- 17 Kas 2020
- 923
- 510
Sevgili okurlarımız, bu konumuzda elektriksel akım sağlayan kablolar için hangi renklerin, hangi amaçla kullanılmış olduğuna değiniyoruz.
Elektrik kabloları, elektrik akımının düşük dirençli bir yoldan geçmesini sağlar. Kabloların oluşumu için merkezde bakır, onun dış kısmında yalıtkan bir tabaka, bu tabakanın üzerinde alüminyum veya bakır örgülü zırh, en üst katmanda da yalıtkan bir kılıf kullanılır. Kılıf, kabloyu darbelere ve neme karşı koruyan dış katmandır. Yani kısacası, en içte canlı hat-sinyali taşıyan hat- ve onu çevreleyen yüksek yalıtkan katmanlarla oluşur. Bu koaksiyel (eş eksenli) kablo yapısı, iletken ile taşınan sinyalin elektriksel olumsuzluklardan etkilenmesini önler.
Dış kabuğundan gevşek şekilde bağlı olan elektronlara sahip malzemeler, sisteme iyi bir iletkenlik kazandırır ve akımın akışını kolaylaştırır. Bu malzemeler kablonun iç kısmındadır. Dış kısmındaki yalıtkanlarsa sıkıca bağlı elektronlardan oluşur. Bu yalıtkan malzemeler de kablo içindeki elektrik akımını korur.
Kullanılan katmanların kullanılma amacı metal çekirdeğin bulunduğu elektrik sisteminde elektrik akımının güvenli şekilde iletilmesidir. Elektrik sistemlerinin kullanılabilmesi için üretilen bu kabloların temel amacı elektrik enerjisini taşımaktır. Bu kabloların renkleri de farklı anlamlara gelebilmektedir. Bu renklerle birçok kablonun görevi hakkında bilgi sahibi olunabilir. Ayrıca bu renklere, elektrik konusunda yetkin kişilerin kullandığı bir anlamlandırma tekniğidir de diyebiliriz.
Elektrik tesisatı için kablolar döşenirken renk kodları dikkate alınarak döşeme yapıldığında sistemi kuran veya sisteme bakım yapan kişiler arasında iletişim sağlanır ve kabloların işlevleri kısa sürede belirlenmiş olur. Buradan anlaşılıyor ki kablolar, standartlaşmış şekilde kullanılır, açıkta ya da koruma tellerin dış kılıfla kaplanmasıyla oluşturulurlar. Ayrıca kablonun desteklenmesi gereken akım tipi dikkate alınarak belirli bir elektrik uygulaması için seçimi yapılır. Bu akım tipi, kablolardan geçmesi amaçlanan akım özellikleri konusunda AC (Alternatif Akım) ve DC (Doğru Akım) kablo seçimlerinin yapılmasını da gerektirir.
Türkiye ve birçok Avrupa ülkesi AC devreleri için IEC (Uluslararası Elektroteknik komisyonu) tarafından belirlenmiş olan renk kodunu kullanır. Bu kod standardı IEC 60446 olarak ilk belirlenmiş, fakat 2010’da IEC 60445 koduyla birleştirilmiştir. ABD’de siyah, Avrupa’da kahverengi olarak kullanılan kablolar; akım taşıyan, tüm devreler içerisinde güç için kullanılan sıcak ya da canlı bir kabloyu ifade eden birinci faz kablolardır. Sıcak veya canlı kablo ifadesi, elektrik panosundan belirli bir yere güç taşıyan kablo anlamı taşır ve aktif bir kablo olduğunu belirtir. Bu kablodaki teller bir priz veya anahtarı besler ve çoğunlukla anahtardan elektrik yüküne doğru giden bağlantı amacıyla kullanılır. Standart konut kablolarında kullanılır ve her zaman gerilim altındadır.
Canlı/Sıcak kablo olarak adlandırılan kahverengi kablolar, cihazlara güç kaynağından elektrik ulaşımını sağlar. Nötr ve aktif olan tellerle elektrik devresi oluşturur. Topraklanmayı sağlayan yeşil ve sarı kablolar da güvenliği sağlar.
Büyük çaplı cihazlar için 220-240 voltluk kurulum gereklidir. Bunlara örnek; fırın, çamaşır makinesi vs gibi ev aletleri örnek verilebilir. Bunlar için ikinci sıcak kablo olarak Amerika’da kırmızı, Avrupa’da siyah renkler kullanılır. Amerika’da gri, Avrupa’da mavi kodlar sıcak tellerin taşıdığı ve ilettiği akım için dönüş yolu sağlar. Ayrıca elektrik panosu içerisinde topraklanan nötr teli ifade eder. Amerika’da mavi, Avrupa’da gri teller çoğunlukla sıcak kablolar veya 3 ya da 4 numaralı anahtarlar için kullanılır.
Belirlenen standartlar doğrultusunda tek tip renk koduna uyulması, kabloların tanınmasını sağlar ve hem elektrik alanındaki uzmanlar hem de bu elektrik devrelerini kullanan ev sahipleri veya işletmelerdeki çalışanlar için güvenlik artırılmış olur. Elektrikçiler için kablo renkleri, elektrik gücünün devreler içerisinde hareket etme şeklini ifade eder, bu da bir nevi elektrik dilidir. Yani elektrik kablosunun renginin tanınması, elektrik çarpması, cihazların yanması ve yangın çıkması risklerine karşı güvenliğin sağlanmasına yardımcı olur. Ayrıca nerede ne yapılması gerektiği de fark edileceği için zamandan da büyük tasarruf sağlanır. Ayrıca yanlış kablo kesimi riski de azalmış olur.
Konumuzda bahsedilen bu renklerdeki kablolar çoğu zaman bir demet şeklinde bir araya getirilmekte ve siyah, beyaz veya gri kablolarla üzerleri kapatılabilmektedir. Bu durum, kabloların döşenirken ve kullanım alanlarında güvenliğin sağlanması için idealdir.
AC akımda güç, kablolardan akarken akımın polaritesi (negatife karşı pozitif) aktığı yöne göre değişir. Ama DC akımı polarite konusunu değiştirmez. Akım, tek bir yönde akar ve özellikleri değişmeden kablodan düzgün şekilde geçer. Bu akım farklılıkları, kablo seçimlerini de etkiler.
Elektrik Kablosundaki Renklerin Anlamları:
Siyah ve kahverengi kablolar, elektriği tesisat içerisindeki ana akıma ulaştırmak için kullanılır. Çoğunlukla prizlerde bulunur ve elektriği tesisattaki anahtarlara iletir ve tek fazlı iletken yapısı vardır.
Mavi kablolar, iletkenliği nötr olarak sağlar. Priz ve avizelerde negatif yükü ile görev yapar. Nötr veya negatif olarak da adlandırılır.
Kırmızı kablolar, çoğunlukla 220 volt içinde görülür.
Sarı/Yeşil kablolar, topraklanmayı sağlamak için kullanılır. priz ve armatürlerde kullanıabilir.
AC (Alternating Current/Alternatif Akım)Kablolarında Renk Türleri: AC elektrik akımı; genliği ve yönü periyodik olarak değişim gösteren akımdır. Güç üretimi, yüksek voltajlı güç iletimi durumlarında çoğunlukla kullanılır. AC kablolar da bu tür akımların bir noktadan başka bir noktaya iletimini sağlar. Ana güç üretimi kablolamasında bu kablolar kullanılır, çünkü AC gücünün düşürülme imkânı daha fazladır. 50 hz’lik güç frekanslı yerel sistemlerde çoğunlukla kullanılır. Ayrıca konutlardaki kullanımlara ek olarak çoğu zaman imalat yapılan endüstriyel makinelerde kullanılır.
Topraklama: Elektrik tesisatı güvenliği için çoğunlukla topraklama gerekir ve bu uygulama elektriğin boşalması için verimli yöntemlerden biridir. Bu boşalmanın sağlanması için elektrik panosu aracılığıyla fazla elektriğin cihazdan toprağa iletilmesi sağlanır.
3 fazlı 4 telli AC güç sistemi için renk kodları şöyledir:
2 telli topraklanmamış DC devre sistemi renk kodları:
Elektrik kabloları, elektrik akımının düşük dirençli bir yoldan geçmesini sağlar. Kabloların oluşumu için merkezde bakır, onun dış kısmında yalıtkan bir tabaka, bu tabakanın üzerinde alüminyum veya bakır örgülü zırh, en üst katmanda da yalıtkan bir kılıf kullanılır. Kılıf, kabloyu darbelere ve neme karşı koruyan dış katmandır. Yani kısacası, en içte canlı hat-sinyali taşıyan hat- ve onu çevreleyen yüksek yalıtkan katmanlarla oluşur. Bu koaksiyel (eş eksenli) kablo yapısı, iletken ile taşınan sinyalin elektriksel olumsuzluklardan etkilenmesini önler.
