Linux Dersleri #15 Çalışma Seviyeleri - Servisler

'pump

Uzman üye
9 Ara 2022
1,457
3,235
Ağ Kablolarında Geziyor

logo.png

Çalışma Seviyeleri(Runlevels)

Sistem açıldığında hangi çalışma seviyesindeyse o seviyeye göre belirlenmiş olan hizmetler başlatılır. İşte bu olaya da Runlevels(çalışma seviyeleri) deniyor. Linux sisteminde 7 farklı seviye bulunuyor.

Seviyeler ve ifade ettikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Runlevel
Çalışma Modu
İşlevler
0
Halt
Kapatma işleminin başladığı seviye.
1
Tek Kullanıcılı
Ağ servisleri olmadan sistem bakımı için kullanılan seviye.
2
Ağ Desteği Olmadan Çok Kullanıcılı
Ağ desteği olmadan normal kullanım seviyesi.
3
Ağ Destekli Çok Kullanıcılı
Ağ destekli normal kullanım seviyesi.
4
Tanımsız
Kullanılmıyor ancak kullanıcı tarafından tanımlanabilir durumdaki seviye.
5
Grafiksel Kullanıcı Arayüzü
Grafiksel arayüzün çalıştığı seviye. Hemen her Linux dağıtımında bu seviye varsayılan olarak başlatılır.
6
Yeniden Başlatma(Reboot)
Sistemin yeniden başlatıldığı seviye.

O anda hangi seviyede çalıştığımızı öğrenmek istersek komut satırına runlevel komutunu vermemiz yeterli.

enter image description here

Çıktıda çalışma seviyem 5 olarak çıktı. Bunun sebebi de, daha önce de söylediğimiz gibi Linux, sistemi varsayılan olarak 5. seviyede başlatıyor. Eğer çalışma seviyesi değiştirmek istersek bunu init çalışma_seviyesi şeklinde yapabiliriz.

Bu şekilde sistemi yeniden başlatana kadar seçtiğimiz çalışma seviyesinde devam edebiliriz. Ancak dediğim gibi sistemi yeniden başlattığınızda sistem varsayılan olarak 5. seviyede başlayacaktır.

Ayrıca yeri gelmişken sistemi kapatmak istersek bunu hiç bir hizmetin çalışmadığını 0. runlevel ile yani init 0 komutunu vererek yapabiliriz.


Ayrıca kapatma işlemi için;

shutdown -h now beklemeden direk sistemi kapatacaktır.

shutdown -h now+5 5 dakika sonra sistemi kapatacaktır.


halt sisteminizi doğrudan kapatacaktır(halt kavramının 0.seviyede hiç bir servisin çalışmadığı durumu temsil ettiğini söylemiştik).

Eğer sistemi yeniden başlatmak istersek init 6 veya reboot komutunu kullanabiliriz.

service

Şimdi ise sistemdeki servisleri açıp-kapatmayı ve bu servislerin durumunu sorgulamayı görelim. Komutumuzun işlevlerinin kullanım kalıpları aşağıdakiler gibidir.

Örnek kullanımları ssh servisi üzerinden gösterelim.

Servisimizin durumunu sorgulamak için komut satırımıza service ssh status yazıyoruz.

enter image description here

Komut satırı çıktı olarak bize ssh servisinin kapalı olduğunu bildirdi.

Şimdi servisimizi başlatmak üzere komut satırına service ssh start komutumuzu veriyoruz.

enter image description here

Servisimizi başlattıktan sonra durumu kontrol etmek için tekrar service ssh status komutumuzu verdik ve görüldüğü gibi ssh servisimiz artık çalışır durumda.

Şimdi ise çalışan servisimizi kapatmak için komut satırına service ssh stop komutumuzu veriyoruz.

enter image description here

Çıktıda da görüldüğü gibi ssh servisimiz kapatılmış oldu. Bunu da service ssh status komutu ile teyit etmiş olduk.

Komutumuzun diğer bir kullanım şeklide de servisi yeniden başlatmak. Bunun için service ssh restart komutumuzu kullanıyoruz.

enter image description here

Servisimizin durumunu service ssh status komutu ile kontrol ettik ve servisimizin yeniden başladığını görmüş olduk.

Son olarak ise sistemde bulunan tüm servislerin sıralanmasını sağlayan service --status-all komutunu görelim.

enter image description here


Çıktıdaki servislerin sol tarafında yer alan [ - ] işareti servisin çalışmadığını, [ + ] işareti servisin çalıştığını ve [ ? ] işareti ise servisin durumunun belirsiz olduğunu ifade ediyor.

DERS #15 BİTMİŞTİR.
DERS #16
@'pump


T%C3%BCrkHackTeam_Logo.png
 
Son düzenleme:
5 Eki 2022
76
20

logo.png

Çalışma Seviyeleri(Runlevels)

Sistem açıldığında hangi çalışma seviyesindeyse o seviyeye göre belirlenmiş olan hizmetler başlatılır. İşte bu olaya da Runlevels(çalışma seviyeleri) deniyor. Linux sisteminde 7 farklı seviye bulunuyor.

Seviyeler ve ifade ettikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Runlevel
Çalışma Modu
İşlevler
0
Halt
Kapatma işleminin başladığı seviye.
1
Tek Kullanıcılı
Ağ servisleri olmadan sistem bakımı için kullanılan seviye.
2
Ağ Desteği Olmadan Çok Kullanıcılı
Ağ desteği olmadan normal kullanım seviyesi.
3
Ağ Destekli Çok Kullanıcılı
Ağ destekli normal kullanım seviyesi.
4
Tanımsız
Kullanılmıyor ancak kullanıcı tarafından tanımlanabilir durumdaki seviye.
5
Grafiksel Kullanıcı Arayüzü
Grafiksel arayüzün çalıştığı seviye. Hemen her Linux dağıtımında bu seviye varsayılan olarak başlatılır.
6
Yeniden Başlatma(Reboot)
Sistemin yeniden başlatıldığı seviye.

O anda hangi seviyede çalıştığımızı öğrenmek istersek komut satırına runlevel komutunu vermemiz yeterli.

enter image description here

Çıktıda çalışma seviyem 5 olarak çıktı. Bunun sebebi de, daha önce de söylediğimiz gibi Linux, sistemi varsayılan olarak 5. seviyede başlatıyor. Eğer çalışma seviyesi değiştirmek istersek bunu init çalışma_seviyesi şeklinde yapabiliriz.

Bu şekilde sistemi yeniden başlatana kadar seçtiğimiz çalışma seviyesinde devam edebiliriz. Ancak dediğim gibi sistemi yeniden başlattığınızda sistem varsayılan olarak 5. seviyede başlayacaktır.

Ayrıca yeri gelmişken sistemi kapatmak istersek bunu hiç bir hizmetin çalışmadığını 0. runlevel ile yani init 0 komutunu vererek yapabiliriz.


Ayrıca kapatma işlemi için;

shutdown -h now beklemeden direk sistemi kapatacaktır.

shutdown -h now+5 5 dakika sonra sistemi kapatacaktır.


halt sisteminizi doğrudan kapatacaktır(halt kavramının 0.seviyede hiç bir servisin çalışmadığı durumu temsil ettiğini söylemiştik).

Eğer sistemi yeniden başlatmak istersek init 6 veya reboot komutunu kullanabiliriz.

service

Şimdi ise sistemdeki servisleri açıp-kapatmayı ve bu servislerin durumunu sorgulamayı görelim. Komutumuzun işlevlerinin kullanım kalıpları aşağıdakiler gibidir.

Örnek kullanımları ssh servisi üzerinden gösterelim.

Servisimizin durumunu sorgulamak için komut satırımıza service ssh status yazıyoruz.

enter image description here

Komut satırı çıktı olarak bize ssh servisinin kapalı olduğunu bildirdi.

Şimdi servisimizi başlatmak üzere komut satırına service ssh start komutumuzu veriyoruz.

enter image description here

Servisimizi başlattıktan sonra durumu kontrol etmek için tekrar service ssh status komutumuzu verdik ve görüldüğü gibi ssh servisimiz artık çalışır durumda.

Şimdi ise çalışan servisimizi kapatmak için komut satırına service ssh stop komutumuzu veriyoruz.

enter image description here

Çıktıda da görüldüğü gibi ssh servisimiz kapatılmış oldu. Bunu da service ssh status komutu ile teyit etmiş olduk.

Komutumuzun diğer bir kullanım şeklide de servisi yeniden başlatmak. Bunun için service ssh restart komutumuzu kullanıyoruz.

enter image description here

Servisimizin durumunu service ssh status komutu ile kontrol ettik ve servisimizin yeniden başladığını görmüş olduk.

Son olarak ise sistemde bulunan tüm servislerin sıralanmasını sağlayan service --status-all komutunu görelim.

enter image description here


Çıktıdaki servislerin sol tarafında yer alan [ - ] işareti servisin çalışmadığını, [ + ] işareti servisin çalıştığını ve [ ? ] işareti ise servisin durumunun belirsiz olduğunu ifade ediyor.

DERS #15 BİTMİŞTİR.
DERS #16
@'pump


T%C3%BCrkHackTeam_Logo.png
Elinie sağlık.
 
Üst

Turkhackteam.org internet sitesi 5651 sayılı kanun’un 2. maddesinin 1. fıkrasının m) bendi ile aynı kanunun 5. maddesi kapsamında "Yer Sağlayıcı" konumundadır. İçerikler ön onay olmaksızın tamamen kullanıcılar tarafından oluşturulmaktadır. Turkhackteam.org; Yer sağlayıcı olarak, kullanıcılar tarafından oluşturulan içeriği ya da hukuka aykırı paylaşımı kontrol etmekle ya da araştırmakla yükümlü değildir. Türkhackteam saldırı timleri Türk sitelerine hiçbir zararlı faaliyette bulunmaz. Türkhackteam üyelerinin yaptığı bireysel hack faaliyetlerinden Türkhackteam sorumlu değildir. Sitelerinize Türkhackteam ismi kullanılarak hack faaliyetinde bulunulursa, site-sunucu erişim loglarından bu faaliyeti gerçekleştiren ip adresini tespit edip diğer kanıtlarla birlikte savcılığa suç duyurusunda bulununuz.