- 25 Haz 2012
- 29
- 0
Bilgisayar neden çöker?
Hepimizin korkulu rüyası "bilgisayarın çökmesi" durumu neden yaşanır? PC'ler neden çöker?
Bilgisayar kullanan herkesin başına gelmiştir, çalışırken, oyun oynarken, internette gezerken... Bir hata ekranı çıkar ve çalışan uygulama çöker. Ya da daha kötüsü, sistem çöker ve bilgisayarı baştan başlatmak zorunda kalırsınız. Yaptığınız şeyin bölünmesi bir yana, üzerinde çalıştığınız işte veri kaybedebilir veya oyunda güç bela geçtiğiniz bölümle baştan uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
Mavi ekran Windows tanıtımında Bill Gates'in bile başına gelmiştir. Hem de birden fazla defa! Özellikle ilk Windows sürümlerinde ya da diğer eski işletim sistemlerinde mavi ekran ya da hata mesajları bugün olduğundan çok daha sık gerçekleşir ve kayıplar da daha büyük olurdu. Günümüzde bu hatalar azalmış olsa da bitmiş değildir. Yepyeni, gıcır gıcır Windows 7 ya da Snow Leopard da çöker, Linux sürümleri de; kaçış yoktur.
İşte bu makalemizde gerçekleşen bu sistem çökmelerinin altında yatan sebepleri açığa çıkartıyoruz.
Bir bilgisayarın çökmesinin sayısız farklı sebebi vardır. Sorun donanımda veya yazılımda olabilir.
En sık karşılaşılan sorun çalışan uygulamaların çökmesidir. Bu çökmelerin temel sebebi yazılımın kuralları uygulamaması ya da programcıların beklemediği bir durumun gerçekleşmesidir. Bunun en yaygın sebebi hafıza hatalarıdır. Kullanıcıların karşısına en sık çıkan hata "memory error"dür.
İşletim sistemi yazılıma kullanması için kaynak ayırır. Uygulama normal çalışırken bu mevcut hafıza limitleri dahilinde kalır ve genellikle sorunla karşılaşılmaz. Ancak yazılımdaki hatalar yüzünden ya da beklenmeyen bir durumla karşılaşıldığı için yazılım ek sistem kaynağına ihtiyaç duyabilir ve bu kaynağı kimseye sormadan kullanmaya kalkışabilir.
Yazılım kendisine ait olmayan hafızayı kullanmaya kalktığında, o hafıza bölümü başka bir yazılım tarafından kullanılıyorsa bir çakışma gerçekleşir. Yazılımlar verileri koydukları gibi bulamazlar ve alıp işlemeye kalktıklarına beklenmedik bir hata ile karşılaşarak çökerler.
Aslında uygulamaları çökerten işletim sisteminin kendisidir. İşletim sistemi bunu sistemi korumak için yapar ve etkileri kestirilemeyen durumları baştan engeller.
Beklenmedik durumlar yazılımı çökertebilir. Yazılım iyi bir istisna kontrolüyle (Exception handling) donatılmadıysa çöker.
Programcılar yazılımları hazırlarken, kullanıcıların sadece belirli veriler girmesine izin verir. Bu veriler yazılımın işleyebileceği türde komutlardır. Eğer kullanıcı yazılımın işleyemeyeceği türde bir veri girerse yazılım çöker. Kullanıcı, programcının beklemediği ve engellemediği ya da yazılıma bu durumla karşılaşırsa ne yapmasını gerektiğini söylemediği durumlarda gerçekleşen budur.
Eğer yazılımlar bu tür durumlarda çökmeseydi, sonuçta ortaya yazılım kilitlenip kalırdı veya yapmaması gereken şeyler yapar, sistemde garipliklere sebep olurdu. Bu durum da zaman zaman gerçekleşir ve kullanıcılar beklenmedik durumlarla karşılaşır.
Yazılımlar bazen donar, aslında bu da bir çökme çeşididir. Yazılım ekranda görünmeye devam etse de işlevini yerine getirememektedir ve kısılıp kalmıştır. Bu durumda işletim sistemine yazılımı zorla çökertmesi söylenebilir. Bu Windows'ta Ctrl-Alt-Delete tuşlarına aynı anda basılarak açılan görev yöneticisinden yapılır. İşletim sistemi durumu fark edip bir süre sonra otomatik olarak da yazılımı kapatabilir.
Çökmeler hemen hemen her gün yaşanan olaylardır ve en sık kullanılan uygulamalarda haliyle daha sık karşılaşmak mümkündür. Özellikle internet tarayıcılar pek çok beklenmedik durumla karşılaştıkları için sık sık çökerler.
Oyunlar da belirli ve kısıtlı bir zaman diliminde yetiştirilmeye çalışılan ticari yapımlar olduklarından açıklarla ve hafıza kullanım hatalarıyla doludurlar. İyi oyunlar elbette kolay kolay çökmez. Sorunlu oyunlar için de bu durumları düzelten yamalar çıkartılır.
Bazı hatalar sadece uygulamayı değil, bütün işletim sistemini çökertmeyi başarır. Bunun için kernel seviyesinde bir hata olması gerekir. Kernel bir işletim sisteminin çekirdeği ve en önemli parçasıdır. Donanım katmanının üzerinde kernel, daha sonra da soğanın katmanları gibi önem sırası azalan yazılımlar kaplıdır. Her biri birbiriyle ve diğer seviyelerle etkileşim içerisinde ve bir hiyerarşinin parçası olarak görevini yapar.
İlk işletim sistemlerinde çoğu işlem kernel seviyesine çok yakın çalıştığı için, oluşan küçük hatalar bile sistemi çökertebiliyordu. Günümüzde sistemlerin daha az çökmesini sağlamak için araya güvenlik ve istikrar sunan bir mesafe konuldu.
Artık uygulamalar daha yalıtılmış bir şekilde çalışıyor, bu da kernelin saçmalamasını ve çökmesini engelliyor. Örneğin Chrome internet tarayıcı, sekmeleri birbirinden yalıtılmış bir şekilde çalıştırıyor. Bu sayede bir sekme çöktüğünde internet tarayıcı bütün diğer sekmelerle birlikte çökmüyor.
bu kadar yeter kolum koptu
sakın bukadar yazıyı okursam gözüm bozulur falan deyip flood yapmayın.
eğer gözün bozulmasın istiyosan gözlük tak yada pcden uzak dur.
Hepimizin korkulu rüyası "bilgisayarın çökmesi" durumu neden yaşanır? PC'ler neden çöker?
Bilgisayar kullanan herkesin başına gelmiştir, çalışırken, oyun oynarken, internette gezerken... Bir hata ekranı çıkar ve çalışan uygulama çöker. Ya da daha kötüsü, sistem çöker ve bilgisayarı baştan başlatmak zorunda kalırsınız. Yaptığınız şeyin bölünmesi bir yana, üzerinde çalıştığınız işte veri kaybedebilir veya oyunda güç bela geçtiğiniz bölümle baştan uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
Mavi ekran Windows tanıtımında Bill Gates'in bile başına gelmiştir. Hem de birden fazla defa! Özellikle ilk Windows sürümlerinde ya da diğer eski işletim sistemlerinde mavi ekran ya da hata mesajları bugün olduğundan çok daha sık gerçekleşir ve kayıplar da daha büyük olurdu. Günümüzde bu hatalar azalmış olsa da bitmiş değildir. Yepyeni, gıcır gıcır Windows 7 ya da Snow Leopard da çöker, Linux sürümleri de; kaçış yoktur.
İşte bu makalemizde gerçekleşen bu sistem çökmelerinin altında yatan sebepleri açığa çıkartıyoruz.
Bir bilgisayarın çökmesinin sayısız farklı sebebi vardır. Sorun donanımda veya yazılımda olabilir.
En sık karşılaşılan sorun çalışan uygulamaların çökmesidir. Bu çökmelerin temel sebebi yazılımın kuralları uygulamaması ya da programcıların beklemediği bir durumun gerçekleşmesidir. Bunun en yaygın sebebi hafıza hatalarıdır. Kullanıcıların karşısına en sık çıkan hata "memory error"dür.
İşletim sistemi yazılıma kullanması için kaynak ayırır. Uygulama normal çalışırken bu mevcut hafıza limitleri dahilinde kalır ve genellikle sorunla karşılaşılmaz. Ancak yazılımdaki hatalar yüzünden ya da beklenmeyen bir durumla karşılaşıldığı için yazılım ek sistem kaynağına ihtiyaç duyabilir ve bu kaynağı kimseye sormadan kullanmaya kalkışabilir.
Yazılım kendisine ait olmayan hafızayı kullanmaya kalktığında, o hafıza bölümü başka bir yazılım tarafından kullanılıyorsa bir çakışma gerçekleşir. Yazılımlar verileri koydukları gibi bulamazlar ve alıp işlemeye kalktıklarına beklenmedik bir hata ile karşılaşarak çökerler.
Aslında uygulamaları çökerten işletim sisteminin kendisidir. İşletim sistemi bunu sistemi korumak için yapar ve etkileri kestirilemeyen durumları baştan engeller.
Beklenmedik durumlar yazılımı çökertebilir. Yazılım iyi bir istisna kontrolüyle (Exception handling) donatılmadıysa çöker.
Programcılar yazılımları hazırlarken, kullanıcıların sadece belirli veriler girmesine izin verir. Bu veriler yazılımın işleyebileceği türde komutlardır. Eğer kullanıcı yazılımın işleyemeyeceği türde bir veri girerse yazılım çöker. Kullanıcı, programcının beklemediği ve engellemediği ya da yazılıma bu durumla karşılaşırsa ne yapmasını gerektiğini söylemediği durumlarda gerçekleşen budur.
Eğer yazılımlar bu tür durumlarda çökmeseydi, sonuçta ortaya yazılım kilitlenip kalırdı veya yapmaması gereken şeyler yapar, sistemde garipliklere sebep olurdu. Bu durum da zaman zaman gerçekleşir ve kullanıcılar beklenmedik durumlarla karşılaşır.
Yazılımlar bazen donar, aslında bu da bir çökme çeşididir. Yazılım ekranda görünmeye devam etse de işlevini yerine getirememektedir ve kısılıp kalmıştır. Bu durumda işletim sistemine yazılımı zorla çökertmesi söylenebilir. Bu Windows'ta Ctrl-Alt-Delete tuşlarına aynı anda basılarak açılan görev yöneticisinden yapılır. İşletim sistemi durumu fark edip bir süre sonra otomatik olarak da yazılımı kapatabilir.
Çökmeler hemen hemen her gün yaşanan olaylardır ve en sık kullanılan uygulamalarda haliyle daha sık karşılaşmak mümkündür. Özellikle internet tarayıcılar pek çok beklenmedik durumla karşılaştıkları için sık sık çökerler.
Oyunlar da belirli ve kısıtlı bir zaman diliminde yetiştirilmeye çalışılan ticari yapımlar olduklarından açıklarla ve hafıza kullanım hatalarıyla doludurlar. İyi oyunlar elbette kolay kolay çökmez. Sorunlu oyunlar için de bu durumları düzelten yamalar çıkartılır.
Bazı hatalar sadece uygulamayı değil, bütün işletim sistemini çökertmeyi başarır. Bunun için kernel seviyesinde bir hata olması gerekir. Kernel bir işletim sisteminin çekirdeği ve en önemli parçasıdır. Donanım katmanının üzerinde kernel, daha sonra da soğanın katmanları gibi önem sırası azalan yazılımlar kaplıdır. Her biri birbiriyle ve diğer seviyelerle etkileşim içerisinde ve bir hiyerarşinin parçası olarak görevini yapar.
İlk işletim sistemlerinde çoğu işlem kernel seviyesine çok yakın çalıştığı için, oluşan küçük hatalar bile sistemi çökertebiliyordu. Günümüzde sistemlerin daha az çökmesini sağlamak için araya güvenlik ve istikrar sunan bir mesafe konuldu.
Artık uygulamalar daha yalıtılmış bir şekilde çalışıyor, bu da kernelin saçmalamasını ve çökmesini engelliyor. Örneğin Chrome internet tarayıcı, sekmeleri birbirinden yalıtılmış bir şekilde çalıştırıyor. Bu sayede bir sekme çöktüğünde internet tarayıcı bütün diğer sekmelerle birlikte çökmüyor.
bu kadar yeter kolum koptu
sakın bukadar yazıyı okursam gözüm bozulur falan deyip flood yapmayın.
eğer gözün bozulmasın istiyosan gözlük tak yada pcden uzak dur.
