Ahmed Cemâl Paşa Kimdir?
Ahmed Cemâl, 6 Mayıs 1872 yılında Midilli'de doğmuştur. Babası askeri eczacı olan Mehmed Nesib Efendinin oğludur.1890 yılında Kuleli Askeri İdadisinde eğitim ve öğretime başlamıştır. Ardından 1893 yılında Harbiye Mektebini bitirdi.2 yıl sonra yani 1895 yılında Kurmay Yüzbaşı olarak orduya katıldı. Bu süre zarfında Genelkurmay 1. şubesinde görev yaptı. Ertesi yıl göstermiş olduğu gayretler neticesinde 2. Orduya bağlı olan Kırklareli İstihkâm İnşaat şubesine atandı. Buradaki görevinin ardından 1 yıla müteakip sürede kolağası yani önyüzbaşı olarak vazifelendirildi.
Kırklareli'nde göstermiş olduğu hizmetin ardından 1 yıl sonra yani 1898 yılında Selanikteki bulunan 3. Orduya redif fırkası (tümeni) kurmay başkanı olarak atandı. Burada görev yaparken o aralar gizli bir örgüt olan İttihat ve Terakkî Cemiyetinde askeri kollarının örgütlenmesi (birleştirilmesi) görevini üstlendi. Selanikte bulunduğu bu zamanda Seniha hanım ile izdivaç yaptı.
Tarihler 1905 yılını gösterdiğinde binbaşı olarak terfi aldı. 1906 yılına geldiğinde Rumeli Demiryolları müfettişliğine görevlendirildi. Selanikte yapmış olduğu İttihat ve Terakkî Cemiyeti faaliyetlerine Rumeli'de devam etti. İttihat ve Terakkî Cemiyetinin yerel birime bağlı olan bölükleri oluşturdu. Tarihler 1907 yılını gösterdiğinde 3. Ordu kurmay heyetine atandı. Bu heyette Binbaşı Ali Fethi Bey ve Kolağası Mustafa Kemal gibi isimler ile birlikte çalıştı.
Bâb-ı Âli Baskını olarak bilinen hükumet darbesi gerçekleşti. Gizli olarak görev yaptığı cemiyet başa geçince İstanbul muhafızlığına görevlendirildi. Bulgarlar ile yapılan barış görüşmelerine askeri üye olarak katıldı. Ardından İstanbul muhafızlığı kaldırılınca 1. Kolordu komutan vekili oldu. Tarihler 1913 yıllarını gösterdiğinde Tuğgeneral olarak terfi aldı.
11 Mart 1914te bahriye nazırlığına görevlendirildi. Bu süre zarfında bakanlıkta ve donanmada düzenlemelere imza attı.
Ahmed Cemâl Paşa uzun yıllardır Fransız yanlısı olarak bilinirdi. Bu sebepten ötürü 1. Dünya Savaşı öncesi Fransanın desteğini kazanmak amacıyla Fransaya gitti. Ama görüşmeler olumsuz sonuçlandı. Olumsuz sonuçlanmasının üzerine Enver Paşa ve Talat Paşa ile birlikte Almanya ile olan ittifakı isteksiz bir tutumla destekledi.
Osmanlı devletinin 1. Dünya Savaşına girmesinin ardından bahriye nazırlığı görevinin yanında 2. Ordu komutanı olarak görevlendirildi.Buradaki çalışmalarının ardından Filistinde bulunan 4. Ordu komutanı olarak vazifelendirildi. 1 yıl sonra ise Korgeneralliğe terfi aldı.
Filistinde ordunun durumu iyi olmayınca 4. Orduyu kapatıp Yıldırım Orduları adlı grubu kurdu.Buradaki görevinin ardından Suriye ve Batı Arabistan Orduları Genel Komutanlığına atandı ve atanma ile beraber Orgeneralliğe terfi etti.
1. Dünya Savaşının bitmesinin ardından Osmanlı devleti yenik düştü. İstanbulun kararı ile idama çaptırıldı.Bu çaptırmadan önce 1-2 Kasım 1918 gecesi Enver Paşa ve Talat Paşa ile birlikte bir Alman denizaltısıyla Odessaya, oradan da Berline gitti.
Türkiye'ye dönmesinin ardından Tiflis büyükelçisi ile yemeği yedi.Burada bulunduğu süre içinde öldürüldü.Cenazesi Kazım karabekir tarafından Erzurum'a getirilerek Karskapı Şehitliğine getirilerek defin işlemi gerçekleştirildi.
Yazdığı içerikler nelerdir?
©Plevne Müdafaası (1898)
©Alte Denkmaeler aus Syrien,Palastina und West Arabien (1918) (Suriye, Filistin ve Batı Arabistandaki Eski Anıtlar)
©Cemâl Paşa Hatırası 1913-1922 (1923)
©Birinci Dünya Harbinde Suriye Hatıraları (2003)
Son düzenleme: