- 13 Ocak 2018
- 3,227
- 29
YUNUS EMRE KİMDİR?
Yunus Emrenin yaşamı halk arasında söyle anlatılmaktadır: Yunus Emre küçükken okula gitmiş ama alfabeyi bir türlü öğrenememiştir. Bunun üzerine okulu bırakıp köyünde çiftçilik yapmaya başlamıştır. İlerleyen yıllarda kıtlık olur. Yunus ta kıtlıktan etkilenir. Kırşehire yakın Sulucakarahöyükte Hacı Bektaş Veli adlı biri olduğunu ve kapısına gelen ihtiyaç sahiplerini eli boş göndermediğini duyar. Bunun üzerine Hacı Bektaş Velinin yanına gitmeye karar verir. Yolda giderken eli boş gitmemek için alıç toplar. Hacı Bektaş Velinin dergâhına varır. Hacı Bektaş Veli, Yunusun samimi ve saygılı davranışlarından çok memnun kalır. Yunusun buğday için geldiğini öğrenince Sorun bakalım buğday mı ister, himmet mi? der. Bu sözleri duyan Yunus Ben himmeti ne yapayım, karın doyurmaz ki, bana buğday gerek, der. Buğdayını alan Yunus yola çıkar.
Yolda giderken buğdayı aldığına pişman olan Yunus, geri döner. Hacı Bektaş Velinin huzuruna çıkar ve buğdayı istemediğini himmet istediğini söyler. Hacı Bektaş Veli O söylediğin artık geçti biz o anahtarı Taptuk Emreye verdik, der. Yunus, bunun üzerine Taptuk Emreyi bulmak için yola çıkar. Taptuk Emreyi bulur ve ona durumu anlatır. Taptuk Emrenin dervişi olur ve dergâha odun taşımakla görevlendirilir. Kırk yıl odun taşıdığı dergâha bir tek eğri odun getirmez. Sebebini soranlaraysa Bu kapıdan içeriye odunun eğrisi bile giremez, der. Taptuk Emre kızını Yunus ile evlendirir ama Yunus şeyhinin kızına kendisini layık görmediği için kıza elini sürmez. Onun tek amacı erenler mertebesine ulaşmaktır. Yunus bir türlü erenler mertebesine ulaşamadığını düşünüp, üzülür ve Taptuk Emrenin yanından ayrılır.
Taptuk Emreden ayrı geçirdiği zaman içinde başından geçen bazı olaylar sonucunda Yunus istediği mertebeye ulaştığını anlar. Tekrar Taptuk Emre'nin yanına döner ama Taptuk Emre'ye mahcup olduğu için önce karısı ile görüşür. Şeyhinin kendini affetmesini ister. Kadın Bilirsin gözleri görmez, sen kapının eşiğine yat. O sabah namazına kalktığında ayağı sana dokunur. Bu kim diye bana sorar. Ben de Yunus, derim. Eğer hangi Yunus derse ses çıkarmadan çek git. Yok, eğer bizim Yunus mu derse, kalk şeyhinin eline sarıl,der. Kadının dediğini yapan Yunus şeyhinin Bizim Yunus mu? sorusu üzerine kalkar şeyhini ellerine sarılır. Bu olaydan sonra da Yunusun hayatını kaybettiği söylenir.
alıntı: Yunus Emre Kimdir?
BAZI ŞİİRLERİ
Bir Söz Diyeyim Sana
Bir söz diyeyim sana, dinle canın var ise,
Kem tamahlık eyleme, aklın sana yâr ise.
Manadan getirmişler, kardeşten yâr yeğrektir,
Oğuldan daha tatlı, eğer doğru yâr ise.
Gördün yârin eğridir, neyin varsa ver kurtul,
Atalardan öğüttür, işittiğin var ise.
Yârin sana sadıksa, köle ol kapısında,
Çıkar ciğerin yedir, eğer çaren var ise.
Onsuz sözün gör nedir, çok söz havan yüküdür.
Ârife bir söz yeter, tende gevher var ise.
Ekmek yiyip tuz basmak, o namertler işidir,
Ekmek onu komaya, tuzun hakkı var ise.
Eyilik erin yâri, ölürse uçmak yeri,
Senden sonra söylenir, ne dirliğin var ise.
Yunus miskin delidir, hem sözünden bellidir,
Ayıplaman yârenler, eksikliği var ise.
Bir Kez Gönül Yıktın İse
Bir kez gönül yıktın ise
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil
Bir gönülü yaptın ise
Er eteğin tuttun ise
Bir kez hayır ettin ise
Binde bir ise az değil
Yol odur ki doğru vara
Göz odur ki Hak'kı göre
Er odur alçakta dura
Yüceden bakan göz değil
Erden sana nazar ola
İçin dışın pür nur ola
Beli kurtulmuştan ola
Şol kişi kim gammaz değil
Yunus bu sözleri çatar
Sanki balı yağa katar
Halka matahların satar
Yükü gevherdir tuz değil
Ey dost seni severim
Ey dost seni severim, canımda yerin vardır,
Gece gündüz uyunmaz aceb ahvalim vardır.
Gülü göre dururken, dikene sunmaz elin,
Korkma düşmanlarından, çün doğru yerin vardır.
Düşmanlar der ki bana, söz demek nerden sana?
Söz demek nerden bana, illa üstadım vardır.
Ele getir dügeli harceyle miskinlere,
Dünyâyı kimse tutmaz, sonucu ölüm vardır.
Bundan kend'özün giden, oldurur yolda kalan,
Benim bir karıncaya vallah istâdım vardır.
Tanla durugelicek bülbülleyin söylerim
Gönülde mana biter dertli ciğerim vardır
Yunus miskin kend'özün, toprak eylegil yüzün,
Maşukaya yaraşır bir miskinliğim vardır.
Yunus Emrenin yaşamı halk arasında söyle anlatılmaktadır: Yunus Emre küçükken okula gitmiş ama alfabeyi bir türlü öğrenememiştir. Bunun üzerine okulu bırakıp köyünde çiftçilik yapmaya başlamıştır. İlerleyen yıllarda kıtlık olur. Yunus ta kıtlıktan etkilenir. Kırşehire yakın Sulucakarahöyükte Hacı Bektaş Veli adlı biri olduğunu ve kapısına gelen ihtiyaç sahiplerini eli boş göndermediğini duyar. Bunun üzerine Hacı Bektaş Velinin yanına gitmeye karar verir. Yolda giderken eli boş gitmemek için alıç toplar. Hacı Bektaş Velinin dergâhına varır. Hacı Bektaş Veli, Yunusun samimi ve saygılı davranışlarından çok memnun kalır. Yunusun buğday için geldiğini öğrenince Sorun bakalım buğday mı ister, himmet mi? der. Bu sözleri duyan Yunus Ben himmeti ne yapayım, karın doyurmaz ki, bana buğday gerek, der. Buğdayını alan Yunus yola çıkar.
Yolda giderken buğdayı aldığına pişman olan Yunus, geri döner. Hacı Bektaş Velinin huzuruna çıkar ve buğdayı istemediğini himmet istediğini söyler. Hacı Bektaş Veli O söylediğin artık geçti biz o anahtarı Taptuk Emreye verdik, der. Yunus, bunun üzerine Taptuk Emreyi bulmak için yola çıkar. Taptuk Emreyi bulur ve ona durumu anlatır. Taptuk Emrenin dervişi olur ve dergâha odun taşımakla görevlendirilir. Kırk yıl odun taşıdığı dergâha bir tek eğri odun getirmez. Sebebini soranlaraysa Bu kapıdan içeriye odunun eğrisi bile giremez, der. Taptuk Emre kızını Yunus ile evlendirir ama Yunus şeyhinin kızına kendisini layık görmediği için kıza elini sürmez. Onun tek amacı erenler mertebesine ulaşmaktır. Yunus bir türlü erenler mertebesine ulaşamadığını düşünüp, üzülür ve Taptuk Emrenin yanından ayrılır.
Taptuk Emreden ayrı geçirdiği zaman içinde başından geçen bazı olaylar sonucunda Yunus istediği mertebeye ulaştığını anlar. Tekrar Taptuk Emre'nin yanına döner ama Taptuk Emre'ye mahcup olduğu için önce karısı ile görüşür. Şeyhinin kendini affetmesini ister. Kadın Bilirsin gözleri görmez, sen kapının eşiğine yat. O sabah namazına kalktığında ayağı sana dokunur. Bu kim diye bana sorar. Ben de Yunus, derim. Eğer hangi Yunus derse ses çıkarmadan çek git. Yok, eğer bizim Yunus mu derse, kalk şeyhinin eline sarıl,der. Kadının dediğini yapan Yunus şeyhinin Bizim Yunus mu? sorusu üzerine kalkar şeyhini ellerine sarılır. Bu olaydan sonra da Yunusun hayatını kaybettiği söylenir.
alıntı: Yunus Emre Kimdir?
BAZI ŞİİRLERİ
Bir Söz Diyeyim Sana
Bir söz diyeyim sana, dinle canın var ise,
Kem tamahlık eyleme, aklın sana yâr ise.
Manadan getirmişler, kardeşten yâr yeğrektir,
Oğuldan daha tatlı, eğer doğru yâr ise.
Gördün yârin eğridir, neyin varsa ver kurtul,
Atalardan öğüttür, işittiğin var ise.
Yârin sana sadıksa, köle ol kapısında,
Çıkar ciğerin yedir, eğer çaren var ise.
Onsuz sözün gör nedir, çok söz havan yüküdür.
Ârife bir söz yeter, tende gevher var ise.
Ekmek yiyip tuz basmak, o namertler işidir,
Ekmek onu komaya, tuzun hakkı var ise.
Eyilik erin yâri, ölürse uçmak yeri,
Senden sonra söylenir, ne dirliğin var ise.
Yunus miskin delidir, hem sözünden bellidir,
Ayıplaman yârenler, eksikliği var ise.
Bir Kez Gönül Yıktın İse
Bir kez gönül yıktın ise
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil
Bir gönülü yaptın ise
Er eteğin tuttun ise
Bir kez hayır ettin ise
Binde bir ise az değil
Yol odur ki doğru vara
Göz odur ki Hak'kı göre
Er odur alçakta dura
Yüceden bakan göz değil
Erden sana nazar ola
İçin dışın pür nur ola
Beli kurtulmuştan ola
Şol kişi kim gammaz değil
Yunus bu sözleri çatar
Sanki balı yağa katar
Halka matahların satar
Yükü gevherdir tuz değil
Ey dost seni severim
Ey dost seni severim, canımda yerin vardır,
Gece gündüz uyunmaz aceb ahvalim vardır.
Gülü göre dururken, dikene sunmaz elin,
Korkma düşmanlarından, çün doğru yerin vardır.
Düşmanlar der ki bana, söz demek nerden sana?
Söz demek nerden bana, illa üstadım vardır.
Ele getir dügeli harceyle miskinlere,
Dünyâyı kimse tutmaz, sonucu ölüm vardır.
Bundan kend'özün giden, oldurur yolda kalan,
Benim bir karıncaya vallah istâdım vardır.
Tanla durugelicek bülbülleyin söylerim
Gönülde mana biter dertli ciğerim vardır
Yunus miskin kend'özün, toprak eylegil yüzün,
Maşukaya yaraşır bir miskinliğim vardır.
Moderatör tarafında düzenlendi:
