- 14 Eki 2022
- 581
- 489
Bu Fotoğraflar Neden RAHATSIZ EDİCİ?
Bu yazımda portal adında ki bir youtube kanalının ürettiği içeriklerden biri olan, "Bu Fotoğraflar Neden RAHATSIZ EDİCİ?" isimli videonun içeriğini yazılı olarak sizlerle paylaşacağım. Ayrıca yazım hatalarımı vesaire bildirerek, bu konuda gelişmemde yardımcı olabilirsiniz.
Bu mekanlarda bir tuhaflık var. Baktığımız vakit garip duygular hissediyoruz. Nostalji, gizem ve korku. Bu mekanlarda bir şeyler ters. Çocuk parkında çocuk yok, oto parkta araba yok, evde mobilya yok. Bu fotoğraflarda oldukça yalnız ve depresif bir atmosfer var. Aslında bu tarz mekanlara verilen özel bir isim var: liminal space. limenal kelimesinin kökü türkçe de eşik anlamına geliyor ve liminal space türkçeye eşikte mekan olarak çevirilebilir. Bu tarz mekanlar son zamanlarda internette oldukça popülerlik kazandı. Hatta kendi içinde bir sanat formuna dönüştü diyebiliriz.
İnsanların bu mekanları paylaştığı gruplar kurulmaya başlandı. Bu tarz fotoğrafların belli başlı ortak özellikleri var. Öncelikle hiç birinde insan yok. Fotoğraflar genelde eski zamanlara ait. Görüntü kaliteleri düşük. Bu tarz mekanların diğer bir özelliği ise insanlara tanıdık gelmesi. Bazı insanlar geçmişte orada bulunmuş gibi hissediyor. Gerçekte bulunmamış olsalar bile. Bazıları ise bu mekanları rüyalarında gördüklerini iddia ediyorlar. Bu tarz mekanların bizde nostalji hissi yaşatmasını genellikle bir kaç sene önceleri çekilmiş olmasına ve eski kameralarına özgü kalite düşüklüğüne yoruyorum, fakat bu mekanların bize verdiği gerilim ve korku hissiyatı üzerine biraz odaklanmak istiyorum. Çünkü burada işler ilginçleşiyor.
Aslında bu mekanları yalnızca fotoğraf formatıyla sınırlı tutmamız gerekmez. Video formatında da benzer hisleri yaşayabiliriz. Hatta filmler, bu tarz mekanları bize hissettirmekte oldukça etkilidir. Örneğin The Shining filmini izlerken benzer bir etkiyi yaşamak mümkündür. Filmin ana karakteri Jack ailesiyle birlikte kış sezonu kapalı olan otele bakım işleri için yerleşir. Bu devasa otel oldukça hoş bir tasarıma sahip olmasına rağmen kapalı ve boş olduğu vakit o kadar ürpertici hissettirir ki otelin içinde dolaşmak bile akıllara zarar bir iştir ve zaten Jack'in de giderek akıl sağlığını yitirmesine şahit oluruz.
Bu filmin en etkin özelliği, seyirciyi direkt korkutmak yerine korkunun eşiğinde bırakmasını tercih etmesidir. Korkunç bir şey olacak zannedersin, bir yerden biri çıkacak zannedersin ama çıkmaz. Film bizi hep korkunun eşiğinde bırakır ve eşikte tutulmak gerilim yaratır. Bu film Jump scare'a hiç ihtiyaç duymadan seyirciyi korkutmayı başarmıştır. Aslında eşikte mekanları filmlerden daha iyi kullanan bir medyum var, oyunlar. Online bir oyunun boş serverlarında gezerken aynı tuhaf hissi yaşayabiliyoruz.
Counter Strike ve Half Life gibi oyunların eski versiyonunu oynayan oyuncular, boş serverlarda gezinirken oldukça rahatsız edici bir hisle karşılaştıklarını belirtirler. Hatta boş oyun haritalarında ki bu korku elementini fark eden oyun yapımcıları bomboş bir haritadan oyun yaparak oyuncuyu germeye çalışırlar. Bu oyunlara örnek olarak internette ki bir creepy pastadan ilham alan Backrooms oyunu verilebilir veya tamamen boş serverlarda oynadığımız No Players Online.
Bu tarz oyunlar korku oyunlarından sıyrılmayı başarıyorlar. Klasik bir korku oyununda karşına çıkacak olan canavar bellidir ve oyunun seni korkutma şekli canavarın bir anda belirmesi ve ses efektlerinin basılmasıdır, fakat eşikte mekan içeren korku oyunlarında gerilim hissiyatı çok daha yaratıcı bir şekilde verilir.
Öncelikle etrafta canavar filan yoktur, tamamen yalnızsındır. Bir jump scare ile karşılaşmadığın için aşırı korkmazsın, fakat asla rahat olamazsın. Korkmak ve rahatlamak arasında ki tuhaf bir duygu da oynatır durur seni oyun. Daha tuhafı ise eşikte mekanları farkında olmadan içeren oyunlar vardır. Mesela Super Mario 64, oyuncular bu oyunun haritasında dolaşırken oldukça ürpertici bir havası olduğundan bahsederler.
Bu oyunun mekanları o kadar ruhsuz ve boş hissettirir ki oyun eğlenceli olmaktan ziyade ürperticidir, fakat eminim ki Super Mario 64'ün yapımcıları oyun haritasını dizayn ederken oyuncuları ürpertmek gibi bir niyete sahip değildiler. Sonuçta bu oyunun hedef kitlesi çocuk oyunculardı ve bir çocuk oyununu yapmak isteyeceği en son şey oyuncuları korkutmaktır, fakat ruhsuz ve basit harita dizaynı bu oyunu eğlenceli yapmaktan ziyade ürpertici yapmıştır. Bahsettiğim bu üç oyunun en etkili tarafı, oyuncunun kafasında şu iki soruyu çıkarmasıdır;
- Neden benden başka hiç kimse yok?
- Acaba benden başka biri var mı?
Eşikte mekanlar oldukça gizemli ve tüm bir gizemi tek bir video da çözmek oldukça zor, fakat bana göre bu mekanların en etkili özelliği bizi yalnız hissettirmesi. Bu mekanların insanlarla dolu olmasına o kadar alışmışız ki insan öğesini bu mekandan çekip çıkardığımızda beynimiz algılamakta zorlanıyor. Bu mekanları eğer bir insana benzetseydim, bu insan yalnız, kimsesiz ve terk edilmiş biri olurdu. Hatta ölü biri olurdu. Çünkü bu mekanlar tıpkı bir ceset gibi, Ruhsuz. Belki de eşikte mekanlar ölüm, yalnızlık ve terk edilmişlik gibi her insanın içten içe korktuğu kavramları çağrıştırdığı için bu kadar rahatsız edici geliyor.
Son düzenleme:
