C++ nesne yönelimli programlama tekniğinin uygulanabilmesi için C'nin genişletilmiş bir biçimidir. Nesne yönelimli programlama(object oriented programming) tekniği ve C++ B.Stroustroup tarafından geliştirilmiştir. Tasarım 70'li yılların ikinci yarısından başlanmış olsa da bütün dünyada yaygınlaşması ve kabul görmesi 80'li yılların sonlarına doğru mümküm olmuştur. Nesne yönelimli programlama tekniği(NYP) özellikle büyük kodların üstesinden gelebilmek amacıyla tasarlanmıştır. Tasarımı C++ üzerinde yapılmış olmasına karşın bugün pek çok yüksek seviyeli programlama dilleri bu tekniği desteklemektedir. C++ ve nesne yönelimli programlama tekniğinin en belirgin uygulama alanlarından birisi WINDOWS altında programlamadır. WINDOWS karmaşık ve yüksek yüksek seviyeli bir işletim sistemidir. WINDOWS altında program geliştirebilmek için uzun kodlar yazmak gerekir. Bu nedenle WINDOWS altında C ile değil C++ ile ve NYP tekniğini kullanarak program yazmak daha etkin bir çözümdür. NYP tekniğinin uygulanabilmesi için çalıştığımız sistemin kaynaklarının yeterince geniş olması gerekir. (Yani hızlı bir mikro işlemci, büyük RAM ve DISK ve iyi bir işletim sistemi)
C++'IN C'DEN FARKLILIKLARI
NYPT İLE DOĞRUDAN SINIF YAPISI İLİŞKİSİ OLMAYAN FARLILIKLARI VE FAZLALIKLARI
İki düzeyde değerlendirilebilir.
1-) NYPT ile doğrudan ilişkisi olayan farkılılıklar ve fazlalıklar
2-) Sınıf yapısı
Sınıf(class) C'deki yapı(struct)'lara benzer bir veri yapısıdır. NYPT sınıflar kullanılarak program yazılması tekniğidir. Kursun %80'i sınıf yapısının yapısı ve kullanılması üzerine ayrılmıştır.
C++'IN NYPT İLE DOĞRUDAN İLİŞKİSİ OLMAYAN FARLILIKLARI VE FAZLALIKLARI
C++ derleyicileri C derleyicisini de içermek zorundadır. Yani C++ derleyicisi demek hem C hem de C++ derleyicisi demektir. Derleyici dosyanın uzantısına bakarak kodun C'de mi yoksa C++'ta mı yazılmış olduğuna karar verir. C'de ise uzantısı c, C++'ta yazılmışsa uzantısı cpp'dir.
1-) C++'ta yerel değişkenlerin bildirimleri blokların başında yapılmak zorunda değildir. Standart C'de yerel değişkenler blokların başında bildirilmek zorundadır. Yani küme parantezi açıldıktan sonra daha hiçbir fonksiyon çağırılmadan ve işlem yapılmadan yapılmalıdır. Bu tasarımın nedeni programcının bildirimin yerini kolay bulabilmesini sağlamaya yöneliktir. Oysa C++'ta terel değişklenler bloğun herhangi bir yerinde bildirilebilir. Bir değişkenin kullanıma yakın bir bölgede bildirilmesi C++ tasarımcılarına göre daha okunabilirdir. (Değişken kavramı nesne isimlerini, struct, union ve enum isimlerini ve enum sabitlerini, typedef isimlerini içeren genel bir terimdir.) O halde C++'ta yerel değişkenin faaliyet alanı bildirim noktasından blok sonuna kadar olan bölgeyi kapsar. Ne olursa olsun bir blok içerisinde aynı isimli birden fazla değişken bildirimi yapılamaz.
C++'da for döngüsünün birinci kısmında bildirim yapılabilir. Örnek olarak:
for(int i = 0,j = 20; i + j < 50; ...){ }
Tabii while döngüsünün ve if deyiminin içerisinde bildirim yapılamaz.
#include <stdio.h> #define SIZE 100 **** main(****) { for(int i = 0; i < SIZE; ++i) printf("%dn", i); }
Böyle for döngüsünün içerisinde bildirilmiş değişkenlerin faaliyet alanları bildirildiği yerden for döngüsünün içinde bulunduğu bloğun sonuna kadar etkilidir. if, for, switch, while gibi deyimlerden sonra blok açılmamış olsa bile gizli bir bloğun açıldığı düşünülmelidir.
{ for (int i = 0; i < 100; ++i) { for (int j = 0; j < 100; ++j) { } printf('%dn', j); /*geçerli*/ } printf('%dn' ,i); /*geçerli*/ printf('%dn', j); /*geçersiz*/ } { for (int i = 0; i < 100; ++i) for (int j = 0; j < 100; ++j) { } j = 10; /*geçersiz*/ i = 10; /*geçerli*/ }
2-)C++'ta // ile satır sonuna kadar yorumlama yapılabilir.
C++'ta /* */ yorumlama biçiminin yanı sıra kolaylık olsun diye // ile satır sonuna kadar yorumlama biçimi de eklenmiştir. Son senelerde böyle bir yorumlama biçimi standart C'de de kullanılmaya başlanmıştır. Ancak ANSI C standartlarında tanımlı değildir. Taşınabilirlik bakımından bu yorumlama biçimini standart C'de kullanmak tavsiye edilmez.
3-) C++'ta çağırılan fonksiyon eğer çağıran fonksiyonun yukarısında tanımlanmamışsa fonksiyon prototipi zorunludur.
C'de bir fonksiyonun çağırıldığını gören derleyici fonksiyonun çağırılma noktasına kadar fonksiyonun tanımlamasıyla ya da prototipi ile karşılaşmamışsa geri dönüş değerini int olarak varsayar ve kod üretir. Dolayısıyla aşağıdaki örnek C'de geçerlidir.
**** main(****) { int x; x = fonk(); } int fonk() /*Bu durum C'de sorun olmaz ama C++'ta error verir.*/ { }
Oysa C++'ta derleyicinin çağırılma noktasına kadar fonksiyonun tanımlamasıyla ya da prototipiyle karşılaşması gerekir. Dolayısıyla yukarıdaki kod C++'ta error'dür.
(NOT: CV++ ve nesne yönelimli programlama tekniği bug oluşturabilecek kodlardan kaçınılması temeline dayandırılmıştır. Yani garanti yöntemler kullanılmalıdır. Bu sebeple C'deki pek çok uyarı C++'ta error'e dönüştürülmüştür.)
4-)C++'ta farklı parametre yapılarına sahip aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanabilir.
**** fonk(****) { } **** fonk(int x) { }
C'de ne olursa olsun aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanamaz. Oysa C++'ta parametre yapısı sayıca ve/veya türce farklı olan aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanabilir. Aynı isimli birden fazla fonksiyon varsa ve o fonksiyon çağırılmışsa gerçekte hangi fonksiyon çağırılmış olduğu çağırılma ifadesindeki parametre yapısı incelenerek belirlenir. Yani çağırılma ifadesindeki parametre sayısı ve türü hangisine uygunsa o çağırılmış olur. Geri dönüş değerinin farklı olması aynı isimli fonksiyon yazmak için yeterli değildir. Yani geri dönüş değerleri farklı fakat parametre yapısı aynı olan birden fazla fonksiyon tanımlanamaz.
#include <stdio.h> **** fonk(int x) { printf("int = %dn", x); } **** fonk(long x) { printf("long = %ldn", x); } **** fonk(****) { printf("****n"); } **** fonk(char *str) { puts(str); } **** main(****) { fonk(); /*parametresi **** olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(10); /*parametresi int olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(100L); /*parametresi long olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(?merhaba?); /*parametresi karakter türünden gösterici olan fonksiyonu çağırır*/ }
C++'IN C'DEN FARKLILIKLARI
NYPT İLE DOĞRUDAN SINIF YAPISI İLİŞKİSİ OLMAYAN FARLILIKLARI VE FAZLALIKLARI
İki düzeyde değerlendirilebilir.
1-) NYPT ile doğrudan ilişkisi olayan farkılılıklar ve fazlalıklar
2-) Sınıf yapısı
Sınıf(class) C'deki yapı(struct)'lara benzer bir veri yapısıdır. NYPT sınıflar kullanılarak program yazılması tekniğidir. Kursun %80'i sınıf yapısının yapısı ve kullanılması üzerine ayrılmıştır.
C++'IN NYPT İLE DOĞRUDAN İLİŞKİSİ OLMAYAN FARLILIKLARI VE FAZLALIKLARI
C++ derleyicileri C derleyicisini de içermek zorundadır. Yani C++ derleyicisi demek hem C hem de C++ derleyicisi demektir. Derleyici dosyanın uzantısına bakarak kodun C'de mi yoksa C++'ta mı yazılmış olduğuna karar verir. C'de ise uzantısı c, C++'ta yazılmışsa uzantısı cpp'dir.
1-) C++'ta yerel değişkenlerin bildirimleri blokların başında yapılmak zorunda değildir. Standart C'de yerel değişkenler blokların başında bildirilmek zorundadır. Yani küme parantezi açıldıktan sonra daha hiçbir fonksiyon çağırılmadan ve işlem yapılmadan yapılmalıdır. Bu tasarımın nedeni programcının bildirimin yerini kolay bulabilmesini sağlamaya yöneliktir. Oysa C++'ta terel değişklenler bloğun herhangi bir yerinde bildirilebilir. Bir değişkenin kullanıma yakın bir bölgede bildirilmesi C++ tasarımcılarına göre daha okunabilirdir. (Değişken kavramı nesne isimlerini, struct, union ve enum isimlerini ve enum sabitlerini, typedef isimlerini içeren genel bir terimdir.) O halde C++'ta yerel değişkenin faaliyet alanı bildirim noktasından blok sonuna kadar olan bölgeyi kapsar. Ne olursa olsun bir blok içerisinde aynı isimli birden fazla değişken bildirimi yapılamaz.
C++'da for döngüsünün birinci kısmında bildirim yapılabilir. Örnek olarak:
for(int i = 0,j = 20; i + j < 50; ...){ }
Tabii while döngüsünün ve if deyiminin içerisinde bildirim yapılamaz.
#include <stdio.h> #define SIZE 100 **** main(****) { for(int i = 0; i < SIZE; ++i) printf("%dn", i); }
Böyle for döngüsünün içerisinde bildirilmiş değişkenlerin faaliyet alanları bildirildiği yerden for döngüsünün içinde bulunduğu bloğun sonuna kadar etkilidir. if, for, switch, while gibi deyimlerden sonra blok açılmamış olsa bile gizli bir bloğun açıldığı düşünülmelidir.
{ for (int i = 0; i < 100; ++i) { for (int j = 0; j < 100; ++j) { } printf('%dn', j); /*geçerli*/ } printf('%dn' ,i); /*geçerli*/ printf('%dn', j); /*geçersiz*/ } { for (int i = 0; i < 100; ++i) for (int j = 0; j < 100; ++j) { } j = 10; /*geçersiz*/ i = 10; /*geçerli*/ }
2-)C++'ta // ile satır sonuna kadar yorumlama yapılabilir.
C++'ta /* */ yorumlama biçiminin yanı sıra kolaylık olsun diye // ile satır sonuna kadar yorumlama biçimi de eklenmiştir. Son senelerde böyle bir yorumlama biçimi standart C'de de kullanılmaya başlanmıştır. Ancak ANSI C standartlarında tanımlı değildir. Taşınabilirlik bakımından bu yorumlama biçimini standart C'de kullanmak tavsiye edilmez.
3-) C++'ta çağırılan fonksiyon eğer çağıran fonksiyonun yukarısında tanımlanmamışsa fonksiyon prototipi zorunludur.
C'de bir fonksiyonun çağırıldığını gören derleyici fonksiyonun çağırılma noktasına kadar fonksiyonun tanımlamasıyla ya da prototipi ile karşılaşmamışsa geri dönüş değerini int olarak varsayar ve kod üretir. Dolayısıyla aşağıdaki örnek C'de geçerlidir.
**** main(****) { int x; x = fonk(); } int fonk() /*Bu durum C'de sorun olmaz ama C++'ta error verir.*/ { }
Oysa C++'ta derleyicinin çağırılma noktasına kadar fonksiyonun tanımlamasıyla ya da prototipiyle karşılaşması gerekir. Dolayısıyla yukarıdaki kod C++'ta error'dür.
(NOT: CV++ ve nesne yönelimli programlama tekniği bug oluşturabilecek kodlardan kaçınılması temeline dayandırılmıştır. Yani garanti yöntemler kullanılmalıdır. Bu sebeple C'deki pek çok uyarı C++'ta error'e dönüştürülmüştür.)
4-)C++'ta farklı parametre yapılarına sahip aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanabilir.
**** fonk(****) { } **** fonk(int x) { }
C'de ne olursa olsun aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanamaz. Oysa C++'ta parametre yapısı sayıca ve/veya türce farklı olan aynı isimli birden fazla fonksiyon tanımlanabilir. Aynı isimli birden fazla fonksiyon varsa ve o fonksiyon çağırılmışsa gerçekte hangi fonksiyon çağırılmış olduğu çağırılma ifadesindeki parametre yapısı incelenerek belirlenir. Yani çağırılma ifadesindeki parametre sayısı ve türü hangisine uygunsa o çağırılmış olur. Geri dönüş değerinin farklı olması aynı isimli fonksiyon yazmak için yeterli değildir. Yani geri dönüş değerleri farklı fakat parametre yapısı aynı olan birden fazla fonksiyon tanımlanamaz.
#include <stdio.h> **** fonk(int x) { printf("int = %dn", x); } **** fonk(long x) { printf("long = %ldn", x); } **** fonk(****) { printf("****n"); } **** fonk(char *str) { puts(str); } **** main(****) { fonk(); /*parametresi **** olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(10); /*parametresi int olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(100L); /*parametresi long olan fonksiyonu çağırır*/ fonk(?merhaba?); /*parametresi karakter türünden gösterici olan fonksiyonu çağırır*/ }
