Sokrates Soru Tekniği (Çok Faydalı Bir Teknik)

Tekniğin basit mantığı; “sorulan sorulara soruyla cevap vererek karşıdakinin sorduğu soruyu sorgulamasını sağlamak” .Tarihte ilk kez Sokrates tarafından kullanılan bu tekniğin Sokrates Tekniğine dönüşümü de; yine bu tekniğin paradoxlarla harmanlanması ve kişiye sorulan sorunun kişiyi cevap verilemez bir döngüye sokması sonucu oluşmuştur.

Şöyle ki;

Sokrates bu teknikleri insanların doğruyu itiraf etmelerini ya da bilinçli olarak kendi uydurdukları yalanların doğruluğunu savunmada pes etmelerini, tarafsızca ve farkında olmaksızın kendilerini eleştirmelerini hedeflerken;


Sokrates Tekniği daha çok kişiyi kısır döngüye sokmak, pes ettirmek, boşlukları doldurtarak kişinin yalanını ortaya çıkarmak gibi hedefler sonucu oluşmuştur.




Sokrates Tekniği ile neler yapılabilir?

*Kişi sıkıştırılarak, kafasının karışması sağlanabilir.
*Bu teknikle kişinin güveni sağlanabilir.
*Soru sormak gibi bir eylemi taban aldığından, Bu teknikle karşıdakine dilediğiniz izlenimi verebilirsiniz.
*Kişileri rahatlıkla ikna edebilirsiniz.
*Cevap vermek istemediğiniz bir soruda, Soruya bir Paradox gömebilir ve imajınızdan taviz vermeksizin soruyu geçiştirebilirsiniz.
*Tekniği peş peşe uygulayarak kişiyi yanıltabilir ve dilediğiniz cevabı ağzından kaçırmasını sağlayabilirsiniz.
*Bir kişinin yalan söyleyip söylemediğini, onu bu teknik sayesinde çelişkiye düşürerek başarabilirsiniz.
*Beyin yıkamaya kadar daha bir sürü şey…


Sokrates Tekniği’ni kimler kullanır?


*Tüm sorgularda kullanılmaktadır. (Savcı, Polis, İstihbarat Sorguları vs…)
*Felsefe’nin meyvelerinden biri olan bu teknik elbette Felsefe’de de kullanılmaktadır.
*Felsefi alanda “bilginin doğruluğu” gibi seçeneklere cevap ararken çokça kullanılır.



Durumu kısaca özet geçip örneklere dökeceğiz.


Kişiyi sıkıştırarak, kafasını karıştırmak

Kişinin sorduğu soruyu kendisine yöneltmek



Kişinin sorduğu sorudaki kelimeleri yine onun konuşma tarzı ve kendi cümleleriyle kendisine yöneltiniz.
Unutmayınız bir noktada bu teknik beyne “sanki yetkiliymiş” gibi giriş yapmak demektir.
Kişi ancak kendi cümleleriyle sorulan sorular olduğunda cümlelerdeki denetlemeyi kısacaktır ve bazen kafası karışacak bazen ağzından “söylememesi gerekenleri” kaçıracaktır.
Bazı durumlarda (kişiden bilgili görünmeye çalışıyorsanız) bu kuralı es geçebilirsiniz.
*** Ayrıca Cevap vermek istemediğiniz bir soruda, Soruya bir Paradox gömebilir ve imajınızdan taviz vermeksizin soruyu geçiştirebilirsiniz.

Örnek:

A kişisi sizsiniz –erkek- ve B kişisi de hedef (sevgiliniz –bayan-) olsun
Tekniğin başlangıç noktası * ile ve bitiş noktası “–“ ile işaretlenmiştir.


B: Mehmet beni seviyor musun doğru söyle?
A: Aşkım nereden çıktı şimdi bu?
B: Yaa.. hadi ama doğru söyle.. Yoksa sevmiyor musun?
*A: Bak şimdi… Seni sevip sevmememin ne önemi var ki; eğer sen birisini seviyorsan onun seni sevip sevmemesine bakmazsın ve sadece seversin. Hem de öyle seversin ki; onun seni sevip sevmemesi umurunda bile olmaz Çünkü sen zaten seviyorsundur. Aşk kimin kimi nasıl sevdiğine veya sevip sevmediğine bakmaz ki Sen söyle bakalım, sen beni seviyor musun..? (Basit bir döngü ama paradox denilemez. Paradox kendi başına bir makale konusudur.)
B: Bi Dakka ne diyosun ya..? ne demek seni sevip sevmememin ne önemi var..
A: Sen benim soruma cevap ver ben de seninkine cevap vereceğim, sen beni seviyor musun?
B: Önce ben sordum ama..?
A: Bu benim soruma cevap değil
-


Hem kafasını karıştırdık hem de onu bir döngüye iterek kısaca kendi silahıyla vurduk



Kişinin sorduğu sorunun yapısını kendisine sorgulatmak


Bunun için kişinin sorduğu sorudaki kelimelerin anlamlarını yine kişiye sorabilirsiniz. Güven sağlarken de kullanılabilir ama ölçüyü kaçırmamak lazım. Karşıdaki bazen sizi rezil etmek isteyebilir ama önüne yine bu teknikle geçeceksiniz. Bir örnekle daha iyi anlaşılacaktır umuyorum.

A kişisi sizsiniz –erkek- ve B kişisi de hedef (-erkek-) olsun
Tekniğin başlangıç noktası * ile ve bitiş noktası “–“ ile işaretlenmiştir.

B: Abi gl beraber gidelim markete
A: Gidin
B: Ha ha ha.. Çok komik… Hadi tek gönderme beni
A: Tek derken..?
B: Yalnız başıma çıkmak istemiyorum
A: Neyi istemiyorsun.?
B: Olm bana kelime oyunu yapma da gel.
A: Ne alıcan marketten?
B: İşte biraz kahvaltılık alalım sabah için bir de cips mips alalım…
A: Kahvaltılık kolay hallederiz, cips de alırız ama mips ne?
B: Dalga mı geçiyorsun benimle?
A: Ne dalga geçicem , tek çıkamıyor musun sokağa?
B: Çıkarım niye çıkamıyım?
A: Tamam işte Gelirken cips mips de al
-B: Millet başka bir şey isteyen var mı? (Kızar ama gider. Savunma yapamaz çünkü sohbetin nerede kaldığını bile hatırlamayacaktır)



Bu teknikle kişinin güvenini sağlamak

Ona içinden çıkılamayacak bir sürü soru sorar işi karmaşıklaştırır kısaca “sorunun bir parçası” olursunuz ama her şeyi sorun ederek “sorun” olmayınız.

A kişisi sizsiniz –erkek- ve B kişisi de hedef (erkek ve ondan FTP şifrelerini alacaksınız) olsun
Tekniğin başlangıç noktası * ile ve bitiş noktası “–“ ile işaretlenmiştir.

B: PHP de şu sisteme bir üyelik yazmam lazım nasıl yapabilirim?
A: Oldukça basittir fakat PHP nin bazı özellikleri yüzünden iş çokça büyür.
B: Yani?
*A: Sadece üyelik sistemi mi olacak?
B: Evet
A: Admin, moderatör gibi orta seviye ve üst düzey yetkililer olacak mı?
B: Aslında iyi dedin olabilir.
A: Sen şimdi fotoğraflarını da koyabilsinler istersin?
B: Evet çok iyi olurdu yaf.
A: Bunlar için FTP de etkileşim lazım. Şimdi sistemi hazırladın ve yükledin, bin tane güvenlik açığı oluşuyor. PHP nin hem avantajı hem de dezavantajı bu.
B: Deme ya… Bişi yapamaz mıyız hazır sistemler filan?
A: Dediğim gibi hazır sistemi entegre ettiğin zaman reeldeki böbrek nakli gibi uyuşması lazım.(Biraz abartmanızda zarar yok. Karşıdaki kişinin çekinmesi lazım olası olaydan) Yoksa birinin açığı diğerinin ve sonuçta sistemin sonu olabilir.
B: Napacağız? –Kişinin ilgisine ve laflarına kandı.-
A: Bilemiyorum, ben çok yoğunum. Başka zaman olsaydı ver şifreleri yapıyım derdim.
B: Şifrelerimi vermem!
A: Sen bilirsin kardeşim. Zaten versen de pek zamanım yok. İstersen bu akşam bir iki şeye bakabilirim, eğer düşündüğüm gibi ayarlanmışsa sistemin elimde yeni düzenlenmiş bir üyelik sistemi var.
B: Ver ben yükliyim.
A: Yok öyle bir şey. İstersen ver ben entegre ederim o da sadece sana bedava. Başka türlü mümkün değil. Yardım edeceğim onun sebebi de; böylece kendi sistemimi de senin sistemi de güvenlik açısından test edebilirim.
B:Tamam o zaman ben şifreleri sana mail atarım
A: Ok…

Güven sağlamak bazen çok bilmişlikle olabileceği gibi bazen de aptal rolü oynayarak da mümkündür. Ne demişler; “insanın zekası sorduğu sorulardan anlaşılır”. Bu yüzden bu yöntemle istediğiniz izlenimi istediğiniz kişiye verebilirsiniz. Bu yüzden de bu teknikle karşınızdakine istediğiniz izlenimi verebilirsiniz.



Tekniği uygulayarak kişiyi yanıltmak ve dilediğiniz cevabı ağzından kaçırmasını sağlamak

Bir kişinin yalan söyleyip söylemediğini, onu bu teknik sayesinde çelişkiye düşürerek başarabilirsiniz. Bu işlemi ona sürekli ve ard arda sorular sorarak yapmalısınız. Saçma sapan sorular sormanız onun kontrolünü size bırakacaktır çünkü beyin aynı soruları cevaplarken genelde durumu beyinciğe havale eder. Düşünmesi gereken bir soruyla karşılaşırsa tempoyu bozmamak için istemeden cevabı ağzından kaçırır.

A kişisi sizsiniz –erkek, savcı- ve B kişisi de hedef (şüpheli bir erkek) olsun
Tekniğin başlangıç noktası * ile ve bitiş noktası “–“ ile işaretlenmiştir.

A: Şu an sorgudasın. Burada soruları yalnızca ben sorarım sen cevaplarsın. Anladın mı?
B: Evet abi.
A: Dün gece nerdeydin?
B: Ablamlardaydım
A: Yalan söyleme dün gece neredeydin?
B: VAllahi ablamlardaydım
A: Ablan nerede oturuyo?
B: Abl…(Sözünü keser)
A: Neredeydin dün gece?
B: Ablamlardaydım dedim ya abi
A: Onu sormuyorum ablanlar nerede oturuyo?
B: Ablamlar bu şey var ya? (Kafası karıştı ve saçmalıyor)
A: Ne var ya adam gibi cevap ver!
B: Abi VAllahi Eniştemlerdeydim niye inanmıyorsun?
A: Nerede oturuyor demiştin eniştenler?
B: Bahçelievler’de oturuyo abi
A: Ablanlar nerede oturuyo dedim eniştenden bana ne?
B: Ablamlar Avcılarda oturuyo dedim ya abi. (Kafası karıştığı için soruları kontrol etmeden cevapladı çünkü sohbet hızlanıyordu ve savcıyı kızdırmak istemedi. Sonuç? Yalan söylüyor çünkü kafası karıştı.)
A: Akşam Bahçelievler’deydin yani. Hani avcılardaydın lan..!
B: Yok abi akşam arkadaşlarla bizdeydik (Kendini ele verdi!)



Boşluk doldurmaca (Zarf) yöntemi

A kişisi sizsiniz –erkek, savcı- ve B kişisi de hedef (şüpheli bir erkek) olsun
Tekniğin başlangıç noktası * ile ve bitiş noktası “–“ ile işaretlenmiştir.

*Dün gece cinayetin işlendiği sıralarda neredeydin.?
B: Evdeydim abi, arkadaşlarla film izliyorduk (Yazık oldu. Neden mi?)
A: Cinayetin saat kaçta işlendiğini söylemedim ki…​