1. Borçlar Hukukunun Konusu
1)Genel Hükümler
2) Özel Borç İlişkileri
Borçlar hukukunun konusu borç ilişkileridir.
2. Borç Kavramı
Borç Kavramının 3 Anlamı Vardır.
2.1 En Dar Anlamda Borç: Para borcu demektir
2.2 Dar Anlamda Borç:Geniş anlamda yer alan borçların,edimlerin her birine denir.
2.3 Geniş Anlamda Borç(Borç İlişkisi): 2 kişi devrededir.
A (alacaklı) B (borçlu) ise B bir şeyi yapmakla vermekle ya da yapmamakla sorumludur. Örnek olarak iki bakkal aynı malı satmamak için anlaşma yapmış olabilir.
Borçlunun borcuna EDİM denir.
Borç ilişkisi 2 kişi arasında öyle bir ilişkidir ki borçlu alacaklıya bir edimi yerine getirmeye ve de alacaklı da bu edimi isteme yetkisine sahip olmaktadır.
3. Borçlar Hukukunda Geçerli İlkeler
3.1 Alacak Hakkı Nispi Bir Haktır. Yani yalnızca 1 kişiye aittir. Adamın borcu varsa karısından isteyemeyiz. Hakkımızı sadece borçludan isteyebiliriz. Bazı nispi haklar vardır ki güçlendirilebilinir. Böyle haklara güçlendirilmiş nispi hak denir.
Taşınmaz Satış Vaadi: Satıştan önce yapılan bir sözleşmedir ve satıştan önce noterde yapılır. Örnek: Ahmet Mehmet' e 5 yıl içersinde satacak diye anlaşma yapabilir. Güçlendirme varsa 3. kişiye karşı hak iddia edililebilinir.
3.2 Mutlak Hakkın Doğması
Borçlunun borcu bir malın verilmesi ise; borç doğduğu an alacaklının o mal üzerinde mutlak hakkı doğmaz. A B ile sözleşme yapsın. A borçlu arabasını verecek. Alacaklı ne zaman mutlak hakkı kazanır.· Taşınır Malar İçin:Malın Mülkiyetini alacaklıya geçmesi için malın alacaklıya teslim edilmesi gerekir. Zilliyetlik devride olabilir (arabanın anahtarı). · Taşınmaz Mallar İçin: Mutlak hakkın başlaması için tescil yapılmalıdır.
Domates alacaz Arsa Alacaz
Taşınır Mal Taşınmaz Mal
· Satış Sözleşmesi Satış Sözleşmesi
· Domatesin Bana Verilmesi Tescil (Tapuda)
4. Borç ve Sorumluluk
Sorumluluğun 2 anlamı vardır.
1. Sorumluluk: Alacaklının alacağına karşılık borçlu borcunu yerine getirmezse icra dairesine baş vurulup alacağın alınmasıdır. Borç varsa sorumluluk da vardır. Ender olarak borç var sa sorumluluk olmayabilir. Buna Eksik borç denir.2. Bir zararı giderme hükümlülüğüdür.
4.1 Eksik Borç
Borçlunu borcu vardır ama sorumluluğu yoktur. Borçlu borcunu yerine getirmezse alacaklı dava açamaz ya da icraya başvuramaz. Borçlu borcunu yerine getirirse verdiğini tekrar geri getiremez. Örnek:Kumar ve bahisten doğan borç eksik borçtur. Borcun yasa dışı veya izinsiz olması gerekir eksik borç olması için.
5. Borcun Kaynakları:
5.1 Hukuki İşlem : Araba Alımı
5.2 Haksız Eylem: Kişinin arabasına çarpmam Haksız eylemdir.
5.3 Nedensiz Zenginleşme: Babamın ölümünden sonra arabasını kullanmam
Ders Notu 2: Hukuki İşlem
1. Hukuki İşlem:Hukuki sonuç doğuran irade açıklamasıdır.
İrade: Beynimizdeki duygu ve düşüncelerdir.
