- 8 Kas 2021
- 2,967
- 3,914
Merhaba Değerli TürkHackTeam Kullanıcıları!
Sosyal medyanın psikolojik etkileri, günümüzde git gide önem kazanan bir meseledir. Facebook, Instagram, X, Snapchat ve Youtube gibi sosyal medya platformlarının hacimleri her geçen gün büyümeye devam etmektedir. Günümüzde milyonlarca hatta milyarlarca kişi sosyal medya üzerinden etkileşim kurmakta. Dünya çapında 3 milyardan fazla insan sosyal medyada vakit geçiriyor. Sosyal medya kitle iletişim araçlarının zirvesine çıktı ve birçok tartışmayı ateşledi. Bu konumuzda sosyal medyanın psikolojik etkilerine deyineceğiz.
Sosyal medyanın psikolojik etkileri, günümüzde git gide önem kazanan bir meseledir. Facebook, Instagram, X, Snapchat ve Youtube gibi sosyal medya platformlarının hacimleri her geçen gün büyümeye devam etmektedir. Günümüzde milyonlarca hatta milyarlarca kişi sosyal medya üzerinden etkileşim kurmakta. Dünya çapında 3 milyardan fazla insan sosyal medyada vakit geçiriyor. Sosyal medya kitle iletişim araçlarının zirvesine çıktı ve birçok tartışmayı ateşledi. Bu konumuzda sosyal medyanın psikolojik etkilerine deyineceğiz.
Sosyal Medya Nedir?
Sosyal medya Web 2.0 ile birlikte gelen medya sistemidir. Web 2.0 sayesinde internet tek yönlü bilgi paylaşımından eş zamanlı iki yönlü bilgi paylaşımına dönüşmüştür. Sosyal medya, mobil cihazlarla birlikte mekânın sınırlarını silen ve tartışmaların önemli olduğu bir iletişim aracıdır.
Günümüzde sosyal medya birçok segmente ayrılmıştır. Bloglar, iş ağları, forumlar, fotoğraf paylaşım siteleri, ürün ve hizmet incelemeleri, sosyal imleme, sosyal ağ ve video görüntüleme gibi farklı dalları sayılabilir.
Günümüzde sosyal medya birçok segmente ayrılmıştır. Bloglar, iş ağları, forumlar, fotoğraf paylaşım siteleri, ürün ve hizmet incelemeleri, sosyal imleme, sosyal ağ ve video görüntüleme gibi farklı dalları sayılabilir.
Sosyal Medya ve Bağımlılık
Sosyal medyanın psikolojik etkileri çerçevesinde değerlendirilebilecek ilk sorun sosyal medya bağımlılığıdır. Nispeten yeni bir kavram olan sosyal medya bağımlılığı; sosyal medyayı iş, enerji, aile ve hatta diyet dışında kullanan kişiler için geçerlidir. Bu bağımlılıkla ilgili halen araştırmalar mevcut olsa da bugün dünyada tıbbi olarak tanınan bir rahatsızlık değildir.
Gece yatmadan önce baktığınız son şey ve sabah uyandığınızda baktığınız son şey sosyal medya ise, artık durumu değerlendirmenizin zamanı geldi. Sosyal medya algoritmaları giderek kullanıcıları kendilerine bağımlı hale getiriyor ve sitede geçirilen süreyi artırmak istiyor. Yapay zeka zevklerimize ve yaşam tarzımıza göre hareket ediyor.
Gece yatmadan önce baktığınız son şey ve sabah uyandığınızda baktığınız son şey sosyal medya ise, artık durumu değerlendirmenizin zamanı geldi. Sosyal medya algoritmaları giderek kullanıcıları kendilerine bağımlı hale getiriyor ve sitede geçirilen süreyi artırmak istiyor. Yapay zeka zevklerimize ve yaşam tarzımıza göre hareket ediyor.
Sosyal Medyanın Topluma Etkileri
Sosyal medya giderek daha güçlü bir güç haline gelirken aynı zamanda birçok sosyal aktiviteye de öncülük etmiştir. Sosyal medyanın televizyon reytinglerini geride bırakarak en büyük kitle iletişim aracı haline gelmesi, gücünün ne kadar önemli olduğunun en büyük göstergesidir. Geleneksel gazetecilik anlayışının yerini sosyal medya aracılığıyla yurttaş gazeteciliği aldı. Sosyal medya sayesinde bir olay anında milyonlarca kişiye aktarabiliyor.
Sosyal medya nispeten özgür bir platform olduğundan insanların fikirlerini ifade etmesi ve destekçi bulması daha kolaydır.Batı dünyası teknolojiyi demokrasiyi yaymanın bir aracı olarak tanımlıyor. Otoriter rejimler web sitelerini yasaklamayı ve sosyal medya kullanıcılarını tespit edip cezalandırmayı tercih ediyor.
Sosyal medyanın sosyal etkilerinden biri de ebeveynler ve çocuklar arasındaki iletişimdir. Ebeveynler çocuklarıyla sanal ortamları paylaşmaya başlıyor. Web 2.0'ın eğitim alanına getirdiği yenilikler sayesinde bilgiye ulaşma süreci kolaylaştı.
Sosyal medya nispeten özgür bir platform olduğundan insanların fikirlerini ifade etmesi ve destekçi bulması daha kolaydır.Batı dünyası teknolojiyi demokrasiyi yaymanın bir aracı olarak tanımlıyor. Otoriter rejimler web sitelerini yasaklamayı ve sosyal medya kullanıcılarını tespit edip cezalandırmayı tercih ediyor.
Sosyal medyanın sosyal etkilerinden biri de ebeveynler ve çocuklar arasındaki iletişimdir. Ebeveynler çocuklarıyla sanal ortamları paylaşmaya başlıyor. Web 2.0'ın eğitim alanına getirdiği yenilikler sayesinde bilgiye ulaşma süreci kolaylaştı.
Sosyal Medyanın Psikolojik Etkileri
Sosyal medyanın psikolojik etkisini yararlı ve zararlı yönleri olmak üzere iki alt başlıkta değerlendirmek mümkündür. Sosyal medya tamamen faydalı ya da tamamen zararlı bir iletişim sistemi değildir.
Sosyal medyanın olumlu psikolojik etkilerine göz atalım:
Aidiyet Duygusu: Sosyal medya ait olacağınız bir alan bulabileceğiniz bir platformdur. Her görüşten insana açık olan bu platformlar, kabul edildiğiniz bir ortam yaratıyor. Arkadaş gruplarından ve aileden gelen yanıtlar veya beğeniler bir kabul duygusu yaratır
Rol Model Bulma: Daha önce televizyona çıkan kişiler rol model olarak kabul ediliyordu. Bugün sosyal medya aracılığıyla birilerinden ilham alabilir veya idolümüz olduğunu düşündüğümüz birini keşfedebiliriz.
Yalnızlık Hissini Azaltır: Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, sosyal medya kullanıcılarının etkileşim yoluyla daha az yalnızlık yaşadıklarını gösterdi. Anlık etkileşimin bu duyguyu azaltmadaki en büyük etken olduğu ortaya çıktı.
Mutluluk: Missouri Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, sosyal medyanın insanların kendilerini iyi hissetmelerini sağlayabildiğini buldu. Araştırmaya katılan deneklerin sosyal medyada daha fazla etkileşim aldıkları için kendilerini mutlu hissettikleri, aksi durumda ise mutluluklarının ortadan kaybolduğu gözlendi.
İletişim: Günümüzde bilgiye ulaşmak her zamankinden daha kolay. Artık sosyal medya üzerinden iletişim kurmak ve sadece birkaç tıklamayla gerekli bilgilere ulaşmak mümkün. Sosyal medya, farklı coğrafyalar ve kültürler arasında bilgi edinme ve iletişim kurmanın en güçlü aracıdır.
Sosyal medyanın psikolojik etkisine dair bahsedilen hemen hemen her olumlu durum aynı zamanda olumsuz bir durumun da habercisi olabiliyor. Özellikle sosyal medyanın sık kullanımı olumsuz fiziksel ve psikolojik etkilere sahip olabiliyor. Dolayısıyla bu platformlara tamamen kapılmamalı ve hayatı sosyal medya olarak düşünmemelisiniz. Peki sosyal medyanın olumsuz psikolojik etkileri nelerdir?
Yetersizlik Duygusu: Güçlü bir kabul edilme arzusu olan kişiler, sosyal medyadaki diğer kişilerle olan etkileşimlerini karşılaştırdıklarında kendilerini yetersiz hissedebilir ve daha az etkileşim aldıklarını görebilirler.
Anhedoni: Bu kelime Yunanca'da "mutluluk eksikliği" anlamına gelir ve psikolojide depresyon belirtisi olarak kabul edilir. Missouri Üniversitesi tarafından sosyal medyanın psikolojik etkileri üzerine yürütülen bir araştırma, bazı deneklerin anhedoni yaşadığını ortaya çıkardı. Bu durumu yaşayan kişilerin genel olarak sosyal medyada az sayıda arkadaşının olduğu ve etkileşimin çok az olduğu gözlemlenmiştir.
Bağımlılık: Sosyal medya bağımlılığı, tüm hayatımızın akıllı telefonlarımız ve sosyal medya hesaplarımız üzerine kurulu olduğu bir sistemdir. Bu durum duygusal geri çekilmeye, yoksunluk semptomlarına, konsantre olamamaya ve daha fazlasına yol açabilir.
Anksiyete: SBir sosyal kaygı türü olan FOMO, sosyal medya kullanıcıları arasında yaygın bir durumdur. Bu durumu, kullanıcıların her an bir şeyleri kaçırdığı duygusu olan "bir şeyi kaçırma korkusu" olarak tanımlayabiliriz. Bu Anksiyete kadar uzanır ve kullanıcıların bir şeyleri kaçırıp kaçırmadıklarını görmek için sürekli olarak sosyal medyayı kontrol etmeleri sonucunda ortaya çıkar.
Uyku Düzeni: Günün her saatinde sosyal medyada gezinmek bir süre sonra uyku düzeninizi bile etkileyebilir. Bu durum uyku bozukluklarından depresyona kadar pek çok hastalığın habercisi olabiliyor.
Hareketsizlik: Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından yürütülen araştırma, sosyal medyanın hareketsizliği teşvik ettiğini ortaya çıkardı. Sonuç olarak bu durum obezite, tip 2 diyabet, tansiyon sorunları, boyun ağrıları gibi pek çok sorunu da beraberinde getiriyor.
Bilgi Kirliliği: SSosyal medyada bilgiye erişim kolaylaşırken bilgi kirliliği de ciddi oranda arttı. Sosyal medyada yayınlanan her haber ve yazının, haberi yayarak bilgi kirliliğini artırdığına inanılıyor. Bu konuda yapmanız gereken en önemli işlem, sosyal medyadaki her mesaja inanmamak ve paylaşmadan önce araştırmanızı yapıp bilgi sahibi olmaktır.
Sosyal medyanın olumlu psikolojik etkilerine göz atalım:
Aidiyet Duygusu: Sosyal medya ait olacağınız bir alan bulabileceğiniz bir platformdur. Her görüşten insana açık olan bu platformlar, kabul edildiğiniz bir ortam yaratıyor. Arkadaş gruplarından ve aileden gelen yanıtlar veya beğeniler bir kabul duygusu yaratır
Rol Model Bulma: Daha önce televizyona çıkan kişiler rol model olarak kabul ediliyordu. Bugün sosyal medya aracılığıyla birilerinden ilham alabilir veya idolümüz olduğunu düşündüğümüz birini keşfedebiliriz.
Yalnızlık Hissini Azaltır: Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, sosyal medya kullanıcılarının etkileşim yoluyla daha az yalnızlık yaşadıklarını gösterdi. Anlık etkileşimin bu duyguyu azaltmadaki en büyük etken olduğu ortaya çıktı.
Mutluluk: Missouri Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, sosyal medyanın insanların kendilerini iyi hissetmelerini sağlayabildiğini buldu. Araştırmaya katılan deneklerin sosyal medyada daha fazla etkileşim aldıkları için kendilerini mutlu hissettikleri, aksi durumda ise mutluluklarının ortadan kaybolduğu gözlendi.
İletişim: Günümüzde bilgiye ulaşmak her zamankinden daha kolay. Artık sosyal medya üzerinden iletişim kurmak ve sadece birkaç tıklamayla gerekli bilgilere ulaşmak mümkün. Sosyal medya, farklı coğrafyalar ve kültürler arasında bilgi edinme ve iletişim kurmanın en güçlü aracıdır.
Sosyal medyanın psikolojik etkisine dair bahsedilen hemen hemen her olumlu durum aynı zamanda olumsuz bir durumun da habercisi olabiliyor. Özellikle sosyal medyanın sık kullanımı olumsuz fiziksel ve psikolojik etkilere sahip olabiliyor. Dolayısıyla bu platformlara tamamen kapılmamalı ve hayatı sosyal medya olarak düşünmemelisiniz. Peki sosyal medyanın olumsuz psikolojik etkileri nelerdir?
Yetersizlik Duygusu: Güçlü bir kabul edilme arzusu olan kişiler, sosyal medyadaki diğer kişilerle olan etkileşimlerini karşılaştırdıklarında kendilerini yetersiz hissedebilir ve daha az etkileşim aldıklarını görebilirler.
Anhedoni: Bu kelime Yunanca'da "mutluluk eksikliği" anlamına gelir ve psikolojide depresyon belirtisi olarak kabul edilir. Missouri Üniversitesi tarafından sosyal medyanın psikolojik etkileri üzerine yürütülen bir araştırma, bazı deneklerin anhedoni yaşadığını ortaya çıkardı. Bu durumu yaşayan kişilerin genel olarak sosyal medyada az sayıda arkadaşının olduğu ve etkileşimin çok az olduğu gözlemlenmiştir.
Bağımlılık: Sosyal medya bağımlılığı, tüm hayatımızın akıllı telefonlarımız ve sosyal medya hesaplarımız üzerine kurulu olduğu bir sistemdir. Bu durum duygusal geri çekilmeye, yoksunluk semptomlarına, konsantre olamamaya ve daha fazlasına yol açabilir.
Anksiyete: SBir sosyal kaygı türü olan FOMO, sosyal medya kullanıcıları arasında yaygın bir durumdur. Bu durumu, kullanıcıların her an bir şeyleri kaçırdığı duygusu olan "bir şeyi kaçırma korkusu" olarak tanımlayabiliriz. Bu Anksiyete kadar uzanır ve kullanıcıların bir şeyleri kaçırıp kaçırmadıklarını görmek için sürekli olarak sosyal medyayı kontrol etmeleri sonucunda ortaya çıkar.
Uyku Düzeni: Günün her saatinde sosyal medyada gezinmek bir süre sonra uyku düzeninizi bile etkileyebilir. Bu durum uyku bozukluklarından depresyona kadar pek çok hastalığın habercisi olabiliyor.
Hareketsizlik: Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından yürütülen araştırma, sosyal medyanın hareketsizliği teşvik ettiğini ortaya çıkardı. Sonuç olarak bu durum obezite, tip 2 diyabet, tansiyon sorunları, boyun ağrıları gibi pek çok sorunu da beraberinde getiriyor.
Bilgi Kirliliği: SSosyal medyada bilgiye erişim kolaylaşırken bilgi kirliliği de ciddi oranda arttı. Sosyal medyada yayınlanan her haber ve yazının, haberi yayarak bilgi kirliliğini artırdığına inanılıyor. Bu konuda yapmanız gereken en önemli işlem, sosyal medyadaki her mesaja inanmamak ve paylaşmadan önce araştırmanızı yapıp bilgi sahibi olmaktır.
Sosyal Medya Bağımlılığı Nasıl Geçer?
Sosyal medyanın en önemli psikolojik etkisi sosyal medya bağımlılığıdır. Bu bağımlılığı aşmak kolay gibi görünse de sizin için zorluklar yaratabilecek bazı noktalar var. Sosyal medya bağımlılığını yenmek için direnmeli ve kendinizi kontrol etmelisiniz. İşte bu noktada atabileceğiniz bazı adımlar:
• Sosyal medya kullanımınızı sınırlayın.
• Kendi etkileşimlerinizi başkalarıyla kıyaslamayın.
• Yatağınıza teknolojik ürünler ile gitmeyin
• Teknolojiyle ilgili olmayan hobiler edinin.
• Sosyal medya kullanımınızı sınırlayın.
• Kendi etkileşimlerinizi başkalarıyla kıyaslamayın.
• Yatağınıza teknolojik ürünler ile gitmeyin
• Teknolojiyle ilgili olmayan hobiler edinin.
