Merhaba arkadaşlar.Ben foruma yeni üye oldum.Pek aktif bir kullanıcı değilim çünkü pek bir şey bilmiyorum.Bilgisayardaki çoğu konuda yetersizim.Ama sürekli araştırma yapıyorum ve bu araştırmalarımdan birisi de Anakart üzerine oldu.Meğer anakart hakkında hiç birşey bilmiyormuşum.İki gündür bu bilgileri derlemek için uğraşıyorum.Ben donanım hakkında inşallah öğrendikçe daha çok konu paylaşacağım THT'de eğr konumda/konularımda yanlışlar eksikler görürseniz beni düzeltin çünkü acemiyim. 
Okuduğunuz için şimdiden teşekkürler.
ANAKART
Anakart bir bilgisayarın temel devre kartıdır.Bilgisayardaki tüm bileşenler Anakarta bağlıdır.Anakartın temel görevi bileşenleri birbirine bağlamak ve koordineli bir biçimde çalıştırmaktır.Bileşenler arasındaki iletişimi kurmak ve gerekli işlemlerin gerçekleşmesini sağlamak için Anakartlar üzerinde Chipset [Yonga Seti] olarak adlandırılan kart işlemciler bulunur [1].Anakartın üzerinde dahili ve harici olmak üzere iki edet port türü bulunmaktadır bileşenler bu portlara yerleştirilirler[2].
1-CHİPSET (YONGA SETİ)
Anakartın beynini oluşturan,Bilgisayarın bileşenleri arasındaki iletişimi ve veri akışını sağlayan devredir.Bileşenler arasındaki iletişim ne kadar hızlı gerçekleşirse Bilgisayarın performansıda o denli artar.BU bilgilerden yola çıkarak chipsetlerin bilgisayar üzerindeki etkisi oldukça fazladır.Kişisel Bilgisayarlarda yaygın olarak İntel,AMD,VİA,Nvida,SiS chipsetleri kullanılır.
CHİPSET'İ OLUŞTURAN BİLEŞENLER
1.Kuzey Köprüsü (North Bridge);İşlemciden,bellekten(RAM),ISA ve PCI expres,AGP'den sorumludur(yani iç donanım).Ve bu portlara en yakın olan Çiptir.
2.Güney Köprüsü (South Bridge);IDE-ATA,USB,LAN,PCI ve dış donanım bileşenlerinden sorumludur(genelde dış donanım).Dış donanımların bağlandığı portlara daha yakındır.
VERİYOLU (BUS)
Veri yolu chipsetlerin haberleşmeyi sağlarken kullandıkları yolldur yani veri yolları bileşenler arasında köprü vazifesi görür.Günümüzde bilgisayarlarda ISA,PCI ve AGP veri yolları kullanılmaktadır.
-ISA(Industry Standart Architecture);Eski bir veri yolu mimarisidir.ISA veriyolu en fazla 16 bit genişliğinde ve 8 Mhz hızında çalışabilmektedir.
-PCI(Peripheral Component Interconnect);Bu portlar bilgisayara satın aldığımız, ekran kartı dışındaki kartları bağlamak için kullandığımız portlardır.Örnek olarak ses kartı, televizyon - tv kartı, ethernet kartı, güvenlik kartı gibi kartlar bu portlara bağlanmaktadır.PCI portunun veri hızı 33 MHz veya 66 MHz düzeyindedir.Tek seferde 32 bitlik bir veri transferi sağlamaktadır. 3.3 Volt veya 5 Volt düzeyinde çalışma gerilimine sahip olup 32bit adresleme yapabilmektedir.Son olarak ta saniyede 133MB veri transferi yapabilmektedir.
-AGP(Advanced Graphics Port);Ekran kartları için özel olarak geliştirilmiştir.Grafiksel uygulamaların gelişmesi üzerine geliştirilmiştir.32 bit genişliğinde ve 66 Mhz hızlarında geliştirilmiştir.Veriyolu kapasitesi 266 mb/sn'dir.
2-PORTLAR
A-DAHİLİ PORTLAR
İç donanım bileşenlerinin bağlandığı portlardır.Aşağıdaki resimde numaralandırılmış portlar ve görevleri ifade edilmiştir.
1-PCI Portları;Bilgisayarınıza fazladan aygıt takmanıza olanak sağlar.32-BİT ve 64-BİT destekli bir porttur.
2-PCI Express Portları;Bu portlar PCI slotunun yerini almak için tasarlanmıştır ve çok yakın zamanda artık kartlarda sadece bu portlar kullanılacaktır. Veri transfer hızları ve ergonomisi sebebiyle PCI ile kıyaslanmaz derece güçlüdür.
3-PCI EXPRESS X16 Portu: Bu slot ise AGP ye alternatif olarak geliştirilmiştir. Temelde PCI EXPRESS mantığını kullanmaktadır fakat katman sayısı çok fazla olduğu için veri transfer hızları inanılmaz boyutlara ulaşmıştır. Bazı anakrtlarda iki adet bu slottan bulunmaktadır. Temel mantık iki ekran kartını aynı anakarta bağlayarak görüntü işleme kalitesini dahada yükseltmektir. Ekran kartları için tasarlanan PCI EXPRESS X16 slotu saniyede 4GB veri transferi sağlamaktadır. 16 hat kullanmakta ve her hat saniyede 250MB veri transferi sağlayabilmektedir. Yeni nesi ekran kartlarının tamamı bu slot yapısına uygun olarak üretilmektedir.
4-IDE-ATA Portu;Bu port ise bilgisayarımıza CDRom, CRrewriter, DVDRom, IDE Destekli Harddiskleri bağlamak için kullanılmaktadır. Integrated Drive Elektronics - Dahili Sürücü Elektroniği terimlerinin kısaltması ile elde edilmiş olan bu arabirimin üst versiyonları 100MHZ hıza ve 48 bit ile 144PB depolama kapasitesine sahiptir. Paralel ATA olarak adlandırılan bu arabirimde veriler 40 gözlü kablolar ile iletilmekte ve aynı kablo üstüne birden fazla IDE destekli parça takılabilmektedir.
5-Sata ve Sata 2 Portları: Bu portlar ise ATA arabiriminin paralel moddan seri moda ve bazı geliştirilmeler yapılmasıyla elde edilmiştir. Veri transfer hızları çok büyük ölçüde artmakla birlikte yeni sürümde sata 2.0 ile 3.0Gb/saniye veya 300MB/saniye veri transferi sağlayabilmektedir. Kullanılan kablo teknolojisi ile kasa içinde daha ergonomik bir kullanım sağlanmaktadır. 4 Pin ile harddisk anakart arasında veri iletişimi sağlanmaktadır. Yakın zamanda sata 3.0 ın çıkması ile birlikte veri transfer hızı 6.0Gb/Saniye düzeyine çıkacaktır. Bu portlar anakart işlemcilerine direk bağlantılı değildir. Kablolardan gelen veriler öncelikle bu iletişim protokolü için özel olarak üretilen sata kontrolcü entegreleri tarafından işlenip chipsete aktarılmaktadır.
6-Distek Sürücü Bağlantı Portu: Bu porta ise disket sürücüler bağlanmaktadır. Son derece sınırlı bir transfer hızına sahiptir ve ergonomik olarak kullanışlı değildir. Yeni nesil pclerde artık bu slot kullanılmamaya başlanmıştır.
7-Güç Bağlantı Portu: Kasada bulunan güç kaynağından (power supply) anakarta gerekli olan gücü sağlamak için yapılacak bağlantıda kullanılacak olan porttur. Sağlam bir şekilde karta monteli olup kart için gerekli olan +5v -5v +12v güçleri buradan sağlanmaktadır.
İŞLEMCİ PORTU
Yukarıdaki resimde bir işlemci slotu gözükmektedir.Bu slotlar genellikle değişik standartlarda üretilirler. Günümüzdeki en önemli iki işlemci üretici firmanın ürettiği ve kullandığı genel standartlar; Intel İşlemcileri için: Soket 370, 423, 478, 479, 486, 495, 603, 604, 611, LGA 775 AMD İşlemcileri İçin: 563, 754, 939, 940, AM2, AM2+, AM3, 1207 gibi soketler kullanılmaktadır.
RAM SLOTU
Yukarıdaki resimde RAM slotu görülmektedir.Soket yapılarına gelecek olursak. Ram soket yapı standartları aşağıdaki gibidir;
SDRAM Standartları: 72 pin SO-DIMM, 100 pin DIMM, 144 pin SO-DIMM, 168 pin DIMM
DDR SDRAM Standartları: 200 pin SO-DIMM, 240 pin DIMM bu standartlar DDR2 ve DDR3 içinde kullanılmaktadır.
Boyut olarak 256MB, 512MB, 1GB, 2GB, 4GB gibi standartlar vardır. Anakartların adresleme yeteneklerine bağlı olarak 16GB veri büyüklüğünde ram takılabilecek 4 slot bulunabilir.
B-HARİCİ PORTLAR
Dış donanım bileşenlerinin bağlandığı portlardır.
1-Klavye ve Mouse Portu
2-Paralel port;Eski bir iletişim birimidir,yeni nesil anakartlarda kullanılmamaya başlanmıştır.Veri tranfer hızı çok düşüktür.
3-Seri Port: RS232 olarak ta adlandırılabile bu port'ta eski bir bağlantı arabirimidir ve yine paralele port gibi yeni nesil kartlarda kullanılmamaya başlanmaktadır. Seri protta veri transferi RX ve TX olarak adlandırılan iki bacak vasıtasıyla iletilmektedir.
4-USB Portları;Yeni nesil iletim teknolojisi olarak kullanılmaktadır.Veri tranfer hızı oldukça yüksektir.Bilgisayardaki USB port sayısı genelde iki önde iki arkad olmak üzere toplam 4 adettir.Ayrıca bu portlara klavye ve mouse da takılabilmektedir.
5-Ethernet Portu;Bilgisayarın ağ ile bağlantılı olmasını ve inernete bağlanmasını sağlamaktadır.Bu port Telefon soketine benzemektedir.
6-Ses Portları;Hoparlörler bu sokete bağlanırlar.
NOT:Resimler ve bazı bölümler alıntıdır.Geri kalan yerler kendi anlatımımdır.
Okuduğunuz için şimdiden teşekkürler. ANAKART
Anakart bir bilgisayarın temel devre kartıdır.Bilgisayardaki tüm bileşenler Anakarta bağlıdır.Anakartın temel görevi bileşenleri birbirine bağlamak ve koordineli bir biçimde çalıştırmaktır.Bileşenler arasındaki iletişimi kurmak ve gerekli işlemlerin gerçekleşmesini sağlamak için Anakartlar üzerinde Chipset [Yonga Seti] olarak adlandırılan kart işlemciler bulunur [1].Anakartın üzerinde dahili ve harici olmak üzere iki edet port türü bulunmaktadır bileşenler bu portlara yerleştirilirler[2].
1-CHİPSET (YONGA SETİ)
Anakartın beynini oluşturan,Bilgisayarın bileşenleri arasındaki iletişimi ve veri akışını sağlayan devredir.Bileşenler arasındaki iletişim ne kadar hızlı gerçekleşirse Bilgisayarın performansıda o denli artar.BU bilgilerden yola çıkarak chipsetlerin bilgisayar üzerindeki etkisi oldukça fazladır.Kişisel Bilgisayarlarda yaygın olarak İntel,AMD,VİA,Nvida,SiS chipsetleri kullanılır.
CHİPSET'İ OLUŞTURAN BİLEŞENLER
1.Kuzey Köprüsü (North Bridge);İşlemciden,bellekten(RAM),ISA ve PCI expres,AGP'den sorumludur(yani iç donanım).Ve bu portlara en yakın olan Çiptir.
2.Güney Köprüsü (South Bridge);IDE-ATA,USB,LAN,PCI ve dış donanım bileşenlerinden sorumludur(genelde dış donanım).Dış donanımların bağlandığı portlara daha yakındır.
VERİYOLU (BUS)
Veri yolu chipsetlerin haberleşmeyi sağlarken kullandıkları yolldur yani veri yolları bileşenler arasında köprü vazifesi görür.Günümüzde bilgisayarlarda ISA,PCI ve AGP veri yolları kullanılmaktadır.
-ISA(Industry Standart Architecture);Eski bir veri yolu mimarisidir.ISA veriyolu en fazla 16 bit genişliğinde ve 8 Mhz hızında çalışabilmektedir.
-PCI(Peripheral Component Interconnect);Bu portlar bilgisayara satın aldığımız, ekran kartı dışındaki kartları bağlamak için kullandığımız portlardır.Örnek olarak ses kartı, televizyon - tv kartı, ethernet kartı, güvenlik kartı gibi kartlar bu portlara bağlanmaktadır.PCI portunun veri hızı 33 MHz veya 66 MHz düzeyindedir.Tek seferde 32 bitlik bir veri transferi sağlamaktadır. 3.3 Volt veya 5 Volt düzeyinde çalışma gerilimine sahip olup 32bit adresleme yapabilmektedir.Son olarak ta saniyede 133MB veri transferi yapabilmektedir.
-AGP(Advanced Graphics Port);Ekran kartları için özel olarak geliştirilmiştir.Grafiksel uygulamaların gelişmesi üzerine geliştirilmiştir.32 bit genişliğinde ve 66 Mhz hızlarında geliştirilmiştir.Veriyolu kapasitesi 266 mb/sn'dir.
2-PORTLAR
A-DAHİLİ PORTLAR
İç donanım bileşenlerinin bağlandığı portlardır.Aşağıdaki resimde numaralandırılmış portlar ve görevleri ifade edilmiştir.
1-PCI Portları;Bilgisayarınıza fazladan aygıt takmanıza olanak sağlar.32-BİT ve 64-BİT destekli bir porttur.
2-PCI Express Portları;Bu portlar PCI slotunun yerini almak için tasarlanmıştır ve çok yakın zamanda artık kartlarda sadece bu portlar kullanılacaktır. Veri transfer hızları ve ergonomisi sebebiyle PCI ile kıyaslanmaz derece güçlüdür.
3-PCI EXPRESS X16 Portu: Bu slot ise AGP ye alternatif olarak geliştirilmiştir. Temelde PCI EXPRESS mantığını kullanmaktadır fakat katman sayısı çok fazla olduğu için veri transfer hızları inanılmaz boyutlara ulaşmıştır. Bazı anakrtlarda iki adet bu slottan bulunmaktadır. Temel mantık iki ekran kartını aynı anakarta bağlayarak görüntü işleme kalitesini dahada yükseltmektir. Ekran kartları için tasarlanan PCI EXPRESS X16 slotu saniyede 4GB veri transferi sağlamaktadır. 16 hat kullanmakta ve her hat saniyede 250MB veri transferi sağlayabilmektedir. Yeni nesi ekran kartlarının tamamı bu slot yapısına uygun olarak üretilmektedir.
4-IDE-ATA Portu;Bu port ise bilgisayarımıza CDRom, CRrewriter, DVDRom, IDE Destekli Harddiskleri bağlamak için kullanılmaktadır. Integrated Drive Elektronics - Dahili Sürücü Elektroniği terimlerinin kısaltması ile elde edilmiş olan bu arabirimin üst versiyonları 100MHZ hıza ve 48 bit ile 144PB depolama kapasitesine sahiptir. Paralel ATA olarak adlandırılan bu arabirimde veriler 40 gözlü kablolar ile iletilmekte ve aynı kablo üstüne birden fazla IDE destekli parça takılabilmektedir.
5-Sata ve Sata 2 Portları: Bu portlar ise ATA arabiriminin paralel moddan seri moda ve bazı geliştirilmeler yapılmasıyla elde edilmiştir. Veri transfer hızları çok büyük ölçüde artmakla birlikte yeni sürümde sata 2.0 ile 3.0Gb/saniye veya 300MB/saniye veri transferi sağlayabilmektedir. Kullanılan kablo teknolojisi ile kasa içinde daha ergonomik bir kullanım sağlanmaktadır. 4 Pin ile harddisk anakart arasında veri iletişimi sağlanmaktadır. Yakın zamanda sata 3.0 ın çıkması ile birlikte veri transfer hızı 6.0Gb/Saniye düzeyine çıkacaktır. Bu portlar anakart işlemcilerine direk bağlantılı değildir. Kablolardan gelen veriler öncelikle bu iletişim protokolü için özel olarak üretilen sata kontrolcü entegreleri tarafından işlenip chipsete aktarılmaktadır.
6-Distek Sürücü Bağlantı Portu: Bu porta ise disket sürücüler bağlanmaktadır. Son derece sınırlı bir transfer hızına sahiptir ve ergonomik olarak kullanışlı değildir. Yeni nesil pclerde artık bu slot kullanılmamaya başlanmıştır.
7-Güç Bağlantı Portu: Kasada bulunan güç kaynağından (power supply) anakarta gerekli olan gücü sağlamak için yapılacak bağlantıda kullanılacak olan porttur. Sağlam bir şekilde karta monteli olup kart için gerekli olan +5v -5v +12v güçleri buradan sağlanmaktadır.
İŞLEMCİ PORTU
Yukarıdaki resimde bir işlemci slotu gözükmektedir.Bu slotlar genellikle değişik standartlarda üretilirler. Günümüzdeki en önemli iki işlemci üretici firmanın ürettiği ve kullandığı genel standartlar; Intel İşlemcileri için: Soket 370, 423, 478, 479, 486, 495, 603, 604, 611, LGA 775 AMD İşlemcileri İçin: 563, 754, 939, 940, AM2, AM2+, AM3, 1207 gibi soketler kullanılmaktadır.
RAM SLOTU
Yukarıdaki resimde RAM slotu görülmektedir.Soket yapılarına gelecek olursak. Ram soket yapı standartları aşağıdaki gibidir;
SDRAM Standartları: 72 pin SO-DIMM, 100 pin DIMM, 144 pin SO-DIMM, 168 pin DIMM
DDR SDRAM Standartları: 200 pin SO-DIMM, 240 pin DIMM bu standartlar DDR2 ve DDR3 içinde kullanılmaktadır.
Boyut olarak 256MB, 512MB, 1GB, 2GB, 4GB gibi standartlar vardır. Anakartların adresleme yeteneklerine bağlı olarak 16GB veri büyüklüğünde ram takılabilecek 4 slot bulunabilir.
B-HARİCİ PORTLAR
Dış donanım bileşenlerinin bağlandığı portlardır.
1-Klavye ve Mouse Portu
2-Paralel port;Eski bir iletişim birimidir,yeni nesil anakartlarda kullanılmamaya başlanmıştır.Veri tranfer hızı çok düşüktür.
3-Seri Port: RS232 olarak ta adlandırılabile bu port'ta eski bir bağlantı arabirimidir ve yine paralele port gibi yeni nesil kartlarda kullanılmamaya başlanmaktadır. Seri protta veri transferi RX ve TX olarak adlandırılan iki bacak vasıtasıyla iletilmektedir.
4-USB Portları;Yeni nesil iletim teknolojisi olarak kullanılmaktadır.Veri tranfer hızı oldukça yüksektir.Bilgisayardaki USB port sayısı genelde iki önde iki arkad olmak üzere toplam 4 adettir.Ayrıca bu portlara klavye ve mouse da takılabilmektedir.
5-Ethernet Portu;Bilgisayarın ağ ile bağlantılı olmasını ve inernete bağlanmasını sağlamaktadır.Bu port Telefon soketine benzemektedir.
6-Ses Portları;Hoparlörler bu sokete bağlanırlar.
NOT:Resimler ve bazı bölümler alıntıdır.Geri kalan yerler kendi anlatımımdır.