2. Hukuki İşlemlerde Sınıflandırmalar
2.1 Katılan Kişi Sayısına Göre Hukuki İşlemler
2.1.1Bir Taraflı Hukuki İşlemler:Vasiyetname yazılması, vakıf kurulması, tek taraflı hukuki işlemlerde bir kişinin irade açıklaması yeterlidir.
2.1.2 Çok Taraflı Hukuki İşlemler:
2.1.2.1 Sözleşmeler: 1 sözleşmenin kurulabilmesi için en az 2 kişi irade açıklamasında bulunmalıdır. 1 den çok irade açıklaması vardır.
2.1.2.1.1 Bir Yana Borç Yükleyen Sözleşmeler:Bağışlar
2.1.2.1.2 İki Yana borç Yükleyen sözleşmeler: Araba satışı; arabayı satan satmakla alan ise parayı ödemekle borçludur.
2.1.2.2 Kararlar:1 den çok irade açıklaması vardır. Kararların sözleşmelerden farkı irade açıklamalarının tek aynı yönde olmasıdır.
2.2 Sonuç Doğurma Zamanına göre Hukuki İşlemler
2.2.1 Ölmeden Önce:
2.2.2 Öldükten Sonra: Vasiyetname, miras sözleşmeleri
2.3 Mal Varlığı Üzerindeki Etkisine Göre Hukuki İşlemler
2.3.1 Borçlandırıcı İşlem: Kişiyi borç altına sokan işlemdir.
2.3.2 Harcama İşlemi: Kişi hakkı azaltan bir işlem yapmış olur. Harcama işleminin yapılabilmesi için borçlandırıcı işlemin yapılması gerekir.
Arabamı sattım: Borçlandırıcı işlem Teslim ettim: Harcama işlem
Borçlandırma işlemi geçersiz ise harcama işlemine bakılır. Harcama işlemi ya soyut harcama işlemi ya da nedene bağlı harcama işlemi olmak üzere ikiye ayrılır.
Nedene Bağlı Harcama İşlemi: Borçlandırıcı işlem geçersiz ise harcama işlemi de geçersizdir. Taşınır ve taşınmaz mallarda harcama işlemi nedene bağlıdır. Taşının mallarda harcama işlemi zilliyetliğin devri ile olur.
Ders Notu 2.1 : Sözleşme
1. Sözleşme Nedir : İki kişinin birbirine söz vermesidir.
Sözleşmeyi kurmak üzere yapılan ilk irade açıklamasıdır. İcap tek yanlıdır. Bir irade açıklamasının icap olabilmesi için 3 koşul gereklidir.
3. Duyuru Yolu ile Söz Verme:
Her kim ilan yolu ile vaatte bulunmuşsa bu vaadi yerine getirmek zorundadır.
Duyuru Yolu İle Sözün Kuralları:
4. Sözleşmelerde Şekil
4.1 Geçerlilik Koşulu Şekli: Yasanın öngördüğü şekildir. Bir yasa belli bir konu için belli bir yasa belirlemişse geçerlilik koşulu şeklidir. Örn; Taşınmaz malları devir sözleşmesi tapuda yapılır. Yasa öngörmese idi istediğimiz gibi yapardık. Eğer yasanın öngördüğü şekle uyulmamışsa işlem kesin geçersizdir.
Kesin Geçersizlik:
4.1.1 Sözlü Şekil: Ender görülür. Bütün sözleşmeler mutlaka sözlü yapıldığı için bu aslında bie şekil türü değildir. Fakat ender de olsa bazı sözleşmeler yazılı yapılamaz. Yasa evlenmede sözlü şekil aramıştır. Vasiyetname sözlü olarak yapılabilir.
4.1.2 Yazılı Şekil: Genel şekildir. Yasada sözleşmenin şekli belli değilse burada yazılı şekil kullanılır. Borç yazısının altında borçlunun imzasını taşıyan belgedir. Örn; senet, adi senet
Metni kimin yazdığı ve dili önemli değildir. Yeter ki borçlu onu okusun ve anlasın. Borçlanma iradesi olması gerekir.
4.1.3 Resmi Şekil: Devletin makamı tarafından yerine getirilen sözleşmelerdir. YA da dışarıda hazırlanıp devlet önünde imzalanan -örn; noterde imzalanan sözleşmelerdir.
Sulh Yargıcı da Resmi Şekil Yaptırabilir.
BU sözleşmeler yazılı olduğu için buradaki senet resmi senettir. Bunu içeriği doğrudur. Aksini iddia eden ispatlar.
4.1.4 Tescil Şekil: Bir sicile kayıttır.Örn; mülkiyeti muhazafa kaydıyla satış sözleşmesi . Arabayı satıp devredersek bile satıcı mülkiyet haklarını üstünde bulundurmak sözleşme yapıp sicile bunu kaydetmelidir.
4.1.5 İlan (Duyuru): Bazı sözleşmelerin geçerli olabilmesi için gazete ilanı gereklidir.İki şirketin birleşmesinin geçerli olabilmesi için alacaklılar açısından bu birleşmenin ilam edilmesi gerekmektedir.
4.2 İspat Koşul Şekli:İspat için aranan şekildir. Alacağımızı ispat için senet göstermemiz gerekmektedir. Yazılı bir belge gerekir. İspatta şekil gerekir.
1)Genel Hükümler
2) Özel Borç İlişkileri
Borçlar hukukunun konusu borç ilişkileridir.
2. Borç Kavramı
Borç Kavramının 3 Anlamı Vardır.
2.1 En Dar Anlamda Borç: Para borcu demektir
2.2 Dar Anlamda Borç:Geniş anlamda yer alan borçların,edimlerin her birine denir.
2.3 Geniş Anlamda Borç(Borç İlişkisi): 2 kişi devrededir.
A (alacaklı) B (borçlu) ise B bir şeyi yapmakla vermekle ya da yapmamakla sorumludur. Örnek olarak iki bakkal aynı malı satmamak için anlaşma yapmış olabilir.
Borçlunun borcuna EDİM denir.
Borç ilişkisi 2 kişi arasında öyle bir ilişkidir ki borçlu alacaklıya bir edimi yerine getirmeye ve de alacaklı da bu edimi isteme yetkisine sahip olmaktadır.
3. Borçlar Hukukunda Geçerli İlkeler
3.1 Alacak Hakkı Nispi Bir Haktır. Yani yalnızca 1 kişiye aittir. Adamın borcu varsa karısından isteyemeyiz. Hakkımızı sadece borçludan isteyebiliriz. Bazı nispi haklar vardır ki güçlendirilebilinir. Böyle haklara güçlendirilmiş nispi hak denir.
Taşınmaz Satış Vaadi: Satıştan önce yapılan bir sözleşmedir ve satıştan önce noterde yapılır. Örnek: Ahmet Mehmet' e 5 yıl içersinde satacak diye anlaşma yapabilir. Güçlendirme varsa 3. kişiye karşı hak iddia edililebilinir.
3.2 Mutlak Hakkın Doğması
Borçlunun borcu bir malın verilmesi ise; borç doğduğu an alacaklının o mal üzerinde mutlak hakkı doğmaz. A B ile sözleşme yapsın. A borçlu arabasını verecek. Alacaklı ne zaman mutlak hakkı kazanır.· Taşınır Malar İçin:Malın Mülkiyetini alacaklıya geçmesi için malın alacaklıya teslim edilmesi gerekir. Zilliyetlik devride olabilir (arabanın anahtarı). · Taşınmaz Mallar İçin: Mutlak hakkın başlaması için tescil yapılmalıdır.
Domates alacaz Arsa Alacaz
Taşınır Mal Taşınmaz Mal
· Satış Sözleşmesi Satış Sözleşmesi
· Domatesin Bana Verilmesi Tescil (Tapuda)
4. Borç ve Sorumluluk
Sorumluluğun 2 anlamı vardır.
1. Sorumluluk: Alacaklının alacağına karşılık borçlu borcunu yerine getirmezse icra dairesine baş vurulup alacağın alınmasıdır. Borç varsa sorumluluk da vardır. Ender olarak borç var sa sorumluluk olmayabilir. Buna Eksik borç denir.2. Bir zararı giderme hükümlülüğüdür.
4.1 Eksik Borç
Borçlunu borcu vardır ama sorumluluğu yoktur. Borçlu borcunu yerine getirmezse alacaklı dava açamaz ya da icraya başvuramaz. Borçlu borcunu yerine getirirse verdiğini tekrar geri getiremez. Örnek:Kumar ve bahisten doğan borç eksik borçtur. Borcun yasa dışı veya izinsiz olması gerekir eksik borç olması için.
5. Borcun Kaynakları:
5.1 Hukuki İşlem : Araba Alımı
5.2 Haksız Eylem: Kişinin arabasına çarpmam Haksız eylemdir.
5.3 Nedensiz Zenginleşme: Babamın ölümünden sonra arabasını kullanmam
Ders Notu 2: Hukuki İşlem
1. Hukuki İşlem:Hukuki sonuç doğuran irade açıklamasıdır.
İrade: Beynimizdeki duygu ve düşüncelerdir.
2. Hukuki İşlemlerde Sınıflandırmalar
2.1 Katılan Kişi Sayısına Göre Hukuki İşlemler
2.1.1Bir Taraflı Hukuki İşlemler:Vasiyetname yazılması, vakıf kurulması, tek taraflı hukuki işlemlerde bir kişinin irade açıklaması yeterlidir.
2.1.2 Çok Taraflı Hukuki İşlemler:
2.1.2.1 Sözleşmeler: 1 sözleşmenin kurulabilmesi için en az 2 kişi irade açıklamasında bulunmalıdır. 1 den çok irade açıklaması vardır.
2.1.2.1.1 Bir Yana Borç Yükleyen Sözleşmeler:Bağışlar
2.1.2.1.2 İki Yana borç Yükleyen sözleşmeler: Araba satışı; arabayı satan satmakla alan ise parayı ödemekle borçludur.
2.1.2.2 Kararlar:1 den çok irade açıklaması vardır. Kararların sözleşmelerden farkı irade açıklamalarının tek aynı yönde olmasıdır.
2.2 Sonuç Doğurma Zamanına göre Hukuki İşlemler
2.2.1 Ölmeden Önce:
2.2.2 Öldükten Sonra: Vasiyetname, miras sözleşmeleri
2.3 Mal Varlığı Üzerindeki Etkisine Göre Hukuki İşlemler
2.3.1 Borçlandırıcı İşlem: Kişiyi borç altına sokan işlemdir.
2.3.2 Harcama İşlemi: Kişi hakkı azaltan bir işlem yapmış olur. Harcama işleminin yapılabilmesi için borçlandırıcı işlemin yapılması gerekir.
Arabamı sattım: Borçlandırıcı işlem Teslim ettim: Harcama işlem
Borçlandırma işlemi geçersiz ise harcama işlemine bakılır. Harcama işlemi ya soyut harcama işlemi ya da nedene bağlı harcama işlemi olmak üzere ikiye ayrılır.
Nedene Bağlı Harcama İşlemi: Borçlandırıcı işlem geçersiz ise harcama işlemi de geçersizdir. Taşınır ve taşınmaz mallarda harcama işlemi nedene bağlıdır. Taşının mallarda harcama işlemi zilliyetliğin devri ile olur.
Ders Notu 2.1 : Sözleşme
1. Sözleşme Nedir : İki kişinin birbirine söz vermesidir.
- 1 sözleşmenin kurulabilmesi için 2 kişinin irade açıklaması gerekir.
- İrade açıklamaları birbirine uygun olmalıdır.
- Sözleşme karşılıklı birbirine uygun irade açıklamaları ile oluşan işlemin adıdır.
- İlk irade açıklamasına icap denir. 2. irade açıklamasına kabul denir.
- Sözleşme icapla ve kabulle oluşan hukuki işlemdir.
Sözleşmeyi kurmak üzere yapılan ilk irade açıklamasıdır. İcap tek yanlıdır. Bir irade açıklamasının icap olabilmesi için 3 koşul gereklidir.
- İrade açıklaması yöneltilmiş olmalıdır: İcap belli bir kişiye ya da kesime yöneltilmiş olmalıdır.
- İrade açıklamasının ciddi olması gerekmektedir. Kişi gerçekten sözleşmeyi yapmak için irade açıklaması yapmış olmalıdır.
- İcabın belli şeyleri içermesi gerekmektedir.
- Ana Noktaları: Bir sözleşmenin kurulabilmesi için gerekli, üzerinde anlaşmaya gidilecek olmazsa olmaz kurallardır.
- Objektif Ana Nokta: 1 sözleşmenin kurulabilmesi için yasanın öngördüğü ana noktadır.
- Sübjektif Ana Nokta: Taraflardan birinin istediği bir noktadır. Yasal zorunluluğu yoktur. Örn; arabanın bakımının yapılıp satılması.
3. Duyuru Yolu ile Söz Verme:
Her kim ilan yolu ile vaatte bulunmuşsa bu vaadi yerine getirmek zorundadır.
Duyuru Yolu İle Sözün Kuralları:
- Toplumun tamamına ya da bir kesimine vaatte bulunulması gerekir. Aksi taktirde icap olur.
- Bu ilanda bir edim olmalıdır. Bir şey yapmalı ki vaadi olsun
- edimin maddi değerinin bulunması gerekmektedir. Manevi vaatler ilan değildir.
4. Sözleşmelerde Şekil
4.1 Geçerlilik Koşulu Şekli: Yasanın öngördüğü şekildir. Bir yasa belli bir konu için belli bir yasa belirlemişse geçerlilik koşulu şeklidir. Örn; Taşınmaz malları devir sözleşmesi tapuda yapılır. Yasa öngörmese idi istediğimiz gibi yapardık. Eğer yasanın öngördüğü şekle uyulmamışsa işlem kesin geçersizdir.
Kesin Geçersizlik:
- İşlem hiçbir sonuç doğurmaz.
- Alıcı alıcı borçlu borçlu değildir.
- Yargıç ressen göz önünde bulundurur.
- Verilenler her zaman geri istenebilir.
4.1.1 Sözlü Şekil: Ender görülür. Bütün sözleşmeler mutlaka sözlü yapıldığı için bu aslında bie şekil türü değildir. Fakat ender de olsa bazı sözleşmeler yazılı yapılamaz. Yasa evlenmede sözlü şekil aramıştır. Vasiyetname sözlü olarak yapılabilir.
4.1.2 Yazılı Şekil: Genel şekildir. Yasada sözleşmenin şekli belli değilse burada yazılı şekil kullanılır. Borç yazısının altında borçlunun imzasını taşıyan belgedir. Örn; senet, adi senet
Metni kimin yazdığı ve dili önemli değildir. Yeter ki borçlu onu okusun ve anlasın. Borçlanma iradesi olması gerekir.
4.1.3 Resmi Şekil: Devletin makamı tarafından yerine getirilen sözleşmelerdir. YA da dışarıda hazırlanıp devlet önünde imzalanan -örn; noterde imzalanan sözleşmelerdir.
Sulh Yargıcı da Resmi Şekil Yaptırabilir.
- Yalnızca borçlunun imzasını onaylar. Yasaya göre resmi makam imzayı onar. Borç metni evde yazılabilir. Onama Şekli
- Sözleşmenin baştan sona resmi makamın hazırlaması. Düzenleme Şekli
BU sözleşmeler yazılı olduğu için buradaki senet resmi senettir. Bunu içeriği doğrudur. Aksini iddia eden ispatlar.
4.1.4 Tescil Şekil: Bir sicile kayıttır.Örn; mülkiyeti muhazafa kaydıyla satış sözleşmesi . Arabayı satıp devredersek bile satıcı mülkiyet haklarını üstünde bulundurmak sözleşme yapıp sicile bunu kaydetmelidir.
4.1.5 İlan (Duyuru): Bazı sözleşmelerin geçerli olabilmesi için gazete ilanı gereklidir.İki şirketin birleşmesinin geçerli olabilmesi için alacaklılar açısından bu birleşmenin ilam edilmesi gerekmektedir.
4.2 İspat Koşul Şekli:İspat için aranan şekildir. Alacağımızı ispat için senet göstermemiz gerekmektedir. Yazılı bir belge gerekir. İspatta şekil gerekir.