Kullandığımız her türlü elektronik donanımın üzerinde mutlaka donanımı
kontrol eden bir yazılım çalışmaktadır. Donanımlar gelişip karmaşıklaştıkça,
onları kontrol eden yazılımlar da mecburen gelişip karmaşıklaştı. Yani bir
diğer deyişle, zaman içerisinde donanımlarımızdaki basit yazılım parçaları,
kompleks işletim sistemlerine dönüştürüldüler.
Akıllı telefonlar (Smart Phones) , Tablet bilgisayarlar , PDA (Personal Digital
Assistant) 'lar gibi taşınabilir cihazlar için üretilen işletim sistemleri mobil
işletim sistemleri olarak adlandırılırlar.
İşletim sistemi yazmak oldukça zahmetli oluğundan günümüze dek sadece
birkaç işletim sistemi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları kullanıcı ihtiyaçlarını
karşılayamadığından dolayı unutulmuştur. Günümüzde mevcut ve yakın
gelecekte de var olmaları muhtemel olan mobil işletim sistemleri şunlardır :
1) ANDROID
Google ve Open Handset Allience (OHA) tarafından kodlanmış açık kaynak
kodlu bir işletim sistemidir. Linux çekirdeğine sahiptir ancak alışılageldik Linux
çekirdekli işletim sistemlerinde bulunan bazı temel özellikleri ve parçaları
içermediği için genel anlamda bir Linux işletim sistemi olarak kabul edilmez.
İşletim sistemi kodlanırken yaklaşık 12 milyon (3 milyon XML , 2.8 milyon C ,
2.1 milyon Java, 1.75 milyon C++ ve diğer kodlar) satır kod yazılmıştır.
Eski Yunancada insanımsı makine anlamına gelen Android işletim sistemi için
yeşil robotumsu bir logo kullanılmaktadır.
2) iOS
Apple tarafından geliştirilen Mac OS X (Unix türevli) işletim sistemi ailesinden
gelmiştir. Apple marka mobil cihazlar için özel tasarlanmıştır. Sadece parmak
etkileşimi ile çalışacak biçimde tasarlanmıştır. Çoklu dokunma özelliğini
desteklemektedir. Kapsamlı uygulama geliştirme ortamı (iPhone SDK)
sayesinde uygulama açısından en zengin platformdur. Uygulama geliştirmek
için Mac OS yüklü bir bilgisayara ihtiyaç vardır. Java ve Flash desteği yoktur.
İlk sürümleri multitasking özelliğini desteklemezken iOS 4.0 sürümünde
multitasking özelliği de eklenmiştir.
3) BLACKBERRY OS
Research In Motion (RIM) tarafından geliştirilmektedir. Java tabanlıdır. RIM
tarafından tescillidir. Uygulama geliştiricileri Windows yüklü bilgisayarlarda
BlackBerry API kullanarak uygulamalar geliştirebilirler.
4) SYMBIAN
Symbian Ltd. Ericsson, Panasonic, Nokia, Samsung, Siemens AG, Sony
Ericsson şirketleri arasında kurulmuştur. Nokia 2009 yılında diğer
hissedarların hissesini alarak Symbian'ın tüm varlığını kendi kurduğu Symbian
Vakfı'na bağışlamıştır. Şu an geliştirme işi Symbian Vakfı tarafından
gerçekleştirilmektedir. Günümüzde en çok kullanılan mobil işletim sistemi
olma özelliğini göstermektedir. C++ tabanlıdır.
5) WEB OS (PALM OS)
Palm'a ait ürünlerde bulunmaktadır. Linux çekirdeklidir fakat Linux çekirdekli
işletim sistemlerinde bulunan bazı temel özellikleri ve parçaları içermediği için
genel anlamda bir Linux işletim sistemi olarak kabul edilmez. Sadece parmak
etkileşimi ile çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. Çoklu dokunma özelliğine
sahiptir. Uygulama geliştiriciler için kısıtlı bir geliştirme ortamı ( Mojo ) vardır.
Bu sebepten dolayı uygulama açısından fakir bir platformdur. Performansı
yüksektir. Aynı anda birden fazla uygulamanın çalıştırılmasını destekler.
6) WINDOWS MOBILE
Windows CE (Compact Edition) çekirdeklidir. İleri düzey altyapıya sahip
olması ve Windows tabanlı olmasına rağmen masaüstünde kullanılan
Windows uygulamalarını çalıştıramaz. Tescilli bir işletim sistemidir fakat
değişik üreticilerin ürünlerinde de bulunabilir. Diğer cihazlarla da uyumlu
olması gerektiğinden optimizasyon miktarı rakiplere oranla düşüktür. İlk
sürümlerde çoklu dokunuş desteği bulunmamaktaydı. 7. sürümüyle beraber
çoklu dokunuşu da desteklemeye başlamıştır. Multitasking özelliğini
desteklemektedir. C++ tabanlıdır. Microsoft Office programlarıyla mükemmel
uyumu Windows Mobile'in önemli bir artısıdır. Görsellik açısından
rakiplerinin gerisinde kalmıştır. Ayrıca rakipleri arasında en düşük
performansa sahip mobil işletim sistemidir.
7) MEEGO
Intel'in Moblin ve Nokia'nın Maemo platformları, Linux Vakfı'nın da
himayesinde bir araya gelerek, mobil cihazlar için MeeGo platformunu
oluşturmuşlardır. Linux temelli ve açık kaynak kodludur. Multitasking
desteklemektedir. Nokia N serisi telefon modellerinde MeeGo platformunu
kullanmayı hedeflemektedir.
8) BADA
Samsung tarafından geliştirilmektedir. C++ tabanlıdır. Hareket, yüz algılama
gibi özellikleri içermektedir. Ayrıca yakınlık, ışık, hava, ivme ölçer gibi çeşitli
sensörlerle desteklenen yazılımlarla uyumludur. Gelişmiş API'leri vardır.
kontrol eden bir yazılım çalışmaktadır. Donanımlar gelişip karmaşıklaştıkça,
onları kontrol eden yazılımlar da mecburen gelişip karmaşıklaştı. Yani bir
diğer deyişle, zaman içerisinde donanımlarımızdaki basit yazılım parçaları,
kompleks işletim sistemlerine dönüştürüldüler.
Akıllı telefonlar (Smart Phones) , Tablet bilgisayarlar , PDA (Personal Digital
Assistant) 'lar gibi taşınabilir cihazlar için üretilen işletim sistemleri mobil
işletim sistemleri olarak adlandırılırlar.
İşletim sistemi yazmak oldukça zahmetli oluğundan günümüze dek sadece
birkaç işletim sistemi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları kullanıcı ihtiyaçlarını
karşılayamadığından dolayı unutulmuştur. Günümüzde mevcut ve yakın
gelecekte de var olmaları muhtemel olan mobil işletim sistemleri şunlardır :
Kod:
-Google : Android
-Apple : Iphone OS (iOS)
-RIM : BlackBerry OS
-Symbian Vakfı : Symbian
-Palm : Web OS
-Microsoft : Windows Mobile
-Linux Vakfı : MeeGo
-Samsung : Bada
1) ANDROID
Google ve Open Handset Allience (OHA) tarafından kodlanmış açık kaynak
kodlu bir işletim sistemidir. Linux çekirdeğine sahiptir ancak alışılageldik Linux
çekirdekli işletim sistemlerinde bulunan bazı temel özellikleri ve parçaları
içermediği için genel anlamda bir Linux işletim sistemi olarak kabul edilmez.
İşletim sistemi kodlanırken yaklaşık 12 milyon (3 milyon XML , 2.8 milyon C ,
2.1 milyon Java, 1.75 milyon C++ ve diğer kodlar) satır kod yazılmıştır.
Eski Yunancada insanımsı makine anlamına gelen Android işletim sistemi için
yeşil robotumsu bir logo kullanılmaktadır.
2) iOS
Apple tarafından geliştirilen Mac OS X (Unix türevli) işletim sistemi ailesinden
gelmiştir. Apple marka mobil cihazlar için özel tasarlanmıştır. Sadece parmak
etkileşimi ile çalışacak biçimde tasarlanmıştır. Çoklu dokunma özelliğini
desteklemektedir. Kapsamlı uygulama geliştirme ortamı (iPhone SDK)
sayesinde uygulama açısından en zengin platformdur. Uygulama geliştirmek
için Mac OS yüklü bir bilgisayara ihtiyaç vardır. Java ve Flash desteği yoktur.
İlk sürümleri multitasking özelliğini desteklemezken iOS 4.0 sürümünde
multitasking özelliği de eklenmiştir.
3) BLACKBERRY OS
Research In Motion (RIM) tarafından geliştirilmektedir. Java tabanlıdır. RIM
tarafından tescillidir. Uygulama geliştiricileri Windows yüklü bilgisayarlarda
BlackBerry API kullanarak uygulamalar geliştirebilirler.
4) SYMBIAN
Symbian Ltd. Ericsson, Panasonic, Nokia, Samsung, Siemens AG, Sony
Ericsson şirketleri arasında kurulmuştur. Nokia 2009 yılında diğer
hissedarların hissesini alarak Symbian'ın tüm varlığını kendi kurduğu Symbian
Vakfı'na bağışlamıştır. Şu an geliştirme işi Symbian Vakfı tarafından
gerçekleştirilmektedir. Günümüzde en çok kullanılan mobil işletim sistemi
olma özelliğini göstermektedir. C++ tabanlıdır.
5) WEB OS (PALM OS)
Palm'a ait ürünlerde bulunmaktadır. Linux çekirdeklidir fakat Linux çekirdekli
işletim sistemlerinde bulunan bazı temel özellikleri ve parçaları içermediği için
genel anlamda bir Linux işletim sistemi olarak kabul edilmez. Sadece parmak
etkileşimi ile çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. Çoklu dokunma özelliğine
sahiptir. Uygulama geliştiriciler için kısıtlı bir geliştirme ortamı ( Mojo ) vardır.
Bu sebepten dolayı uygulama açısından fakir bir platformdur. Performansı
yüksektir. Aynı anda birden fazla uygulamanın çalıştırılmasını destekler.
6) WINDOWS MOBILE
Windows CE (Compact Edition) çekirdeklidir. İleri düzey altyapıya sahip
olması ve Windows tabanlı olmasına rağmen masaüstünde kullanılan
Windows uygulamalarını çalıştıramaz. Tescilli bir işletim sistemidir fakat
değişik üreticilerin ürünlerinde de bulunabilir. Diğer cihazlarla da uyumlu
olması gerektiğinden optimizasyon miktarı rakiplere oranla düşüktür. İlk
sürümlerde çoklu dokunuş desteği bulunmamaktaydı. 7. sürümüyle beraber
çoklu dokunuşu da desteklemeye başlamıştır. Multitasking özelliğini
desteklemektedir. C++ tabanlıdır. Microsoft Office programlarıyla mükemmel
uyumu Windows Mobile'in önemli bir artısıdır. Görsellik açısından
rakiplerinin gerisinde kalmıştır. Ayrıca rakipleri arasında en düşük
performansa sahip mobil işletim sistemidir.
7) MEEGO
Intel'in Moblin ve Nokia'nın Maemo platformları, Linux Vakfı'nın da
himayesinde bir araya gelerek, mobil cihazlar için MeeGo platformunu
oluşturmuşlardır. Linux temelli ve açık kaynak kodludur. Multitasking
desteklemektedir. Nokia N serisi telefon modellerinde MeeGo platformunu
kullanmayı hedeflemektedir.
8) BADA
Samsung tarafından geliştirilmektedir. C++ tabanlıdır. Hareket, yüz algılama
gibi özellikleri içermektedir. Ayrıca yakınlık, ışık, hava, ivme ölçer gibi çeşitli
sensörlerle desteklenen yazılımlarla uyumludur. Gelişmiş API'leri vardır.