Eski Türkçe: Old Turkic letter SH.svgOld Turkic letter I.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yiş, Çince: 於都斤山, 都尉揵山 , 烏德鞬山/乌德鞬山, 都斤山, 大斤山, 郁督軍山/郁督军山; "Ötüken Dağı", Old Turkic letter R2.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yer; "Ötüken Yeri") adı verilen, ormanlarla kaplı bir dağ, eski Türkler için çok kutsal sayılır.

Etimoloji

(Öt/Öd) ve (Ed/Et) kökünden türemiştir. Ötümek (dua etmek), etmek (gücü yetmek) ve utağan (döl yatağı) anlamlarını içerir. Etmek (yapmak) fiili ile de bağlantılıdır. Ötög Moğolcada ayı demektir ve ayının yuvası toprağın içinde olup aynı zamanda kutlu sayılan bir hayvandır.

Benzer yer adları

Günümüzde Ötüken toponomisi ile ilgili Tıva Cumhuriyeti'nde Ödügen Tayga (orman) bulunmaktadır. Eskiden Türklerin yaşadığı yörelerden Buryatya'nın başkenti ise Ulan Ude olup Ude sözü aslında Öde olup anlamı da vakit, zaman anlamındadır.


h7fao2l.png



Ötüken ile alakalı görseller;

5tvehoe.jpg



jlklzub.jpg



3qhr63k.jpg



c3g1yul.jpg



c9rrcvq.jpg



6aom3h1.png



h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Belgesel - Faydalı Videolar;









h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Kitaplar;

Ötüken

Atatürk'ün Sırrı Ötüken


h7fao2l.png



8xpbfb3.jpg





Orhun Nehri





Orhun Nehri (Moğolca: Орхон гол, Orhon gol, Çince: 鄂爾渾河, È ěr hún hé) Moğolistan'da uzunluğu 1.124 kilometre, tarihi ve kültürel önemi çok olan bir nehirdir.



Çince okunuşu Pinyin ěr-hún olarak (鄂爾渾河) söylenmekte, çamurlu su anlamına gelmektedir.



Orhun Nehri boyunca iki tane çok eski şehir kalıntıları bulunur, bunlar çok eski Uygur Kağanlığına ve eski Moğol İmparatorluğuna başkentlik yapmış Ordu-balık ve Karakurum'dur.



Hangay Dağlarından doğan Orhun, kıvrılarak kuzeye doğru akar, daha Rusya sınırına gelmeden Selenge Nehri ile birleşir ve Baykal Gölüne dökülür.








Nehrin yan kolları



Sarin (Сарингол)



Tamir (Хойд Тамир гол)

Nehre batısından katılan sol kaynak koludur.



Tola (Туул гол)

Nehre doğusundan katılan en önemli sağ kaynak koludur.



Eröö (Эрөө гол)






ksey7ab.jpg






Doğal yapısı



Kış aylarında buzla kaplıdır, Mayıs ve Eylül aylarında Orhun Nehrinin ortalama 175 kilometrelik bölümü gemi ile geçilebilir ama az trafik vardır.





Balık türleri



Orhun Nehrinde, Turna balığı (Esox lucius, Esox reichertii), Sazan balığı (Cyprinus carpio carpio, Cyprinus carpio haematopterus, Cyprinus rubrofuscus), Tatlısu levreği (Perca fluviatilis, Perca schrenkii), Salmonidae familyasından Hucho taimen, ve Amur yayın balığı (Silurus asotus) gibi tatlı su balıkları yaşarlar.





Kültür tarihi





1220 km2 alanı kaplayan Orhun Vadisi 2004 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne alınmış ve böylece tüm dünya için önemli bir değer taşıdığı için bölgede bulunan doğal ve kültürel varlıklar korunma altına alınmıştır.





Orhun Nehri boyunca tarihi önemli yerler;



Orhun Yazıtları, 8. yüzyılda Göktürk Kağanlığı zamanında dikilen Bilge Kağan Yazıtı, Kül Tigin Yazıtı ve Bilge Tonyukuk yazıtı.

İlk Uygur Kağanlığı başkenti Ordu-balık.

13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu başkenti Karakurum.

13. ve 14. yüzyıldan geriye kalan, Öğedi Kağan'ın ikametgâhı sanılan toprak tepede Moğol palası.

1586 yılında Moğolistan'da ilk defa yapılan Karakurum şehrindeki Erdene Zuu Budist Manastırı.

Orhun Nehrinin yukarı havzasında 2600 metre yükseklikte bulunan Tuvçun Manastırı.

Ayrıca Orhun Nehri boyunca Hunlar'dan ve daha eski uygarlıklardan varsayılan pek çok eski mezarlar bulunur.




h7fao2l.png


Orhun Nehri İçin Uzaydan Görüntü;

Google Maps


Nehirin yakınında bulunan yerler;

Kültigin Kitabesi;

rsw0hwz.



Göktürk Müzesi;

7gbkz8f.



h7fao2l.png




Orhun Nehri İle Alakalı Videolar;




Orhun Yazıtları ile Moğolistan - Bilge Kağan Karayolu - TRT Avaz

ORHUN IRMAĞI - Nurşen Karakaş


h7fao2l.png





cy3wjmn.jpg



MdMgd7.jpg



kh9fshj.jpg




Görsellere müteakiben tavsiye ettiğim videolar;








h7fao2l.png



Genel olarak Türk Milleti hakkında bilgi için okuyabilirsiniz;

Türk Halkları Okumak İçin Tıkla



Ve son olarak;


"Ey Türk! Üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız yer delinmedikçe, senin ilini ve töreni kim bozabilir? Titre ve kendine dön!"



iUBacd.gif



Konuyu hazırlarken pek çok farklı kaynaktan ve görsellerden alıntı yaparak bu konuyu hazırladım. Kullanmış olduğum metinlerin çoğunluğu Wikipedia ait. Orada da Wikipedianın kullanmış olduğu farklı kaynaklar mevcuttur. Okuduğunuz için teşekkürler.



Hocam elinize, emeğinize, gönlünüze sağlık. Çok güzel konu olmuş 🤍🌹. Türk olduğum için bir daha gurur duydum 🇦🇿🤍🇹🇷
 

BÜRKÜT'

Basın&Medya Lider Yrd.
8 Kas 2021
2,964
3,906
Elinize, emeğinize sağlık. Çok güzel bir anlatım olmuş.

"Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır."
 

Z'nick

Üye
5 Ara 2021
104
44
PAHİYTAHT
p3skt0j.



Türklüğün Başkenti: Ötüken ve Orhun Nehri

Ötüken Türk, Moğol ve Orta Asya tarihlerinde kutsal başkenttir. Ötügen olarak da söylenir. Çince kaynaklarda U-te-kien şeklinde geçtiği ve Çin kaynaklarında dağ ismi olarak geçen Tu-kin, Yü-tü-kiün ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir. Ötügen (Ötüken) Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu ve oradan Dünya’ya dağıldığı yerin adı olarak da kabul edilmektedir. Orhun Nehri kaynaklarını bu bölgeden alır ve Göktürk Devleti’nin de başkenti yine bu yörede kurulmuştur. İnanca göre bütün büyük devletlerin başkenti burada kurulmalı idi. Gerçekten de pek çok Türk ve Moğol Devleti biraz genişledikten sonra başkentlerini bu bölgeye taşımışlardır. Ötüken dağının Nama (Namı veya Namu) adında bir koruyucu ruhu vardı.

Ötüken eski Türklerin (Göktürk vb.) geleneksel inancı Tengricilikte Toprak Ana'ya verilen isimlerden biridir. Moğollarda Etugen, Itügen ya da Odigan gibi şekillerine de rastlanır. Ötüken-Kültü, Tengri-Kültü ile birlikte özellikle Göktürk Kağanlığı sırasında büyük önem kazanmıştır.

Köktürkler, Uygurlar ve Kırgızların merkezleri, uzun süre, kutsal kabul edilen, Ötüken ormanı olmuştur. Ötüken Ormanı'nın merkez olmasını ve buraya adeta kutsallığın verilmesi, Orhun Yazıtlarında da göze çarpmaktadır. Ötüken ormanı, adeta; dışarıdaki kötülüklere karşı, sığınılacak güvenli bir ev olarak tasvir edilir.

Eski inanca göre, Toprak Ana'nın keyfi ağaçların durumundan belli olur. Eğer ağaçlar sağlıklı ve güçlü yetişiyor ve bol meyve veriyorlarsa, Toprak Ana'nın insanlardan memnun olduğuna inanılır. Toprak Ana'ya edilen bir dua, güçlü ve büyük bir ağaca doğru yöneltilir.


Ötüken Konumu Haritada;

ej4ze6y.JPG




h7fao2l.png


Natıkay

Natıkay veya Natıgay - Türk ve Moğol mitolojisinde Toprak Tanrısı. Ötüken'in eşi olarak görülür. Çocukları, hayvanları ve bitkileri korur. Marko Polo’nun Seyahatnamesinde adı geçer. Moğollar tarafından saygı gösterilen bir Tanrı olduğundan bahsedilir. Onun için keçeden ve kumaştan bir saygı alanı yapılırdı. Erkekler sağ, kadınlar sol ve çocuklar önüne dizilirdi.

Bilge Kağan Yazıtı

Bilge Kağan, Orhun Yazıtları'nda Ötüken Dağı'nın 'Türk memleketinin yüreği' olarak önemini dile getirmiştir. Hatta yazıtlarda, Çinlilerin oyunlarına karşı koyup direnebilmek için "Ötüken Ormanı'nından ayrılmayın." öğüdü verilmiştir. Ötüken şu an Rusya ve Moğolistan arasında bir yerde, yani Orhun Nehri'nin kaynaklarına yakındır.

Divânu Lügati't-Türk

Kaşgarlı Mahmud, Divânu Lügati't-Türk'te; "اتوكان Ötüken" "Tataristan çöllerinde bir yer adı. Uygur iline yakındır." şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca Kaşgarlı, çizdiği haritada, Basmıl bozkırlarının altında, "Feyafi-yi Tatar" (فإيافي تتار) Tatar bozkırlarını İli Nehri'nin sol tarafında (batısında) göstermiştir.

Çin Kaynaklarında

Ötüken (Eski Türkçe: Old Turkic letter SH.svgOld Turkic letter I.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yiş, Çince: 於都斤山, 都尉揵山 , 烏德鞬山/乌德鞬山, 都斤山, 大斤山, 郁督軍山/郁督军山; "Ötüken Dağı", Old Turkic letter R2.svgOld Turkic letter Y2.svg Old Turkic letter N2.svgOld Turkic letter UK.svgOld Turkic letter T2.svgOld Turkic letter U.svg, Ötüken yer; "Ötüken Yeri") adı verilen, ormanlarla kaplı bir dağ, eski Türkler için çok kutsal sayılır.

Etimoloji

(Öt/Öd) ve (Ed/Et) kökünden türemiştir. Ötümek (dua etmek), etmek (gücü yetmek) ve utağan (döl yatağı) anlamlarını içerir. Etmek (yapmak) fiili ile de bağlantılıdır. Ötög Moğolcada ayı demektir ve ayının yuvası toprağın içinde olup aynı zamanda kutlu sayılan bir hayvandır.

Benzer yer adları

Günümüzde Ötüken toponomisi ile ilgili Tıva Cumhuriyeti'nde Ödügen Tayga (orman) bulunmaktadır. Eskiden Türklerin yaşadığı yörelerden Buryatya'nın başkenti ise Ulan Ude olup Ude sözü aslında Öde olup anlamı da vakit, zaman anlamındadır.


h7fao2l.png



Ötüken ile alakalı görseller;

5tvehoe.jpg



jlklzub.jpg



3qhr63k.jpg



c3g1yul.jpg



c9rrcvq.jpg



6aom3h1.png



h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Belgesel - Faydalı Videolar;









h7fao2l.png



Ötüken Hakkında Kitaplar;

Ötüken

Atatürk'ün Sırrı Ötüken


h7fao2l.png



8xpbfb3.jpg





Orhun Nehri





Orhun Nehri (Moğolca: Орхон гол, Orhon gol, Çince: 鄂爾渾河, È ěr hún hé) Moğolistan'da uzunluğu 1.124 kilometre, tarihi ve kültürel önemi çok olan bir nehirdir.



Çince okunuşu Pinyin ěr-hún olarak (鄂爾渾河) söylenmekte, çamurlu su anlamına gelmektedir.



Orhun Nehri boyunca iki tane çok eski şehir kalıntıları bulunur, bunlar çok eski Uygur Kağanlığına ve eski Moğol İmparatorluğuna başkentlik yapmış Ordu-balık ve Karakurum'dur.



Hangay Dağlarından doğan Orhun, kıvrılarak kuzeye doğru akar, daha Rusya sınırına gelmeden Selenge Nehri ile birleşir ve Baykal Gölüne dökülür.








Nehrin yan kolları



Sarin (Сарингол)



Tamir (Хойд Тамир гол)

Nehre batısından katılan sol kaynak koludur.



Tola (Туул гол)

Nehre doğusundan katılan en önemli sağ kaynak koludur.



Eröö (Эрөө гол)






ksey7ab.jpg






Doğal yapısı



Kış aylarında buzla kaplıdır, Mayıs ve Eylül aylarında Orhun Nehrinin ortalama 175 kilometrelik bölümü gemi ile geçilebilir ama az trafik vardır.





Balık türleri



Orhun Nehrinde, Turna balığı (Esox lucius, Esox reichertii), Sazan balığı (Cyprinus carpio carpio, Cyprinus carpio haematopterus, Cyprinus rubrofuscus), Tatlısu levreği (Perca fluviatilis, Perca schrenkii), Salmonidae familyasından Hucho taimen, ve Amur yayın balığı (Silurus asotus) gibi tatlı su balıkları yaşarlar.





Kültür tarihi





1220 km2 alanı kaplayan Orhun Vadisi 2004 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne alınmış ve böylece tüm dünya için önemli bir değer taşıdığı için bölgede bulunan doğal ve kültürel varlıklar korunma altına alınmıştır.





Orhun Nehri boyunca tarihi önemli yerler;



Orhun Yazıtları, 8. yüzyılda Göktürk Kağanlığı zamanında dikilen Bilge Kağan Yazıtı, Kül Tigin Yazıtı ve Bilge Tonyukuk yazıtı.

İlk Uygur Kağanlığı başkenti Ordu-balık.

13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu başkenti Karakurum.

13. ve 14. yüzyıldan geriye kalan, Öğedi Kağan'ın ikametgâhı sanılan toprak tepede Moğol palası.

1586 yılında Moğolistan'da ilk defa yapılan Karakurum şehrindeki Erdene Zuu Budist Manastırı.

Orhun Nehrinin yukarı havzasında 2600 metre yükseklikte bulunan Tuvçun Manastırı.

Ayrıca Orhun Nehri boyunca Hunlar'dan ve daha eski uygarlıklardan varsayılan pek çok eski mezarlar bulunur.




h7fao2l.png


Orhun Nehri İçin Uzaydan Görüntü;

Google Maps


Nehirin yakınında bulunan yerler;

Kültigin Kitabesi;

rsw0hwz.



Göktürk Müzesi;

7gbkz8f.



h7fao2l.png




Orhun Nehri İle Alakalı Videolar;




Orhun Yazıtları ile Moğolistan - Bilge Kağan Karayolu - TRT Avaz

ORHUN IRMAĞI - Nurşen Karakaş


h7fao2l.png





cy3wjmn.jpg



MdMgd7.jpg



kh9fshj.jpg




Görsellere müteakiben tavsiye ettiğim videolar;








h7fao2l.png



Genel olarak Türk Milleti hakkında bilgi için okuyabilirsiniz;

Türk Halkları Okumak İçin Tıkla



Ve son olarak;


"Ey Türk! Üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız yer delinmedikçe, senin ilini ve töreni kim bozabilir? Titre ve kendine dön!"



iUBacd.gif



Konuyu hazırlarken pek çok farklı kaynaktan ve görsellerden alıntı yaparak bu konuyu hazırladım. Kullanmış olduğum metinlerin çoğunluğu Wikipedia ait. Orada da Wikipedianın kullanmış olduğu farklı kaynaklar mevcuttur. Okuduğunuz için teşekkürler.



eline emegine saglık​
 
Üst

Turkhackteam.org internet sitesi 5651 sayılı kanun’un 2. maddesinin 1. fıkrasının m) bendi ile aynı kanunun 5. maddesi kapsamında "Yer Sağlayıcı" konumundadır. İçerikler ön onay olmaksızın tamamen kullanıcılar tarafından oluşturulmaktadır. Turkhackteam.org; Yer sağlayıcı olarak, kullanıcılar tarafından oluşturulan içeriği ya da hukuka aykırı paylaşımı kontrol etmekle ya da araştırmakla yükümlü değildir. Türkhackteam saldırı timleri Türk sitelerine hiçbir zararlı faaliyette bulunmaz. Türkhackteam üyelerinin yaptığı bireysel hack faaliyetlerinden Türkhackteam sorumlu değildir. Sitelerinize Türkhackteam ismi kullanılarak hack faaliyetinde bulunulursa, site-sunucu erişim loglarından bu faaliyeti gerçekleştiren ip adresini tespit edip diğer kanıtlarla birlikte savcılığa suç duyurusunda bulununuz.