Dış kabuğundan gevşek şekilde bağlı olan elektronlara sahip malzemeler, sisteme iyi bir iletkenlik kazandırır ve akımın akışını kolaylaştırır. Bu malzemeler kablonun iç kısmındadır. Dış kısmındaki yalıtkanlarsa sıkıca bağlı elektronlardan oluşur. Bu yalıtkan malzemeler de kablo içindeki elektrik akımını korur.
Kullanılan katmanların kullanılma amacı metal çekirdeğin bulunduğu elektrik sisteminde elektrik akımının güvenli şekilde iletilmesidir. Elektrik sistemlerinin kullanılabilmesi için üretilen bu kabloların temel amacı elektrik enerjisini taşımaktır. Bu kabloların renkleri de farklı anlamlara gelebilmektedir. Bu renklerle birçok kablonun görevi hakkında bilgi sahibi olunabilir. Ayrıca bu renklere, elektrik konusunda yetkin kişilerin kullandığı bir anlamlandırma tekniğidir de diyebiliriz.
Elektrik tesisatı için kablolar döşenirken renk kodları dikkate alınarak döşeme yapıldığında sistemi kuran veya sisteme bakım yapan kişiler arasında iletişim sağlanır ve kabloların işlevleri kısa sürede belirlenmiş olur. Buradan anlaşılıyor ki kablolar, standartlaşmış şekilde kullanılır, açıkta ya da koruma tellerin dış kılıfla kaplanmasıyla oluşturulurlar. Ayrıca kablonun desteklenmesi gereken akım tipi dikkate alınarak belirli bir elektrik uygulaması için seçimi yapılır. Bu akım tipi, kablolardan geçmesi amaçlanan akım özellikleri konusunda AC (Alternatif Akım) ve DC (Doğru Akım) kablo seçimlerinin yapılmasını da gerektirir.
Türkiye ve birçok Avrupa ülkesi AC devreleri için IEC (Uluslararası Elektroteknik komisyonu) tarafından belirlenmiş olan renk kodunu kullanır. Bu kod standardı IEC 60446 olarak ilk belirlenmiş, fakat 2010’da IEC 60445 koduyla birleştirilmiştir. ABD’de siyah, Avrupa’da kahverengi olarak kullanılan kablolar; akım taşıyan, tüm devreler içerisinde güç için kullanılan sıcak ya da canlı bir kabloyu ifade eden birinci faz kablolardır. Sıcak veya canlı kablo ifadesi, elektrik panosundan belirli bir yere güç taşıyan kablo anlamı taşır ve aktif bir kablo olduğunu belirtir. Bu kablodaki teller bir priz veya anahtarı besler ve çoğunlukla anahtardan elektrik yüküne doğru giden bağlantı amacıyla kullanılır. Standart konut kablolarında kullanılır ve her zaman gerilim altındadır.
Canlı/Sıcak kablo olarak adlandırılan kahverengi kablolar, cihazlara güç kaynağından elektrik ulaşımını sağlar. Nötr ve aktif olan tellerle elektrik devresi oluşturur. Topraklanmayı sağlayan yeşil ve sarı kablolar da güvenliği sağlar.
Büyük çaplı cihazlar için 220-240 voltluk kurulum gereklidir. Bunlara örnek; fırın, çamaşır makinesi vs gibi ev aletleri örnek verilebilir. Bunlar için ikinci sıcak kablo olarak Amerika’da kırmızı, Avrupa’da siyah renkler kullanılır. Amerika’da gri, Avrupa’da mavi kodlar sıcak tellerin taşıdığı ve ilettiği akım için dönüş yolu sağlar. Ayrıca elektrik panosu içerisinde topraklanan nötr teli ifade eder. Amerika’da mavi, Avrupa’da gri teller çoğunlukla sıcak kablolar veya 3 ya da 4 numaralı anahtarlar için kullanılır.
