Bir Program geliştirme aracı ile ilgili olarak programcının ilk bilmesi gereken konuların başında değişken tanımlama ve değişkenleri kullanma gelmektedir.Şimdiye kadar verilen ornek programlarda ister istemez değişkenleri kullandık.Çünkü hazırlanan program çok kısa ve deneysel amaçlarla yazılmıyorsa değişkensiz olması mümkün değişdir…
Şimdiye kadar ornek programalarda değişkenleri kullanmamıza ragmen değişken konusu hep geçiştirdim.Çünkü visual basic GWBASİC’ten gelen bir özellikle programcıyı her şartta değişken tanımlama ve değişkenleri izlemek zorunda bırakmıyor.Bu Bölümde değişken tanımalam ve kullanımı ile ilgili olan deyim ve fonksişyonlarda da dahil olmak üzere her konuda bilgi verilecektir..
İşte GWBASİC’te değişkenleri nasıl tanımlandıgı ve kullanıldıgı konusunu anlatmakla başlayalacagım.GWBASİC değişklen tanımalaması konusunda güzellik yeni program için bazı kolayıklar sunmkatadır.Cobol C ve Pascal gibi programalama dillerinin tersite GWBASİC programcıyı kullanacagı degiskenleri onceden deklere etmezk zorunda bırakmıyor.Atama operatörü veya Input deyimi ile bilgi aktarlıan bir değişken bilgi aktarılma işleminden önce tanımlanmıs veya bilgi aktarışmamıs ise otomatik olarak tanımlanıyor
Bundan su sonucu cıkarmak mümkündür : Basic programıcısı değilkenlere ne zaman gerek duysa ozaman istediği değişkeni hazırlayabilir.Bunu yapmak için değilene değer aktarmak yerelidir.Ancak GWBASİC değilenin tanımlanmasını sırasında değilene aktarılan bilgilerin tipi konusunda akıllı davranmıyor.Programcının devreye girmöesi gerekiyor.XBase sınıfı veri tabanı program geliştirme araçları değişkenleri aktraılan bilgiler konusunda akıllı davrapın değilenin tipimi değişkene aktarılan bilgi ile aynı olmasını saglıyor.Basic’de ise değişkenin saklayabilecegi bilginin türü değişkene verilen ad ile programı tarafından belirlenir..
Dğişekene aktırlamk istenen bilgiler kaaktersel tipte olacaksa değişken adının son karekteri ”$” olmalıdır.Adı+ karetkeri ile biten değişkenlere ancak karatersel bilgiler aktırılabilir.Şimdi Bu Değişken tanımlama işlemini bir de örnek veren anlatmak istiyorum visual basic ile program yazan bir programcının yazdıgı program ileri safhalarında kullanıcının onayını almadan kullansacagı tek karaterlik cevap adlı bir değişkene gerek duydugunu varsayalım..
Dolayısıyla değilme adonon spn karakteri mylkaya ” $” olmalıdır..
INPUT ” Bu işlemi onaylıyor musunuz ? (E/H)”; Cevap $
Bu Program Satırı ile programın bu satırınna kadar henüz tanımlanıp kullanılmayan Cevap $ değişkeni hem tanımlanır hemde değişkene INPUT Deyimi ile bilgi aktarılır.ADeğişken adının son karakteri $ olarak seçildiği için değilenin tipi karaktersel olur..
Toplam! = Sati 1 ! +Sayi2!+ Syi3!
Bu program satırıdan daha once tanımlanan veya bilgi aktarılan sati1!,Sayi2! ve sayi3! adlı değişkenleri içerikleri toplanıp o ana kadar henüz tanımlamayan ” Toplam” adındaki değilene aktarılıyor.Toplan adlı değişkene sayılsa bilgi aktarılacagı için değişken adının son karakteri Sayi ön adlı değişkenlerde oldugu gibi ! karekteri seçildi.Sonu ”!” işareti ile biten değişkenlere TekDuyarlı single Precision Sayısal Değişken adı verilmektedir..
Değişkenler Nerede Kullanılır
GW Ve Quick basic’de programalrın tek bileşenşeri Bas uzantılı program dosyaları ve bu program dosyaların içinde kullanılan yordamlar oldugu için bu soru pek öneml degildi .Anncak visual basic durum biraz farklıdır.Çünkü visual basic’de projelerin form ve module adında iki ayrı bileşeni vardır.Bu bileşenşerin ayrıcan kend içinde alt bileşenleri var.Dolayısılyla en başında değişkenlerin nerede tanımlanabilecegi konusunun anlatılması gerekmektedir…
Kod penceresini açmak üzere forma eklenmiş olan tek objenin üzerinde çift tıklama yapıldıgı için Object penceresine Command! adlı dugmenin adı geldi.Bu sırada Procudere adlı 2.Liste kutusunu açacak olursanız Command Button nesnesi veya düğmeler için onceden tanımlı olan olaylar listelenir..
Listenen her olay için işletilebilir herhangi bir program satırı içermeyen ayrı bir yordam hazırlanmaktadır.Formlara yerleştirilen objeler için hazırlanan her yordam değişken tanımı yapılabilir.Sözü edilen yordam dahilinde tanımlanan değişkenler aynı yordamın istenen yeriden kullanabilirler..
Nesne ve olay adını içeren yordamlarda değişken tanımlanmannın dışında form içinde bir yordam veya objye bağlı kalınmadan değiişken tanımlama işemi yapılabilirler.Formlara ait kod pencerelinin object liste kutusubda olmayan general adında bir seçenek daha var bunu asagıda verilen ekran görüntüsünde tespit edebilirsiniz..
Bu ekran görüntüsü aldıgı zaman object liste kutusunda seçenegide dahil olmak üzere 3 adet seçenek vardır.Bu seçeneklerden adı olanın dısındakiler birer nesnedir.Formların gerçekte birer nesne oldugunu daha onceki konulardan biliyorsanız.Object liste kutusundan seçenegini seçince procedure liste kutusunda declaration seçenegi otomatik olarak seçili duruma geldi.Bu sırada Procedure liste kutusunu açacak olursanız aşagıda verilen ekran görüntüsü elder edilir..
Forma ait bütün yordamlarda kullanılmak istenen değişkenler kod penceresinin object liste kutusunda ve procudere liste kutusunda ise declaration seçenegi seçili durumda ike tanımlanır
Asagıda verilen ekran görüntüsünde tanımlanan ” Yas ” Ve ” Soyad” Değişkenleri formdaki bütün yordamlarında kullanılabilir..
Form 1 Adlı form için tanımlanan Yas ve Soyad adlı bu iki değişken forma ait bütün yordamlarda kullanılabilir.Bından çıkarılması gereken sonuç şu olmalıdır.Formun kod penceresinde Object liste kutusunda general ve procudere liste kutusunda declaration seçenegi seçili durumda iken tanımlanan değişkenler söz konusu form aktif oludu sürece yaşarlar…
Buna karsın Forma Ait herhan bir yordam tanımlan an değişken o yordamdan baska bir yordam geçildiği bellekten silinir ve değişkenin içeriği kaybolur….
Form yüklenir yüklenmez otomatik olarka şletilicek Form_Load adlı yordama ekledigim bu tek satırlık program kodu ile ” Soyad” Değişkenine bilgi aktardır.Formun üzerinde tıklama yapıldıgı zaman aktife olacak form_Click yordamında aynı değikenin içeriğini print deyimi ile ekrana yazacagımm..
Asagıda gordugunuz gibi
Bu şekilde değişikliğe ugratılan proje çalıştırılıp formun üzernde tıklama yapılırsa Soyad değişkenin içerige ekrana yazılır.Değişkene değer aktarma işlemi Form_Load yordamında yapılmasına ragmen Form_Click yordamının işletildiği sırada soyad değikkeni içeriğini korudu.Çünkü Bu değişken forma ait declaration kısmında tanımlandı.Proje çalıştırılıp formın üzerinde tıklama yapılarak Form Click yordamı işletirse asagıdaki gibi görüntü elde edilir program calıstırdıgınızda oncelikle sunu yapıcaksınız…
Şimdiye kadar ornek programalarda değişkenleri kullanmamıza ragmen değişken konusu hep geçiştirdim.Çünkü visual basic GWBASİC’ten gelen bir özellikle programcıyı her şartta değişken tanımlama ve değişkenleri izlemek zorunda bırakmıyor.Bu Bölümde değişken tanımalam ve kullanımı ile ilgili olan deyim ve fonksişyonlarda da dahil olmak üzere her konuda bilgi verilecektir..
İşte GWBASİC’te değişkenleri nasıl tanımlandıgı ve kullanıldıgı konusunu anlatmakla başlayalacagım.GWBASİC değişklen tanımalaması konusunda güzellik yeni program için bazı kolayıklar sunmkatadır.Cobol C ve Pascal gibi programalama dillerinin tersite GWBASİC programcıyı kullanacagı degiskenleri onceden deklere etmezk zorunda bırakmıyor.Atama operatörü veya Input deyimi ile bilgi aktarlıan bir değişken bilgi aktarılma işleminden önce tanımlanmıs veya bilgi aktarışmamıs ise otomatik olarak tanımlanıyor
Bundan su sonucu cıkarmak mümkündür : Basic programıcısı değilkenlere ne zaman gerek duysa ozaman istediği değişkeni hazırlayabilir.Bunu yapmak için değilene değer aktarmak yerelidir.Ancak GWBASİC değilenin tanımlanmasını sırasında değilene aktarılan bilgilerin tipi konusunda akıllı davranmıyor.Programcının devreye girmöesi gerekiyor.XBase sınıfı veri tabanı program geliştirme araçları değişkenleri aktraılan bilgiler konusunda akıllı davrapın değilenin tipimi değişkene aktarılan bilgi ile aynı olmasını saglıyor.Basic’de ise değişkenin saklayabilecegi bilginin türü değişkene verilen ad ile programı tarafından belirlenir..
Dğişekene aktırlamk istenen bilgiler kaaktersel tipte olacaksa değişken adının son karekteri ”$” olmalıdır.Adı+ karetkeri ile biten değişkenlere ancak karatersel bilgiler aktırılabilir.Şimdi Bu Değişken tanımlama işlemini bir de örnek veren anlatmak istiyorum visual basic ile program yazan bir programcının yazdıgı program ileri safhalarında kullanıcının onayını almadan kullansacagı tek karaterlik cevap adlı bir değişkene gerek duydugunu varsayalım..
Dolayısıyla değilme adonon spn karakteri mylkaya ” $” olmalıdır..
INPUT ” Bu işlemi onaylıyor musunuz ? (E/H)”; Cevap $
Bu Program Satırı ile programın bu satırınna kadar henüz tanımlanıp kullanılmayan Cevap $ değişkeni hem tanımlanır hemde değişkene INPUT Deyimi ile bilgi aktarılır.ADeğişken adının son karakteri $ olarak seçildiği için değilenin tipi karaktersel olur..
Toplam! = Sati 1 ! +Sayi2!+ Syi3!
Bu program satırıdan daha once tanımlanan veya bilgi aktarılan sati1!,Sayi2! ve sayi3! adlı değişkenleri içerikleri toplanıp o ana kadar henüz tanımlamayan ” Toplam” adındaki değilene aktarılıyor.Toplan adlı değişkene sayılsa bilgi aktarılacagı için değişken adının son karakteri Sayi ön adlı değişkenlerde oldugu gibi ! karekteri seçildi.Sonu ”!” işareti ile biten değişkenlere TekDuyarlı single Precision Sayısal Değişken adı verilmektedir..
Değişkenler Nerede Kullanılır
GW Ve Quick basic’de programalrın tek bileşenşeri Bas uzantılı program dosyaları ve bu program dosyaların içinde kullanılan yordamlar oldugu için bu soru pek öneml degildi .Anncak visual basic durum biraz farklıdır.Çünkü visual basic’de projelerin form ve module adında iki ayrı bileşeni vardır.Bu bileşenşerin ayrıcan kend içinde alt bileşenleri var.Dolayısılyla en başında değişkenlerin nerede tanımlanabilecegi konusunun anlatılması gerekmektedir…
Kod penceresini açmak üzere forma eklenmiş olan tek objenin üzerinde çift tıklama yapıldıgı için Object penceresine Command! adlı dugmenin adı geldi.Bu sırada Procudere adlı 2.Liste kutusunu açacak olursanız Command Button nesnesi veya düğmeler için onceden tanımlı olan olaylar listelenir..
Listenen her olay için işletilebilir herhangi bir program satırı içermeyen ayrı bir yordam hazırlanmaktadır.Formlara yerleştirilen objeler için hazırlanan her yordam değişken tanımı yapılabilir.Sözü edilen yordam dahilinde tanımlanan değişkenler aynı yordamın istenen yeriden kullanabilirler..
Nesne ve olay adını içeren yordamlarda değişken tanımlanmannın dışında form içinde bir yordam veya objye bağlı kalınmadan değiişken tanımlama işemi yapılabilirler.Formlara ait kod pencerelinin object liste kutusubda olmayan general adında bir seçenek daha var bunu asagıda verilen ekran görüntüsünde tespit edebilirsiniz..
Bu ekran görüntüsü aldıgı zaman object liste kutusunda seçenegide dahil olmak üzere 3 adet seçenek vardır.Bu seçeneklerden adı olanın dısındakiler birer nesnedir.Formların gerçekte birer nesne oldugunu daha onceki konulardan biliyorsanız.Object liste kutusundan seçenegini seçince procedure liste kutusunda declaration seçenegi otomatik olarak seçili duruma geldi.Bu sırada Procedure liste kutusunu açacak olursanız aşagıda verilen ekran görüntüsü elder edilir..
Forma ait bütün yordamlarda kullanılmak istenen değişkenler kod penceresinin object liste kutusunda ve procudere liste kutusunda ise declaration seçenegi seçili durumda ike tanımlanır
Asagıda verilen ekran görüntüsünde tanımlanan ” Yas ” Ve ” Soyad” Değişkenleri formdaki bütün yordamlarında kullanılabilir..
Form 1 Adlı form için tanımlanan Yas ve Soyad adlı bu iki değişken forma ait bütün yordamlarda kullanılabilir.Bından çıkarılması gereken sonuç şu olmalıdır.Formun kod penceresinde Object liste kutusunda general ve procudere liste kutusunda declaration seçenegi seçili durumda iken tanımlanan değişkenler söz konusu form aktif oludu sürece yaşarlar…
Buna karsın Forma Ait herhan bir yordam tanımlan an değişken o yordamdan baska bir yordam geçildiği bellekten silinir ve değişkenin içeriği kaybolur….
Form yüklenir yüklenmez otomatik olarka şletilicek Form_Load adlı yordama ekledigim bu tek satırlık program kodu ile ” Soyad” Değişkenine bilgi aktardır.Formun üzerinde tıklama yapıldıgı zaman aktife olacak form_Click yordamında aynı değikenin içeriğini print deyimi ile ekrana yazacagımm..
Asagıda gordugunuz gibi
Bu şekilde değişikliğe ugratılan proje çalıştırılıp formun üzernde tıklama yapılırsa Soyad değişkenin içerige ekrana yazılır.Değişkene değer aktarma işlemi Form_Load yordamında yapılmasına ragmen Form_Click yordamının işletildiği sırada soyad değikkeni içeriğini korudu.Çünkü Bu değişken forma ait declaration kısmında tanımlandı.Proje çalıştırılıp formın üzerinde tıklama yapılarak Form Click yordamı işletirse asagıdaki gibi görüntü elde edilir program calıstırdıgınızda oncelikle sunu yapıcaksınız…
