Herkese merhaba THT ben Trojan bugün sizlere Pythonda dizileri anlatacam yani Tuple,set,List,Dictionary
anlatacam, lafı uzatmadan girelim konumuza.
Listle başlayalım list
Pythonda değişken tanımlarken "=" kullanıyorduk hatırladınız liste ise aynı şekil ama [] katıyoruz, list () da gösterilir
ve listede aynı elemanlar defalarca geçebilir elemanlar indexlene bilirnir copylana bilir eleman değiştirle bilinir buda çok kullanışlı kılıyor pythondaki listeyi.
List [] boş küme olduğunu tanımlar yani boş kümedir yada demet
Gördünüz gibi boş bir liste oluşturduk
Liste str int'de vardır merak etmeyin bunlar listenin tipini değiştirmiyor sadece içini değiştiriyor bunu bir kaç örnek ile daha iyi anlayalım en iyisi.
Liste gördünüz gibi açıklamada yaptım yanlarına liste demeti farklı türden şeylerde içebilir
Mesela burda bool,float,int,string ve compleks türünden yazılar yazdım ve hata alamdım.
Liste türünü kapatalım ve methodlarına geçelim
append methodu:
append methodu listelerde Eleman eklemede kullanılır.
Burda gördünüz gibi append methodu ile listenin sonuna eleman ekledik peki str ekledik int,int,bool türü ekleye bilirmiyiz bakalım ve görelim.
Burda bool,int,float türünde elemanlar ekledik bu append methodu saydımız türdeki elemanları ekledik
Son örnek ile diğer liste methoduna geçelim ama ondan önce liste parçalama nedir onu görelim
Liste : parçalamada bu kullanılır range foksiyonu gibidir daha önce anllatım for döngüsü konumda ufak bir örnek verelim
Burda 1: diğerek 1'ci indexden başla sona kadar gir dedik parçalama yaparken [:] şeklinde ve içinde kullanılır aynı range foksiyonuna benzer diye biliriz
*başlangıç:bitiş:artış* bu şekilde mantığı vardır biraz daha örnek verelim iyi pekişin diye
Burda 1.ci İndex dahil bide Pythonda İndex değilde Indis görürseniz korkmayın oda oda indexdir ne demiştik 1.ci indexden başlar 5 İndex hariç ve ikişer ikişer git dedik #2,4 sonucu şimdi biz bu listeyi tersine çevirmek istersek de böyle yapıcaz
Peki listeyi nasıl ters çevirecez
Aslında 2 yolu var ben ilk olanın açıklayım bunu bir örnek daha ile gösterip anlatacam
Burda başlangıç indexi büyük bitiş indexi küçük olmalıdır artış indexi ise negatif olarak verilebilir 2.ci yolunu bu konumda mehodlarda değinecem, şimdi boş liste [] tanımlaniyorudu parçalamada boş liste tanımlana bilinir.
Şimdide 1-10 kadar sayı yazan bı listemiz olsun ve bunda 2'şer gidek.
Burda fark ettiyseniz 0::2 şekilinde bir şey kullandık bu ortadiki ne olduğunu hatırladınız bitiş yeri orayı bir şey yazmadık ve progam orayı 0 olarak kabul etti
Şimdide son olarak yer değiştirmeyi gösterecem
[2] içine yazılan İndex numarası 100 ise eklenecek eleman böyle basittir parçalama
umarım liste parçalamayı iyi anlaybilmişinizdir. Sırada methodlara devam edelim.
clear():
Clear methodu liste komple siler burda örnek verirken fakr etmişinizdir hep aynı listeyi kullanıyorum ve içindekiler aynı Clear ile listeyi siliyorum ve listeyi baştan yazıyorum bir kaç örnek ile tam pekiştirelim.
Burda listeyi belirledik ve Clear yaparak sildik print ilede yazdırdık sonuç boş bir liste diğer örneğe baklım.
Bu örneğimizde de aynı ilk önce baktık liste ordami diye sonra Clear yaparak sildik.
remove methodu:
bu method listede yazdınız elemanı siliyor yani yazdınız eleman gidiyor gidip İndex numarasını yazmamalıyız ve ayrıca sadece 1 argüman gire biliyoruz 2 tane girersek hata alırız
Burda silecegimiz elemanı girdik.
Remove methodu bu kadardı sıra diğer methodlarında.
reverse methodu:
BU method listeyi ters çeviri ve liste olur.
BURDA elemanları ters çevirdik liste parçalama da değindim yer burası idi
ve gördünüz gibi elemanlar ters olara bize geri geldi. Diğer örneğimizde bakalım.
Sort methodu:
bu method liste içerisinde elemanları ters çevirilmesinde kullanılır ayrıca reverse=True ilede büyükten küçüğe sıralanır
ve yapılan değişiklikler kalıcıdır
bir kaç örnek ile açıklayım
sort methodu ile listeyi mutalak büyüklüğe göre sıraladık en büyük mutlak değer "-9" ait olduğu için ilk eleman odur peki sort(reverse=True) ??
pop bu method listede yazdınız indexdeki elemanı siler eğer parametre eklemezsek yasak İndex yazmazsak son elemanı siler
Burda 5.ci indexdeki eleman olan 5 sildi bize sonuç bu çıktı diğer örneğimizde bakalım.
burda parametre eklemeden kullandık bize son elemanı sildi umuarım iyi anlatmışımdır.
insert methodu belirlenen konuma eleman ekler ve diğer elemanları kaydırır
bir örnek daha verelim iyi anlaşılsın diye
Ever örnekdeki gibi 4 indexden sonrasına "hayatımdan nefret ediyorum" string ifadesini ekledik hata alamadık.
count methodu:
listede bir elemanın kaç defa geçtiğini sayar ve bize söyler.
yukardaki örnekte count ile kaç defa geçtiğini sorduk ve cevabı 3 tane olduğunu anladık
BU örnek ile iyi pekişmiştir umarım
diğer methoda geçelim
İndex methodu:
bu methodu () içine yazdınız elemanı arar ve İndex numarasını söyler
İndex methodu kullanarak kaçıncı indexde olduğunu öğrendik peki olmayan elemanı aratırsak ne olur?
İndex methodu böyledir sıradaki methodum
copy methodu:
bu method listenin bir kolonun yani kopyasını çıkartır klonlama .d
Bİr örnek daha verelim iyi anlaşılsın diye
liste methodu olan extend methodu:
bu method iki liste yada daha fazla listeyi birleştirmede kullanılır
Bir örnek daha vereyim dostlar.
Min Max sum methodları:
Max methodu listede en büyük elemanı alır integer ve string olarak Max methodu kullanıla bilinir
Yukarda k diye bir değişken atadık ve Max ilede listenin en büyük elemanını sorduk cevap 9 çıktı bunu hem negatif sayı ile hemde harf ile yapalım ne olucak .
Yukarda'da olduğu gibi en büyük sayı -1 dir pozitife yakın olduğu için -1 dir ,peki harf ile nasıl olucak?
Burda en küçük harf "a" en büyük harf ise "f" yani cevap "f" dir
min methodunda sıra:
adından anlaşılacağı şekilde en küçük elemanı buluyor bize
Yukarda en küçük olan sayı yani 1'ri gösterdi bir kaç örnek daha vereyim.
Burda 5.ci indexdeki eleman olan 5 sildi bize sonuç bu çıktı diğer örneğimizde bakalım.
burda parametre eklemeden kullandık bize son elemanı sildi umuarım iyi anlatmışımdır.
insert methodu belirlenen konuma eleman ekler ve diğer elemanları kaydırır
bir örnek daha verelim iyi anlaşılsın diye
Ever örnekdeki gibi 4 indexden sonrasına "hayatımdan nefret ediyorum" string ifadesini ekledik hata alamadık.
count methodu:
listede bir elemanın kaç defa geçtiğini sayar ve bize söyler.
yukardaki örnekte count ile kaç defa geçtiğini sorduk ve cevabı 3 tane olduğunu anladık
BU örnek ile iyi pekişmiştir umarım
diğer methoda geçelim
İndex methodu:
bu methodu () içine yazdınız elemanı arar ve İndex numarasını söyler
İndex methodu kullanarak kaçıncı indexde olduğunu öğrendik peki olmayan elemanı aratırsak ne olur?
