Komut
chmod - Dosya ve dizinlere erişim yetkilerini değiştirmek için kullanılır.İzin modlarını iki türlü ifade etme olanağı vardır. Bunlardan birincisi sekizlik sisteme (octal) göre tanımlama, ikincisi ise sembolik tanımlama şeklindedir. Sekizlik sisteme göre:
chmod [-R][-h][-f] izin kodu {dosya...|dizin...}
Yetki tanım grupları aşağıdaki gibi sayısal birer değerle eşleştirilir:
r : 4
w : 2
x : 1
Bu eşleştirmeler dosya/dizin sahibi (owner),grup ve diğerleri (others) için ayrı ayrı yapılır.
Sembolik Tanımlama :
chmod [-R][-f][-h][[g][o][a]]{{-|+|=}[r][w][x]}
{dosya...|dizin...}
Bu formda chmod komutu sembolik harflerle kullanılır.Bunlar:
İzin değişiminin kiminle ilgili olduğu:
u : dosya/dizinin sahibi (user)
g : dosya/dizinin sahibiyle aynı grupta olanlar (group)
o : diğer kullanıcılar (others)
a : herkes (all)
İzinler üzerindeki işlemler için:
+ : yetki ekleme
= : yetki eşitleme
- : yetki çıkarma
İzinlerin sembolleri:
r : okuma yetkisi (read)
w : yazma yetkisi (write)
x : çalıştırma yetkisi (execute)
s : programı çalıştıran kullanıcıların,progam çalıştığı
sürece ve sadece bu programla ilgili komutlar açısından,
program dosyasının sahibinin yetkilerine sahip olmalarını
sağlar.
Seçenekler
-f
Geçersiz izinler ve kullanım cümleleri dışında bütün hata
mesajlarını ihmal eder.
-h
Sembolik link tarafından gösterilen dosya veya dizinler
için mod değişimini ihmal eder.
-R
Tekrarlı olarak dizinlere iner.-R seçeneği her bir dizinin
ve belirlenmiş bir şablona uyan bütün dosyaların dosya modu
bitlerini değiştirir.
Örnekler
===Örnek1===
prog isimli dosyanın erişim yetkilerinin rwxr-x--x
olması isteniyor.Bu yetki kalıbı üçer üçer ayrılmış
olarak düşünülüp (rwx r-x--x),yukardaki eşleştirmelere
göre verilmek istenen yetkilere karşılık gelen sayılar
üçer üçer toplanır ve elde edilen üç rakam yan yana
getirilip üç basamaklı bir sayı elde edilir.
Başka bir deyişle:
Dosya sahibi için : 4+2+1 =7
Grup için : 4+0+1 =5
Diğer kullanıcılar için : 0+0+1 =1
Elde edilen üç basamaklı sayı =751
===Örnek2=== prog isimli dosyanın sahibine okuma,yazma ve
çalıştırma; grubuna ve diğerlerine de yalnızca
çalıştırma yetkisi vermek için yazılması gereken kod.
$chmod 711 prog
veya
$chmod go-rw prog
===Örnek3:=== func.txt isimli dizinin altındaki f1.dat isimli
dosyanın sahibine ve grubuna okuma,yazma,çalıştırma;
diğerlerine de okuma ve çalıştırma hakkı vermek için
yazılması gereken komut satırı:
$chmod 775 func.txt/f1.dat
veya
$chmod o-w func.txt/f1.dat
===Örnek4:=== Birden çok dosyada değişiklik yapmak için:
Örnek olarak pro1 ve pro2 isimli dosyaların gruplarına
okuma(read) izni verelim.
$chmod g+r pro1 pro2
===Örnek5:=== Bir defada birden çok izin değiştirmek için:
$chmod go-w+x deneme.htm
Bunu ayrı ayrı yazmak istersek:
$chmod g-w deneme.htm
$chmod g+x deneme.htm
$chmod o-w deneme.htm
$chmod o+x deneme.htm
kodlarını yazmamız gerekr.
chmod - Dosya ve dizinlere erişim yetkilerini değiştirmek için kullanılır.İzin modlarını iki türlü ifade etme olanağı vardır. Bunlardan birincisi sekizlik sisteme (octal) göre tanımlama, ikincisi ise sembolik tanımlama şeklindedir. Sekizlik sisteme göre:
chmod [-R][-h][-f] izin kodu {dosya...|dizin...}
Yetki tanım grupları aşağıdaki gibi sayısal birer değerle eşleştirilir:
r : 4
w : 2
x : 1
Bu eşleştirmeler dosya/dizin sahibi (owner),grup ve diğerleri (others) için ayrı ayrı yapılır.
Sembolik Tanımlama :
chmod [-R][-f][-h][[g][o][a]]{{-|+|=}[r][w][x]
{dosya...|dizin...}
Bu formda chmod komutu sembolik harflerle kullanılır.Bunlar:
İzin değişiminin kiminle ilgili olduğu:
u : dosya/dizinin sahibi (user)
g : dosya/dizinin sahibiyle aynı grupta olanlar (group)
o : diğer kullanıcılar (others)
a : herkes (all)
İzinler üzerindeki işlemler için:
+ : yetki ekleme
= : yetki eşitleme
- : yetki çıkarma
İzinlerin sembolleri:
r : okuma yetkisi (read)
w : yazma yetkisi (write)
x : çalıştırma yetkisi (execute)
s : programı çalıştıran kullanıcıların,progam çalıştığı
sürece ve sadece bu programla ilgili komutlar açısından,
program dosyasının sahibinin yetkilerine sahip olmalarını
sağlar.
Seçenekler
-f
Geçersiz izinler ve kullanım cümleleri dışında bütün hata
mesajlarını ihmal eder.
-h
Sembolik link tarafından gösterilen dosya veya dizinler
için mod değişimini ihmal eder.
-R
Tekrarlı olarak dizinlere iner.-R seçeneği her bir dizinin
ve belirlenmiş bir şablona uyan bütün dosyaların dosya modu
bitlerini değiştirir.
Örnekler
===Örnek1===
prog isimli dosyanın erişim yetkilerinin rwxr-x--x
olması isteniyor.Bu yetki kalıbı üçer üçer ayrılmış
olarak düşünülüp (rwx r-x--x),yukardaki eşleştirmelere
göre verilmek istenen yetkilere karşılık gelen sayılar
üçer üçer toplanır ve elde edilen üç rakam yan yana
getirilip üç basamaklı bir sayı elde edilir.
Başka bir deyişle:
Dosya sahibi için : 4+2+1 =7
Grup için : 4+0+1 =5
Diğer kullanıcılar için : 0+0+1 =1
Elde edilen üç basamaklı sayı =751
===Örnek2=== prog isimli dosyanın sahibine okuma,yazma ve
çalıştırma; grubuna ve diğerlerine de yalnızca
çalıştırma yetkisi vermek için yazılması gereken kod.
$chmod 711 prog
veya
$chmod go-rw prog
===Örnek3:=== func.txt isimli dizinin altındaki f1.dat isimli
dosyanın sahibine ve grubuna okuma,yazma,çalıştırma;
diğerlerine de okuma ve çalıştırma hakkı vermek için
yazılması gereken komut satırı:
$chmod 775 func.txt/f1.dat
veya
$chmod o-w func.txt/f1.dat
===Örnek4:=== Birden çok dosyada değişiklik yapmak için:
Örnek olarak pro1 ve pro2 isimli dosyaların gruplarına
okuma(read) izni verelim.
$chmod g+r pro1 pro2
===Örnek5:=== Bir defada birden çok izin değiştirmek için:
$chmod go-w+x deneme.htm
Bunu ayrı ayrı yazmak istersek:
$chmod g-w deneme.htm
$chmod g+x deneme.htm
$chmod o-w deneme.htm
$chmod o+x deneme.htm
kodlarını yazmamız gerekr.
