LAN (Local Area Network) : Yerel ağ sistemidir. Bir kurum veya kuruluşta, bir oda içerisinde; bir veya birkaç bina arasında Ethernet kartları, kablo ve sonlayıcı veya Hub ile oluşturulan ağ sistemidir.
PAN (Personal Area Network ) : Bilgisayar aygıtları arasında iletişimi kurmak için kullanılan ağdır.Bunlar telefon , kişisel dijital asistanlar gibi kişiye yakın bulunurlar.Bu cihazlar söz konusu kişiye ait olabilir ya da olmayabilir.
PANın menzili birkaç metredir.PAN kişisel aygıtların birbirleriyle haberleşmelerinin yanı sıra , Internet veya bir yüksek düzeydeki ağa bağlantı gerçekleştirmek için de kullanılabilir.
Kişisel alan ağları USB ve FireWire gibi veriyollarıyla kablolu kurulabilir.Kablosuz bir kişisel alan ağı da IrDA ,Bluetooth, UWB , Z-Wave ve ZigBee gibi ağ teknolojileriyle kurulabilir.
MAN (Metropolitan /Middle Area Network) : Orta ölçekli ağ sistemidir.
Bir kampus içerisinde veya şehir içerisinde yönlendirme, güçlendirme ve doğrulama işlemleri için yardımcı ağ aygıtlarına gereksinim duyar;
bünyesinde birden çok LAN sistemi barındıran ve birbirine bağlayan ağ sistemidir. Bunlara en güzel örnek, İntranet sistemidir.
WAN (Wide Area Network) : Geniş kapsamlı ağ sistemidir. Birden fazla MAN sistemini birbirine bağlayan veya doğrudan dışarıdan modemler yardımıyla bağlanılarak,
ağa bağlanılabilen sistemlerdir. Bu sisteme en güzel örneği İnternet teşkil eder.
Ağ Sisteminin Bileşenleri
Bilgisayar : Bir ağ sistemi en az bir SERVER (Sunucu) ve buna bağlı olarak CLIENT (İstemci)lerden oluşur.
Sunucuların belli noktalara (NOD) yerleştirilerek en üstte başka bir sunucuya bağlanmasıyla, geniş tabanlı bir bağlantı sistemi oluşturulabilmektedir.
Bağlantı ve İletişim Elemanları
Ethernet : (Network Interface Card - NIC) : Yerel ağların oluşturulmasında veri alışverişini yöneten ve gerçekleştiren elemanlardır.
Teknolojileri 100 Megabit veri transferi yapabilecek kapasiteye kadar çıkmıştır.
PCI veya ISA yuvalara takılan bu kartların kablo bağlantıları BNC ya da RJ45 konnektörleri ile yapılabilmekte; yani iki tip kablo ile kullanılabilmektedirler.
Kablolar : Yaygın olarak TwsistedPair (UTP) yada Koaksiyel (BNC) kablo kullanılmaktadır.
Hub : TwsistedPair kablo ve RJ45 konnektörlerle oluşturulan ağ sistemlerinde, ağın temel dağıtım elemanlarıdır.
Switch : Hub gibi dağıtım elemanı olup, veri anahtarlama ve iletinin güçlendirilmesini sağlar.
Gateway : Haberleşme kontrolünü üstlenen ağ geçididir. Ağa giren ve çıkan tüm veriler bu aygıttan geçerler.
Repeaters : Bir repeater kablodaki sinyali yükseltir ve erişim mesafesini uzatır. Data transferi için ek bir yazılıma ihtiyaç duymaz.
Hiç beklemeye gerek kalmadan, giriş sinyalini yükseltilmiş olarak çıkışa verir. Ayrıca bazı repeaterler gürültüler için filtrasyon görevi de yaparlar.
Bridges : Bridgeler repeaterlere göre daha akıllı cihazlardır. Aynı ya da farklı topolojiler kullanan iki networkü, data-link seviyesinde birbirine bağlar.
Basit olarak, bir servera iki ayrı sınıftan network kartı takmak suretiyle bir bridge yapılabilir.
Örneğin, bir servera aynı anda hem ethernet hem de token-ring kartla kurulan network kullanıcıları, her iki topolojideki bilgisayarlarla iletişim kurabilirler.
Ayrıca bir servera aynı tip iki ethernet kart takılarak da geniş bir LANı iki parçaya ayırarak, daha basit bir yapı elde edilebilir. Bu yolla da bir bridge yapılmış olur.
Bir Bridge, Data-Link seviyesindeki Media Access Control alt seviyesini (MAC) kullanır. Bu seviye, hedef worstation adresini içerir.
Gerçekte doğru Workstation adresini tespit eden bu seviye, kendine bağlı olan tüm Workstationları tanımakla yükümlüdür.
Routers : Routerlar Repeaterlerden bir üst seviyede işlem yapar. Bu seviye IPXinde çalıştığı network seviyesidir.
IPXler, routerler ile ilgili emir ve talimatlarıda içerirler. Bir Novel Netware Server, iki ya da daha fazla network interface kartını otomatik olarak kullanabilir.
Bir routerin Bridgeden farkı, paket içindeki LAN adreslerini ve Workstation adreslerinin her ikisini de okur ve kullanır.
Bridgeler sadece kendilerine bağlı Workstationların adresleri hakkında bilgi sahibi iken Routerler hem Workstation hem de diğer LAN adresleri hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar.
Aksi halde, en doğru route bilgisini tespit etmeleri mümkün olamazdı.
Modem: Uzak ağ sistemlerine erişimi çevirmeli ağ, (Dialup Networking) erişimini sağlayan aygıttır.
Modem (MOdulation DEModulation) temel olarak Analog veriyi Digitale, Digital veriyi Analoga çevirerek, telefon hatları ile iletilmesini sağlar.
Modemler bilgisayara bağlanma biçimi olarak iki türlüdür.
Harici Modemler(External) : Bilgisayara COM portlarını kullanarak takılan bu tip modemler, genişleme yuvası problemi yaşanan kasalar için idealdir.
Baskı devrelerde yaşanabilen eleman yetiştirme problemleri bunlarda daha az olduğundan, hata doğrulama ve parazit engelleme gibi özellikleri barındırabilmekte;
bu özellikleriyle de hat kopmaları bu modemlerde daha az yaşanmaktadır.
Dahili (Internal) Modemler: Doğrudan ana kart üzerine ISA ve PCI slotlara takılan bu modemler,
yazılımla veri yolu üzerine açılan COM3 veya COM4 iletişim kanalını kullanarak haberleşirler.
Modülasyon işlemlerinin bir kısmını üzerlerindeki chipler yerine aygıt sürücüsü yazılımlarıyla yapan modeller daha ucuzdur.
Modemler, iletişim standartlarını ve iletişim komutlarını içeren chip setlerine sahiptirler. Bu chip setlerinden Hyes, Rockwell, Motorola en yaygın olanlarıdır.
Modemler veri iletim kapasitelerine göre değerlendirilirler. Bu nedenle daha yüksek değere sahip olanlar her zaman tercih edilenlerdir.