Pascal Derleyicileri
Günümüzde Pascal artık neredeyse sadece kendisine gönül vermiş ve kopamamış insanların sayesinde yaşıyor. Profesyonel programcılık alanında grafik arabirimler altında görsel araçlar kullanılmaya başlandığından beri ışığı iyice söndü. Ben bilgisayarda kendimi üretken ve hakim hissetmeye Pascal (tabi ki Borland Pascal) ile başlayanlardanım. Borlan Pascal'ın Son üç sürümünü (5.0-7.0) kullandım. O zamanlar bir 16-bit DOS derleyicisi olarak başka bir derleyiciye ihtiyaç bırakmıyordu. Bilgilendikçe derleyicinin tüm olanaklarını kullanmaya başlıyorsunuz. Biraz da Delphi, C, C++ gibi geliştirme ortamlarını tanıdıktan sonra «ah keşke bu özellik benim derleyicimde veya Pascal'da da olsaydı» diyorsunuz. Borland artık bir Pascal derleyicisi geliştirmeyecek. Bu yüzden eksik yönleri tamalayacak başka derleyiciler aramak gerekiyor.
Eksikliği en çok hissedilenler
* 32-bit hızlı, doğal kod
* 32-bit 80386-387 dahili assembler
* Aynı adda farklı parametreli procedure tanımlama (Overload)
* Korumalı mod programlarında IDE içinden rahat hata ayıklama
* Korumalı modda harici Dos Extender gerektirmeden çalışma (dahili extender)
* ...Benimkiler bu kadar... Buradan itibaren sizin eksik bulduklarınız sıralanacak...
Bazı ticari amaçlı firmalar ve amaçları esasen ticari olmayan grupların geliştirdikleri derleyiciler mevcut. Bu derleyicilerde BP uyumluluğu aranan başlıca özelliklerdendir. Bunlardan DOS ortamı için en bilinenleri
* FPK Free Pascal
* GNU Pascal
* TMT Pascal
TMT Pascal ve Free Pascal'ın bedava komut satırı derleyicilerini kullanarak yaptığım testte TMT'nin özellikle matematiksel işlemlerde hızlı kod ürettiğini gözledim. Adına zaman zaman rastlamama rağmen GNU Pascal hakkında pek fazla bilgim yok.
Pascal Derleyicileri Listesi:
Borland/Turbo Pascal 7 (Ticari ürün) http://www.inprise.com/pascal/
Platform: MS-DOS, and Windows 3.x
Çok iyi bir IDE'ye, debugger'a, profiler'a sahip, bilinen en kaliteli Pascal geliştirme paketidir. Hakkında Internet'te dolu dolu iki ayrı bug listesi gördüm ama birçok kişi için karşılaşma olasılığı az olan buglardı. Zamanla yeni sürümleri çıkmadığı için ondaki eksiklikler alternatifleriyle kapatılmaya çalışılıyor.
Extended Pascal 32-bit for Win95/NT (Ticari ürün) http://www.prosperosoftware.com/e32iw.html
Platform: MS-DOS, and Windows.
Ciddi profesyonel program geliştiricilerin ihtiyaçlarını karşılamak için hazırlanmış, ABD ve uluslarası standartları esas alan bir Pascal çeşididir.
Free Pascal Compiler (FPC) http://www.brain.uni-freiburg.de/klaus/fpc/
Platform: DOS, Linux and OS/2.
Orjinal kodu Pascal'da yazılmış ücretsiz ve oldukça iyi bir Pascal derleyicisidir.
GNU Pascal http://home.pages.de/GNU-Pascal
Platform: DOS, Linux, OS/2 and 32-bit Windows.
Kaynak koduyla birlikte verilen ücretsiz bir derleyicidir. DJGPP gerektirir ve IDE içeren sürümü de vardır.
Irie Pascal http://www.irietools.com/download.html
Platform: Windows 95/NT, OS/2, MS-DOS and Linux.
Irie Pascal, tam 32-bit Standard (ISO/IEC 7185) Pascal kodu işler, iki programdan oluşur: Irie Pascal Compiler ve Irie Virtual Machine Interpreter.
Mystic Pascal http://members.tripod.com/programmerz2000/mystic.zip
Platform: MS-DOS.
Mystic Pascal shareware bir Pascal derleyicisidir.
P32 http://surf.to/p32
Platform: 32-bit DOS, Win32 Console, Win32 GUI.
Vaadettiği 32-bit desteği, low level optimizasyonlar yapan derleyici, dahili assembler, IDE ve TP7 desteği ile dikkat çeken yeni bir derleyicidir. Henüz geliştirme aşamasındadır. (*Geliştirmeye katkıda bulunacak kimselere ihtiyaçları var.)
PasW32 http://www.geocities.com/SiliconValley/Grid/8060/
Platform: 32-bit DOS, Win32 Console, Win32 GUI.
Delphi 2/3/4 için, Borland Pascal programlarını Delphi'de derlemeye yarayan BP uyumlu RTL.
SpeedPascal http://www.ndrh.de/speed/
Platform: OS/2.
OS/2 ortamı için çok iyi bir Pascal derleyicisi programı.
SURPAS http://www.fortunecity.com/marina/tranquil/142/Surpas.zip
Platform: MS-DOS.
Kaynak kodunu da içeren shareware bir Pascal derleyicisidir.
Think Pascal http://www.benchin.com/$index.wcgi/prod/1105428
Platform: Macintosh.
Macintosh için yazılmış kendi platformunda epey popüler olan bir geliştirme ortamıdır.
TMT Pascal (Ticari ürün) http://www.tmt.com
Platform: DOS, Linux and OS/2.
32-bit derleyiciye ve IDE'ye sahip ticari bir pascal geliştirme paketidir. Son sürümü yeni, küçük ve hızlı bir extender'a sahiptir, grafik konusundaki marifetleri arttırılmış. Özellikle grafik programlama (demolar gibi) konusunda iddialı bir üründür. Tüm VESA modlarını ve LFB'ı destekler. Ücretsiz olan Lite sürümünü sitesinden indirmek ve kullanmak serbesttir. Maalesef bu bedava sürüm IDE'den yoksundur ve derlenmiş dosya boyutu kısıtlaması vardır.
Virtual Pascal v2.0 (Ticari ürün) http://www.fprint.com/products/virtual_pascal/
Platform: OS/2, Windows 95, NT and DOS.
32-bit ticari bir Pascal derleyicisi.
Win-FPC (FPC gerektirir) http://www.brain.uni-freiburg.de/klaus/fpc/download.html
Platform:Win3.x/95/98, and OS/2 Warp 4.
FPC ile Windows için program yazmaya yarayan bir IDE.
Sezgin Usanmaz
Günümüzde Pascal artık neredeyse sadece kendisine gönül vermiş ve kopamamış insanların sayesinde yaşıyor. Profesyonel programcılık alanında grafik arabirimler altında görsel araçlar kullanılmaya başlandığından beri ışığı iyice söndü. Ben bilgisayarda kendimi üretken ve hakim hissetmeye Pascal (tabi ki Borland Pascal) ile başlayanlardanım. Borlan Pascal'ın Son üç sürümünü (5.0-7.0) kullandım. O zamanlar bir 16-bit DOS derleyicisi olarak başka bir derleyiciye ihtiyaç bırakmıyordu. Bilgilendikçe derleyicinin tüm olanaklarını kullanmaya başlıyorsunuz. Biraz da Delphi, C, C++ gibi geliştirme ortamlarını tanıdıktan sonra «ah keşke bu özellik benim derleyicimde veya Pascal'da da olsaydı» diyorsunuz. Borland artık bir Pascal derleyicisi geliştirmeyecek. Bu yüzden eksik yönleri tamalayacak başka derleyiciler aramak gerekiyor.
Eksikliği en çok hissedilenler
* 32-bit hızlı, doğal kod
* 32-bit 80386-387 dahili assembler
* Aynı adda farklı parametreli procedure tanımlama (Overload)
* Korumalı mod programlarında IDE içinden rahat hata ayıklama
* Korumalı modda harici Dos Extender gerektirmeden çalışma (dahili extender)
* ...Benimkiler bu kadar... Buradan itibaren sizin eksik bulduklarınız sıralanacak...
Bazı ticari amaçlı firmalar ve amaçları esasen ticari olmayan grupların geliştirdikleri derleyiciler mevcut. Bu derleyicilerde BP uyumluluğu aranan başlıca özelliklerdendir. Bunlardan DOS ortamı için en bilinenleri
* FPK Free Pascal
* GNU Pascal
* TMT Pascal
TMT Pascal ve Free Pascal'ın bedava komut satırı derleyicilerini kullanarak yaptığım testte TMT'nin özellikle matematiksel işlemlerde hızlı kod ürettiğini gözledim. Adına zaman zaman rastlamama rağmen GNU Pascal hakkında pek fazla bilgim yok.
Pascal Derleyicileri Listesi:
Borland/Turbo Pascal 7 (Ticari ürün) http://www.inprise.com/pascal/
Platform: MS-DOS, and Windows 3.x
Çok iyi bir IDE'ye, debugger'a, profiler'a sahip, bilinen en kaliteli Pascal geliştirme paketidir. Hakkında Internet'te dolu dolu iki ayrı bug listesi gördüm ama birçok kişi için karşılaşma olasılığı az olan buglardı. Zamanla yeni sürümleri çıkmadığı için ondaki eksiklikler alternatifleriyle kapatılmaya çalışılıyor.
Extended Pascal 32-bit for Win95/NT (Ticari ürün) http://www.prosperosoftware.com/e32iw.html
Platform: MS-DOS, and Windows.
Ciddi profesyonel program geliştiricilerin ihtiyaçlarını karşılamak için hazırlanmış, ABD ve uluslarası standartları esas alan bir Pascal çeşididir.
Free Pascal Compiler (FPC) http://www.brain.uni-freiburg.de/klaus/fpc/
Platform: DOS, Linux and OS/2.
Orjinal kodu Pascal'da yazılmış ücretsiz ve oldukça iyi bir Pascal derleyicisidir.
GNU Pascal http://home.pages.de/GNU-Pascal
Platform: DOS, Linux, OS/2 and 32-bit Windows.
Kaynak koduyla birlikte verilen ücretsiz bir derleyicidir. DJGPP gerektirir ve IDE içeren sürümü de vardır.
Irie Pascal http://www.irietools.com/download.html
Platform: Windows 95/NT, OS/2, MS-DOS and Linux.
Irie Pascal, tam 32-bit Standard (ISO/IEC 7185) Pascal kodu işler, iki programdan oluşur: Irie Pascal Compiler ve Irie Virtual Machine Interpreter.
Mystic Pascal http://members.tripod.com/programmerz2000/mystic.zip
Platform: MS-DOS.
Mystic Pascal shareware bir Pascal derleyicisidir.
P32 http://surf.to/p32
Platform: 32-bit DOS, Win32 Console, Win32 GUI.
Vaadettiği 32-bit desteği, low level optimizasyonlar yapan derleyici, dahili assembler, IDE ve TP7 desteği ile dikkat çeken yeni bir derleyicidir. Henüz geliştirme aşamasındadır. (*Geliştirmeye katkıda bulunacak kimselere ihtiyaçları var.)
PasW32 http://www.geocities.com/SiliconValley/Grid/8060/
Platform: 32-bit DOS, Win32 Console, Win32 GUI.
Delphi 2/3/4 için, Borland Pascal programlarını Delphi'de derlemeye yarayan BP uyumlu RTL.
SpeedPascal http://www.ndrh.de/speed/
Platform: OS/2.
OS/2 ortamı için çok iyi bir Pascal derleyicisi programı.
SURPAS http://www.fortunecity.com/marina/tranquil/142/Surpas.zip
Platform: MS-DOS.
Kaynak kodunu da içeren shareware bir Pascal derleyicisidir.
Think Pascal http://www.benchin.com/$index.wcgi/prod/1105428
Platform: Macintosh.
Macintosh için yazılmış kendi platformunda epey popüler olan bir geliştirme ortamıdır.
TMT Pascal (Ticari ürün) http://www.tmt.com
Platform: DOS, Linux and OS/2.
32-bit derleyiciye ve IDE'ye sahip ticari bir pascal geliştirme paketidir. Son sürümü yeni, küçük ve hızlı bir extender'a sahiptir, grafik konusundaki marifetleri arttırılmış. Özellikle grafik programlama (demolar gibi) konusunda iddialı bir üründür. Tüm VESA modlarını ve LFB'ı destekler. Ücretsiz olan Lite sürümünü sitesinden indirmek ve kullanmak serbesttir. Maalesef bu bedava sürüm IDE'den yoksundur ve derlenmiş dosya boyutu kısıtlaması vardır.
Virtual Pascal v2.0 (Ticari ürün) http://www.fprint.com/products/virtual_pascal/
Platform: OS/2, Windows 95, NT and DOS.
32-bit ticari bir Pascal derleyicisi.
Win-FPC (FPC gerektirir) http://www.brain.uni-freiburg.de/klaus/fpc/download.html
Platform:Win3.x/95/98, and OS/2 Warp 4.
FPC ile Windows için program yazmaya yarayan bir IDE.
Sezgin Usanmaz