İndex methodu böyledir sıradaki methodum
copy methodu:
bu method listenin bir kolonun yani kopyasını çıkartır klonlama .d
Bİr örnek daha verelim iyi anlaşılsın diye
liste methodu olan extend methodu:
bu method iki liste yada daha fazla listeyi birleştirmede kullanılır
Bir örnek daha vereyim dostlar.
Min Max sum methodları:
Max methodu listede en büyük elemanı alır integer ve string olarak Max methodu kullanıla bilinir
Yukarda k diye bir değişken atadık ve Max ilede listenin en büyük elemanını sorduk cevap 9 çıktı bunu hem negatif sayı ile hemde harf ile yapalım ne olucak .
Yukarda'da olduğu gibi en büyük sayı -1 dir pozitife yakın olduğu için -1 dir ,peki harf ile nasıl olucak?
Burda en küçük harf "a" en büyük harf ise "f" yani cevap "f" dir
min methodunda sıra:
adından anlaşılacağı şekilde en küçük elemanı buluyor bize
Buda negatif sayı olarak kullandık.
Buda harfler ile yaptık sonuç ise A çıktı büyük harf küçük harf bir şey değiştirmiyor, son örnek ilede sim methodunda geçelim
bu örnekte sayıları değişik bir şekilde yazdık ve en küçük olan 3 çıktı.
sun methodu:
bu method listedeki elemanları toplar
Elemanların hepsini toplayarak sonuçu bize 171 olarak gösterdi.
Liste methodları buraya kadardı umarım iyi anlatmışımdır. Tupleye geçelim
Buda harfler ile yaptık sonuç ise A çıktı büyük harf küçük harf bir şey değiştirmiyor, son örnek ilede sim methodunda geçelim
bu örnekte sayıları değişik bir şekilde yazdık ve en küçük olan 3 çıktı.
sun methodu:
bu method listedeki elemanları toplar
Elemanların hepsini toplayarak sonuçu bize 171 olarak gösterdi.
Tuple demeti:
Tuple demeti üstünde listedeki gibi işlemler yapamayız yani okunulabilir listelerdir.
demet = Tuple() boş kümedir
Tuple listede olduğu gibi farklı tipdeki elemanlar katabiliriz
Type ile hangi türde olduğuna baktık ve Tuple çıktı demet'in içindeki bool,str,int,float hepsinide kattık
Tuple elemanlarına erişim:
bu erişim liste methodu içinde geçerlidir.
bir çok yolu var elemanlara erişmenin for,in vs.
for ile nasıl erişiliyor ona bakalım.
for döngüsünü geçenki konumda anlatmıştım burda demeti alıp for döngüsüne katarak demet'teki elemanlara eriştik bir örneğe daha bakalım.
Şimdi daha açıklayıcı olmuştur
sıra in ile ulaşmada.
Fark ettiyseniz forda da in kullandık in içindemi demek buda bize TRUE VE FALSE değerli döndürü listede kullanılır diğer örneğimize bakalım.
Not
rda yazıdklarım o an kafamdan geçenlerde. , String olarak da yaptık aynı sonuç.
Demet içinde bir elemanın kaç defa geçtiğini bulma
bunu count methodu ile yapıyoruz
Listedeki count methodunuda burda kullandık. Bir iki tane daha örnek verelim.
String olarak örnek olsun
İsimleri yazdık ve Ali kelimesi 2 defa geçmiş diğer örneğimizde bakalım
Hep olumlu yapıyoruzda ya olmayan elemanı yazarsak ne olur 0 sonuçunu gösterir
index methodu deneylerde:
İndex methodu anlatmıştım liste methodlarında örnekler ile pekiştirelim
İndex methodu girdiyimiz elemanın İndexini bize söyledi
int sayılarda da aynı.
deneylerde silme,yer değiştirme sıralama yapamayız.
sum Max min methodları:
Max methodu en büyük elemanı gösterirdi hatırlarsanız.
min methodu
en küçük elemanı gösterir liste methodlarında değinmiştik
sum methodu elemanları toplardı
string varsada hata alırız.
DİCTİONARY SÖZLÜGÜ:
key ve values den oluşur türkçeleri key:anahtar value:değer
{} Bu kullanılır sözlüğü bunla ifade ederiz
şimdi ufak bir örnek vermek nasıl dictionary tipi bir liste oluşturduk onu göstercem.
ama tek onla gösterilmez.
2 eleman var sadece ama 4 tane görüyorsunuz
mesela ingilizce-çeviri yapıcaksiniz progam yazıcaksınız ve bu tip bir liste kullanacaksınız sebebi ise kalemin ing karşılıği pendir
bunu Dictionary tipinde listeye olur.
Dictionary boş liste {} böyledir
sözlükler üzerinde ekleme silme güncelleme,düzenleyebilir en koleksiyonlardır.tekrar sözlük örneği vereyim daha açıklayıcı bir şekilde.
Bu şekildedir orda da açıklamayı yaptım dictionary nasıl liste elemanlarına ulaşacağız peki?
oda basit kelime diye bir değişiken oluşturduk ve anahtarı yazdık hello yazdık ve bize çıktı olarak hello'nun değerini verdi. Bir örnek daha verelim
anahtarı yazıyoruz ve sonuç olarak anahtarın değerini veriyor bize
Sözlükde Clear yapılarak diline bilinir.
Get(key) komutu
get() komutu parentez içine yazılan anahtarın değerini arar bulur bulmazsa KeyError vermez
bunun gibi kelime diye bir değişken atayıp içine get komutunu yazıp parantezin içine ANAHTARI yazarak bulduk .
tamam erişimi yaptık nasıl eleman ekliyecez peki şimdi??
onun cevabıda basit
bu örnek umarım iyi anlayamaya yardımcı olmuştur
sözlük["rose"]="gül"
diyerek yeni eleman ekledik. Ve bunun aynısı ile elemanları düzenleye biliriz nasılmı derseniz
bu şekilde de yerlerini değiştirdik
eleman silmek içinde del foksiyonu kullanılır.
del foksiyonu ile dünya anahtarı dahil Dünya'nın değerinde sildik. Bir örnek daha vereyim
Sözlükten nasıl sileceyiz dersimizde üstte bahsetmiştik Clear() methodu ile komple silerTuple demeti üstünde listedeki gibi işlemler yapamayız yani okunulabilir listelerdir.
demet = Tuple() boş kümedir
Tuple listede olduğu gibi farklı tipdeki elemanlar katabiliriz
Type ile hangi türde olduğuna baktık ve Tuple çıktı demet'in içindeki bool,str,int,float hepsinide kattık
Tuple elemanlarına erişim:
bu erişim liste methodu içinde geçerlidir.
bir çok yolu var elemanlara erişmenin for,in vs.
for ile nasıl erişiliyor ona bakalım.
for döngüsünü geçenki konumda anlatmıştım burda demeti alıp for döngüsüne katarak demet'teki elemanlara eriştik bir örneğe daha bakalım.
Şimdi daha açıklayıcı olmuştur
sıra in ile ulaşmada.
Fark ettiyseniz forda da in kullandık in içindemi demek buda bize TRUE VE FALSE değerli döndürü listede kullanılır diğer örneğimize bakalım.
Not
rda yazıdklarım o an kafamdan geçenlerde. , String olarak da yaptık aynı sonuç.Demet içinde bir elemanın kaç defa geçtiğini bulma
bunu count methodu ile yapıyoruz
Listedeki count methodunuda burda kullandık. Bir iki tane daha örnek verelim.
String olarak örnek olsun
İsimleri yazdık ve Ali kelimesi 2 defa geçmiş diğer örneğimizde bakalım
Hep olumlu yapıyoruzda ya olmayan elemanı yazarsak ne olur 0 sonuçunu gösterir
index methodu deneylerde:
İndex methodu anlatmıştım liste methodlarında örnekler ile pekiştirelim
İndex methodu girdiyimiz elemanın İndexini bize söyledi
sum Max min methodları:
Max methodu en büyük elemanı gösterirdi hatırlarsanız.
min methodu
en küçük elemanı gösterir liste methodlarında değinmiştik
sum methodu elemanları toplardı
string varsada hata alırız.
DİCTİONARY SÖZLÜGÜ:
key ve values den oluşur türkçeleri key:anahtar value:değer
{} Bu kullanılır sözlüğü bunla ifade ederiz
şimdi ufak bir örnek vermek nasıl dictionary tipi bir liste oluşturduk onu göstercem.
ama tek onla gösterilmez.
2 eleman var sadece ama 4 tane görüyorsunuz
mesela ingilizce-çeviri yapıcaksiniz progam yazıcaksınız ve bu tip bir liste kullanacaksınız sebebi ise kalemin ing karşılıği pendir
bunu Dictionary tipinde listeye olur.
Dictionary boş liste {} böyledir
sözlükler üzerinde ekleme silme güncelleme,düzenleyebilir en koleksiyonlardır.tekrar sözlük örneği vereyim daha açıklayıcı bir şekilde.
Bu şekildedir orda da açıklamayı yaptım dictionary nasıl liste elemanlarına ulaşacağız peki?
oda basit kelime diye bir değişiken oluşturduk ve anahtarı yazdık hello yazdık ve bize çıktı olarak hello'nun değerini verdi. Bir örnek daha verelim
anahtarı yazıyoruz ve sonuç olarak anahtarın değerini veriyor bize
Sözlükde Clear yapılarak diline bilinir.
Get(key) komutu
get() komutu parentez içine yazılan anahtarın değerini arar bulur bulmazsa KeyError vermez
bunun gibi kelime diye bir değişken atayıp içine get komutunu yazıp parantezin içine ANAHTARI yazarak bulduk .
tamam erişimi yaptık nasıl eleman ekliyecez peki şimdi??
onun cevabıda basit
bu örnek umarım iyi anlayamaya yardımcı olmuştur
sözlük["rose"]="gül"
diyerek yeni eleman ekledik. Ve bunun aynısı ile elemanları düzenleye biliriz nasılmı derseniz
bu şekilde de yerlerini değiştirdik
eleman silmek içinde del foksiyonu kullanılır.
del foksiyonu ile dünya anahtarı dahil Dünya'nın değerinde sildik. Bir örnek daha vereyim
de = {"a":"b"}
de.clear()
Çıktı {}items() methodu sözlükde hem anahtar hemde değeri ayni anda erişmemizi sağlar
Yukarda gördünüz gibi hem değer hemde anahtar bir parentezin içinde.
Sözlükte anahtar ve değerleri ayrı ayrı almak için keys() values() komutları kullanılır adındada belli keys anahtar için values değer için
ilk keys() bahsedelim zaten çok bir şey demeye gerek yok örnek ile aklımızda kalsın yeter
Sözlüğün kopyalanması iki yönetimi var ikisinde anlatacam 1.ci yöntem kopyalarsak ve içindeki bir değeri degiştirirsek diğer kopyasında da değişir ama copy() kopyalarsak değişmez
Sözlük
Set() kümesi:
{} İle gösterilir ama diyeceksiniz bu dictionary vardı ama dictionaryde anahtar ve değer için ikili olarak geçerliydi set ise tek için geçerli, () bu olarakada gösterilir
kum=set() boş kümeyi ifade eder ve şimdi bir örnek vererek bakalım
add() methodu bu method kümeye eleman eklemek için kullanılır
kümeden eleman çıkartma remove():
bu methodu daha önceden anllatım zaten kümede içine yazdımız elemanı çıkartıyor
iki küme farkı bulma difference():
İki kümede ortak olanları eş geçer iki kümede olmayan elemanları bize gösterir
Çalışma mantığı diğer kümeden diğer kümeyi çıkartı sonucu ekrana yazdırır
NOT:setde her bir eleman bir kere geçebilir yerleri değiştirilemez
birleştirme kümesi union():
bu küme iki kümeyi birleştirmede kullanılır
Alt küme issubset():
bir kümenin başka bir kümenin içinde olup olmadığını tespit eden komut issubset()
Ayrık küme tespiti isdisjoint():
iki kümenin keşismesinde boş olup olmadığına bakar Kümler ayrık ise True ,değilse FALSE
Keşisim kümesini bulma intersection():
her iki kümedede ortak eleman varmı ona bakar yani keşisim kümesini arar.
EVET konum sonuna gelmiş bulunmaktayız yararlı bir konu olmuştur umuarım
İYİ FORUMLAR...
Son düzenleme:
Eline emeğine sağlık çok güzel konu olmuş, en yakın zamanda göz atacam tekrardan 