Belirlenen standartlar doğrultusunda tek tip renk koduna uyulması, kabloların tanınmasını sağlar ve hem elektrik alanındaki uzmanlar hem de bu elektrik devrelerini kullanan ev sahipleri veya işletmelerdeki çalışanlar için güvenlik artırılmış olur. Elektrikçiler için kablo renkleri, elektrik gücünün devreler içerisinde hareket etme şeklini ifade eder, bu da bir nevi elektrik dilidir. Yani elektrik kablosunun renginin tanınması, elektrik çarpması, cihazların yanması ve yangın çıkması risklerine karşı güvenliğin sağlanmasına yardımcı olur. Ayrıca nerede ne yapılması gerektiği de fark edileceği için zamandan da büyük tasarruf sağlanır. Ayrıca yanlış kablo kesimi riski de azalmış olur.
Konumuzda bahsedilen bu renklerdeki kablolar çoğu zaman bir demet şeklinde bir araya getirilmekte ve siyah, beyaz veya gri kablolarla üzerleri kapatılabilmektedir. Bu durum, kabloların döşenirken ve kullanım alanlarında güvenliğin sağlanması için idealdir.
AC akımda güç, kablolardan akarken akımın polaritesi (negatife karşı pozitif) aktığı yöne göre değişir. Ama DC akımı polarite konusunu değiştirmez. Akım, tek bir yönde akar ve özellikleri değişmeden kablodan düzgün şekilde geçer. Bu akım farklılıkları, kablo seçimlerini de etkiler.
Elektrik Kablosundaki Renklerin Anlamları:
Siyah ve kahverengi kablolar, elektriği tesisat içerisindeki ana akıma ulaştırmak için kullanılır. Çoğunlukla prizlerde bulunur ve elektriği tesisattaki anahtarlara iletir ve tek fazlı iletken yapısı vardır.
Mavi kablolar, iletkenliği nötr olarak sağlar. Priz ve avizelerde negatif yükü ile görev yapar. Nötr veya negatif olarak da adlandırılır.
Kırmızı kablolar, çoğunlukla 220 volt içinde görülür.
Sarı/Yeşil kablolar, topraklanmayı sağlamak için kullanılır. priz ve armatürlerde kullanıabilir.
AC (Alternating Current/Alternatif Akım)Kablolarında Renk Türleri: AC elektrik akımı; genliği ve yönü periyodik olarak değişim gösteren akımdır. Güç üretimi, yüksek voltajlı güç iletimi durumlarında çoğunlukla kullanılır. AC kablolar da bu tür akımların bir noktadan başka bir noktaya iletimini sağlar. Ana güç üretimi kablolamasında bu kablolar kullanılır, çünkü AC gücünün düşürülme imkânı daha fazladır. 50 hz’lik güç frekanslı yerel sistemlerde çoğunlukla kullanılır. Ayrıca konutlardaki kullanımlara ek olarak çoğu zaman imalat yapılan endüstriyel makinelerde kullanılır.
Topraklama: Elektrik tesisatı güvenliği için çoğunlukla topraklama gerekir ve bu uygulama elektriğin boşalması için verimli yöntemlerden biridir. Bu boşalmanın sağlanması için elektrik panosu aracılığıyla fazla elektriğin cihazdan toprağa iletilmesi sağlanır.
3 fazlı 4 telli AC güç sistemi için renk kodları şöyledir:
- Kahverengi- Faz 1
- Siyah- Faz 2
- Gri- Faz 3
- Mavi- Nötr
- Yeşil/Sarı- Topraklama/Koruyucu iletken
- Kahverengi- Faz
- Mavi- Nötr
- Yeşil/Sarı-Topraklama/Koruyucu iletken
2 telli topraklanmamış DC devre sistemi renk kodları:
- Kahverengi- Pozitif
- Gri- Negatif
- Kahverengi- Pozitif
- Mavi- Negatif
- Yeşil/Sarı- Topraklama/Koruyucu iletken
- Mavi- Pozitif
- Gri- Negatif
- Yeşil/Sarı- Topraklama/Koruyucu iletken
- Kahverengi- pozitif
- Mavi- Orta tel
- Gri- Negatif
- Yeşil/Sarı- Topraklama/Koruyucu iletken
Son düzenleme:
