Linux işletim sistemini kullanmak isteyip aynı zamanda Windows'a ihtiyacınız varsa Dual Boot sizin için iyi bir çözüm olacaktır. Peki bunu nasıl yapıyoruz? Temeli diski bölümlendirip 2 ayrı yere işletim sistemi kurmaktan geçiyor. Bu 2 işletim sistemini ise GRUB Bootloader (GRUB Önyükleyicisi) sayesinde açılış ekranında seçebiliyoruz. Eğer GRUB Önyükleyicisi hakkında herhangi bir soruna rastlarsanız konu altından sizlere yardımcı olabilirim.
NOT: Windows işletim sistemine sahip olduğunuzu varsayarak anlatım yapacağım.
:: İndirilecek Dosyalar ::
Ubuntu iso
Rufus
Ubuntu 20'yi (veya başka bir sürüm) sitesinden indirelim.
Ubuntu 20.04 LTS
Rufus Programı bize imajı Flash Diskimize yazdırmamızı sağlayacak.
Rufus 3.11
1. Adım: Disk Bölümlendirme
Programlarımız yüklenirken biz de Disk bölümlendirme işlemi yapalım.
Öncelikle arama yerine "diskmgmt.msc" yazıyoruz ve uygulamayı açıyoruz.
Sabit diskimize gelip hangi bölümden alan ayırmak istiyorsanız ona Sağ Tık > Birimi Küçült.. yapıyoruz.
Küçültme alanı sorgulanırken bekliyoruz
Burada küçültülecek alanı MB cinsinden yazmamız gerekiyor. Ben 30GB (1024*30) yani 30720 MB alanı serbest bırakacağım.
Disk bölümlendirme işlemimiz bu kadar.
2. Adım: Rufus ile Disk İmajını Flash Disk'e Yazdırma
Disk imajımız indikten sonra Flash Disk'imizi bilgisayarımıza takıp Rufus programını açıyoruz. Rufus Flash Disk'imizi görecektir. Aygıt kısmından mutlaka kontrol edin. Ardından "Önyükleme seçimi" alanından "SEÇ" butonuna tıklıyoruz.
İndirdiğimiz Ubuntu iso dosyasını seçiyoruz.
Seçtikten sonra her şeyi program kendisi ayarlayacak. "BAŞLAT" butonuna tıklıyoruz.
Karşınıza böyle bir uyarı ekranı gelecektir. "ISO İmajı modunda yazdır (Önerilen)" seçeneğini işaretleyip "OK" diyoruz.
Tekrardan bir uyarı gelecek. Bu uyarı Flash Disk'inizde daha önce olan tüm verilerin (fotoğraf, dosya, klasör, müzik vb.) silineceğini söylüyor. Eğer Flash Disk'inizde verilerin varsa bunları kaydetmelisiniz. Devam etmek için "Tamam" diyoruz.
Yazdırma işlemi başlayacak. Bekliyoruz.
"Durum" alanındaki barda "HAZIR" yazdıktan sonra "KAPAT" diyoruz ve iso dosyasını yazdırma işlemi tamam. Bilgisayarımızı kapatıyoruz.
Adım 3: BIOS Boot (Önyükleme) Sırasını Değiştirme
Ubuntu'yu yükleyebilmemiz için açılış sırasına Flash Disk'imizi getirmemiz gerekiyor. Öncelikle "BIOS" ekranına geliyoruz. Girmek için bilgisayarımızı başlattığımızda BIOS açma tuşuna basıyoruz. Bu tuş bende "F10" (HP Laptop) sizde başka olabilir. Açtıktan sonra "Boot" menümüze geliyoruz. Bende resimdeki gibi "UEFI Boot Order" sekmesi var. Ben buradan ayarlıyorum. En başa "USB" olarak bağlanan "Flash Disk" veya "Hard Disk" sürücülerini getiriyoruz.
İşlemi tamamladıktan sonra değişiklikleri kaydet deyip çıkış yapıyoruz.
Adım 4: Ubuntu Kurulumu
Boot sırasını ayarladıktan sonra bilgisayarımız yeniden başlayacaktır (başlamazsa tekrar açın). İlk açılışta bir önyükleme ekranı gelecek. Buradan "Ubuntu" seçeneğini seçiyoruz.
Dosyalar kontrol edilirken bekliyoruz.
Kontrol işlemi başarılı olunca yükleme arayüzümüz gelecek. Sol taraftaki dil seçeneklerinden dilimizi seçip Install Ubuntu (Ubuntuyu Kur) deyip devam ediyoruz.
Klavye düzenini ayarlıyoruz (aşağıdaki kutudan klavyenizi test edebilirsiniz) ve "Devam Et" diyoruz.
Buradan sonra dikkatli olmak gerekiyor. Ben kurarken bazı sorunlarla karşılaştım ancak çözümleri var.
Benim gibi "Normal kurulum"u (eğer belirtilen araçları kullanmayacaksanız "Minimal kurulum"u seçebilirsiniz) ve "Ekran kartı ve kablosuz ağ donanımı ile ek ortam biçimleri için üçüncü parti yazılımları kur" seçeneğini işaretleyin. Daha sonra "Devam Et" deyin.
Kurulum türünü ilk seçenekteki gibi de yapabilirdik ancak biz son seçenekten ilerleyeceğiz. "Başka bir şey" seçeneğini işaretleyip "Devam Et" diyoruz.
Şimdi ise ayırdığımız boş alanda "takas alanı" ve "Ubuntu" için yer açacağız. Bunun için "boş alan" kısmına çift tıklıyoruz.
Şimdi takas alanı oluşturacağız. Buradaki önerilen boyut RAM miktarınız kadardır. Bende 8GB RAM olduğu için 8*1024 yani 8192 MB yazıyorum. Daha sonra "Mantıksal" ve "Bu boşluğun başlangıcı" seçeneklerini seçiyoruz. "Nasıl kullanılacağı" bölümünden "takas alanı" seçeneğini seçiyoruz ve "OK" diyoruz.
Daha sonra tekrar "boş alan" kısmına çift tıklıyoruz ve bu sefer Ubuntu için yer ayırıyoruz. Boyutu kalan boyut olarak girin. "Nasıl kullanılacağı" bölümünden "Ext4 günlüklü dosya sistemi" seçeneğini seçiyoruz. "Bağlama noktası" kısmından "/" seçeneğini seçiyoruz ve "OK" diyoruz.
Başka bir ayar yapmamıza gerek yok en son ayarlarımız bu şekil olacak. "Şimdi Yükle" deyip yüklemeyi başlatalım.
Böyle bir uyarı verecektir. "Devam Et" diyoruz.
Bulunduğunuz alanı seçin ve "Devam Et" deyin.
Kurmak için bilgilerinizi girmelisiniz. Ben resimdeki gibi bilgilerimi girdim. "Devam Et" diyoruz.
Yükleme başlayacaktır. Bekliyoruz.
Kurulum tamamlandığında sizden bilgisayarınızı yeniden başlatmanızı isteyecektir. "Şimdi Yeniden Başlat" deyip bilgisayarınız kapanınca "Flash Disk"inizi çıkartın.
Sorunsuz bir kurulum olduysa ekrana GRUB Bootloader (GRUB Önyükleyicisi) gelecektir. Ubuntu ve Windows arasındaki seçimi buradan yapacaksınız. Ubuntu'yu seçip devam ediyoruz.
Ubuntu kurulumu tamamlandı. Bilgilerinizle giriş yapın.
Ve bu kadar. Dual Boot işlemimiz tamamlandı.
:: OLUŞABİLECEK SORUNLAR ::
Sorun: Önyükleyici Açılmadı (Direk Windows veya Ubuntu'ya Giriyor)
Bazen işler istediğimiz gibi gitmeyebiliyor. Bunlardan birisi de Önyükleyici açılmadığıyla ilgili. Birden fazla sebebi oluyor. Öncelikle BIOS ile ilgili olabilen sorunu anlatayım.
BIOS'tan Sabit disk içerisindeki bölümleri sıralamanız gerekiyor. Yani ilk başa Ubuntu gelmesi lazım ki önyükleyiciyi açabilelim. Bunun için "BIOS Boot" menüsüne geliyoruz ve "OS Boot Manager"ı (sizde farklı olabilir) açıyoruz. Resimdeki gibi bende ilk önce "Windows" var bunu değiştiriyoruz ve ilk başa "Ubuntu"yu alıyorum. Daha sonra kaydedip BIOS'tan çıkıyoruz.
Sorun devam ediyorsa veya ayarlarınız zaten böyle ise GRUB Önyükleyici ile ilgili sorun var demektir. BIOS ayarlarınız böyle iken açılışta GRUB Önyükleyicisine gelmeden direk "Ubuntu" açılacaktır. İşletim sistemini açalım ve Uçbirim'e gelelim.
sudo update-grub
Komutunu yazın. Şifre isteyecektir. Kendi şifrenizi girin.
Sorun devam ediyorsa Uygulamalardan "GRUB Customizer"ı açın. Ayarlarda GRUB Önyükleyicisinin bekleme süresi "0" ise "10" saniye olarak değiştirin ve kaydedin.
Sorun: Kurulumda Hata Verdi ve Devam Edemiyorum
Windows'a girin ve Disk Yönetimi'ni açın. Boyutlarından tahmin edebileceğiniz takas alanı ve Ubuntu için ayrılmış yerleri silin. Kurulum işlemini en baştan yapın.
Umarım işinize yaramıştır. Yaşadığınız sorunları konu altından belirtin yardımcı olmaya çalışacağım. Diğer arkadaşlar da faydalanır.
Moderatör tarafında düzenlendi: