Bulanık Mantık(Fuzzy Logic) Nedir? Nerelerde kullanılır? Nasıl işler? Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Bulanık Mantık
İngilizcede Fuzzy Logic adıyla da anılan bulanık mantık klasik mantığın ötesinde bir mantık sistemidir. Bulanık mantık, asansör sistemleri, bulaşık ve çamaşır makinesi gibi ev aletlerinde, arabalarda ve çeşitli teknolojik aletlerde kullanılır. Örneğin, arabalarda ABS Fren sisteminde kullanılarak arabanın fren yapıp tekerleklerin kilitlenmemesini sağlar.
Tall=uzun, Short=kısa. '=inç işareti.
Bulanık mantık, aslında insan düşünce sisteminin makineye aktarılması veya makinenin düşünme biçiminin insana yaklaştırılması olarak da adlandırılabilir. Bildiğimiz üzere klasik mantıkta olduğu gibi örn. bilgisayarlarımızda verilen işlenmesi için sayısal olarak birler ve sıfırlar kullanılır. Yani bir şey doğrudur veya yanlıştır. Ancak bu durum insan düşünce sistemine uymaz ve bunun çözümü olarak bulanık mantık ortaya atılmıştır. (İnsan düşünce sistemi sayısal değil, sözel yolla işlediği için.) Örneğin, 26 yaşından küçükler gençtir önermesi buna örnektir. 25 ile 26 yaş arasında fiziksel olarak neredeyse hiçbir fark bulunmamasına rağmen makine 26 yaşındaki insanı genç değil olarak alacaktır. Bu gibi insan düşünce sistemine aykırı ve doğadaki olayları yorumlanabilir değerler verebilmek için bulanık mantık vardır. Bulanık mantıkta, 1 ve 0 değerlerinin ötesinde makina 1 ve 0 değerlerinin arasındaki sonsuz değerlerden herhangi birini alabilir.
boolean=klasik mantık(1ve0), extremely=son derece, sometimes=ara sıra, honest=dürüst, dishonest=sahtekar.
Klasik mantık dilinde örneklemek gerekirse, A ise Bdir, Adır O halde Bdir önermesinin, puslu mantıktaki gösterimi A ise Bdir, Adır (veya A gibi görünmektedir) O halde B gibidir şeklindedir.
Daha somut bir örnek verecek olursak, elmanın yeşil olduğunda 0, kırmızı olduğunda 1 değer aldığını varsayalım. Elmanın çoğu kızarmış sayısal dilde makine açısından açıklanamamaktadır. Ama bulanık mantığın altında bulunan, bulanık kümelerde bu durum örn. %80 kırmızı %20 yeşil başlığı altında yer alabilmektedir. Yani değeri 0.80 olabilir ve insanın sözel düşünce sistemindeki biraz kızarmış, birazı hala yeşil gibi ne 0 ne de 1 değerine ait olmayan değerleri tanımlamada kullanılır.
tallness=uzunluk, possibly=belki, uncertain=belirsiz, height=yükseklik, short=kısa, true=doğru, false=yanlış.
Bulanık Mantık Sistemlerinin Avantajları
Bulanık mantık sistemlerinin yapıları kolay ve anlaşılırdır.
Ticari ve pratik amaçlar için (örn. görüldüğü gibi) yaygın şekilde kullanılmaktadır.
Klasik mantıktan daha kapsamlıdır buda mühendislikte belirsizliklerle başa çıkmanıza yardımcı olur.
Kesin girişler gerekli olmadığı için daha sağlam ve güvenlidir.
Sistem performansını olası sorunlara karşı iyileştirmek veya değiştirmek için kolayca programlanabilir.
Ucuz sensörler ile de kullanılabilir buda sistemin maliyetini ve karmaşıklığını azaltır.
Bulanık Mantık Sistemlerinin Dezavantajları
Bulanık mantıkta sonuçlar varsayımsal olduğu için her zaman doğru sonuçlar vermez.
Bulanık sistemler, makine öğrenmesi gibi sinir ağı tipi örüntü tanıma yetisine sahip değildir.
Bulanık bilgi tabanlı bir sistemin onaylanması ve doğrulanması, donanımla ilgili kapsamlı testler gerektirir. Kapsamlı testler konu hakkında ciddi bilgi gereksinimi de ister.
Referanslar
https://www.wikizeroo.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQnVsYW7EsWtfbWFudMSxaw
https://www.mediaclick.com.tr/blog/bulanik-mantik-fuzzy-logic-nedir
https://medium.com/@ah****tasoglu98/bulanık-mantık-0-nedir-ne-değildir-9ab59e7e67b7
https://www.muhendisbeyinler.net/bulanik-mantik-nedir/
https://www.safakural.com/makaleler/puslu-(fuzzy)-mantik
İngilizcede Fuzzy Logic adıyla da anılan bulanık mantık klasik mantığın ötesinde bir mantık sistemidir. Bulanık mantık, asansör sistemleri, bulaşık ve çamaşır makinesi gibi ev aletlerinde, arabalarda ve çeşitli teknolojik aletlerde kullanılır. Örneğin, arabalarda ABS Fren sisteminde kullanılarak arabanın fren yapıp tekerleklerin kilitlenmemesini sağlar.
Tall=uzun, Short=kısa. '=inç işareti.
Bulanık mantık, aslında insan düşünce sisteminin makineye aktarılması veya makinenin düşünme biçiminin insana yaklaştırılması olarak da adlandırılabilir. Bildiğimiz üzere klasik mantıkta olduğu gibi örn. bilgisayarlarımızda verilen işlenmesi için sayısal olarak birler ve sıfırlar kullanılır. Yani bir şey doğrudur veya yanlıştır. Ancak bu durum insan düşünce sistemine uymaz ve bunun çözümü olarak bulanık mantık ortaya atılmıştır. (İnsan düşünce sistemi sayısal değil, sözel yolla işlediği için.) Örneğin, 26 yaşından küçükler gençtir önermesi buna örnektir. 25 ile 26 yaş arasında fiziksel olarak neredeyse hiçbir fark bulunmamasına rağmen makine 26 yaşındaki insanı genç değil olarak alacaktır. Bu gibi insan düşünce sistemine aykırı ve doğadaki olayları yorumlanabilir değerler verebilmek için bulanık mantık vardır. Bulanık mantıkta, 1 ve 0 değerlerinin ötesinde makina 1 ve 0 değerlerinin arasındaki sonsuz değerlerden herhangi birini alabilir.
boolean=klasik mantık(1ve0), extremely=son derece, sometimes=ara sıra, honest=dürüst, dishonest=sahtekar.
Klasik mantık dilinde örneklemek gerekirse, A ise Bdir, Adır O halde Bdir önermesinin, puslu mantıktaki gösterimi A ise Bdir, Adır (veya A gibi görünmektedir) O halde B gibidir şeklindedir.
Daha somut bir örnek verecek olursak, elmanın yeşil olduğunda 0, kırmızı olduğunda 1 değer aldığını varsayalım. Elmanın çoğu kızarmış sayısal dilde makine açısından açıklanamamaktadır. Ama bulanık mantığın altında bulunan, bulanık kümelerde bu durum örn. %80 kırmızı %20 yeşil başlığı altında yer alabilmektedir. Yani değeri 0.80 olabilir ve insanın sözel düşünce sistemindeki biraz kızarmış, birazı hala yeşil gibi ne 0 ne de 1 değerine ait olmayan değerleri tanımlamada kullanılır.
tallness=uzunluk, possibly=belki, uncertain=belirsiz, height=yükseklik, short=kısa, true=doğru, false=yanlış.
Bulanık Mantık Sistemlerinin Avantajları
Bulanık mantık sistemlerinin yapıları kolay ve anlaşılırdır.
Ticari ve pratik amaçlar için (örn. görüldüğü gibi) yaygın şekilde kullanılmaktadır.
Klasik mantıktan daha kapsamlıdır buda mühendislikte belirsizliklerle başa çıkmanıza yardımcı olur.
Kesin girişler gerekli olmadığı için daha sağlam ve güvenlidir.
Sistem performansını olası sorunlara karşı iyileştirmek veya değiştirmek için kolayca programlanabilir.
Ucuz sensörler ile de kullanılabilir buda sistemin maliyetini ve karmaşıklığını azaltır.
Bulanık Mantık Sistemlerinin Dezavantajları
Bulanık mantıkta sonuçlar varsayımsal olduğu için her zaman doğru sonuçlar vermez.
Bulanık sistemler, makine öğrenmesi gibi sinir ağı tipi örüntü tanıma yetisine sahip değildir.
Bulanık bilgi tabanlı bir sistemin onaylanması ve doğrulanması, donanımla ilgili kapsamlı testler gerektirir. Kapsamlı testler konu hakkında ciddi bilgi gereksinimi de ister.
Referanslar
https://www.wikizeroo.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQnVsYW7EsWtfbWFudMSxaw
https://www.mediaclick.com.tr/blog/bulanik-mantik-fuzzy-logic-nedir
https://medium.com/@ah****tasoglu98/bulanık-mantık-0-nedir-ne-değildir-9ab59e7e67b7
https://www.muhendisbeyinler.net/bulanik-mantik-nedir/
https://www.safakural.com/makaleler/puslu-(fuzzy)-mantik
Son düzenleme: