Temel Linux Komutları
whatis = komut hakkında kısa ve öz bilgi verir.
Kullanımı;
Bash:
whatis ls "ls yerine bilgi almak istediğiniz komutu yazabilirsiniz."
man = komut hakkında detaylı bilgi verir.
Kullanımı;
Bash:
man ls "ls yerine bilgi almak istediğiniz komutu yazabilirsiniz."
apropos = girdiğiniz kelimeleri içerisinde barındıran komutları listeler.
Kullanımı;
Bash:
apropos mkdir "ls yerine bilgi almak istediğiniz komutu yazabilirsiniz."
hostname = bilgisayarın adını gösterir.
Kullanımı;
Bash:
hostname
lsb_release -a = kullanılan dağıtım ile ilgili bilgileri gösterir.
Kullanımı;
Bash:
lsb_release -a
cat /etc/issue = kullanılan dağıtımın ad bilgisini gösterir.
Kullanımı;
Bash:
cat /etc/issue
uname -a = çekirdek (kernel) hakkında bilgi verir.
Kullanımı;
Bash:
uname -a
w = sistemde aktif olan kullanıcıları ve bilgilerini gösterir.
Kullanımı;
Bash:
w
whoami = kullanıcının hangi kimlik ile çalıştığını gösterir.
Kullanımı;
Bash:
whoami
uptime = Kaç kullanıcının ve sistemin ne süredir aktif olduğu bilgisini verir.
Kullanımı;
Bash:
uptime
top = kullanıcıların kullandıkları cpu ve ram miktarları gibi bilgileri gösterir.
Kullanımı;
Bash:
top
fdisk -l = Sistemdeki disk bilgilerini gösterir.
Kullanımı;
Bash:
fdisk -l
df = disklerin doluluk oranını gösterir.
Kullanımı;
Bash:
df
cal = takvim bilgisi verir. (cal 1980, cal 8 2022)
Kullanımı;
Bash:
cal "Günümüz takvimini gösterir"
Örnek Kullanımlar; "cal 1999", "cal 8 1999"
date = tarih ve gün bilgisi verir.
Kullanımı;
Bash:
date
pwd = hangi dizinin içinde olduğumuzu gösterir.
Kullanımı;
Bash:
pwd
ls = bulunduğumuz dizinde hangi klasör ve dizinlerin olduğunu gösterir.
(ls -l = listelemeye yarar. ls -a = gizli dosyaları da gösterir. "ls -la şeklinde de kullanılabilir.")
Kullanımı;
Bash:
ls /root/Downloads
cd = belirttiğimiz dizine gitmemize yarar.
(cd .. = bir dizin geri gitmeye yarar.)
Kullanımı;
Bash:
cd /root/Downloads
locate = girilen karakterleri içeren dosyaları arar.
Kullanımı;
Bash:
locate brute "brute yerine aramak istediğiniz kelimeleri yazabilirsiniz."
touch = dosya oluşturur.
(echo "içerik" > deneme.txt = metne içerik eklemeye yarar.)
Kullanımı;
Bash:
touch deneme.txt
more = içerik okumayı sağlar.
Kullanımı;
Bash:
more "dosya_adı"
less = içerik okumayı sağlar.
Kullanımı;
Bash:
less "dosya_adı"
grep = bir dosyada aradığınız metni bulmayı sağlar.
(grep "kelime" "dosya" şeklinde arama yapılır.)
Kullanımı;
Bash:
grep deneme deneme.txt
mkdir = dizin oluşturmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
mkdir deneme "deneme yerine istediğiniz bir kelimeyi yazabilirsiniz."
rm -r = dosya ve dizin silmeye yarar.
Kullanımı;
Bash:
rm -r "dosya_adı"
cp = dosya kopyalamaya yarar.
(cp "dosya" "dizin/konum")
(cp "dosya" "." = bulunduğumuz dizine kopyalamak için "." parametresini kullanırız.)
Kullanımı;
Bash:
cp deneme.txt /root/Downloads
cp -r = dizin kopyalamaya yarar.
(cp -r "dizin" "konum")
Kullanımı;
Bash:
cp -r deneme /root/Downloads
mv = dosya ve dizin taşımaya yarar. (mv "dosya" "konum")
Kullanımı;
Bash:
mv deneme /root/Downloads
tar = dosya arşivlemeye yarar.
(tar -cf deneme.tar ./* = "." bulunduğumuz dizini, "*" bulunuduğumuz dizindeki tüm dosyaları seçmemizi sağlar.)
Kullanımı;
Bash:
tar -cf deneme.tar deneme "deneme.tar kısmına istediğiniz ismi verebilirsiniz. Deneme kısmına da arşivlenecek dosyayı belirtin"
tar -xf = arşivlenmiş dosyaları arşivden çıkarmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
tar -xf deneme.tar
tar -zcf = dosyaları sıkıştırmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
tar -zcf ahmet.tar.gz deneme
tar -zxf = sıkıştırılmış dosyaları dışarı çıkarmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
tar -zxf deneme.tar.gz
gzip -9 = dosyaları sıkıştırmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
gzip -9 deneme
gunzip = dosyaları çıkarmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
gunzip deneme.gz
bzip2 = dosyaları sıkıştırmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
bzip2 deneme
bunzip2 = dosyaları çıkarmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
bunzip2 deneme.bz2
zip -r = dosyaları sıkıştırmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
zip -r deneme.zip deneme
unzip = dosyaları çıkarmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
unzip deneme.zip
cat /etc/shadow = kullanıcıların şifresini hash'li halde bulmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
cat /etc/shadow
passwd = parola değiştirmeye yarar.
Kullanımı;
Bash:
passwd root "root yerine şifresini değiştirmek istediğiniz kullanıcıyı girebilirsiniz. Girmeden yaparsanız aktif oturumdaki kullanıcnın şifresini değiştirir."
adduser = yeni kullanıcı ekler.
Kullanımı;
Bash:
adduser kodomarso
chfn = kullanıcının bilgilerini düzenlemeye yarar.
Kullanımı;
Bash:
chfn kodomarso
chage -l = kullanıcı ile alakalı bilgileri gösterir.
Kullanımı;
Bash:
change -l kodomarso
usermod -L = kullanıcı pasif hale gelir.
Kullanımı;
Bash:
usermod -L kodomarso
usermod -U = kullanıcı aktif hale getirilir.
Kullanımı;
Bash:
usermod -U kodomarso
su = başka kullanıcıya geçiş yapmayı sağlar.
Kullanımı;
Bash:
su root
dpkg -i = .deb uzantılı paketleri kurmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
dpkg -i "paket_adı"
apt install -f = kurulan pakette eksikler varsa onları yükler.
Kullanımı;
Bash:
apt install -f
dpkg -l = yüklü paketleri gösterir.
(dpkg -l | grep "paket adı" aradığınız paketi kolayca bulmaya yarar.)
Kullanımı;
Bash:
dpkg -l
apt remove = yüklü paketi kaldırmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
apt remove "paket_adı"
route -n = modem ıp adres bilgilerini gösterir.
Kullanımı;
Bash:
route -n
service NetworkManager stop = İnternet servilerini durdurur.
Kullanımı;
Bash:
service NetworkManager stop
service NetworkManager start = İnternet servislerini başlatır.
Kullanımı;
Bash:
service NetworkManager start
service NetworkManager restart = İnternet servislerini yeniden başlatır.
Kullanımı;
Bash:
service NetworkManager restart
ps = çalışan süreçleri gösterir.
Kullanımı;
Bash:
ps
pstree = çalışan süreçleri hiyerarşik düzende gösterir.
(pstree "kullanıcı" şeklinde de kullanılabilir.)
Kullanımı;
Bash:
pstree root
pstree -p = çalışan süreçleri PID numarası ile birlikte verir.
Kullanımı;
Bash:
pstree -p root
kill = süreçleri sonlandırmaya yarar.
(kill "PID numarası")
Kullanımı;
Bash:
kill PID_numarası
kill -9 = süreçleri zorla kapatmaya yarar.
Kullanımı;
Bash:
kill -9 PID_numarası
killall = çalışan süreçleri sonlandırır.
(kilall "süreç ismi")
Kullanımı;
Bash:
killall süreç_ismi
cd /var/log = log kayıtlarının olduğu klasör.
Kullanımı;
Bash:
cd /var/log
Son düzenleme: