- 7 Tem 2013
- 8,135
- 628
Öncelikle bu konuda yapay zeka ve yunan mitolojisi arasındaki ilişkiyi araştırırken meraklısına faydalı olacak çeşitli kaynaklardan elde edilen bilgileri derledim.
İçerik:
1-Yunan Mitolojisi ve Yapay Zeka
2-Çin Mitolojisi ve Yapay Zeka
3-Ortaçağ ve Yapay Zeka
Yunan Mitolojisi ve Yapay Zeka
Yunan mitolojisinde çok kez görülen öngörme, yapay zeka için de mevcut. Amerikalı tarihçi Dr Adrienne Mayor'e göre Yunan mitolojisi, günümüz teknoloji devlerinin yakından incelemesi ve örnek alması gereken bir yapıya sahip. Örneğin uygarlığın temsili olan Hephaistos'un yarattığı bazı karakterler insansı robotların ilk temsillerinden kabul edilebilir. Jason ve Argonauts, Medea, Daedalus ve Prometheus ile ilgili pek çok anlatıda yer alan bu enteresan karakterler, geleceğin bir tür temsili denebilir. Mayor'e göre Hephaitos'un altından yarattığı 'hizmetçiler', günümüzde artık varlıklarını sorgulamayı bile bıraktığımız robotların bir tür öngörüsü. Sonuçta mitolojik anlatılar insanların nesilden nesile aktardığı hikayeler ve doğrudan toplumun düşünce yapısını ortaya koyuyor. Bu bağlamda da altından hizmetçiler, artık türlü materyallerle üretebildiğimiz robotların ilk hayali oluyor. Mayor'un ararştımasıyla ilgili en enteresan söylemi ise yapay zekanın modern insanın felaketi olabileceği ihtimali. Mayor'e göre yapay zeka, Pandora'nın kutusu gibi bilinmezlerle ve sorunlarla dolu kötü bir son olabilir.
Antik Yunan hükümdarlarından Kıbrıs kralı Pygmalion ( başka bir hikaye ye göre de heykeltıraş olduğu söylenir) öyle güzel bir kadın heykeli yaptırdı ki kendi yaptırdığı heykele aşık olduğu söylenir. Daha sonra Pygmalion aşk tanrıçası Afrodit onuruna düzenlenen bir festivalde Afrodit den aşık olduğu bu kadına benzeyen bir kadın diler. Eve döndüğünde heykeli öptüğünde ise o artık bir heykel değildir.
Birçok mitolojik kaynakta insanoğlunun da tanrılar tarafından yaratıldığı söylenir. Titanlar tam da bunun örneğidir. En önemli Titan tanrılarından biri olan ve Zeus tarafından tarafından yenilgiye uğratılan Prometheus kilden yaratılmıştı. Prometheus zekası ve öngörüsü ile tanınırdı ancak bir gün güneşe giderek Zeus tan habersiz bir şekilde ateşi çalması maalesef ön göremediği acılara sebep oldu. Kendisinden habersiz ateşi çalan Prometheus Zeus tarafından sonsuz bir acı ile cezalandırılıyor. Titanlar ölümsüz oldukları için ölümle cezalandırabilmesi mümkün değildi. Bu yüzden bir dağın tepesinde kalmaya mahkum edilen Prometheus un ciğeri sonsuza kadar tekrar ve tekrar bir kartal tarafından her gün ve her gece yeni bir ısırıkla yenilecekti.
Çin Mitolojisi ve Yapay Zeka
Çin mitolojisinde de oldukça büyük üstelik yazılı kayıtlar altına alınmış efsaneler mevcuttur. Genellikle bu hikayeler anlatılanların geçmiş zamanda gerçek dünyada bir yerlerde yaşandığını iddia eder. İşlevlerine göre farklılık gösteren bu yapıtların ortak yönü ise yapay canlı formlarını işaret etmesidir.
Anlatılan Çin efsaneleri arasından en meşhuru M.Ö. IV yüzyılda yazılmış olan LieZi (Lieh-tzu) metinlerinde geçmektedir. Hikayenin kendisi M.Ö. III. Yüzyılda yazılmış olmasına karşın hikaye M.Ö. X. Yüzyılda geçmektedir. Hikaye Yan Shi isimli bir esnaf ile Zhou hanedanının 5. Kralı bir kralı Mu arasında geçmektedir. Anlatılanlara göre Yan Shi isimli bu esnaf bir kral Mu ile karşılaşmıştır. Bu karşılaşmalarında Yan Shi krala yapay bir adam göstermiştir. Bu yapay adam dans edebiliyor, şarkı söyleyebiliyor ve gerçek bir insandan ayırt edilemeyecek bir görünüme sahipmiş. Bu robot dünya tarihinde yazılı olarak kaydedilmiş ilk robot aktör olarak robotik mitoloji tarihinde ilk uzak doğu robotları arasında yerini almaktadır
Ortaçağ - Yapay Zeka
Biraz Ortaçağ'a değinecek olursak Tapınak şövalyelerinin de Baphomet isimli konuşan bronz bir kafa heykeline sahip oldukları söylenmektedir. Pirinç ve bronzdan yapıl insan kafası şeklinde yapılı olan kafa sahiplerinin sordukları soruya cevap verebildiği söyleniyordu. Yıldız savaşları sinema serisinden hepimizin çok iyi tanıdığı sevimli 3PO droid robotun da kafasının bronz olduğunu hatırlayacaksınız. Fransa Kralı IV. Philip 1307 yılında şövalyelerin bronz kafaya taptığına inanarak tapınağa saldırı emrini vermişti. Bronz Kafa Baphomet orta çağ dünyasının ilk yapay zekası (AI) olarak robotik mitoloji tarihindeki yerini böylece alır.
Faydalanılan kaynaklar:
İçerik:
1-Yunan Mitolojisi ve Yapay Zeka
2-Çin Mitolojisi ve Yapay Zeka
3-Ortaçağ ve Yapay Zeka
Yunan Mitolojisi ve Yapay Zeka
Yunan mitolojisinde çok kez görülen öngörme, yapay zeka için de mevcut. Amerikalı tarihçi Dr Adrienne Mayor'e göre Yunan mitolojisi, günümüz teknoloji devlerinin yakından incelemesi ve örnek alması gereken bir yapıya sahip. Örneğin uygarlığın temsili olan Hephaistos'un yarattığı bazı karakterler insansı robotların ilk temsillerinden kabul edilebilir. Jason ve Argonauts, Medea, Daedalus ve Prometheus ile ilgili pek çok anlatıda yer alan bu enteresan karakterler, geleceğin bir tür temsili denebilir. Mayor'e göre Hephaitos'un altından yarattığı 'hizmetçiler', günümüzde artık varlıklarını sorgulamayı bile bıraktığımız robotların bir tür öngörüsü. Sonuçta mitolojik anlatılar insanların nesilden nesile aktardığı hikayeler ve doğrudan toplumun düşünce yapısını ortaya koyuyor. Bu bağlamda da altından hizmetçiler, artık türlü materyallerle üretebildiğimiz robotların ilk hayali oluyor. Mayor'un ararştımasıyla ilgili en enteresan söylemi ise yapay zekanın modern insanın felaketi olabileceği ihtimali. Mayor'e göre yapay zeka, Pandora'nın kutusu gibi bilinmezlerle ve sorunlarla dolu kötü bir son olabilir.
Antik Yunan hükümdarlarından Kıbrıs kralı Pygmalion ( başka bir hikaye ye göre de heykeltıraş olduğu söylenir) öyle güzel bir kadın heykeli yaptırdı ki kendi yaptırdığı heykele aşık olduğu söylenir. Daha sonra Pygmalion aşk tanrıçası Afrodit onuruna düzenlenen bir festivalde Afrodit den aşık olduğu bu kadına benzeyen bir kadın diler. Eve döndüğünde heykeli öptüğünde ise o artık bir heykel değildir.
Birçok mitolojik kaynakta insanoğlunun da tanrılar tarafından yaratıldığı söylenir. Titanlar tam da bunun örneğidir. En önemli Titan tanrılarından biri olan ve Zeus tarafından tarafından yenilgiye uğratılan Prometheus kilden yaratılmıştı. Prometheus zekası ve öngörüsü ile tanınırdı ancak bir gün güneşe giderek Zeus tan habersiz bir şekilde ateşi çalması maalesef ön göremediği acılara sebep oldu. Kendisinden habersiz ateşi çalan Prometheus Zeus tarafından sonsuz bir acı ile cezalandırılıyor. Titanlar ölümsüz oldukları için ölümle cezalandırabilmesi mümkün değildi. Bu yüzden bir dağın tepesinde kalmaya mahkum edilen Prometheus un ciğeri sonsuza kadar tekrar ve tekrar bir kartal tarafından her gün ve her gece yeni bir ısırıkla yenilecekti.
Çin Mitolojisi ve Yapay Zeka
Çin mitolojisinde de oldukça büyük üstelik yazılı kayıtlar altına alınmış efsaneler mevcuttur. Genellikle bu hikayeler anlatılanların geçmiş zamanda gerçek dünyada bir yerlerde yaşandığını iddia eder. İşlevlerine göre farklılık gösteren bu yapıtların ortak yönü ise yapay canlı formlarını işaret etmesidir.
Anlatılan Çin efsaneleri arasından en meşhuru M.Ö. IV yüzyılda yazılmış olan LieZi (Lieh-tzu) metinlerinde geçmektedir. Hikayenin kendisi M.Ö. III. Yüzyılda yazılmış olmasına karşın hikaye M.Ö. X. Yüzyılda geçmektedir. Hikaye Yan Shi isimli bir esnaf ile Zhou hanedanının 5. Kralı bir kralı Mu arasında geçmektedir. Anlatılanlara göre Yan Shi isimli bu esnaf bir kral Mu ile karşılaşmıştır. Bu karşılaşmalarında Yan Shi krala yapay bir adam göstermiştir. Bu yapay adam dans edebiliyor, şarkı söyleyebiliyor ve gerçek bir insandan ayırt edilemeyecek bir görünüme sahipmiş. Bu robot dünya tarihinde yazılı olarak kaydedilmiş ilk robot aktör olarak robotik mitoloji tarihinde ilk uzak doğu robotları arasında yerini almaktadır
Ortaçağ - Yapay Zeka
Biraz Ortaçağ'a değinecek olursak Tapınak şövalyelerinin de Baphomet isimli konuşan bronz bir kafa heykeline sahip oldukları söylenmektedir. Pirinç ve bronzdan yapıl insan kafası şeklinde yapılı olan kafa sahiplerinin sordukları soruya cevap verebildiği söyleniyordu. Yıldız savaşları sinema serisinden hepimizin çok iyi tanıdığı sevimli 3PO droid robotun da kafasının bronz olduğunu hatırlayacaksınız. Fransa Kralı IV. Philip 1307 yılında şövalyelerin bronz kafaya taptığına inanarak tapınağa saldırı emrini vermişti. Bronz Kafa Baphomet orta çağ dünyasının ilk yapay zekası (AI) olarak robotik mitoloji tarihindeki yerini böylece alır.
Faydalanılan kaynaklar:
